تصاویر خیره‌کنندهٔ تلسکوپ هابل از دو سحابی سیّاره‌نما
سحابی‌های حاصل از مرگ ستارگان از چشمگیرترین پدیده‌های آسمانی هستند که مطالعهٔ گاز و غبار منتشر شده از آنها پژوهشگران را یاری می‌کند تا دربارهٔ چگونگی مرگ ستارگان به دانشی ژرفتر دست یابند.
اخترشناسان به‌تازگی از تمامی قابلیت‌های تلسکوپ فضایی هابل بهره گرفته‌اند تا چنین پدیده‌هایی را در آسمان بیابند و حالا این چشم عظیم بشر در فضا، دو نمونه از پرگازترین و پرغبارترین مرگ‌های ستاره‌ای را در کهکشان ما ثبت کرده است.
دو سحابی سیّاره‌نمای ان‌جی‌سی ۶۳۰۳ موسوم به سحابی «پروانه»، و ان‌جی‌سی ۷۰۲۷ موسوم به سحابی «ساس جواهر» به خاطر شکل انتشار گاز و غبارشان این نام ها را گرفته‌اند. به گفتهٔ دانشمندان تلسکوپ هابل، جامع‌ترین و پرجزئیات‌ترین تصاویر را تا به امروز از این دو سحابی تهیه کرده است.
اخترشناسان می‌گویند این دو سحابی احتمالا حاصل مرگ ستارگانی هستند که هر کدام سه تا پنج برابر خورشید منظومهٔ شمسی بودهاند. هر دوی این سحابی‌ها یونیزاسیون و تحرک بسیار بالای دارند که نشان می‌دهد ستارگان درون آنها بسیار داغ اند.
سحابی «ساس جواهری»تصویر از وبسایت ناسا NASA, ESA and J. Kastner RIT
گرچه شکل این هر دو سحابی با هم تفاوت دارد اما دانشمندان می‌گویند شیوهٔ پیدایش آنها احتمالا یکسان بوده است.
یکی از توضیحات این است که هر کدام از آنها نخست دو ستاره در یک منظومهٔ دوگانه بودهاند که در مدار یکدیگر می‌گشته‌اند وقتی یکی از آنها منفجر می‌شود مادهٔ حاصل از آن به‌شکل یک صفحهٔ دوّار یا دیسک، گردِ ستارهٔ دیگر می‌پیچید و گاز و غبار را از قطب‌های آن ستاره روانهٔ فضا می‌کند.
توضیح دیگر آن است که دو ستاره در هم ادغام شده‌اند و چنین ابری از گاز و غبار به بیرون افکنده‌اند و الگوهایی را در فضا ساخته‌اند که در سحابی پروانه دیده می‌شود.
این سحابی‌ها به علت حلقوی بودن شکل خود، در تلسکوپ‌های ضعیف به شکل یک سیاره دیده می‌شده و از همین رو از قرن هجدهم به آنها سحابی سیاره‌ای لقب داده‌اند. در مقابل عمر چند میلیون سالهٔ ستارها، عمر سحابی‌های سیاره‌ای کوتاه و حدود ده هزار سال است.
سحابی پروانهNASA, ESA and J. Kastner (RIT)
