هند در دوراهی روسیه و آمریکا

دهلی‌نو روسیه را یکی از شرکای مهم خود به شمار می آورد و از دیگر سو تمایلی به قطع همکاری با غرب ندارد.

به گزارش پایگاه خبری آمریکایی «اوراسیا ریوویو»، از آنجایی که حمله روسیه به اوکراین قطعیت نظم جهانی موجود را دستخوش تغییرات شگرفی کرده است، تامین منافع ملی هند سبب شده است «سوبرامانیام جایشانکار» وزیر امور خارجه هند روسیه را شریک بسیار مهمی دهلی نو توصیف کند.

برپایه این گزارش، این مساله نقش آمریکا را به عنوان شریک استراتژیک جهانی هند صرف نظر از اختلافات آنها بر سر اوکراین، تجارت و موارد دیگر تحت تاثیر قرار نمی دهد. اما حمله روسیه به اوکراین می تواند نظم بین‌المللی را به گونه‌ای دستخوش تغییر کند که هند را وادار به بررسی مجدد روابط خود با آمریکا و روسیه کند. چراکه روسیه در ماه فوریه سال جاری میلادی به یک کشور مستقل که با چهار کشور ناتو هم مرز است، حمله کرده است.

آمریکا همچنین یکی از شرکای هند به شمار می آید و همواره کوشیده است با سیاستهای توسعه طلبانه چین در آسیا مبارزه کند. آمریکا همچنین کوشیده است به شمار نیروهای خود در اروپا بیفزاید و در حال حاضر در خط مقدم در اروپا و آسیا قرار دارد.

بر اساس این گزارش یکی از مهمترین هدف تحریمهای اعمال شده آمریکا علیه روسیه، به چالش کشیدن قدرت نظامی این کشور به شمار می آید.

پیش‌تر بیش از 60 درصد از تجهیزات دفاعی هند از جمله تانک، زیردریایی و سلاحهای کمری از طریق روسیه تامین می‌شد اما پس از ماه مارس سال جاری میلادی، گزارشهای خبری نشان داد روسیه به سبب آغاز جنگ علیه اوکراین نتوانسته است تجهیزات دفاعی بیشتری را به هند ارسال کند.

از دیگر سو، هند ممکن است به دلیل خرید موشک اس-400 از روسیه با تحریمهای غرب نیز روبرو شود.

همچنین مشکلات تسلیحاتی روسیه نیز می‌تواند پیچیدگی های دیپلماتیک-سیاسی بی سابقه را برای هند ایجاد کند. روسیه با آغاز یک جنگ طولانی و غیرمنتظره در اوکراین، از چین، دومین خریدار بزرگ تسلیحات خود (بعد از هند)، درخواست کرده است تا تجهیزات نظامی از جمله کامیون ارسال کند. بنابراین نتیجه حمله روسیه به اوکراین هر چه باشد، اقتصاد ناکارآمد و خسته از جنگ این کشور را بیش از پیش به چین وابسته خواهد کرد.

این مساله همچنین می تواند زنگ خطری را برای هند به صدا درآورد. از دیگر سو، چین و روسیه از «بی‌طرفی» این کشور در سازمان ملل متحد استقبال کرده‌اند، چراکه مسکو و پکن می‌خواهند بین واشنگتن و دهلی نو فاصله بیندازند.

در سطح دوجانبه، آمریکا به عنوان سومین خرده‌فروش بزرگ تسلیحات هند (پس از روسیه و فرانسه) ، به هند کمک می‌کند تا سلاح‌های روسی را جایگزین کند. در حال حاضر بیش از 200 هزاردانشجوی هندی در آمریکا وجود دارد و مهاجران هندی در این کشور بیش از 4 میلیون نفر برآورد شده است. این درحالیست که بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی سفارت هند در مسکو، بیش از 14 هزار هندی در روسیه زندگی می‌کنند.

در سال 2020، میزان مبادلات تجاری هند و آمریکا بالغ بر 83 میلیارد دلار برآورد شده است. این رقم حداقل 10 برابر بیشتر از ارزش تجارت دوجانبه هند و روسیه به شمار می آید که در طول سال مالی آوریل 2020 تا مارس 2021 به 8.1 میلیارد دلار رسید. آمریکا 18 درصد از صادرات هند را به خود اختصاص می دهد و این رقم با روسیه فقط 0.85 درصد بود. هند حدود 0.85 درصدی از واردات خود را از روسیه تامین می کند و این رقم با آمریکا حدود 7.3 درصد بود.

ایالات متحده 45.9 میلیارد دلار در سال 2019 و 13.82 میلیارد دلار در سال 2020-21 در هند سرمایه گذاری کرد. این درحالیست که روسیه از آوریل 2000 تا ژوئن 2021 حدود 1.26 میلیارد دلار در هند سرمایه گذاری کرده است.

برپایه این گزارش، اگر هند می‌خواهد در سطح جهانی نوآور باشد، مشارکت با مؤسسات و شرکت‌های تکنولوژیکی پیشرو در جهان از اهمیت فراوانی برای این کشور برخوردار است. در سطح نظامی-سیاسی، از سال 2020، آمریکا اطلاعاتی در مورد تحرکات نیروهای چینی در خط کنترل واقعی ارائه کرده است. روسیه و آمریکا هر دو طرفدار یک راه حل دوجانبه برای مناقشه مرزی چین و هند هستند. اما واشنگتن - از جمله سنا - از تمامیت ارضی هند حمایت کرده است. در مقابل، در دسامبر گذشته، پوتین ارتباط بین قدرت اقتصادی چین و قدرت نظامی را تایید کرد و پرسید: "چرا باید از منافع کشورهای ثالث در ایجاد سیاست خود پیروی کنیم؟" این بدان معناست که روسیه نمی تواند اهمیتی به نقض حاکمیت ارضی هند یا هر کشور دیگری توسط چین بدهد..

به رغم عقب نشینی فاجعه آمیز آمریکا از افغانستان، نفوذ استراتژیک، فناوری و اقتصادی جهانی واشنگتن بسیار بیشتر از چین یا روسیه است. این امر برای هند بسیار مهم است. بر اساس این گزارش، تولید ناخالص داخلی چین شش برابر کمتر از آمریکا و هزینه های دفاعی آن سه برابر کمتر است. بنابراین هزینه بالای جنگ«اوکراین» می‌تواند منجر به فروپاشی اقتصاد رو به افول روسیه منجر شود.

برپایه این گزارش، هیچ کشوری سیاست خارجی خود را طوری تنظیم نمی کند که در خدمت منافع کشور دیگری باشد. هند حق دارد از صف آرایی با آمریکا در برابر روسیه خودداری کند.

در مجموع، آمریکا به جای روسیه می تواند قدرت سخت و نرمی را با هدف رویارویی با تحولاتی آتی ناشی از جنگ اوکراین در جهان، در اختیار هند قرار دهد. بنابراین هند با باز نگه داشتن گزینه های خود و ارزیابی دقیق ارزش روابط خود، باید روابط خود با روسیه و آمریکا را تغییر دهد.