۱۶ نشانه هوشمندی پایین

شما را نمی‌شناسم، اما از اینکه اوقاتم را با افرادی بگذرانم که از من باهوشترند، لذت می‌برم. برای این کار، به‌شکل فعالی در حلقهٔ اجتماعی دوستانم افرادی را که هوشمندی پایینی دارند غربال می‌کنم تا رابطه‌ام را با آن‌ها محدود کنم. از اینرو گمان می‌کنم مقاله‌ای که نشانه‌های عمدهٔ هوشمندی پایین را فهرست کرده باشد می‌تواند فکر خوبی باشد. توجه داشته باشید که منظورم از هوشمندی پایین ربطی به کسانی ندارد که دچار ناتوانی‌های یادگیری یا هوشی هستند که در دوران کودکی تشخیص داده می‌شود. همچنین از نمرهٔ ضریب هوشی پایین هم صحبت نمی‌کنم. این گونه نمرات برایم اهمیتی ندارند. هیچ وقت برایم مهم نبوده و نخواهند بود.

این نشانه‌های هوشمندی پایین که قرار است اکنون از آن صحبت کنم مربوط به بزرگسالان سالمی است که به‌طور معمول به‌خوبی از عهدهٔ کارهای‌شان برمی‌آیند.

۱. فقدان کنجکاوی

نشانهٔ بارز هوشمندی پایین، فقدان کنجکاوی است که سطح دانش افراد در همان سطح کنونی راکد نگه می‌دارد. آن‌ها تصور می‌کنند که دیگر برای زندگی در این دنیا دانش کافی دارند. آن‌ها طرح سؤال نمی‌کنند و به‌نظر می‌رسد که از سطح فکری خودشان کاملاً راضی هستند.

۲. فقدان تواضع فکری

تواضع فکری بدین معنا است که شما بپذیرید چیز‌هایی را که نمی‌دانید، واقعاً نمی‌دانید. کنجکاوی و تواضع فکری موتور‌های رشد فکری هستند. معمولاً مردم تصور می‌کنند که همه‌چیز را می‌دانند. درحالی‌که شما هر چه بیشتر بدانید، می‌فهمید که دانسته‌های شما چقدر کم است.

۳. ذهنیت بسته

بسته بودن ذهن در برابر افکار، نظرات و اطلاعات جدید باعث می‌شود که افراد داری هوشمندی پایین در همان جایی که هستند درجا بزنند. مردمی که ذهنیت بسته دارند عموماً به دنبال تأیید باور‌های پیشین خودشان هستند. به همین خاطر آن‌ها نمی‌توانند چیز‌های جدیدی بیاموزند.

۴. بی‌علاقه‌گی به آموختن

افراد دارای هوشمندی پایین اغلب تصور می‌کنند که آموختن اتلاف وقت است. آن‌ها حتی آنقدر هوشمند نیستند که بدانند آموختن تا چه حد می‌تواند به سود خودشان باشد. آن‌ها زمانی که فارغ‌التحصیل می‌شوند یادگیری را متوقف می‌کنند. از سوی دیگر، افراد دارای هوشمندی بالا قبول کرده‌اند که یادگیری فرایندی مادام‌العمر است.

۵. پرهیز از پدیده‌های جدید

افراد داری هوشمندی پایین به طور کلی از پدیده‌های جدید بیزارند. خواهید دید که آن‌ها نه تنها خودشان را در معرض افکار جدید قرار نمی‌دهند، بلکه از هرچیزی که جدید باشد، ـ هنر جدید، موسیقی جدید و موارد مشابه ـ دوری می‌کنند. برعکس، پدیده‌های جدید برای افراد دارای هوشمندی بالا انگیزه‌بخش است. آن‌ها سراغ پدیده‌های جدید می‌روند تا ذهن‌شان را بازتر کنند و چیز‌ها را در پرتو نور جدیدی ببینند.

۶. پرهیز از تفکر

افراد دارای هوشمندی پایین، تا جایی که بتوانند از فکر کردن پرهیز می‌کنند. آن‌ها همواره نیاز دارند که دقیقاً به آن‌ها گفته شود که چه کاری بکنند تا از ذهن خودشان هیچ استفاده‌ای نکنند. آن‌ها در ساختار‌های آموزشی رسمی که نیاز به یادگیری مکانیکی دارد رشد می‌کنند، اما فاقد ذکاوت محیطی هستند. اگر آن‌ها را در موقعیت جدیدی قرار دهید که ناچار باشند روی پای خودشان بایستند و فکر کنند، خواهید دید که به دست‌وپا زدن می‌افتند.

۷. ضعف توانایی تفکر بر روی چیز‌ها

توانایی تأمل بر روی چیز‌ها یکی از بزرگ‌ترین مهارت‌های شناختی انسان است و به ما کمک می‌کند که تلفات پشت رویداد‌ها را بشناسیم. مشاهدهٔ دقیق بعلاوهٔ توانایی تأمل بر روی آنها، محرک‌های پیشرفت بشر بوده‌اند.

۸. فقدان تفکر انتقادی

تفکر انتقادی دشوار است، زیرا برخلاف جهت روند کارکرد معمول ذهن است. ذهن اطلاعات را به‌صورت باور شبیه سازی کرده و سپس تلاش می‌کند تأییدی برای آن باور‌ها پیدا کند. محک زدن اعتبار آن باور‌ها انرژی ذهنی بسیار بالایی را طلب می‌کند. با این‌حال، تنها راه برای نزدیک شدن به حقیقت است.

۹. ذهنیتی اغلب بلاتغییر

میزان تغییراتی که انسان‌ها در نظرات‌شان می‌دهند نشان‌دهندهٔ میزان یادگیری چیز‌های جدید است. درحالی‌که انسان‌های هوشمند موضع‌شان در مورد چیز‌ها را ماه به ماه یا هفته به هفته تغییر می‌دهند، افراد دارای هوشمندی پایین موضع‌شان همان چیز‌هایی است که سال‌ها پیش آموخته‌اند.

۱۰. تفکر سیاه‌وسفید

افراد دارای هوشمندی پایین استادان تفکر سیاه‌وسفید هستند. به‌نظر می‌رسد آن‌ها فقط به دو سوی متضاد هم فکر می‌کنند و نواحی خاکستری بین آن‌ها را نادیده می‌گیرند. اما واقعیت اغلب پیچیده‌تر از آن است که بتوان آن را در دو نقطهٔ متضاد تفسیر نمود.

۱۱. فقدان خلاقیت

از آنجایی که افراد دارای هوشمندی پایین از پدیده‌های جدید پرهیز می‌کنند، فاقد خلاقیت نیز هستند. خلاقیت از خلأ بیرون نمی‌آید. انسان‌های خلّاق پیوسته خودشان را در معرض یافته‌های سایر انسان‌های خلّاق در حوزه‌های کاری‌شان قرار می‌دهند. بدین شیوه خلاقیت رشد کرده و چیز‌های زیبا در این جهان آفریده می‌شود.

۱۲. فقدان انعطاف شناختی

تغییر ذهنیت شخص اغلب نشانه‌ای است از باز بودن ذهن. انعطاف نظری یعنی اینکه نظرات شخص منجمد نشده است. به‌طرز مشابهی انعطاف شناختی بدین معنا است که سبک تفکر شخص منجمد نیست. انعطاف شناختی هدف نهایی در سلامت شناختی-رفتاری است. کسانی که از آن برخوردار هستند به میزان قابل‌توجهی می‌توانند سلامتی ذهنی‌شان را ارتقاء بدهند.

۱۳. تفکر کوتاه‌مدت

افرادی که دارای هوشمندی پایین هستند هیچ‌گاه نمی‌توانند بر میل‌شان به ارضای آنی غلبه کنند. آن‌ها قادر نیستند پیامد‌های درازمدت رفتار‌های کنونی‌شان را ببینند.

۱۴. ضعف در تصمیم‌گیری

همهٔ ما تصمیمات ضعیفی گاه‌به‌گاه می‌گیریم. اما افرادی که دارای هوشمندی پایین هستند در اینکه بتوانند سود و زیان تصمیمات‌شان را بسنجند همواره ناتوان هستند.

۱۵. متفکران غیرواقع‌گرا

هرچه ذهن شخص با واقعیت همسوتر باشد، هوشمند‌تر هستند. گسست از واقعیت نشانه‌ای قطعی از هوشمندی پایین است.

۱۶. ضعف در مهارت‌های بین شخصی

قابلیت ارتباط مؤثر با افراد نیز نشانه‌ای از هوشمندی بالا است. افراد دارای هوشمندی پایین از داشتن مهارت‌های زیر محروم هستند:

- داشتن ذهنیت برد-برد
- همدل بودن
- مهارت‌های ارتباطی مناسب
- داشتن هوش هیجانی
- توانایی مواجهه با انتقادات
- توانایی درک مطایبه
- توانایی دیدن چیز‌ها در چشم‌انداز‌های مختلف

نویسنده: حنان پرویز/ مترجم: ابراهیم اسکافی