خانه نشینی کرونایی، فرصتی مناسب برای بهبود الگوی تغذیه

به گزارش معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، فرشته فزونی به مناسبت هفته بسیج ملی اطلاع رسانی تغذیه سالم که با شعار " تغذیه سالم، تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری ازکرونا " در سراسر کشور برگزار می‌شود، تاکید کرد: در بحران‌هایی مانند کرونا، تبعیت از یک الگوی تغذیه‌ای سالم یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین عوامل در تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامت محسوب می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه برنامه‌ریزی مناسب برای مصرف وعده‌های غذایی اصلی در ساعات مشخص الزامی است، گفت: برای دریافت کلیه ویتامین‌ها و املاح مورد نیاز بدن و افزایش سطح ایمنی و مقابله با بیماری کووید ۱۹ باید به تعادل و تنوع مصرف گروههای غذایی مختلف و جایگزین‌های آنها توجه داشته باشیم.

فزونی ادامه داد: هموطنان حداقل دو واحد میوه در طول روز به عنوان میان وعده یا قبل از غذا و همچنین سبزی خوردن و سالاد همراه غذا را مصرف کنند.

از دیگر توصیه‌های وی می‌توان به کاهش مصرف غذاهای چرب و سرخ شده و پرادویه، پرهیز از مصرف فست فودها و حتی الامکان تهیه آنها در منزل با مواد غذایی سالم، پرهیز از مصرف نوشیدنی‌های گازدار یا آب میوه‌های صنعتی و سایر نوشیدنی‌های شیرین مثل شربت‌ها و استفاده از شربت‌های کم شیرین خانگی و عرقیات گیاهی در صورت تمایل اشاره کرد.

وی همچنین توصیه کرد: افراد برنامه‌ریزی مناسبی برای خواب منظم، به موقع و آرام داشته باشند و از مصرف نوشیدنی‌ها و خوردنی‌های محرک مانند قهوه، نسکافه ، شکلات تلخ در ساعات عصر و شب برای جلوگیری از بی‌خوابی پرهیز کنند.

وی افزود: افراد مبتلا به بیماری‌های غیر واگیر از جمله دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی، کبدی، پرفشاری خون، آسم و مشکلات تنفسی، مبتلایان به اضافه وزن و چاقی بیشتر مستعد ابتلا به کرونا هستند.

عادات غذایی نامناسب ریسک ابتلای فرد به کرونا را افزایش می‌دهد

رییس گروه بهبود تغذیه معاونت امور بهداشتی با هشدار نسبت به مخاطرات ماندن در منزل در دوران شیوع کرونا، بروز عاداتی مثل عدم تحرک کافی، ورزش نکردن، به هم خوردن خواب شبانه و بیدار ماندن طولانی مدت در طول شب، ریزه‌خواری و مصرف تنقلات کم ارزش غذایی را ازجمله این آسیب‌ها عنوان کرد.

به گفته وی مصرف این تنقلات با ایجاد اضافه وزن و چاقی و برخی کمبودهای تغذیه‌ای موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن و زمینه ساز یا تشدید کننده بیماری‌های غیر واگیر می‌شود که در نهایت ریسک ابتلای فرد به کرونا را افزایش داده و در صورت بروز بیماری روند بهبودی را با تاخیر مواجه میسازد.

تغذیه سالم، تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از کرونا

فزونی با تاکید بر لزوم توجه ویژه به الگوی غذایی سالم در شرایط اپیدمی کرونا به منظور تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از ابتلا به کووید ۱۹، قرنطینه خانگی را فرصت مناسبی برای اصلاح عادات تغذیه‌ای نادرست و یادگیری الگوی تغذیه‌ای سالم دانست.

وی با اشاره به برگزاری بسیج ملی اطلاع رسانی تغذیه سالم از ۱۵ تا ۳۰ دی ماه، ارتقای آگاهی، نگرش و عملکرد خانواده‌ها در خصوص نقش تغذیه سالم بر تقویت سیستم ایمنی بدن را یکی از مهمترین اهداف این بسیج ملی عنوان کرد.

رییس گروه بهبود تغذیه معاونت امور بهداشتی در خصوص دیگر اهداف این بسیج ملی به جلب همکاری رسانه‌های جمعی در آموزش مردم وترویج فرهنگ سازی تغذیه صحیح، استفاده از پتانسیل سایر سازمانها برای اطلاع رسانی به مردم، جلب همکاری خیرین برای حمایت تغذیه‌ای از اقشار آسیب پذیر و افزایش آگاهی جامعه نسبت به نشانگرهای رنگی تغذیه‌ای و انتخاب درست محصولات غذایی اشاره کرد.

اقدامات معاونت امور بهداشتی دانشگاه در راستای بسیج ملی تغذیه سالم

فزونی افزود: کارشناسان تغذیه مراکز خدمات جامع سلامت در این راستا ضمن پیگیری تلفنی به ارایه آموزش‌های تغذیه‌ای به بیماران مبتلا به کووید ۱۹، دیابت، پرفشاری خون، دارای اضافه وزن و چاقی، کودکان دارای سوءتغذیه، نوجوانان، زنان باردار و سالمندان می‌پردازند.

وی همکاری با سامانه تلفنی ۴۰۳۰ و پاسخگویی به سوالات تغذیه‌ای بیماران، اطلاع رسانی و آموزش تغذیه سالم به مراجعان مراکز و پایگاه‌های سلامت، اطلاع رسانی و آموزش تغذیه سالم برای تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از کرونا ازطرق مختلف، جلب همکاری خیرین و اهدای سبدهای معیشتی و حمایت تغذیه‌ای از اقشار آسیب پذیر را از دیگر اقدامات معاونت در این راستا عنوان کرد.

علل اصلی اضافه وزن و چاقی در دوران شیوع کرونا

فرشته فزونی با بیان این مطلب که در دوران قرنطینه ممکن است مصرف مواد غذایی پرکالری حاوی چربی، قند و نمک و تنقلات نامناسب افزایش یابد، گفت: افزایش دریافت غذاهای چرب و نوشیدنی های شیرین و پر کالری، کم تحرکی، افزایش زمان تماشای تلویزیون و استفاده زیاد از کامپیوتر، تبلت و موبایل از علل اصلی اضافه وزن و چاقی در دوران شیوع کرونا هستند که سلامت را به خطر می‌اندازد.

به گفته وی، داشتن برنامه غذایی مناسب، فعالیت بدنی و مدیریت استرس، بهترین راه برای سالم ماندن و تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری و کنترل اضافه وزن و چاقی محسوب می‌شود.

این کارشناس، برنامه غذایی متعادل را به معنای مصرف متعادل و متنوع همه گروه‌های غذایی و جایگزینهای آنها ذکر کرد که شامل انواع میوه‌ها، سبزی‌ها، غلات کامل، لبنیات کم چرب، انواع گوشت‌ها (قرمز، مرغ، ماهی و طیور)، انواع حبوبات و تخم مرغ می‌شود و بهترین راه برای تامین مواد مغذی مورد نیاز و تقویت سیستم ایمنی بدن به شمار می‌رود.

فزونی با اشاره به کاهش فعالیت بدنی در قرنطینه خانگی تاکید کرد که در این ایام باید دریافت انرژی روزانه در حد متعادل صورت گیرد.

مواد غذایی موثر در تقویت سیستم ایمنی بدن

رییس گروه بهبود تغذیه معاونت امور بهداشتی دانشگاه با اشاره به اهمیت تقویت سیستم ایمنی بدن درحفاظت در مقابل بیماری‌ها تاکید کرد: با مصرف غذاهای غنی از مواد مغذی و رفتارهای سالم غذایی می‌توانیم سیستم ایمنی را قویتر کنیم.

وی با تاکید بر صرف منظم وعده‌های اصلی غذایی و میان وعده در طی روز به ویژه صبحانه توصیه کرد که در وعده صبحانه حتما از تخم مرغ، شیرکم چرب، پنیرکم چرب و کم نمک، نان و غلات سبوس‌دار و میوه و سبزی استفاده شود.

این کارشناس تغذیه مصرف انواع میوه‌های در دسترس (انار، سیب ، مرکبات ، توت فرنگی ، زردآلو، طالبی، موز، انبه، هندوانه، کیوی و...) و سبزی‌هایی مانند هویج، کدو حلوایی، انواع فلفل، سبزی‌های برگ سبز مانند اسفناج و کاهو، گوجه فرنگی، خیار، انواع کلم را در این زمینه موثر دانست و تاکید کرد: از انواع سبزی ها در وعده‌های غذایی اصلی مانند انواع سالادها، آش‌ها، خورشت‌ها، سوپ‌ها، خوراک‌ و انواع پلو می‌توان استفاده کرد.

این کارشناس همچنین موارد زیر را توصیه کرد:

- مصرف انواع مرکبات (پرتقال و نارنگی و لیمو ترش و نارنج) به صورت منظم و روزانه حداقل دو عدد در روز با توجه به این که حاوی ویتامین C هستند نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارند.

- دریافت مکمل های توصیه شده از قبیل ویتامین D براساس پروتکل‌های ابلاغی برای گروه های سنی مختلف؛ مصرف منابع غذایی حاوی آهن مثل انواع گوشت و حبوبات همراه منابع غذایی ویتامین C (نارنج و آبلیموی تازه) می‌تواند باعث جذب بهتر آهن شود.

- استفاده از منابع غذایی حاوی ویتامین ۶ B مانند تخم مرغ، مرغ، ماهی، قارچ، حبوبات و آجیل‌ها و مصرف غلات کامل سبوس دار حاوی ویتامین‌های گروه B و سلنیوم

- مصرف مایعات گرم فراوان، آب آشامیدنی سالم، مصرف آب میوه تازه، دوغ کم نمک و بدون گاز، شربت‌های خانگی خیلی کم شیرین و همچنین مصرف شیر و لبنیات کم چرب و ترجیحا پروبیوتیک به مقدار حداقل دو لیوان در روز

- مصرف حداقل دو بار در هفته از انواع ماهی به دلیل این که حاوی چربی‌های امگا ۳ و سلنیوم هستند و به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کنند

- با توجه به این که آجیل‌ها منبع خوبی از ویتامین E و روی و سلنیوم هستند بهتر است که انواع آجیل و مغزهای بی نمک نیز در برنامه غذایی روزانه گنجانده شود