رايزنی آمريکا با اروپا درباره غنی سازی در ايران

آفتاب‌‌نیوز : ايران اعلام کرده که فعاليت تحقيقاتی در زمينه فناوری هسته ای را از سرگرفته است و بخشی از تاسيسات عمده هسته ای را که پيشتر تحت نظارت آژانس بين المللی انرژی اتمی پلمب شده بودند، بازگشايی کرده است.

سخنگوی کاخ سفيد، اقدام ايران را باعث "افزايش شديد" تنش و بحران بر سر برنامه هسته ای اين کشور دانست و گفت اگر جمهوری اسلامی به روند کنونی ادامه دهد و به تعهدات بين المللی خود عمل نکند، هيچ راهی جز ارجاع موضوع به شورای امنيت سازمان ملل متحد باقی نمی ماند".

اسکات مک کللان، سخنگوی کاخ سفيد بار ديگر به ايران هشدار داد که فعاليتهای غنی سازی اورانيوم را که از نظر آمريکا، نخستين گام به سوی توليد تسليحات هسته ای است، کنار بگذارد.

مک کللان گفت ايالات متحده در حال مذاکره با کشورهای اروپايی و ساير مراجع بين المللی است تا بهترين شيوه را برای اقدامات آتی و ادامه مذاکرات با ايران بيابند.

آمريکا تاکنون از تلاشهای سه کشور اروپايی آلمان، فرانسه و بريتانيا برای مذاکره با ايران و ارائه امتيازاتی در قبال چشمپوشی از چرخه سوخت هسته ای پشتيبانی کرده است. 

مک کللان گفت ايالات متحده به تلاش برای حل بحران "از طريق مسالمت آميز و ديپلماتيک" ادامه می دهد و در واکنش به احتمال استفاده از زور عليه ايران، اظهارات رئيس جمهور آمريکا را تکرار کرد که "ايران، عراق نيست". اما افزود جورج بوش در عين حال "تصريح کرده است که ما از هيچ گزينه ای صرفنظر نمی کنيم."

"موضع مشترک" اروپا

کشورهای آلمان، فرانسه و بريتانيا که به نمايندگی از اتحاديه اروپا با ايران مذاکره می کردند، اعلام کرده اند که روز پنجشنبه درباره ازسرگيری غنی سازی اورانيوم در ايران، ديدار و مذاکره خواهند کرد.

خاوير سولانا، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا اعلام کرد که دولتهای اروپای در حال رايزنی برای اتخاذ موضعی مشترک در قبال از سرگيری بخش حساسيت برانگيزی از فعاليت اتمی ايرانند.

جک استرا وزير خارجه بريتانيا گفت که وی با همتايان خود از فرانسه و آلمان ديدار خواهد کرد تا به بررسی احتمال ارجاع ايران به شورای امنيت بپردازد.

وزيرخارجه انگلیس اقدام ايران را "بخت آزمايی با جامعه جهانی" ناميد و سخنگوی نخست وزير بريتانيا از قول وی اعلام کرده که صبر جامعه جهانی در برابر ايران در حال به سر رسيدن است.

فرانک والتر اشتاين ماير وزيرخارجه آلمان نيز گفته است که ايران از خط قرمز عبور کرده و می داند که چنين کاری بدون پيامد نخواهد ماند.

جامعه جهانی و نگرانی از "امنيت"

ژاک شيراک رئيس جمهور فرانسه در واکنش به آغاز تحقيقات حساس هسته ای در ايران گفت، جامعه جهانی حق ايران و کره شمالی را در دستيابی به انرژی اتمی برای مقاصد صلحجويانه به رسميت می شناسد اما بايد نسبت به امنيت خود نيز اطمينان پيدا کند.

در حالی که ايران هدف برنامه هسته ای خود را صلح آميز و صرفا برای تامين انرژی می داند، کشورهای غربی بيم آن دارند که اين برنامه، پوششی برای دستيابی به سلاح اتمی باشد.

آژانس بين المللی انرژی اتمی وظيفه داشته است تا دريابد که آيا ماهيت فعاليتهای ايران، صلح آميز است يا هدف تسليحاتی دارد. اما محمد البرادعی، رئيس اين آژانس نگرانی شديد خود را از اين نکته ابراز داشت که ايران، تعليق برنامه های هسته ای خود را پيش از آنکه بازرسان آژانس بتوانند ماهيت واقعی اين برنامه ها را تعيين کنند، پايان داده است.

در همين حال، سرگئی لاوروف وزيرخارجه روسيه نيز که کشورش فراهم کننده اصلی فناوری اتمی برای ايران است نسبت به ازسرگيری فعاليتهای مرتبط با غنی سازی اورانيوم بزند ابراز نگرانی کرده است.

ايران بنابر توافقنامه ای که با دولتهای بريتانيا، فرانسه و آلمان امضاء کرده، تعهد داده است که تا زمانی که نگرانی اين کشورها از فعاليت اتمی در آن کشور برطرف نشود، دست به غنی سازی اورانيوم يا هرگونه فعاليت مرتبط با آن نزند.

اما دولت ايران اعتقاد دارد که فعاليت پژوهشی به منظور دستيابی به فناوری سوخت اتمی که شامل غنی سازی اورانيوم در مقياس آزمايشگاهی نيز می شود بخشی از اين تعهد نيست و توقف اين فعاليت پژوهشی طی دو سال و نيم گذشته اقدامی داوطلبانه بوده است.

هرچند دولتهای اروپايی، آمريکا، روسيه و آژانس بين المللی انرژی اتمی با اين تفسير ايران از موافقنامه ای که با اروپاييها امضا کرده است موافق نيستند و فک پلمب تاسيسات اتمی ايران و فعاليت مجدد تجهيزات غنی سازی اورانيوم را ناقض تعهدات ايران می دانند.

بازگشايی نطنز

دستگاههای سانتريفوژ اورانيوم که بخش اصلی غنی سازی اين فلز راديواکتيو در آنها صورت می گيرد در تأسيسات اتمی نطنز در مرکز ايران استقرار دارند اما به گفته محمد سعيدی، معاون سازمان انرژی اتمی ايران، تحقيقات در زمينه غنی سازی اورانيوم منحصر به مکان خاصی نيست بلکه در تمامی مراکزی که از قبل به آژانس اعلام شده بود ادامه می يابد.

تاسيسات نطنز که اکنون فعاليت آن از سر گرفته شده، همراه با کارخانه فراوری اورانيوم در اصفهان که تابستان گذشته مجددا فعال شد، جزو تاسيساتی بودند که در چارچوب توافق با سه کشور اروپايی و زير نظر بازرسان آژانس اتمی، مهر و موم شدند.

سعيدی با اشاره به پافشاری جمهوری اسلامی بر غنی سازی اورانيوم در داخل کشور و مخالفت اروپاييان با اين نظر، ابراز اميدواری کرده که در آينده نزديک، چارچوب روشنی مورد توافق دو طرف قرار گيرد تا ايران بتواند به فعاليتهای مورد نظر خود دست بزند بی آنکه باعث نگرانی اروپاييان شود.

شورای حکام آژانس بين المللی انرژی اتمی که در نشست پيشين خود ايران را ناقض مقررات بين المللی در زمينه جلوگيری از گسترش سلاحهای هسته ای در جهان اعلام کرد قرار است ماه مارس آينده نشست بعدی خود را برگزار کند و معاون سازمان انرژی اتمی ايران گفته است که کشورش در نظر دارد تا آن زمان به اقداماتی دست بزند که نشان دهنده تصميم جدی برای همکاری با آژانس باشد.

اين در حالی است که اين شورا می تواند در نشست بعدی خود تصميم بگيرد رسيدگی به آنچه تخلف ايران از پيمان بين المللی منع گسترش جنگ افزارهای اتمی می داند را به شورای امنيت سازمان ملل متحد واگذار کند. شورای امنيت به نوبه خود می تواند تحريمهايی را عليه جمهوری اسلامی اعمال کند.