زاینده رود ورشکسته آبی است
استاد مدیریت منابع آب و محیط زیست امپریال کالج لندن گفت: بحران برای مشکلات زاینده‌رود واژه مناسبی نیست و باید از واژه ورشکستگی آبی صحبت کنیم چرا که بحران زمانی که رخ می‌دهد همچنان یک راه حل وجود دارد و می‌توان بحران را پشت سر گذاشت اما ورشکستگی آبی به این معنا است که دیگر آبی پشت سدها وجود ندارد که به حد بحران رسیده باشد و از مرحله بحران فراتر رفته‌ایم.
آفتاب‌‌نیوز :
کاوه مدنی صبح امروز (شنبه) در جلسه پرسش و پاسخ راهکارها و چالش‌های مدیریت جامع و به هم پیوسته منابع آب حوضه زاینده رود اظهار کرد: در سال ۲۰۱۵ در دانشگاه سوئد مدل آبی آینده زاینده رود را می‌ساختیم و در تحقیقات به موضوعات عجیبی رسیدیم. تحقیقات نشان می‌داد هر زمان انتقال آب اتفاق افتاده است نه تنها مشکل حل نشده بلکه قوت گرفته است.
وی ادامه داد: علت این موضوع این است که بعد از انتقال آب، توسعه تحریک می‌شود و مشکلی که به صورت مقطعی حل شده بود بعد از یک سال تکرار می‌شود. اگر انتقال آب به درستی مدیریت نشود فقط یک چسب زخم است و درمان واقعی نیست. راه حل انتقال آب باید همراه با یک سری اقدامات هوشمندانه باشد تا نتیجه معکوس حاصل نشود.
زاینده‌رود، نمونه‌ای از سه نقطه مناقشه برانگیز جهان
این استاد مدیریت منابع آب و محیط زیست افزود: مدیریت‌ها باید همزمان و به هم پیوسته باشد. نه به این معنی که یک مدیر همه بخش‌ها را مدیریت کند. بلکه به این معنا که همه مدیران اقدامات را با هماهنگی و پیروی از یک مدل کلی دنبال کنند و هدف مشترکی داشته باشند.
مدنی با اشاره به پیچیدگی حوضه آبی زاینده رود گفت: زاینده رود یک مدل پیچیده است. انتقال‌های آب پیچیده و متعدد، ویژگی‌های بالا دست و پایین دست که هر کدام قدرت سیاسی و اجتماعی خود را دارند، حوزه صنعتی قوی، کشاورزی بزرگ، حیات شهری پیچیده که همه با هم باعث این موضوع می‌شود.
وی افزود: هیچ کجای ایران مشکل ورشکستگی آبی به شهرها نرسیده است و فقط شهر اصفهان است مشکلات آبی و ورشکستگی آبی به شهر رسیده و مردم عامی آن را درک کند. زاینده‌رود از بسیاری جهات همچون سه نقطه دیگر از جهان است. نخست انتقال آب در کالیفرنیا که بعد از ۵۰ سال هنوز یک مسئله مناقشه برانگیز است، دوم اسرائیل در پایین دست رود اردن و سوم مصر روی رود نیل.
راه‌حل مشکل زاینده رود کاهش مصرف آب شرب نیست
استاد مدیریت منابع آب و محیط زیست امپریال کالج لندن گفت: در اسراییل مدیران در انتظار بر طرف شدن مشکلات نمانده‌اند و هر روز در حال افزایش قدرت سیستم‌ها در مقابل بی آبی هستند. اما مصر هنوز به حل مشکل با جدل و مبارزه معتقد است و تلاشی برای افزایش توان خود نمی‌کند.
مدنی ادامه داد: احساس خطر من درباره حوضه زاینده رود این است که سیستم‌های موجود در اصفهان چقدر آمادگی برای تغییر اقلیم و افزایش بهره‌وری آب دارد. باید در تلاش برای حل مشکلات آبی سیستم را برای بحران‌های آینده آماده کرد. کاهش مصارف شرب در شهر اصفهان مشکلات را حل می‌کند تنها توجه مردم به مشکل، کم آبی را باعث می‌شود که البته توجه عمومی به این موضوع خوب است.
وی افزود: این ایراد وجود دارد که درباره منافع ملی زاینده‌رود صحبت نمی‌شود. مثلاً زاینده رود در اقتصاد کشور چه نقشی دارد و یا با منافع ملی چه ارتباطی دارد؟ همزمان سوال اینجا است که ما به عنوان مدیران استان چه کرده‌ایم که بگوییم که اگر آب در اصفهان بماند مصرف بهتری خواهد شد نسبت به اینکه منتقل شود.
این استاد مدیریت منابع آب و محیط زیست گفت: دیپلماسی باید همکارانه و دوستانه باشد. افزایش بهره‌وری مهم است اما نه به معنای افزایش راندمان آبیاری. زیرا هر کجای دنیا راهکارهای آبیاری تغییر کرد و مثلا آبیاری قطره‌ای جای آبیاری غرقابی را گرفت نه تنها مصارف آب کاهش پیدا نکرد بلکه سطح زیر کشت افزایش یافت و یا محصولات پر آب‌تری کاشته شد.
مدنی ادامه داد: می‌توان گفت تاریخ محیط زیست ایران به قبل و بعد از خشکسالی دریاچه ارومیه تقسیم می‌شود. خشک شدن دریاچه ارومیه مسائل محیط زیست را برای مردم تبدیل به دغدغه کرد و باعث شد تا از مسائل و پیچیدگی‌های آن امور آگاه شوند. اما خودکامگی مشکلات را برطرف نمی‌کند اولین گام در حل مناقشات رسیدن به روایت مشترک است.
وی گفت: خوزستان، چهارمحال بختیاری و اصفهان هر سه مشکل دارند و نمی‌توان گفت مشکل وجود ندارد. در کشور اسناد بالادستی خوبی وجود دارد. مشکل این است که قبح حرف زدن و عمل نکردن ریخته است و مدیران فقط در نئشگی حرف‌های خوب زدن هستند.
شرایط زاینده رود فراتر از بحران
استاد مدیریت منابع آب و محیط زیست با بیان اینکه سه مسئله اصلی در مدیریت حوضه‌های آبی مهم است، افزود: نخست حاکمیت که باید تکلیف خود را درباره مشکلات حوضه‌های آبی روشن کند. دوم مدیریت که باید همه مدیران دستگاه‌های مختلف به صورت هماهنگ با یکدیگر کار کنند و مدیریت کاملا یکپارچه باشد و مسئله سوم تکنولوژی است که می‌تواند با تامین سرمایه‌ها در کاهش مصرف آب مفید واقع شود.
مدنی خاطر نشان کرد: بحران برای مشکلات زاینده‌رود واژه مناسبی نیست و باید از واژه ورشکستگی آبی صحبت کنیم. زیرا زمانی که بحران زمانی رخ می‌دهد همچنان یک راه حل وجود دارد و می‌توان بحران را پشت سر گذاشت. اما ورشکستگی آبی به این معنا است که دیگر آبی پشت سدها وجود ندارد و واقعاً از مرحله بحران فراتر رفته‌ایم. به همین خاطر پیشنهاد می‌کنم از کلمه ورشکستگی به جای کلمه بحران استفاده شود تا مردم به عمق فاجعه‌ای که در حوضه آبی زاینده رود رخ داده است پی ببرند.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید