رالی قیمتی خوراکی‌ها
بررسی قیمت خوراکی‌های منتخب در ۹ ماه نخست سال‌جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته نشان میدهد از میان ۱۹ خوراکی انتخاب شده، ۱۶ کالا تورمی بالاتر و یک کالا تورمی کمتر ثبت کرده‌اند. پیاز تنها کالایی است که در ۹ ماهه نخست سال‌جاری تورم آن منفی بوده است. در عین حال قیمت برنج داخلی درجه یک در ۹ ماه نخست سال‌جاری به نسبت مدت مشابه سال گذشته تغییری نداشته، در حالی که برنج خارجی درجه یک بیش از ۱۴۰ درصد افزایش را ثبت کرده است. تغییر قیمت در برخی از کالاهای خوراکی مانند برنج، روغن، کره و... متاثر از تغییر نرخ ارز ترجیحی به نرخ ارز نیمایی بوده است. اما نکته جالب این است که برخی از کالاها مانند پرتقال نیز افزایش قیمت قابل توجه دو برابری در این ۹ ماه ثبت کرده‌اند که بخشی از آن می‌تواند به دلیل افزایش قیمت نیروی کار و حمل و نقل باشد.
بررسی قیمت برخی کالاهای خوراکی که در گزارش‌های مرکز آمار ایران منتشر شده است نشان میدهد در ۹ ماه نخست سال‌جاری اغلب کالاهای خوراکی با رشد بسیار بالای قیمت‌ها مواجه شده‌اند. براساس قیمت‌های منتشر شده در میان ۱۹ کالای منتخب برنج خارجی درجه یک بیشترین افزایش قیمت را در ۹ ماه نخست سال‌جاری داشته است. بررسی‌ها نشان میدهد یک کیلو برنج خارجی در آذرماه ۲۳ هزار و ۵۰۰ تومان گزارش شده که به نسبت اسفند ۹۸ رشد بیش از ۱۴۰ درصدی داشته است. دومین کالای پر تورم تا پایان آذرماه ۹۹، مرغ ماشینی است که قیمت هر کیلوی آن حدود ۱۱۱ درصد رشد داشته است. کالاهای پر تورم بعدی گوجه فرنگی و پرتقال بوده که به ترتیب در ۹ ماه نخست سال‌جاری افزایش قیمتی در حدود ۱۰۷ درصد و ۱۰۰ درصد را تجربه کرده‌اند. درواقع قیمت یک کیلو گوجه فرنگی در مدت ۹ ماه دو برابر شده است.
کمترین افزایش قیمت را نیز سیب زمینی و رب گوجه فرنگی ثبت کرده‌اند. بررسی‌ها نشان میدهد که در مدت مذکور، قیمت سیب زمینی حدود ۸/ ۹ درصد و قیمت رب گوجه‌فرنگی ۳/ ۱۰ درصد افزایش داشته است. در مقابل تنها یک کالا مانند پیاز بوده که قیمت آن به نسبت اسفند ۹۸، با کاهش مواجه شده است. براساس گزارش مرکز آمار کشور، قیمت هر کیلو پیاز در اسفند ماه سال گذشته حدود ۸۵۰۰ تومان بوده که در آذرماه سال‌جاری به ۶۸۰۰ تومان رسیده است.
اما اگر قیمت این اقلام خوراکی منتخب را در ۹ ماه نخست سال‌جاری به نسبت مدت مشابه سال گذشته مقایسه کنیم، بررسی‌ها نشان میدهد که در میان ۱۹ کالای خوراکی، تقریبا اغلب کالاها در ۹ ماه سال‌جاری تغییرات قیمتی بیشتری به نسبت مدت مشابه سال گذشته داشته‌اند. بررسی‌ها نشان میدهد یکی از کالاهایی که تقریبا تورم یکسانی را در دو بازه زمانی داشته برنج ایرانی بوده است. آمارها نشان میدهد تغییرات قیمت برنج ایرانی در هر دو سال تقریبا مشابه و حدود ۴۰ درصد بوده است. غیر از برنج، تغییرات قیمت در چای خارجی نیز در این دو بازه زمانی جالب توجه است. بررسی‌ها نشان میدهد که در ۹ ماه نخست سال‌جاری قیمت هر بسته نیم کیلویی چای خارجی حدود ۴۶ درصد افزایش قیمت داشته، در حالی که در مدت مشابه سال گذشته این تغییر قیمت در حدود ۸۱ درصد بوده است. سومین کالایی که کاهش قیمت آن در ۹ ماه نخست سال‌جاری بیشتر از مدت مشابه سال گذشته بوده، پیاز است. تورم قیمت پیاز در ۹ ماه سال‌جاری منفی ۶/ ۱۹ درصد بوده است در حالی که در مدت مشابه سال گذشته این تورم منفی ۴/ ۱۲ درصد بوده است.
علاوه بر این مقایسه تورم‌های ۹ ماهه کالاهای خوراکی نشان میدهد ۵ خوراکی در ۹ ماه نخست سال‌جاری تورم مثبت بالا تجربه کرده‌اند در حالی که در ۹ ماه نخست سال گذشته این اقلام تورم منفی ثبت کرده‌اند. بررسی‌ها نشان میدهد تغییرات قیمتی گوشت گوسفند در ۹ ماه نخست سال‌جاری حدود ۱۸ درصد بوده در حالی که در مدت مشابه سال گذشته منفی ۴ درصد بوده است.
مرغ ماشینی نیز دومین کالایی است که تورم ۹ ماهه آن ۱۱۱ درصد بوده در حالی که تغییرات قیمتی آن در ۹ ماه نخست سال گذشته منفی ۴/ ۱۳ درصد بوده است. قیمت پرتقال نیز تقریبا مسیری مشابه داشته است. در ۹ ماه نخست سال‌جاری تورم ۱۰۰ درصدی داشته در حالی که در مدت مشابه سال گذشته تغییرات قیمتی آن منفی ۱۱ درصد بوده است. علاوه براین، قیمت شکر نیز در مدت مشابه سال‌جاری ۴۴ درصد افزایش را ثبت کرده در حالی که در مدت مشابه سال گذشه تورم آن درحدود صفر بوده است. آخرین کالا نیز رب گوجه‌فرنگی بوده که تورم ۹ ماهه آن مثبت ۱۰ درصد بوده در حالی که تورم ۹ ماهه نخست سال ۹۸ آن منفی ۵/ ۵ درصد بوده است.
تورم ۶۰ درصدی هندوانه شب یلدا
گزارش مرکز آمار کشور نشان میدهد در آذرماه قیمت هندوانه به نسبت آبان ماه حدود ۶۱ درصد افزایش قیمت داشته است که به دلیل تقارن شب یلدا قابل پیش‌بینی بوده است. هلو و هویج نیز خوراکی‌هایی بودند که در مدت یک ماه تورم بیش از ۴۰ درصد را ثبت کرده‌اند. در میان کالاهای منتخب، ۵ کالا تورم ماهانه منفی داشته‌اند که یکی در گروه گوشت قرمز و ۴ کالای بقیه در گروه صیفی‌جات بوده است. بررسی‌ها نشان میدهد قیمت هر کیلو گوشت گوسفند در آذرماه به نسبت آبان ماه حدود ۹/ ۰ درصد کاهش داشته است. فلفل دلمه‌ای، گوجه فرنگی، بادمجان و کدو سبز ۴ کالایی بوده‌اند که در یک ماه آذرماه تورم منفی داشته‌اند. تورم ماهانه فلفل دلمه‌ای منفی ۲۲ درصد، تورم ماهانه گوجه فرنگی منفی ۲۰ درصد، بادمجان منفی ۵/ ۱۰ درصد و کدو سبز منفی ۸/ ۳ درصد بوده است.
در گروه لبنیات، شیر پاستوریزه رشد قیمتی ۱۴ درصدی را در یک ماه تجربه کرده است. قیمت یک لیتر شیر پاستوریزه در آذرماه حدود ۹۷۰۰ تومان بوده که به نسبت آبان ماه افزایش قیمت هزار و ۳۰۰ تومانی را ثبت کرده است. خامه پاستوریزه نیز افزایش قیمت حدود ۱۱ درصد داشته است. روغن نباتی جامد نیز در یک ماه رشد قیمتی حدود ۱۷ درصد را ثبت کرده است. البته تورم قیمتی روغن نباتی در آبان ماه ۳۳ درصد بوده که در واقع در آذرماه کاهش پیدا کرده است. قیمت هر کیلو مرغ ماشینی نیز در آذرماه به نسبت آبان ماه تورم ۱۳ درصدی را ثبت کرده است. بررسی‌ها نشان میدهد هر کیلو مرغ ماشینی در آبان ماه ۲۴ هزار و ۲۰۰ تومان بوده که در آذرماه به ۲۹ هزار و ۴۰۰ تومان رسیده است.
