طراحان نظام پارلمانی چه می‌گویند؟
امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی که هفته گذشته از راه‌اندازی «قرارگاه تحول در مجلس» سخن گفته بود، این بار با بیان اینکه «مجلس اکنون نمی‌تواند بسیاری از برنامه‌های دولت را رصد کند»، گفته: رییس جمهوری نیز یک فرد برخاسته از آرای مردم است و نمی‌توان به راحتی به سراغش رفت زیرا یک نماد سیاسی است؛ وقت آن است که گفت‌وگو برای پاسخگوسازی کابینه انجام شود.
نماینده مشهد با طرح این دیدگاه که «لازم است در کشور مدتی طولانی نظام پارلمانی حاکم شود»، افزوده:«کابینه را می‌توان بارها ساقط کرد، بعد از جنگ جهانی دوم یک حزب ۵۰ سال بر ژاپن حکومت کرد اما میانگین عمر کابینه‌هایش کمتر از دو سال بود. ما نیاز داریم در موقع لزوم سریعا افراد را عوض کنیم اما با شرایط کنونی اگر سراغ هرکسی برویم بحران سیاسی ایجاد می‌شود. اما اگر کابینه در اختیار نخست‌وزیر منصوب مجلس باشد این فرسایش‌ها وجود نخواهد داشت.»
صرف نظر از پیامدهای تغییرات مکرر مدیران دستگاه‌های اجرایی در ناکارامدی امور، رهبر انقلاب نیز پیش از این دست‌کم دو مرتبه درباره موضوع نظام ریاستی و پارلمانی سخن گفته‌اند.
نظام پارلمانی، قابل بررسی
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، ۲۴ مهرماه ۱۳۹۰ در سفر به کرمانشاه و در دیدار دانشجویان این استان، در تبیین ظرفیت اصلاح‌پذیری ساختار جمهوری اسلامی، به موضوع بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸ اشاره و بیان کردند: «ما یک روزی در قانون اساسی نخست‌وزیر و رئیس جمهور داشتیم، با یک شکل خاصی؛ بعد تجربه به ما نشان داد که این درست نیست. امام دستور دادند گروهی از خبرگان ملت، از دانشگاهیان، از روحانیون، از مجلس شورای اسلامی، از برجستگان و نخبگان بنشینند و آنچنان که بر طبق نیاز است، آن را تغییر دهند. همین کار را هم کردند. یا در زمینه قضا همین جور. در آینده هم اینها قابل تغییر است.»
رهبر انقلاب با اشاره به اینکه «امروز نظام ما نظام ریاستی است»، افزودند: «یعنی مردم با رأی مستقیمِ خودشان رئیس جمهور را انتخاب می‌کنند؛ تا الان هم شیوه بسیار خوب و تجربه‌شده‌ای است. اگر یک روزی در آینده‌های دور یا نزدیک - که احتمالاً در آینده‌های نزدیک، چنین چیزی پیش نمی‌آید - احساس بشود که به جای نظام ریاستی مثلاً نظام پارلمانی مطلوب است - مثل اینکه در بعضی از کشورهای دنیا معمول است - هیچ اشکالی ندارد.»
روایت هاشمی از موضع رهبری در زمان بازنگری قانون اساسی
بعد از این سخنان، برخی تصور کردند طرح موضوع امکان تغییر ساختار نظام به پارلمانی از سوی رهبری، به معنای موافقت ایشان با چنین تغییری است. مدتی بعد، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در گفت‌وگو با شماره نوروز ۹۱ هفته‌نامه آسمان، درباره ترجیح نظام پارلمانی و نظام ریاستی به دیدارش با رهبر انقلاب اشاره کرد و گفت: رهبری در کرمانشاه جمله‌ای گفتند که از آن تفسیر سوء شد. منظور ایشان مطلب دیگری بود. بحث ایشان این بود که در نظام ما بن‌بست نیست. یعنی کسی نباید فکر کند که بن بست داریم و اگر ما حتی بخواهیم نظام اداره کشور را تغییر دهیم، قانون اساسی را اصلاح و تغییر می‌دهیم. اصل نظرشان این بود.
وی در ادامه به دیدار خود با رهبر انقلاب بعد از بازگشتشان از سفر کرمانشاه اشاره کرد و گفت: وقتی ایشان از سفر برگشتند، در دیداری حضوری پرسیدم که منظور شما چه بوده است؟ ایشان گفتند همان بحث همیشگی، یعنی اینکه بن بست نداریم و تشخیص شما درست است. گفتم یکی از اعضای هیات رئیسه مجلس گفته شما یک سالی است که کمیسیون تعیین کرده‌اید. ایشان گفتند: درست نیست و اصلا این کار را نکرده‌ایم.
هاشمی رفسنجانی همچنین با اشاره به سابقه بحث‌ها در زمان بازنگری قانون اساسی گفت: در زمان بازنگری قانون اساسی، موضوع برای بررسی به چند کمیسیون ارجاع شد. کمیسیونی که مامور بود درباره نظام و سیستم گزارش بیاورد، نظرش بر نظام پارلمانی بود. رهبری که آن زمان عضو آن کمیسیون بودند مخالفت کرده بودند. اما دیگران رای داده بودند. بعد که نظر کمیسیون به جمع آمد، پس از بحث‌هایی زیاد، نظام پارلمانی رد و سیستم جمهوری تصویب شد.
همان زمان به یاد دارم که سرسخت‌ترین مخالفت‌ها را شخص آیت‌الله خامنه‌ای می‌کردند که این گونه نشود، چون ما به مردم وعده جمهوری داده‌ایم و مردم شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی داده‌اند. آن زمان استدلال‌ها قوی بود. اگر مذاکرات آن زمان را مطالعه کنید، واقعا خواندنی است. بالاخره نظام جمهوری تصویب شد. من هم طرفدار همین نظر بودم.
مشکلات نظم پارلمانی، بیشتر از نظام ریاستی
اول خرداد ۹۸، در یکی از دیدارهای رهبری با دانشجویان به مناسبت ماه مبارک رمضان، دانشجویی پرسیده بود: «اشکالاتی که ما امروز در جامعه مشاهده می‌کنیم به ساختار برمی‌گردد یا به کارگزاران؟»
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پاسخ این سوال با بیان اینکه «ساختار قانون اساسی ساختار خوبی است، یعنی اشکالی ندارد» افزودند: «البته ساختارها در طول زمان تکمیل می‌شوند، نواقصشان، خلأ‌هایشان برطرف می‌شود؛ این [یک] امر طبیعی است. فرض بفرمایید که یک روزی ما مجمع تشخیص نداشتیم، این یک کمبودی بود، یک خلأی بود، امروز مجمع را داریم؛ و از این قبیل پیشرفت‌ها که در همه نظام‌های دنیا هم همین جور است.»
ایشان در ادامه به موضوع نظام پارلمانی که یکی از دانشجویان مطرح کرد هم اشاره کرده و گفتند: «اینها را ما در آن مجلسی که برای بازنگری قانون اساسی بود مفصّل بحث کردیم و به این نتیجه‌ای که امروز هست رسیدیم؛ مشکلات نظام پارلمانی -برای ما لااقل- بیشتر از نظام ریاستی است.»
انتخابات ریاست جمهوری، خون تازه به رگ‌های نظام
فارغ از این اظهارنظرها، عملکرد رهبر انقلاب به گونه‌ای بوده که انتخابات ریاست جمهوری که تنها انتخابات ملی و فراگیر است، زمینه‌ساز جاری شدن خون تازه به رگ‌های نظام شود. صرف‌نظر از جریان و کاندیدای پیروز، در طول ۳۳ سال رهبری آیت‌الله خامنه‌ای، تاکنون ۸ انتخابات ریاست جمهوری برگزار شده و تاکید رهبری در حرف و عمل بر برگزاری انتخابات مشارکتی و رقابتی بوده است.
ایشان در سال ۱۳۷۶ که برخی شائبه‌ها نظیر نسبت دادن کارناوال عصر عاشورا به یکی از نامزدها مطرح شده بود، دو روز پیش از انتخابات این‌گونه روشنگری کردند: «راه انداختن کاروان شادی در عصر عاشورا، مربوط به مردم انقلابی و مسلمان نیست. این کارِ دشمن است. گیرم که عکس یک نامزد انتخاباتی را هم به دست بگیرند؛ این حیله آنهاست. نباید هیچ کس از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری را متّهم کرد که شما از آنها خبر داشتید و آنها طرفدار شمایند.»
رهبر انقلاب بعد از انتخابات هم دوم خرداد را به دلیل حضور جمع کثیر مردم حماسه خواندند. یا در سال ۱۳۸۴ نیز در زمانی که شورای نگهبان دو تن از کاندیداها را رد صلاحیت کرده بود، در پاسخ به درخواست حداد عادل توصیه به تایید صلاحیت آن دو کردند و در مجموع زمینه رقابت جدی و پرشور در عرصه سیاسی کشور فراهم شد.
انتخابات که یکی از ویژگی‌های جمهوری اسلامی است، باعث انتقال قدرت و دست به دست شدن مسئولیت‌های اجرایی شده و نتایج زیادی برای کشور به همراه داشته و رهبری نیز همواره بر آن تاکید داشته‌اند.
نگاهی به روند انتخابات ریاست‌جمهوری، نشان می‌دهد این انتخابات همواره پرشورتر و با استقبال بیشتری نسبت به دیگر انتخابات بوده است. در واقع نگاه مردم به این انتخابات با توجه به جایگاه آن در نظام دموکراسی و تاثیرگذاری مستقیم آنها در انتخاب یک رئیس‌جمهوری با اکثریت آرا، بیانگر آن است که ملت خود را در نقش آفرینی تحولات کشور سهیم دانسته و تلاش دارند خواسته‌های خود را از این طریق به دولتمردان انتقال دهند.
براین اساس، نگاه مجلس به تغییر نظام ریاستی به پارلمانی، پیش از هر چیزی نیازمند توجه به این رویکرد رهبری است که در کشور بن‌بستی وجود ندارد و هر زمان لازم شود، هر اقدامی باید از طریق قانون اساسی به سرانجام برسد. همانند روال گذشته که رهبری نیز به آن اشاره و تاکید کردند، در زمان بازنگری قانون اساسی در این زمینه مفصّل بحث و نتیجه آن شده که امروز شاهد نظام ریاستی هستیم؛ زیرا در حال حاضر مشکلات آن از نظام پارلمانی کمتر است.
با سلام خودتان هم داريد به اين موضوع دم مي زنيد . بيخود كرد هر كس دنبال نظام پارلماني است . در ايران نظام پارلماني فقط كمك به سلطه هر چه بيشتر دشمنان آزادي خواهد كرد . مگر مردم موش آزمايشگاهي هستند كه دائما باتغييرات مواجه شوند . 
