آفتاب- سرویس بین الملل: ایران در نامهای که روز سه شنبه منتشر شده است به قدرتهای بزرگ اعلام کردهاست که نرمش و انعطافی بیش از آنچه تاکنون نشان داده است، از خود نشان نخواهد داد، اگر چه همچنان علاقهمند به گفتگو و چانهزنی پیرامون صلح و آرامشی گستردهتر و امنیتی بیشتر است.
نامهای که در روز چهارم ژوییه در یک وب سایت فرانسوی منتشر شد در واقع پاسخ دولت ایران به بسته پیشنهادی غرب بود. این نامه اندکی بعد توسط منابع رسمی تایید شد.
بسته پیشنهادی غرب حاوی تلاشهای این شش کشور برای اقناع ایران به انصراف و دست کشیدن از غنی سازی اورانیوم بود.
کشورهای غربی با این توجیه که هدف ایران از غنی سازی اورانیوم دستیابی به بمب اتم است میکوشند این کشور را از ادامه غنی سازی منصرف سازند. اتهامی که از سوی تهران به شدت رد شده است.
پاسخ تهران خواسته اصلی گروه شش را رد می کند؛ این در حالی است که ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین علاقهمندند که ایران در ازای دریافت پاداشهای اقتصادی از غنی سازی اورانیوم صرفنظر نماید. در چنین شرایطی است که شرایط برای ادامه گفتگو و چانه زنی نامساعد میگردد.
منوچهر متکی، وزیر امورخارجه ایران با اشاره به تلاشهای کشورش به منظور ادامه گفتگوها، همچنین تلاش ایران در استحصال انرژی از نیروگاه های اتمی، در نامهای 3 صفحهای که به زبان انگلیسی نوشته شده میگوید: «ما علاقهمند نیستیم این مسیر را تغییر دهیم».
ایران میگوید تصمیم دارد از غنی سازی اورانیوم تنها برای تولید انرژی و برق بهرهبرداری نماید با این همه این برنامه برای تهران مسبب آغاز تحریمهایی شدهاست که در پی برخی پنهانکاریها در گذشته و ادامه آن در زمان کنونی ایجاد شده است.
کشورهای غربی بر همین اساس مدعیاند که ایران باید تلاش کند تا اثبات نماید که برنامههای هستهایاش تماما دارای اهداف و مصارف غیرنظامی است.
متکی در این نامه آورده است: «زمان برای گفتگوهای منعطف و در موقعیتهای نابرابر به پایان رسیده است». وی چنین ادامه میدهد: «بی اعتمادی ما با توجه به رفتار دوگانه غربیان پس از جنگ جهانی دوم کاملا طبیعی است».
متکی با اشاره به تغییر وضعیت کنونی جهان و ادامه تفکر دوران استعمار در رفتار قدرتهای بزرگ میافزاید: «جهان تغییر کرده است. مردم ایران برای پیشرفت کشورشان به سختی در حال تفکر و کار هستند. آنها برای پیشرفت از هیچ کشوری نیز تقاضای کمک و یاری نکردهاند».
متکی در نامهاش البته به مشوقهای دولتهای غربی که در بسته جدید و تجدید نظر شده ارائه شدهاند اشارهای نمیکند.
«برنار کوشنر»، وزیر امور خارجه فرانسه اما در این باره دیدگاه خوش ببینانهای ندارد: «ما و ایران مدت زمانی زیادی است که در حال گفتگوییم. رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپایی، خاویر سولانا و ما تلاش بسیاری در این زمینه داشتهایم. اما بیایید واقع بین باشیم. ما چیز زیادی به دست نیاوردهایم».
وی ادامه میدهد: «در جای کنونی که ما قرار داریم، چیزی که به دست آوردهایم این است؛ پاسخ ایران مثبت است، اما نه به شرایط ما، بلکه به نفس ادامه گفتگو».
پیشنهادی برای باز کردن بن بستی که انکار می شود
نامه متکی همچنین پیشنهاد قدرتهای غربی را برای باز کردن بن بستی که بر سر مساله پیششرط تعلیق غنی سازی ایجاد شده است رد میکند.
این پیش شرط از ایران میخواست که برای مدت شش هفته از گسترش غنیسازی دست بکشد و در ازای آن قدرتهای غربی نیز گسترش تحریمها علیه ایران را به حالت تعلیق درآورند.
ایران این ایده را تا زمانی که کشورهای غربی بر تعلیق غنی سازی اصرار ورزند موکدا رد میکند.
متکی تکرار میکند که تحت فشار قرار دادن ایران با هدف کنار نهادن برنامه هستهایاش غیرقانونی است چنانکه ناظران سازمان بین المللی انرژی اتمی نیز تاکنون مدرکی دال بر تلاش ایران برای تتولید بمب اتم نیافتهاند.
با این همه در این نامه، متکی به «هفت شباهت» بین پیشنهاد ایران و بسته ارائه شده توسط قدرتهای بزرگ اشاره کرده است که میتواند به عنوان مبنای گفتگوهای آتی قرار بگیرد.
تنها اتخاذ یک رویکرد بر مبنای مفاهمه میتواند موجبات ایجاد صلح و آرامش و امنیت را در خاورمیانه و فراسوی آن فراهم آورد.
قدرتهای جهانی از خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا خواستهاند که دور تازهای ازگفتگو با ایران را از روز شنبه در ژنو آغاز نماید. این گفتگوها با هدف بررسی انعطاف ایران انجام میگیرد.
یک دیپلمات اروپایی که با حفظ سمت عضو تیم ناظران آژانس بین المللی انرژی اتمی سازمان ملل نیز هست ضمن ابراز ناخرسندی از پاسخ ایران، در این باره گفت: «نامهای که ایران به عنوان پاسخ نوشتهاست در واقع کف مطالبات و توقعات ما را شامل میشود».
وی چنین ادامه داد: «این نامه در واقع بیشتر برای مصارف داخلی نوشته شده است. آنها میتوانستند چیز دیگری به دیگران بگویند. سولانا در این زمینه تلاش خواهد کرد تا دریابد آیا ایران علاقهمند است برای خروج از بن بستی که گریبانگیر این فرایند شده است پیشنهاد اولیه «تعلیق در برابر تعلیق» را بپذیرد یا خیر».