بازی در حیاط خلوت کرملین
آفتاب‌‌نیوز : 
سی و یکم دسامبر 1999 یک روز پیش از آنکه بوریس یلتسین ردای ریاست جمهوری را بر قامت نخست وزیرش بیفکند ولادیمیر پوتین پیامی قاطع به جهان منتظر و نظاره گر فرستاد:\" هرگز اینگونه نخواهد شد که روسیه به نسخه دوم مثلا امریکا یا بریتانیای کبیر بدل شود.زیرا یک کشور نیرومند برای روس ها امری غیر متعارف نیست که دیگران بخواهند از شر آن خلاص شوند .روس ها برعکس، کشور خویش را ضامن نظم آغاز گر و نیروی محرکه و تحولی می دانند .\"
از آن پس غرب با چنین نگاهی به روسیه نگریست که بایستی به حدود قدرت مسکو و ثغور حیثیت سیاسی آن احترام بگذارد . اما گرایش های متمایل به روسیه در کشورهای تازه استقلال یافته در صف آرایی تدریجی مقابل گرایش های متمایل به غرب قرار گرفت.هنری کیسینجر در تدوین دیپلماسی امریکا در قرن 21 عاقبت این صف آرایی را جبر تاریخی به اتخاذ گزینش های بنیادین نام نهاد.به باور وزیر امور خارجه اسبق امریکا کشورهای جایگزین اتحاد جماهیر شوروی که از یک طرف با فشار های ماهرانه مستمر و موکد روسیه برای سوق دادن آنان به گونه ای از رابطه تشکل یافته و ارگانیک با مسکو مواجه هستند و از طرف دیگر با چشم اندازهای اروپا و حتی ناتو ناگزیر خواهند بود به گزینش های بنیادین دست بزنند.اگر اروپا و امریکا وظیفه مشترکی را تعیین نکنند و به مثابه رقیبان در صحنه ظاهر شوند هرج و مرج منطقه وسیعی را فرا خواهد گرفت.
در این حین تلاش های امریکا صرف ایجاد گسل عمیقی میان دو الگوی اداره کشور شد.الگوی روسی با مختصات غیر شفاف و شبه دموکراتیک بودن و با حضور نسل اول قدرتمندان و دیگری الگوی غربی با مشخصات شفاف و دموکراتیک بودن و با حضور چهره های نوین.
توسعه NGOها ی وابسته به مقامات و موسسات امریکایی در برخی کشورها همچون گرجستان و اوکراین به بازتعریف بومی مفاهیمی چون حقوق بشر، انتخابات آزاد و مدل دموکراتیک کمک شایانی کرد.این در حالی است که غرب به نگرانی های روسیه مبنی بر تحرکات ناتو و پیشروی آن به سمت همسایگان مسکو و به نوعی حیاط خلوت کرملین و نگرانی های امنیتی این کشور کاملا واقف است.روسیه ازمواضع رهبران ناتو در اجلاس استامبول مبنی بر خروج نیروهای روسی از گرجستان و تعطیلی برخی از پایگاه های روسیه در این جمهوری کاملا ناخرسند است و مخالفت مسکو با پیوستن اوستیا ی جنوبی و آبخازی به تفلیس را باید در همین راستا ارزیابی کرد.
در مقابل مسکو به ایجاد فضای واحد اقتصادی با اوکراین بلاروس و قزاقستان دست زد و برای آرامش خیال اروپا تاکید کرد : روسیه قصد ندارد این سه کشور را ببلعد. پس طبیعی می نماید که روسیه به تحولات موجود در این کشور ها حساس باشد .اوکراین و روسیه سالانه 16 میلیارد دلار روابط بازرگانی دارند و در نگاه نخست تمایل مسکو به پیروزی کاندیداهای متمایل به خود بعدی استراتژیک می یابد .در جریان رقابت میان یانوکوویچ متمایل به روسیه و یوشچنکو غربگرا اولویت و بلکه ضرورت مسکو حفظ موازنه قدرت به نفع خویش است اما ورود مجامع بین المللی به عرصه جدل های انتخاباتی مسکو را محتاط و تا حدودی منفعل کرد.این امر سرانجام پوتین را واداشت که پیش از برگزاری انتخابات مجدد در اوکراین اعلام کند: کشور وی با هر کس که در اتنخابات پیروز شود همکاری خواهد داشت و این موضع سبب شد یوشچنکو اندک زمانی پس از پیروزی نخستین مقصد سفر خارجی خویش را مسکو اعلام کند.گرچه رهبر پیروز انقلاب نارنجی از یاد نبرد که مسکو پر بود از عکس های رقیبش یانوکوویچ.
چنین سناریویی هم اکنون در قرقیزستان در جریان است. یکی از هم پیمانان مسکو درسازمان قرارداد امنيت دسته‌جمعي.
پايگاه هوايي روسيه بنام \"كانت\" در اين كشور قرار دارد و حدود 20 فروند هواپيماي بمب‌افكن و بالگرد در آن مستقر هستند.با بروز اعتراضات گسترده در قرقیزستان وزارت امور خارجه روسيه با انتشار بيانيه‌اي نگراني شديد خود را از رويدادهاي این کشور اعلام و تصریح کرد : هر چه زودتر بايد شرايط اجراي قانون اساسي جمهوري قرقيزستان را فراهم ساخت، علاوه بر آن ضرورت دارد تا از انجام هر گونه اقدامي كه تهديدي براي آرامش داخلي و امنيت عمومي و برقراري نظم در پي داشته باشد، خودداري گردد.
برخی تحلیلگران با پیش بینی سرایت انقلاب های مخملین به دیگر کشورهای متمایل به روسیه تحولات موجود را بازی در حیاط خلوت کرملین می دانند. چه اینکه در آینده بایستی شاهد واکنش روسیه به این روند و اتخاذ مشی کلان تر از جانب مسکو باشیم.
سی و یکم دسامبر 1999 یک روز پیش از آنکه بوریس یلتسین ردای ریاست جمهوری را بر قامت نخست وزیرش بیفکند ولادیمیر پوتین پیامی قاطع به جهان منتظر و نظاره گر فرستاد:\" هرگز اینگونه نخواهد شد که روسیه به نسخه دوم مثلا امریکا یا بریتانیای کبیر بدل شود.زیرا یک کشور نیرومند برای روس ها امری غیر متعارف نیست که دیگران بخواهند از شر آن خلاص شوند .روس ها برعکس، کشور خویش را ضامن نظم آغاز گر و نیروی محرکه و تحولی می دانند .\" از آن پس غرب با چنین نگاهی به روسیه نگریست که بایستی به حدود قدرت مسکو و ثغور حیثیت سیاسی آن احترام بگذارد . اما گرایش های متمایل به روسیه در کشورهای تازه استقلال یافته در صف آرایی تدریجی مقابل گرایش های متمایل به غرب قرار گرفت.هنری کیسینجر در تدوین دیپلماسی امریکا در قرن 21 عاقبت این صف آرایی را جبر تاریخی به اتخاذ گزینش های بنیادین نام نهاد.به باور وزیر امور خارجه اسبق امریکا کشورهای جایگزین اتحاد جماهیر شوروی که از یک طرف با فشار های ماهرانه مستمر و موکد روسیه برای سوق دادن آنان به گونه ای از رابطه تشکل یافته و ارگانیک با مسکو مواجه هستند و از طرف دیگر با چشم اندازهای اروپا و حتی ناتو ناگزیر خواهند بود به گزینش های بنیادین دست بزنند.اگر اروپا و امریکا وظیفه مشترکی را تعیین نکنند و به مثابه رقیبان در صحنه ظاهر شوند هرج و مرج منطقه وسیعی را فرا خواهد گرفت.
در این حین تلاش های امریکا صرف ایجاد گسل عمیقی میان دو الگوی اداره کشور شد.الگوی روسی با مختصات غیر شفاف و شبه دموکراتیک بودن و با حضور نسل اول قدرتمندان و دیگری الگوی غربی با مشخصات شفاف و دموکراتیک بودن و با حضور چهره های نوین.
توسعه NGOها ی وابسته به مقامات و موسسات امریکایی در برخی کشورها همچون گرجستان و اوکراین به بازتعریف بومی مفاهیمی چون حقوق بشر، انتخابات آزاد و مدل دموکراتیک کمک شایانی کرد.این در حالی است که غرب به نگرانی های روسیه مبنی بر تحرکات ناتو و پیشروی آن به سمت همسایگان مسکو و به نوعی حیاط خلوت کرملین و نگرانی های امنیتی این کشور کاملا واقف است.روسیه ازمواضع رهبران ناتو در اجلاس استامبول مبنی بر خروج نیروهای روسی از گرجستان و تعطیلی برخی از پایگاه های روسیه در این جمهوری کاملا ناخرسند است و مخالفت مسکو با پیوستن اوستیا ی جنوبی و آبخازی به تفلیس را باید در همین راستا ارزیابی کرد.
در مقابل مسکو به ایجاد فضای واحد اقتصادی با اوکراین بلاروس و قزاقستان دست زد و برای آرامش خیال اروپا تاکید کرد : روسیه قصد ندارد این سه کشور را ببلعد. پس طبیعی می نماید که روسیه به تحولات موجود در این کشور ها حساس باشد .اوکراین و روسیه سالانه 16 میلیارد دلار روابط بازرگانی دارند و در نگاه نخست تمایل مسکو به پیروزی کاندیداهای متمایل به خود بعدی استراتژیک می یابد .در جریان رقابت میان یانوکوویچ متمایل به روسیه و یوشچنکو غربگرا اولویت و بلکه ضرورت مسکو حفظ موازنه قدرت به نفع خویش است اما ورود مجامع بین المللی به عرصه جدل های انتخاباتی مسکو را محتاط و تا حدودی منفعل کرد.این امر سرانجام پوتین را واداشت که پیش از برگزاری انتخابات مجدد در اوکراین اعلام کند: کشور وی با هر کس که در اتنخابات پیروز شود همکاری خواهد داشت و این موضع سبب شد یوشچنکو اندک زمانی پس از پیروزی نخستین مقصد سفر خارجی خویش را مسکو اعلام کند.گرچه رهبر پیروز انقلاب نارنجی از یاد نبرد که مسکو پر بود از عکس های رقیبش یانوکوویچ.
چنین سناریویی هم اکنون در قرقیزستان در جریان است. یکی از هم پیمانان مسکو درسازمان قرارداد امنيت دسته‌جمعي.
پايگاه هوايي روسيه بنام \"كانت\" در اين كشور قرار دارد و حدود 20 فروند هواپيماي بمب‌افكن و بالگرد در آن مستقر هستند.با بروز اعتراضات گسترده در قرقیزستان وزارت امور خارجه روسيه با انتشار بيانيه‌اي نگراني شديد خود را از رويدادهاي این کشور اعلام و تصریح کرد : هر چه زودتر بايد شرايط اجراي قانون اساسي جمهوري قرقيزستان را فراهم ساخت، علاوه بر آن ضرورت دارد تا از انجام هر گونه اقدامي كه تهديدي براي آرامش داخلي و امنيت عمومي و برقراري نظم در پي داشته باشد، خودداري گردد.
برخی تحلیلگران با پیش بینی سرایت انقلاب های مخملین به دیگر کشورهای متمایل به روسیه تحولات موجود را بازی در حیاط خلوت کرملین می دانند. چه اینکه در آینده بایستی شاهد واکنش روسیه به این روند و اتخاذ مشی کلان تر از جانب مسکو باشیم.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید