جزئیات بودجه نهادهای فرهنگی در سال ۹۹
با اینکه کل بودجه سال 98 وزارت فرهنگ رقمی بالغ بر ۲۱ هزار و ۸۲۱ میلیارد و ۲۱۰ میلیون ریال بود و نسبت به سال 97 حدود 18 میلیارد تومان افزایش داشت، با این حال اهالی فرهنگ و هنر همچنان با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو بودند و از کمبود امکانات رنج می‌بردند.
بودجه سال99 بدون محاسبه یارانه، صبح روز یکشنبه 17 آذرماه توسط حسن روحانی ریاست جمهوری در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی ۲۴ هزار و ۳۱۵ میلیارد و ۵۳۰ میلیون ریال پیشنهاد شد. در این بودجه برآورد هزینه‌ای سال آینده برای «برنامه حمایت و گسترش هنرهای نمایشی»، ۸۴ میلیارد و ۱۱ میلیون تومان تعیین شده؛ در حالی که مصوبه بودجه امسال تئاتر ۸۲ میلیارد و ۳۲۲ میلیون تومان بوده است و این تفاوت به این معناست که بودجه حوزه تئاتر در مقایسه با سال گذشته تغییری نداشته است.
در این بین برای کمک به بنیاد فرهنگی و هنری رودکی هم مثل قبل ردیف جداگانه‌ای در ذیل برنامه‌های تئاتر گنجانده شده که ۹ میلیارد تومان از بودجه تئاتر به آن تعلق خواهد گرفت؛ این رقم در سال گذشته ۷میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بود. همچنین برای سازمان امور سینمایی، ۲۱۰میلیارد تومان در لایحه بودجه سال آینده در نظر گرفته شده که این رقم در لایحه سال قبل ۲۰۵ میلیارد تومان بود. سهم برنامه حمایت و گسترش هنرهای تجسمی هم از سوی دولت ۳۳ میلیارد و ۹۲۵ میلیون تومان برآورد شده که نسبت به بودجه سال گذشته که ۳۵ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان بود، کاهش پیدا کرده است. درحالی‌که حوزه موسیقی با 55 میلیارد و ۹۰۷میلیون و ۸۰۰ هزار تومان نسبت به رقم ۴۹ میلیارد و ۶۵۰ میلیون تومان سال گذشته افزایش داشته است.
لادن حیدری معاونت توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره جزئیات بودجه فرهنگی سال 99 می‌گوید: «در دستگاه‌های فرهنگی رشد 16درصدی داشته‌ایم؛ اما متأسفانه رشد اعتبارات مندرج در بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یک درصد است و تقریباً خیلی از حوزه‌ها رشد منفی داشته‌اند. حوزه تئاتر منفی نیست و 2درصد رشد داشته است اما در هنرهای تجسمی رشد منفی داشته‌ایم. در حوزه مد و لباس رشدی نداشته‌ایم و در حوزه ترویج کتاب و کتابخوانی رشدمان منفی بوده است.». سؤالی که همیشه در این باره مطرح بوده به عدم حمایت نمایندگان مجلس از اهالی فرهنگ وهنر برمی‌گردد. شاید اکنون تحریم‌های اقتصادی بسیاری از کاستی‌ها را توجیه کند اما به اذعان خود نمایندگان کمیسیون فرهنگی مجلس حوزه فرهنگ از سال‌ها پیش در اولویت نمایندگان مجلس قرار نداشته است. لادن حیدری با اظهار تأسف از این مسأله ادامه می‌دهد: «حمایت‌هایی هم که از طرق مختلف در مجلس صورت گرفته، جزء مواردی نبوده که خیلی ما را امیدوار کند. نماینده‌ای که واقعاً دغدغه فرهنگ داشته باشد زیاد نداشته‌ایم؛ کسی که به‌دنبال ارتقای بودجه فرهنگ باشد و پیگیر افزایش آن باشد».
از سوی دیگر پروانه سلحشوری نماینده مجلس درباره پایین بودن بودجه اختصاص یافته به حوزه فرهنگ و هنر می‌گوید: «شرایط اقتصادی کشور اضطراری است. مردم باید معیشتشان را اداره کنند. برای دولت در این شرایط بحث درمان و دارو و مسکن در اولویت است نه حوزه فرهنگ وهنر». او در مورد بودجه کم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم می‌گوید: «باید دید آیا همه نهادهای فرهنگی که زیر نظر کمیسیون فرهنگی هستند، بودجه‌شان کم شده است یا نه؟ اگر اینگونه باشد در این شرایط اقتصادی جای اعتراض نیست». با نگاهی به بودجه‌های تخصیص یافته به معاونت‌ها و حوزه‌های فرهنگی و هنری به‌صورت جزئی با این مسأله روبه‌رو می‌شویم که ردیف بودجه‌ای اختصاص‌یافته از طرف سازمان برنامه و بودجه به این حوزه‌ها، در نهایت به همان میزان پرداخت نمی‌شود. به‌عنوان مثال گفته می‌شود در حوزه تئاتر فقط حدود ۲۰ درصد از کل بودجه اختصاص داده شده به این حوزه پرداخت شده و اکنون اداره کل هنرهای نمایشی بابت حمایت از گروه‌های نمایشی و برگزاری جشنواره‌ها نزدیک به هفت میلیارد تومان بدهی دارد. اما لادن حیدری این ادعا رد می‌کند و می‌گوید: «اصلاً امکان ندارد این کار انجام شود؛ چون خلاف است. دیوان محاسبات اولین جایی است که به ما خرده می‌گیرد و ما را به دادگاه می‌فرستند. در حوزه هنرهای نمایشی اگر عددی در قانون بودجه درج می‌شود لزوماً تخصیص آن از سازمان برنامه و بودجه به‌صورت صددرصد نمی‌آید. یعنی اگر 80 میلیارد درج می‌شود ممکن است 60 میلیارد دست ما پول بیاید. این مسأله بستگی به منابع مالی دولت دارد. رقمی که در قانون بودجه نوشته می‌شود با رقمی که به دستگاه پرداخته می‌شود، مغایرت دارد. از طرفی کادر اداره هنرهای نمایشی هم هزینه دارد و حقوق و دستمزد پرسنل هم از همان بودجه پرداخت می‌شود. ما چیز جدایی به‌نام حقوق و مزایای پرسنل نداریم. ما از بودجه منحرف نمی‌شویم و نظارت دقیق روی آن صورت می‌گیرد».
فاطمه ذوالقدر نماینده مجلس، نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی و عضو کمیسیون تلفیق هم خبر از اصلاح بودجه تئاتر و سایر بودجه‌های فرهنگی بخصوص تئاتر می‌دهد. او با اشاره به برگزاری جلسات کمیسیون فرهنگی با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این باره می‌گوید: «جلسات ما درباره دغدغه‌های حوزه‌هایی مثل تئاتر بوده که متأسفانه رقم کمی هم به آن اختصاص یافته است. تئاتر با وجود مشکلاتی که در زمینه کمبود سالن‌ها دارد، با این بودجه دوام نمی‌آورد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی قول بازنگری داده تا با کمک دولت و در کمیسیون تلفیق بودجه تئاتر و برخی دیگر از حوزه‌ها مثل سازمان نهاد کتابخانه‌ها که در معرض تعدیل 1000 نفر نیرو قرار دارد، افزایش پیدا کند.»
