علت وقوع سیلاب‌های مهیب در جهان
فرانسیس داونپورت از محققان علوم جوی در دانشگاه ایالتی کلرادو در مطالعه‌ای به این موضوع پرداخته که چگونه تغییرات آب و هوایی بر هیدرولوژی و سیل تاثیر می‌گذارد. در مناطق کوهستانی سه تاثیر تغییرات اقلیم به طور خاص باعث افزایش خطر سیل میشود: بارش شدیدتر، تغییر الگوی برف و باران و اثرات آتش سوزی.
هوای گرمتر منجر به بارش‌های شدیدتر میشود
یکی از تاثیرات تغییرات آب و هوایی این است که جو گرمتر موجب بارش‌های شدیدتری میشود، زیرا هوای گرم می‌تواند رطوبت بیشتری را در خود نگه دارد. مقدار بخار آبی که اتمسفر می‌تواند دربرگیرد به ازای هر یک درجه سانتیگراد افزایش دمای اتمسفر حدود هفت درصد بیشتر میشود.
تحقیقات نشان داده است که افزایش موارد بارش شدید باران در سراسر جهان در حال وقوع است. این واقعیت که جهان در سال‌های اخیر چندین حادثه سیل را تجربه کرده از جمله سیل فاجعه بار در استرالیا، غرب اروپا، هند و چین و البته مناطقی از خاورمیانه و جنوب آسیا تصادفی نیست. تغییرات اقلیمی باعث میشود که رکوردشکنی بارش‌های شدید بیشتر شود.
آخرین ارزیابی منتشر شده توسط هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی نشان می‌دهد که چگونه این الگو در آینده با تداوم افزایش دمای جهانی ادامه خواهد داشت.
بارش‌ها بیشتر به صورت باران است
در مناطق سردتر به ویژه مناطق کوهستانی یا مناطقی با عرض جغرافیایی بالا تغییرات آب و هوایی به شکل دیگری بر سیل تاثیر می‌گذارد. در این مناطق، بسیاری از بزرگترین سیلاب‌های تاریخی ناشی از ذوب برف بوده است. هرچند، در پی گرمتر شدن فصل زمستان به دلیل تغییرات آب و هوایی، بارش‌های زمستانی کمتر به صورت برف است و در عوض بیشتر شاهد بارش باران هستیم.
تغییر در الگوی بارش از برف به باران می‌تواند پیامد‌های چشمگیری برای سیل داشته باشد. در حالیکه برف معمولا اواخر بهار یا تابستان به آرامی ذوب میشود، باران باعث ایجاد رواناب میشود که سریعتر به رودخانه‌ها سرریز میشود. در نتیجه، تحقیقات نشان داده که سیل‌های ناشی از باران می‌توانند بسیار مهیب‌تر از سیلاب‌هایی باشد که تنها با ذوب برف ایجاد میشوند و تغییر الگوی بارش‌ها از برف به باران خطر کلی سیل را افزایش می‌دهد.
اثرات ترکیبی آتش سوزی و سیل
تغییرات در سیل به صورت جداگانه اتفاق نمی‌افتد. تغییرات آب و هوایی وقوع آتش سوزی‌های جنگلی را تشدید می‌کند و خطر دیگری را در حین باران شدید باران ایجاد می‌کند و آن رانش گِل و لای است.
مناطقی که درگیر آتش سوزی جنگلی بوده‌اند هنگام بارش شدید باران به دلیل کمبود پوشش گیاهی و تغییر در وضعیت خاک ناشی از آتش سوزی بیشتر مستعد رانش گِل و لای هستند. در سال ۲۰۱۸ بارش شدید باران در منطقه‌ای در جنوب کالیفرنیا که سال ۲۰۱۷ گرفتار آتش سوزی شده بود رانش مهیب گِل و لای رخ داد که بیش از ۱۰۰ خانه را ویران کرد و منجر به کشته شدن بیش از ۲۰ نفر شد.
آتش می‌تواند وضعیت خاک را به گونه‌ای تغییر دهد که باران کمتری به درون خاک نفوذ کند، بنابراین باران بیشتر به سمت نهر‌ها و رودخانه‌ها روانه و منجر به وقوع سیلاب مهیب میشود.
به گزارش نشریه کانورسیشن، گرمایش جهانی تغییرات پیچیده‌ای را در محیط زیست ایجاد می‌کند و تصویر واضحی وجود دارد که خطر سیل را افزایش می‌دهد.
