حقیقت نژادپرستی در فوتبال اروپا

آفتاب‌‌نیوز :  آفتاب-ترجمه‌دکتر مهرداد ناظری: لوتربلیست همواره این صحنه به خاطرش می‌آید، صحنه‌ای که کسی در حال قدم زدن در بیرون از یک استادیوم ایتالیایی بود. همان وقتی که او در ابتدای سال 1980 در آث‌میلان بازی می‌کرد.

مرد انگلیسی یادآوری می‌کند که تو به سوی استادیوم قدم می‌زدی و واقعاً‌ تنها سیاه ََ،آنجا بودی، که یک فصل را با ایتالیایی‌ها می‌گذراندی. در آن زمان 40 تا 50 هزار نفر در استادیوم حضور داشتند، اما تو فقط یکی بودی!!! و هدف آنها قرار گرفتی زیرا تو با آنها فرق داشتی.

البته تعدادی از هواداران فوتبال ترجیح می‌دهند که باور کنند چنین اتفاق و رویدادی مربوط به گذشته می‌باشد .اما غم‌انگیزتر اینکه آنها در اشتباه هستند.

"ساموئل اٍتوو" قبل از آنکه به وسیله مربی و هم‌تیمی‌هایش متقاعد به بازگشت از این کشور شود، در طی لیگ 2006 اسپانیا برای بازی بارسلونا در مقابل رئال زاراگوزا در زمین بازی مورد تحقیر نژادپرستان قرار گرفت و غم‌انگیزتر اینکه هوادارانش نیز همراه با نژادپرستان بر علیه او شعار دادند.

شاید تصور کنید که حتماً اشتباهی رخ داده. اما همیشه نسبت به سیاهان باورهای نادرستی وجود داشته است. آیا این مسئله در مورد سیاه بودن افراد است؟ آیا می‌دانید این اشتباه از کجا ریشه می‌گیرد؟

اتوو می‌گوید: «من فکر می‌کنم همه ما انسان‌ هستیم و خون همه ما یک‌رنگ است و همه ما دارای همان قلب انسانی هستیم».

با توجه به اینکه بین دو نسل فوتبالیست‌های سیاهپوست تفاوت وجود دارد، اما آنها همچنان با مسائل مختلفی دست به گریبان هستند در استادیوم‌ها حامیان نژادپرستی هنوز هم خیلی زیاد حضور دارند و در مقابل جمعیتی که صبوری را پیشه خود کرده‌اند، قرار می‌گیرند.

نژادپرستی در فوتبال وجود دارد و "اتوو" این موضوع را تائید می‌کند، که نه تنها در اسپانیا بلکه در همه کشورها وجود داشته و قابل مشاهده است. این بازیکن خط حمله کامرونی که تاکنون به عنوان یک هدف و نشانه برای نژادپرستان بوده است، در سال 1996 به اسپانیا رفت. اما همانطور که او می‌گوید: «مشکل به یک کشور محدود نمی‌شود و در انحصار یک کشور هم باقی نمی‌ماند. آیا این روندی را که نژادپرستان دنبال می‌کنند ضربه‌ای برای فوتبال تلقی نمی‌شود؟».

در ایتالیا نواها و سرودهای توهین‌آمیز بسیار مبتذلی وجود دارد و بازیکنان آفریقایی برای چند دهه مخاطب این فحش‌ها و نغمه‌های مبتذل بوده‌اند. همواره در پهلوی سمت راست استادیوم محل اصلی نشستن نژادپرستان است. آنها را "ماورایی‌ ها" می‌نامیدند، که همیشه در برابر جریانات مخالف خود مقاومت می‌کردند.

مربی سابق انگلیسی گوران اریکسون تصدیق می‌کند که در آنجا مشکلی وجود دارد چرا که وقتی او به عنوان مربی بین سالهای 1992 تا 1997 در باشگاههای ایتالیا حضور داشت، با این مسائل از نزدیک مواجه بوده. او در این مورد می‌گوید: «در آخرین باشگاه من در ایتالیا ما چه مشکلات فراوانی با هوادارانی داشتیم که بازیکنان سیاهپوست را هو می‌کردند و رفتارهای ناشایست از خود بروز می‌دادند. این یقیناً دردآور و تاسف‌بار است. این موضوع به شما یک حس بد منتقل می‌کند و شما را شرمنده می‌سازد. ما مجبور بودیم بی‌نهایت سخت بجنگیم،‌ و تمام اینها چیزهایی است که در فوتبال وجود دارد و برای فوتبال بسیار بد است و بدتر برای مردمی است که در این قبیل مسائل دخالت می‌کنند در حالی که این مسئله نباید به این صورت باشد».

شاید آن اتفاق هم نباید می‌افتاد اما این حادثه به وقوع پیوست و دفاع سابق تیم مسینا "مارک زُرُه" این جریان را تایید می‌کند.

برای این بازیکن بین‌المللی ساحل‌عاج این واقعه تکرار شد و او مورد تحقیر و سرزنش نژادپرستان قرار گرفت درست در طی زمانی که او در ایتالیا بود و آنجا فوتبال بازی می‌کرد.

البته روزی او تصمیمی گرفت که در نوع خود شگفت‌انگیز بود. او در طی یک بازی توپ را برداشت از زمین بیرون رفت. و بازی برای چند دقیقه متوقف شد و سرانجامر "زُرُه" به زمین بازگشت که این کار او یک امتیاز برایش محسوب شد.

وقتی "زُرُه" این کار را انجام داد، مردم و رسانه‌ها با تعجب و شگفتی در مورد آن صحبت می‌کردند. این کاری شگفت‌انگیز و بی‌نظیر بود، اما او توانست با این کار توجه افکار عمومی را به این مسئله معطوف نماید.

"ارلیو کاپالدی" روزنامه‌نگار ایتالیایی در این باره می‌گوید: «با این واقعه و از آن زمان تاکنون قدری شرایط بهتر شد. اما بهبودی نسبی هرگز کافی نیست چون این عقیده وجود دارد که یوفا و مجموعه سازمان فوتبال اروپا در برابر این گونه تخلفات چشم‌پوشی کرده و آسان می‌گیرند».

در سال 2006 بعد از اینکه بازیکن سیاهپوست انگلیسی در یک بازی دوستانه در مقابل اسپانیا در مادرید مورد تحقیر نژادپرستان قرار گرفت، سازمان‌های بین‌المللی فدراسیون فوتبال اسپانیا را فقط 65000 یورو(100 هزار دلار) جریمه کردند که بعداً مقامات اسپانیایی نیز خود یک مبلغ 9000 یورویی (138000 دلار) به زاراگوزا تحمیل کردند،‌ درست بعد از حوادثی که برای "اٍتوو" در "استادیوم رُماردا" افتاد.

اما اتوو این تصمیم‌گیری‌ها را کافی نمی‌داند او معتقد است: «واقعیت این است که مسئولین باید به فکر راه‌حلی اصولی باشند و آنها باید چاره‌ای بیندیشند. ما نمی‌توانیم منتظر بمانیم تا بالاخره روزی عده‌ای از هواداران نژادپرست از روی صندلی‌هایشان در استادیوم‌ها به بیرون بپرند و یک بازیکن سیاهپوست را بکشند. این اقدام ضروری باید پیش از آنکه پیمانه‌ها پر شود،‌انجام گیرد».

اٍتوو در ادامه می‌افزاید: «اگر آنها احساس مسئولیت می‌کنند، باید با سرعت بیشتری اقدام نمایند" اما سوال این است آیا تاکنون وضعیت اصلاح شده است؟»

صادقانه باید گفت: «هنوز در بسیاری از استادیوم‌ها همین وضعیت حاکم است و هیچ بهبودی دیده نمی‌شود. هنوز هم آنها در سرودشان سیاهان را میمون صدا می‌کنند».

کِیررانیج (Keir Radnedge) از مجله جهان فوتبال می‌گوید: «فقط یک راه‌حل برای مقابله با نژادپرستی وجود دارد و آن اینکه برای تنبیه نژادپرستان، باشگاهها را تنبیه کنند یا کشورهایی که هواداران مختلف دارند، را از دور رقابتها حذف کنند».

این شاید قضاوت سختی به حساب بیاید، اما یک اقدام صریح است، اگر می‌خواهید در فوتبال به یک شرایط مطلوب و آن مدینه فاضله‌ای که در ذهن ساختید، برسید این اقدام ضروری به نظر می‌رسد. مدیر نشریه جهان فوتبال در ادامه می‌گوید: «من فکر می‌کنم این رهیافت به سرمنزل مقصود نخواهد رسید، مگر آنکه عده زیادی از مردمی که در استادیوم‌ها حضور دارند و با تبعیض نژادی مخالفند، عقایدشان را گسترش دهند، با این اوصاف نباید از اقدامات اساسی صرف‌نظر کرد».

اما یوفا در خصوص اقدامات و برنامه‌ریزی‌ها می‌گوید: «این یک مسئله بسیار جدی است و مبارزه با نژادپرستی در طی تورنمنت‌های مختلف هدف اصلی ماست. هم‌اکنون در یورو 2008 یک اتحادیه مبارزه با نژادپرستان پدید آمده که تبلیغات آن در تمام بیلبوردهای استادیوم‌ها دیده می‌شود. و این همان پیامی است که در روی تمام بلیط‌ها چاپ شده است. بازیکنان نیز لباسهایی را می‌پوشند که بر روی آن با علائمی "احترام" یادآوری می‌شود. اینها بخشی از مبارزه جدید ماست».

میشل پلاتینی رئیس یوفا در این مورد می‌گوید: «ما یک مبارزه بزرگ و طولانی برای این اقدامات در راستای گسترش عزت‌نفس و حفظ احترام افراد انجام داده‌ایم. اما تفاوتی بین مردم و ما که این اقدامات را انجام می‌دهیم وجود دارد. ما همیشه مسئولیت را درخود احساس می‌کردیم ،که در برابر مردم و باشگاههایی که نژادپرستی مورد علاقه‌شان هست پرطاقت و مقاوم باشیم.

اما از سوی دیگر از یاد نبریم که جامعه، جامعه است و فوتبال هم جامعه تلقی می‌شود و من نمی‌توانم برای هر فردی که به استادیوم می‌آید، یک پلیس قرار دهم. و بگویم او نباید نژادپرست باشد. این مسئله‌ای پیچیده است و واقعیتی است که بخشی از فرهنگ ما را به خود اختصاص داده است و من فکر می‌کنم که فیفا و یا یوفا نتوانند به سادگی این فرهنگ را تغییر دهند. اما ما می‌توانیم یک مبارزه بزرگ و اصولی را تدارک ببینیم. و با متقاعد کردن مردمی که در این زمینه بی‌تفاوت هستند،‌ موفقیتی کسب نماییم».

پلاتینی در ادامه می‌افزايد: «به نظر من این یک مسئله و مشکل صرفا برای فوتبال نیست، اما با این وجود این يك مسئله اجتماعی تلقی می‌شود و در فوتبال نیز باید با همراهی مربیان، بازیکنان و هوادارانی که با نژادپرستی مخالفند آنها را به حاشیه راند».