قیمت گوجه در مزرعه ۵۰۰ اما در بازار ۶۰۰۰ تومان/ ورشکستگی کشاورزان و سرخوشی دلالان!

بهمن ماه سال گذشته بود که قیمت هر کیلو خیار در گلخانه‌های جنوب کرمان به ۱۰۰ تومان رسید، نرخی که حتی هزینه خرید پلاستیکی که خیار‌ها در آن قرار می‌گرفتند را هم جبران نمی‌کرد، این در حالی بود که به تبع تورمی که از ابتدای سال جاری گریبان جامعه را گرفت نهاد‌های کشاورزی هم با افزایش قیمت قابل توجه مواجه شدند.

افزایش قیمت بذر، سم و کود یکی از نمونه‌های سیر صعودی هزینه‌های تولید در بخش محصولات کشاورزی است.

این در حالیست که این روز‌ها قیمت‌ها جهشی دیگر را نیز تجربه کرده است که ناشی از شیوع ویروس کرونا و تأثیر آن بر تولیداتی مانند کود و سم و بذر در بازار جهانی است بطوریکه محموله‌های سم و کود که اکثراً از چین و هند وارد بازار ایران می‌شود از همیشه کم یاب‌تر شده است.

همچنین مراکز تهیه و توزیع کود و سم نیز عنوان می‌کنند که ارز وارداتی به این اقلام نیز مدتهاست اختصاص نیافته است.

در چنین شرایطی در حالی که کشاورزان محصول خیار را به خوراک دام‌ها تبدیل و یا در کف خیابان‌ها رها کردند حالا نوبت به گوجه فرنگی رسیده است.

همه به یاد دارند که در تابستان سال جاری قیمت هر قوطی یک کیلویی رب گوجه فرنگی به ۲۵ هزار تومان رسید. اما حالا همین گوجه در مزرعه ۵۰۰ تومان توسط دلالان خرید و فروش می‌شود.

مسئولان سکوت می‌کنند و دلالان می‌تازند

در این میان مسئولان همچنان سکوت کرده‌اند، این در حالیست که پیش از این افزایش عرضه دلیل کاهش قیمت عنوان می‌شود، اما باید به این نکته اشاره کرد که سیل گسترده ابتدای سال جاری در جنوب کرمان، شمال هرمزگان و بخش‌هایی از سیستان و بلوچستان موجب شد هکتار‌ها زمینی که در آن‌ها گوجه کشت شده بود زیر گل و لای برود و کشاورزان با ضرر هنگفت مواجه شوند.

مدیران استان به یک سوال کشاورزان جواب دهند

محمدرضا اسماعیلی یکی از این کشاورزانی است که در جیرفت اقدام به کشت گوجه کرده و به خبرنگار مهر می‌گوید: از مسئولان این سوال را دارم و از آن‌ها تقاضا دارم یک بار به این سوال کشاورزان جنوب کرمان پاسخ دهند که تفاوت قیمت محصول در مزرعه و بازار به جیب چه کسانی می‌رود و چرا با آن‌ها برخورد نمی‌شود. 

وی می‌افزاید: من کشاورز هستم و تمام امرار معاشم از همین کار تامین می‌شود،  چند میلیون وام گرفتم و اقدام به ایجاد گلخانه و کشت خیار کردم، اما قیمت خیار در زمان برداشت به ۸۰ تا ۱۰۰ تومان رسید و مجبور شدم برای اینکه بیشتر ضرر نکنم گلخانه را به حال خود رها کنم و هنوز ضرر کشت قبلی را پرداخت نکرده و مقروض هستم.

این کشاورز گفت: دلخوش بودم که با فروش گوجه می‌توانم ضرر قبلی را جبران کنم، اما به یکباره قیمت گوجه هم افت کرد، دیروز ۳۵۰ هزار تومان هزینه برداشت محصول دادم و ۱۵۰ هزار تومان نیز برای خرید جعبه هزینه کردم، با جمع هزینه حمل و نقل گوجه تا میدان تره و بار که ۱۴۰ هزار تومان می‌شود عملاً نه تنها سود نکرده‌ام بلکه دیگر نمی‌توانم محصول فردا صبح را برداشت کنم!

مسئولان دست دلالان را از بازار قطع کنند

علی حسینی کشاورز عنبرآبادی است که می‌گوید: برای خیار بهانه مسئولان عدم صادرات خیار به عراق و روسیه بود و بعد مشکل کرونا مطرح شد، اما باید به این مساله اشاره کنم که گوجه اصلاً محصول صادراتی نیست و در داخل کشور مصرف می‌شود. چرا من باید محصول نوبرانه را که تازه برداشت شده را ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ تومان بنا به کیفیت محصول بفروشم و همین گوجه در کرمان ۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ تومان و در تهران با قیمت بیشتر به مصرف کننده فروخته شود.

وی افزود: دو سال گذشته خبری از دلالان نبود، اما امسال مجدد سر و کله این افراد که اکثراً غیر بومی هستند پیدا شده چرا یک بار با این سیستم فاسد برخورد جدی نمی‌شود؟ چرا شرکت تعاونی منسجمی از کشاورزان ایجاد نمی‌شود. کشاورزی که در سیل رودبار و کهنوج نیمی از مزرعه اش زیر گل رفته چرا باید محصول باقیمانده  را یک ششم قیمت نهایی محصول بفروشد؟

علیرضا احمدی دیگر کشاورز جنوب کرمان است که بار وانتش در میانه باربری بلاتکلیف رها شده است؛ وی می‌گوید: زمانی بحث انتقال و فروش بی واسطه محصول جنوب کرمان به میدان‌های میوه و تره بار تهران مطرح شد. همچنین بحث فرآوری و تولید رب گوجه عنوان شد استفاده از فرودگاه برای انتقال آسان محصولات به شهر‌های بزرگ بیان شد و حالا از مسئولان می‌پرسم این وعده‌ها به کجا رسیده است؟

وی گفت: چرامسئولان که می‌بینند کشاورزان در حال ورشکست شدن هستند فقط نگاه می‌کنند و اتفاقی روی نمی‌دهد، وقتی تولیدکننده پای کار است و بازار مصرف داخلی اشباع نشده هم وجود دارد؛ چرا همیشه نان کشاورز باید سر سفره دلال برود؟

این کشاورز گفت: هنوز مشکل عرضه بذر یارانه‌ای پیاز هم حل نشده و بذر آزاد هم قیمت بسیار زیادی دارد با این وجود پیازی هم که در حال برداشت است مشتری ندارد و دلالان حاضر به خرید محصول نیستند.

سیستم تقاضا دچار فساد شده است

وی ادامه داد: مسئولان می‌گویند عرضه و تقاضا باید مشکل را حل کند، اما چرا کسی نمی‌بیند که این سیستم عرضه و تقاضا معیوب است، عرضه انجام می‌شود، اما دلالی که متقاضی خرید است به صورت انحصاری قیمت را پایین می‌آورد.

گویی داستان افت قیمت محصولات کشاورزی در سال جاری به صورت دومینویی بار دیگر در حال تکرار است و انتظار می‌رود با توجه به عدم نظارت بر بازار، دلالان در زمان برداشت سایر محصولات از جمله پیاز و سیب زمینی هم با شکستن قیمت‌ها زمینه را برای صدمه به صنعت کشاورزی استان فراهم کنند.