عمران‌خان؛ چهره‌ای که خوش درخشید و زود افول کرد
محمدحسین بنی‌اسدی در یادداشتی نوشت:
عمران‌خان نیازی در سال ۱۹۵۲ در خانواده‌ای پشتون از قبیله نیازی متولد شد. وی تحصیلات و زندگی خود را در شهر لاهور گذراند و در این شهر بود که به عنوان عضو تیم کریکت و سپس کاپیتان تیم ملی و درنهایت اسطوره ملی ورزشی شهرت جهانی کسب کرد. مشهور است که او در دوران جوانی اهل عیش و نوش و خوشگذرانی بوده است، زندگی خصوصی و ازدواج‌های وی معرف عدم توازن در معیارهای زندگی است.وی ازدواج اول خود را با خانم جمیما گلداسمیت از یهودیان ثروتمند انگلیس آغاز کرد که سرانجام به جدایی کشیده شد ولی از قرار معلوم هنوز دو طرف روابط خود را قطع نکرده‌اند، حاصل این ازدواج دو فرزند پسر به نام‌های سلیمان عیسی خان و قاسم خان است که به اتفاق مادر در اروپا زندگی می‌کنند.عمران‌خان در سال۲۰۱۴ با خانم ریحام خان انگلیسی -پاکستانی که مجری و خبرنگار تلویزیون بی‌بی‌سی بود ازدواج کرد ولی تنها یک‌سال دوام داشت و با اختلاف‌نظر از هم جدا شدند. ازدواج سوم عمران‌خان با خانم بشرا بی‌بی در سال ۲۰۱۸ حدود 6 ماه قبل از نخست‌وزیر شدنش بود که تاکنون ادامه دارد.
بشرا بی‌بی شهروند پاکستان و مشهور به خانمی مجلسی و معتقد به جادو و صوفی‌گری است. روزنامه‌های پاکستانی همسران عمران‌خان را با صفت متمول، مجری و صوفی می‌شناسند.
عمران‌خان بعد از کناره‌گیری از ورزش در حوزه سیاست، حقوق بشر و عام‌المنفعه از جمله عضویت در هیات امنای بیمارستان و مرکز تحقیقاتی شوکت خانم (شوکت خانم مادر عمران‌خان است که به علت سرطان در گذشت) فعالیت خود را ادامه داده است.عمران‌خان در سال ۱۹۹۶ اقدام به تشکیل حزب تحریک انصاف (PTI) و تفکر خود را برای کسب قدرت سیاسی متمرکز کرد تا سرانجام در سال ۲۰۱۸ با پیروزی حزبش به آرزوی دیرینه خود رسید و به عنوان نخست‌وزیر پاکستان سوگند یاد کرد.
عمران‌خان طی دوران انتخاباتی شعار خود را بر مبارزه با فساد و پیشرفت پاکستان متمرکز کرد و احزاب عمده پاکستان به ویژه حزب مسلم لیگ شاخه نواز و حزب مردم خاندان بوتو را مورد حملات شدید قرار داد و با شعارهای جذاب موفق به جلب جوانان و بانوان شد.
در این میان ارتش نیز که در گذشته در زمان ضیاءالحق با اعدام ذوالفقار علی بوتو ضربه سختی به حزب مردم زده بود (در زمان ژنرال مشرف نیز به طرز مبهم و مشکوکی شاهد حذف خانم بی‌نظیر بوتو بود که برخی سیاستمداران انگشت اتهام را به طرف ارتش نشانه می‌روند) راه ناسازگاری با نواز شریف نخست‌وزیر وقت را برگزید، نواز شریف به عنوان باتجربه‌ترین سیاستمدار پاکستانی که برای سومین بار به مقام نخست‌وزیری رسید مغرور از تجربه و پشتیبانی حزبی برای ارتش قابل تحمل نبود به ویژه اینکه پا به عرصه بهبود روابط با هند که صرفا در حوزه ارتش است، گذاشت و میزبان نارندار مودی نخست‌وزیر هند شد، بروز این چالش بین ارتش و نواز شریف هدیه‌ای بود که نصیب عمران‌خان شد. در این میان عمران‌خان با تجمع طرفداران در اسلام‌آباد علیه دولت نوازشریف تظاهرات گسترده‌ای به راه انداخت و از سوی دیگر دیوان عالی کشور در سال۲۰۱۷ نوازشریف را به علت فساد فاقد صلاحیت دانست که ناچار به کناره‌گیری از نخست‌وزیری و حتی ترک پاکستان تحت عنوان مداوا شد.
به هر حال ابر و باد و مه و خورشید و فلک و دست‌های پنهان ارتش به کار افتاد تا عمران‌خان پیروز انتخابات سال ۲۰۱۸ شود. ولی بازی سیاسی و چرخ بازیگر که از این بازیچه‌ها بسیار دارد بار دیگر پاکستان را صحنه خود ساخته است. خاندان شریف نیز از این فرصت پیش‌آمده کمال استفاده را کرده در این راستا ایالت پنجاب که مقر و سنگر خاندان شریف است را با انتخاب حمزه شهباز شریف فرزند شهباز شریف که رییس اپوزیسیون در مجالس پنجاب بود از چنگ حزب عمران‌خان به درآورد، اکنون شهباز شریف رهبر اپوزیسیون در مجلس پاکستان برای کنار زدن عمران‌خان خیز برداشته است .
مجلس پاکستان به درخواست اپوزیسیون آماده رای عدم اعتماد به نخست‌وزیر شده، با توجه به این حق طبیعی مجلس در به چالش کشیدن نخست‌وزیر تلاش‌های مذبوحانه عمران‌خان برای فرار از این مکانیسم رای عدم‌انتخاب عقیم مانده و ناچار مجلس برای این منظور تشکیل جلسه می‌دهد، چنانچه عمران‌خان موفق به کسب اکثریت آرا نشود ناچار به کناره‌گیری می‌شود و آنگاه یا رهبر حزب اپوزیسیون اقدام به تشکیل دولت جدید می‌کند یا اینکه کشور برای انتخابات زودرس آماده می‌شود.
عمران‌خان با ویژگی‌های اخلاقی خود به ویژه پوپولیستی و عوامفریبانه، مخالفت امریکا با خود را عامل این معضل برای خود می‌داند در حالی که قانون اساسی این حق را به مجلس برای اعمال مکانیسم «رای عدم اعتماد» و به چالش کشیدن نخست‌وزیر توسط اپوزیسیون داده است. شواهد گویای آن است که عمران‌خان خود را قادر به اخذ رای اعتماد نمی‌بیند لذا از راه‌های غیر دموکراتیک قصد جلوگیری از این مکانیسم را دارد.
ناکامی‌های عمران‌خان را طی این ۴ سال می‌توان به قرار ذیل خلاصه کرد:
۱- افزایش تورم، گرانی اجناس، کاهش ارز ملی، افزایش بدهی خارجی، سقوط بازار بورس که به نارضایتی عمومی منجر شده است.
۲-مشکلات و بحران داخل حزب: عمران‌خان که به تندمزاجی و دیکتاتوری و غرور شخصی و بی‌ثباتی در تصمیم‌گیری معروف است برخی حامیان مهم خود را ناراضی کرده به‌طوری که عبدالعلیم خان و جهانگیرخان‌ترین در مجلس ایالت پنجاب از حمزه شهباز شریف حمایت کردند و باعث سقوط سروزیر ایالت شدند. همچنین بر اثر خودخواهی و عدم توجه به نظر دیگر اعضای ارشد حزب، عمران‌خان در یک حرکت اشتباه مقدمات سروزیر شدن یک چهره گمنام به نام آقای عثمان بزدار در پنجاب فراهم کرد و این سمت مهم را حتی از آقای شاه محمود قریشی که به جای وزارت خارجه به دنبال آن بود، دریغ داشت.در همین راستا به اتکای حزب مسلم لیگ قاعد به رهبری پرویز الهی مقام ریاست مجلس به وی واگذار شد و اکنون پرویز الهی به دنبال سروزیر شدن است که امیدی واهی است.
۳-اختلاف عمران‌خان با ارتش: عمران‌خان که با حمایت ارتش به پست نخست‌وزیری نائل شده مدتی است که با ناسازگاری و عدم اقبال ارتش مواجه شده است. ارتش قدرتمند پاکستان به ویژه فرمانده فعلی ارتش ژنرال قمر جاوید باجوا دوری‌گزینی از امریکا را به نفع پاکستان نمی‌داند و از بد روزگار عمران‌خان در روز تهاجم نظامی روسیه به اوکراین وارد مسکو شد و اولین رییس دولت خارجی بود که با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه ملاقات کرد، گرچه این سفر از قبل برنامه‌ریزی شده بود ولی انجام این سفر به مذاق عده‌ای در پاکستان خوش نیامد.
علی‌ای‌حال روند تحولات داخلی و جهانی بر وفق مراد عمران‌خان نچرخید ولی عمران‌خان در یک اقدام عوامفریبانه و غیر اصولی امریکا را عامل بروز مشکل برای خود دانست و آماج حملات خود کرد در حالی که اصلح آن بود که به اراده اپوزیسیون و مکانیسم «عدم اعتماد» که توسط قانون اساسی به رسمیت شناخته شده تمکین می‌کرد و آن را محترم می‌شمرد. دموکراسی پارلمانی در پاکستان بهترین گزینه برای حکومت در کشور است و اقدامات مستبدانه و کودتاگونه کمکی به پاکستان نمی‌کند.
