روزنامه آٰرمان نوشت:تعریف شما از دوست چیست؟ واژه دوست برای هر کس معنای به‌خصوصی دارد. دوست خوب بودن همیشه آسان نیست، ولی صرف زمان برای پرورش یک دوستی بادوام قطعا باارزش است. سال‌ها می‌گذرد، عده‌ای در کنارتان می‌مانند، اما همه باقی نخواهند ماند و شما می‌فهمید که یک دوستی پایدار چقدر باارزش است. البته برای داشتن یک دوست خوب، خودتان هم باید دوست خوبی باشید؛ پس برای عمیق‌تر کردن روابط دوستی و پیدا کردن دوستان همیشگی، راهکارهای زیر را دنبال کنید و ببینید که چگونه یک دوست خوب باشیم.
گام اول: معتمد باشید
به قول‌هایتان عمل کنید
هیچ‌گاه قولی ندهید که نمی‌توانید به آن عمل کنید یا حداقل عادت نکنید که همیشه قول بدهید. اگر نمی‌توانید به سر قرارتان بروید، به دوستتان هدیه‌ای بدهید و از وی عذرخواهی کنید. هیچ کس بی‌عیب و نقص نیست و ایرادی ندارد که به طور اتفاقی به یک قولتان عمل نکنید، اما هرگز این کار را به عادت تبدیل نکنید. اگر بدقولی چندین بار و به طور مداوم اتفاق بیفتد، دیگر معتمد به نظر نمی‌رسید چون نمی‌توانید به تعهدتان به دیگران و کسی مثل دوستتان پایبند باشید. زمانی که قولی جدی می‌دهید، به چشمان دوستتان نگاه کنید و به آرامی صحبت کنید تا نشان دهید که این قول واقعا برایتان ارزشمند است؛ نه اینکه فقط آن را به زبان بیاورید چون فکر می‌کنید که باید این کار را انجام دهید. چنین قولی را نشکنید، چون باعث ناراحتی دوستتان می‌شود و حتی شاید دوستی‌تان را از بین ببرد.
قابل اتکا باشید
از مهم‌ترین ویژگی‌های یک دوست خوب، قابل اتکا بودن است. دوست شما مخصوصا در شرایط سخت به حمایتتان نیاز دارد. هیچ‌کس حمایت غیر واقعی را دوست ندارد و آن را برای دوست نزدیکش نمی‌خواهد. تکیه به کسی که رفتاری متغیر دارد بسیار سخت است. اگر شما چنین فردی هستید، بدانید که به زودی اعتماد دوستانتان را از بین می‌برید و آنها کم‌کم شما و گفته‌هایتان را باور نمی‌کنند. اگر مطمئن نیستید که توان انجام کار مشخصی را دارید یا نه، حاضر به انجامش نشوید چون ممکن است باعث ناامیدی دوستتان شوید. در مقابل، در مورد این واقعیت که توانایی انجام کار مورد نظر را ندارید، صادق باشید دوستانتان باید احساس کنند که همیشه و حتی در زمان‌های سخت می‌توانند روی شما حساب کنند. اگر شما فقط در زمان خوشی در کنارشان باشید، دوستی منفعت‌طلب خواهید بود.
عذرخواهی کنید
اگر می‌خواهید دوستانتان به شما اعتماد کنند، نباید طوری برخورد کنید که انگار بی‌عیب هستید. اگر می‌دانید که مرتکب اشتباهی شده‌اید، به جای انکار کردن، مسئولیت آن را پذیرید. اگرچه دوستانتان از اشتباه شما خوشحال نمی‌شوند، اما از اینکه به اندازه کافی پخته باشید که آن را بپذیرید، خشنود می‌شوند؛ تظاهر نکنید اتفاقی نیفتاده است یا حتی تقصیر را گردن فرد دیگری بیاندازید. زمانی که عذرخواهی می‌کنید، باید آن را باور داشته باشید. دوستانتان باید صداقت را در صدای شما بشنوند. کاری نکنید که فکر کنند شما به احساساتشان اهمیت نمی‌دهید.
صادق باشید
اگر می‌خواهید دوست خوبی باشید و مردم به شما اعتماد کنند، باید در مورد احساسات، رفتار دوستانتان و اینکه در مورد دوستی‌تان چه حسی دارید، صادق باشید. وقتی در مورد احساسات خود صداقت داشته باشید، ارتباط شما با دوستانتان بیشتر می‌شود و آنها با شما درد دل خواهند کرد. اگر دوستتان آزرده‌خاطر شده است، نترسید که در این مورد با وی صحبت کنید؛ و همین‌طور اگر چیزی شما را ناراحت می‌کند، از صحبت در مورد آن خجالت نکشید. صداقت با رُک‌گویی (که می‌تواند باعث آرزده شدن دوستتان شود) متفاوت است. مثلا اگر فکر می‌کنید که دوستتان مشکل خاصی مثل اعتیاد دارد، وظیفه شما به عنوان یک دوست این است که در مورد آن با وی صحبت کنید. واقعی رفتار کنید. اگر می‌خواهید دوستی‌های پایدار و طولانی مدت داشته باشید، با کسانی در ارتباط باشید که عمیقا برایشان ارزش قائل هستید. برای افرادی وقت بگذارید که در کنار آنها می‌توانید خودتان باشید. اگر رفتارتان خالی از صمیمیت و خلوص باشد، دوستی‌تان دوام نخواهد داشت.
از دیگران سوءاستفاده نکنید
اگر یکی از دوستانتان شک کند که شما در حال سوءاستفاده از او هستید، شما را کنار خواهد گذاشت. دوستی‌های واقعی به دلیل محبوبیت یک نفر یا روابطی که وی دارد، شکل نمی‌گیرند. اگر شما به شخصی معروف باشید که از دیگران سوءاستفاده می‌کند، افراد جدید برای آغاز دوستی با شما اشتیاقی نخواهند داشت. شاید راحت باشد که یکی از دوستانتان هر روز با اتومبیلش شما را به مدرسه یا دانشگاه برساند، اما در مقابل، شما نیز باید برای او کاری انجام دهید.
وفادار باشید
اگر دوستتان درباره موضوعی محرمانه با شما صحبت می‌کند، آن را نزد خود نگاه دارید و در موردش با دیگران حرف نزنید. دقیقا همان‌طور رفتار کنید که از دوستتان انتظار دارید. پشت سر دوست خود صحبت نکنید و نیز در مورد اطلاعات محرمانه‌ای که با شما در میان گذاشته، شایعه‌پراکنی نکنید. هرگز در مورد دوستتان چیزی نگویید که نمی‌توانید مقابل رویش بگویید. نسبت به دوستان واقعی‌تان وفادار باشید و اگر دوستان جدید یا افرادی که کمتر می‌شناسید در موردشان شایعه‌پراکنی کردند، آماده دفاع از آنها باشیدبخشی از وفاداری، درک اهمیت یک دوستی طولانی و پایدار است. اگر به فردی مشهور هستید که نمی‌توانید دهان خود را نگاه دارید یا شایعه‌پراکنی می‌کنید، دوستانتان خیلی زود خواهند فهمید و در آینده برای به اشتراک گذاشتن مسائل شخصی‌شان با شما یا حتی گذراندن زمان با شما، تعلل خواهند کرد.اجازه ندهید دیگران در مورد دوستتان بدگویی کنند. تا زمانی که فرصتی برای شنیدن موضوع از سوی دوستتان ندارید، با هر شنیده‌ای به عنوان شایعه برخورد کنید. اگر کسی چیزی می‌گوید که شما را شگفت‌زده می‌کند و به نظرتان کاری نیست که دوستتان انجام داده است، بهتر است این‌گونه پاسخ دهید: «من او را می‌شناسم و چیزی که می‌گویی به نظر درست نیست. بگذار من با او صحبت کنم و نظرش را در این مورد بفهمم. تا آن زمان ممنون می‌شوم که در این مورد با دیگران صحبت نکنی.»
احترام بگذارید
دوستان خوب با گشاده‌رویی و حمایت دوطرفه، به یکدیگر احترام می‌گذارند. اگر دوست شما ارزش‌ها و باورهای مشخصی دارد که با عقاید شما هم‌خوانی ندارد، به انتخاب‌های وی احترام بگذارید و با گشاده‌رویی آنها را بشنوید. اگر می‌خواهید دوستتان به شما اعتماد کند، باید بتواند به راحتی عقایدی را به زبان بیاورد که شما ممکن است با آنها موافق نباشید یا در مورد دیدگاه جدیدش با شما بحث کند. اگر دوستتان فکر می‌کند که با هر ایده جالب یا جدید او مخالفت می‌کنید، این یعنی برای دوستی‌تان ارزش قائل نیستید. گاهی ممکن است حرف‌های دوستتان به نظر شما نامناسب و ناراحت‌کننده باشد، اما باید برای او احترام قائل شوید و بدون قضاوت، به صحبت‌هایش گوش کنید. در مواردی که با دوستتان مخالف هستید، مخالفت‌تان را با احترام اعلام کنید و به موضوعات گوناگون از زوایای متفاوت بنگرید.
گام دوم: حمایتگر باشید
ازخودگذشتگی کنید
اگرچه امکان ندارد که همیشه فداکاری کنید، ازخودگذشتگی از مهم‌ترین صفات یک دوست خوب است. هر زمان که می‌توانید آرزوهای دوستتان را برآورده کنید. محبت‌های وی را متقابلا جبران کنید تا دوستی‌تان تقویت شود. اگر فقط در هنگام نیاز به کمک به یاد دوستانتان بیافتید، دیگران خیلی زود می‌فهمند که شما به فکرشان نیستید و به فردی خودخواه مشهور می‌شوید. به دوستانتان از صمیم قلب لطف کنید، نه به خاطر اینکه در عوض چیزی از آنها می‌خواهید. از خودگذشتگی در زمان مناسب با اینکه به دیگران اجازه دهید از شما سوءاستفاده کنند، متفاوت است. اگر همیشه به دوستانتان کمک می‌کنید و در عوض چیزی عایدتان نمی‌شود، شاید مشکل از سوی خودتان باشد.از سخاوت دوستتان سوءاستفاده نکنید. زمانی که دوستی کاری برایتان انجام می‌دهد، سریعا جبران کنید. پولی که قرض گرفته‌اید را بدون معطلی پس دهید.
شنونده خوبی باشید
مکالمات را به صحبتی یک طرفه از سوی خود تبدیل نکنید. برای درک و حمایت کامل دوستتان باید با دقت به صحبت‌هایش گوش کنید. شاید ساده به نظر برسد، اما به اندازه‌ای که در مورد خودتان حرف می‌زنید، باید گوش بدهید. اگر هر مکالمه‌ای را به صحبتی یک طرفه در مورد احساسات خودتان تبدیل کنید، دوستتان از این رابطه چیزی به دست نمی‌آورد. با گوش دادن، دوستتان اطمینان خاطر پیدا می‌کند که شما به وی اهمیت می‌دهید. اگر فقط منتظر تمام شدن صحبت‌های دوستتان باشید تا آنچه را که خودتان می‌خواهید بگویید، بی‌شک دوست شما متوجه خواهد شد. سعی کنید تعادل را رعایت کنید تا دوستتان نیمی از مکالمه را صحبت کند. گرچه بعضی افراد خجالتی‌تر از دیگران هستند، اما اگر دوستتان احساس کند که وقتی با شماست، فرصتی برای صحبت کردن ندارد، دوستی‌تان پیشرفتی نخواهد داشت.
به دوستانتان کمک کنید
برای اینکه حامی واقعی باشید، باید بتوانید در زمانی که دوستانتان روزهای سختی را سپری می‌کنند در کنارشان حضور داشته باشید. اگر احساس می‌کنید دوستتان گرفتار مشکلی شده که نمی‌تواند آن را کنترل کند (مثل مصرف مواد مخدر)، از صحبت درباره موضوع نترسید و به او کمک کنید تا از این موقعیت رها شود. گمان نکنید که دوستتان می‌تواند به تنهایی بر مشکلش غلبه کند؛ شاید در همین لحظه صدای شما لازم باشد تا او را هشیار کند. اگر مشکلی می‌بینید، در موردش حرف بزنید، حتی اگر احساس عجیبی در این مورد دارید. دوستتان باید بداند که در زمان‌های سخت می‌تواند به شما تکیه کند. هر چقدر او کمتر احساس تنهایی کند، کنار آمدن با مشکلات برایش آسان‌تر خواهد بود. اگر تمام چیزی که دوستتان می‌خواهد، حرف زدن در مورد مشکلش است، این کار در ابتدا ایرادی ندارد؛ اما شما باید به وی کمک کنید تا برای مشکلاتش راهکارهای عملی پیدا کند.
در زمان بحران در کنارشان باشید
اگر قرار است دوستتان در بیمارستان بستری شود، به عیادتش بروید. اگر به کسی نیاز دارد که همراهش باشد، در کنارش باشید. وقتی دوستتان در کلاس درس حاضر نیست، برایش از مطالب یادداشت‌برداری کنید. اگر یکی از اعضای خانواده‌اش فوت کرده است، در مراسم تشییع جنازه و ختم وی حاضر شوید. کاری کنید دوستتان بداند که در هر زمانی می‌تواند روی شما حساب کند. مطمئن شوید که دوستتان همیشه در وسط یک بحران قرار ندارد. شما باید در زمان‌های سخت برای کمک در کنارش باشید بخشی از حضور شما در کنار دوستتان در زمان بحران، فراهم کردن حمایت احساسی است. به اندازه کافی به دوست خود اهمیت دهید تا بتواند با شما درددل کند و سبک شود. اگر به نظرتان صحبت کردن صحیح نیست، نیازی نیست حرفی بزنید، فقط آرام و اطمینان‌بخش باشید. اگر دوستتان در میان بحرانی قرار دارد که به نظر حل‌شدنی نیست، نگویید «همه چیز درست خواهد شد». گاهی نگفتن این جمله سخت است اما اطمینان خاطر کاذب دادن اغلب بدتر از سکوت کردن است. در مقابل، اجازه دهید دوستتان بداند که در این بحران در کنارش هستید. صادق اما با انرژی مثبت باشید.
مشورت‌های صحیح دهید
برای اینکه دوست خوبی باشید باید بتوانید موقعیت دوستتان را از نگاه خودش ببینید و نظر خود را بدون تحمیل آن، با وی در میان بگذارید. هیچ‌گاه دوست خود را قضاوت نکنید، فقط وقتی با شما با درد دل می‌کند، به او مشورت دهید. از ایده‌های بی‌پایه و امتحان نشده برای مشورت دادن استفاده نکنید. به دوستتان فضا دهید و در صورت نیاز، راهکاری ارائه کنید که قبلا امتحان شده و صحیح است. همیشه قبل از اینکه مشورت دهید، در این باره از دوست خود بپرسید. در بعضی موارد، یک دوست می‌تواند با رفتاری محکم و جدی، دیگری را از موقعیتی خطرناک نجات دهد. اما محتاط باشید؛ شما نباید سخنرانی کنید یا بیش از حد دوستتان را نصیحت کنید. با استفاده از اطلاعات واقعی، دیدگاه خود را در مورد موقعیتش به او بگویید و پیشنهاد دهید که اگر شما در موقعیت او بودید، چه می‌کردید.
گام سوم: دوستی‌تان را ماندگار کنید
یاد بگیرید که ببخشید
اگر می‌خواهید دوستی‌تان پایدار باشد، باید بتوانید دوست خود را ببخشید و به دوستی‌تان ادامه دهید. اگر کینه خود را نگه دارید و کاری کنید که تلخی و رنجش به وجود آید، نمی‌توانید به دوستی خود تداوم ببخشید. به یاد داشته باشید که هیچ کس بی‌عیب و نقص نیست و اگر دوستتان از صمیم قلب عذر می‌خواهد و کار واقعا بدی انجام نداده است، باید از آن چشم‌پوشی کنید. اگر دوستتان کاری انجام داده که قابل بخشش نیست و نمی‌توانید از آن بگذرید، بهتر است به این دوستی پایان دهید، تا اینکه سعی کنید یک دوستی فنا شده را به زحمت حفظ کنید. اما این اتفاق باید به‌ندرت پیش بیاید. اگر از دوستتان عصبانی هستید اما دلیلش را به وی نگفته‌اید، تا زمانی که در این باره با او صحبت نکنید، نمی‌توانید وی را ببخشید.
دوستانتان را همان‌طور که هستند بپذیرید
برای اینکه رابطه دوستی عمیقی داشته باشید، نباید تلاش کنید تا دوستتان را تغییر دهید یا وی را مجبور کنید که از دید شما به دنیا نگاه کند. شما باید پذیرای دیدگاه تازه‌ای باشید که دوستتان می‌تواند به تجربیات شما اضافه کند، نه اینکه بخواهید او هم همه چیز را مثل شما ببیند. هرچه زمان بیشتری را با فردی بگذرانید، کمتر از یکدیگر ایده‌آل می‌سازید و بیشتر همدیگر را همان‌طور که هستید می‌پذیرید. دوستی واقعی نیز به همین معناست؛ اینکه عمیقا به یک نفر اهمیت دهید، حتی وقتی می‌دانید که هر دو پر از نقص هستید.
