آفتابنیوز : آفتاب -امید سلیمی بنی: تصورات قدیمی از معتادان را باید دور ریخت. سیمای معتادان ایران نشان میدهد بیشتر آنها متاهل و شاغل هستند. یعنی نیروهای مولد و فعال جامعه، اکنون بیشتر از مجردها و بیکاران در دام اعتیاد گرفتار شدهاند.
یکی از مسئولان ستاد مبارزه با مواد مخدر به خانوادهها هشدار میدهد نسبت به اعتیاد اعضاء خود، حساستر باشند، زیرا بهطور متوسط هر فرد معتاد میتواند اعتیاد خود را تا 5 سال از سایر اعضای خانواده، مخفی کند.
مدیرکل دفتر توسعه مشارکتهای مردمی و سازمانهای مردمنهاد ستاد مبارزه با مواد مخدر توضیح میدهد: "امروزه 50 درصد خانوادهها با تاخیر پنجساله متوجه اعتیاد اعضای خانواده خود میشوند، و این نشان میدهد خانوادهها اطلاعاتی راجع به اعتیاد ندارند."
بنا به اظهارات محمد صادق فتح الهی، اکنون رفتارهای معتاد با گذشته متفاوت شده است که در این زمینه باید نگاه مردم را نسبت به اعتیاد تغییر داد. زیرا دیگر نمیتوان با استفاده از تغییرات ظاهری افراد مانند لاغر شدن سریع، تغییر در رنگ پوست چهره و یا بدخلقی وی، پی به معتادبودنش برد.
بیکاری و تجرد، بیگناهند اکنون کارشناسان به این نتیجه رسیدهاند عوامل زندگی نابسامان افراد مانند مجرد بودن، از دست دادن همسر و یا آسیبهای خانوادگی مانند طلاق، چندان در شیوع اعتیاد موثر نیست، بلکه مطالعات نشان میدهد 65 درصد معتادان، متاهل هستند.
وضعیت اشتغال آنها نیز نشان میدهد 70 درصد معتادان کار ثابت و درآمد مکفی دارند و میتوانند از پس هزینههای اعتیاد خود برآیند. پیش از فتح الهی نیز، پلیس مبارزه با مواد مخدر تاکید کرده بود 78 درصد معتادان میتوانند مواد مخدر مصرفی خود را به سادگی از بازار عرضه این مواد تهیه کنند، چون توان مالی آن را دارند.
پس چگونه می توان اعتیاد را در ایران، ریشهکن کرد؟ آیا با شناخت عوامل به وجود آمدن اعتیاد و تمایل افراد به مصرف مواد مخدر، میتوان جلوی رشد اعتیاد را گرفت؟ هنوز کارشناسان به درستی، پاسخی برای این پرسش نداده اند. آنها علاوه بر اینکه میگویند مشکلات زندگی مانند وضعیت نابسامان خانوادگی و یا فقر، عامل تمایل افراد به اعتیاد نیست، باز هم تاکید میکنند این باور که اعتیاد فرد کاملا آگاهانه و از سر دلخوشی بوده است، نیز غلط است. یعنی نه تنها شوربختی باعث تمایل افراد برای سوءمصرف مواد مخدر نیست، بلکه سرخوشی و کسب لذت بیشتر نیز عامل اصلی و نهایی نشستن مردم پای بساط مواد مخدر نیست.
برخی از کارشناسان، ضعیف بودن باورهای دینی در بین مردم را به عنوان عامل اصلی تمایل افراد به مصرف مواد مخدر میدانند. این در حالی است که به جز اقلام اندکی از مواد مخدر مانند حشیش، باورهای دینی و احکام شرعی، به صراحت درباره حرام بودن مواد مخدر، حکمی را صادر نکرده است.
با این وجود، این کارشناسان با استناد به "حرمت ضرر رساندن" و قاعده "لاضرر و لاضرار" به ضعیف بودن باروهای دینی مردم درباره جلوگیری از اعتیاد، اشاره میکنند.
در مقابل، عدهای از کارشناسان، مسئولیتگریزی افراد را در مقابل پیامدهای سوء موادمخدر، از اصلیترین عوامل اعتیاد مردم میدانند و معتقدند باید چارهای اندیشیده شود تا افراد متاهل و شاغل که سهم 70 درصدی از جمعیت حرفهای 2 میلیونی معتادان در کشور را دارند، احساس مسئولیت بیشتری نسبت به خانواده و فرزندان خود داشته باشند.