پیشرفت در مذاکرات وین| سخنگوی وزارت خارجه: زمینه امضای توافق در آینده بسیار نزدیک وجود دارد
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) ۲۴ مرداد ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
وی در ابتدا ایام سوگواری اباعبدالله الحسین را تسلیت گفت و افزود: حسین (ع) مصداق و مظهر و قله همه خوبی‌ها و زیبایی‌ها و شرافتمندی‌هاست. امام حسین (ع) متعلق به یک دین، مذهب و آیین نیست و شخصیتی است برای همه بشریت و انسانیت و داغ شهادت آن بزرگوار داغی بر قلوب همه آزادیخواهان جهان است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی به ۱۷ مرداد ماه و روز خبرنگار نیز اشاره کرد و افزود: روز تلخی در تاریخ انقلاب اسلامی بود از این جهت که با کمال تاسف در روز ۱۷ مرداد و ۲۴ سال پیش در بحبوحه تحولات ناگوار داخلی افغانستان و در پی ورود نیروهای طالبان به مزارشریف بر خلاف همه تعهدات قانونی، اخلاقی و انسانی و مقررات بین‌المللی، نمایندگی ایران در مزار شریف مورد حمله قرار گرفت و در این حمله ناجوانمردانه تعدادی از دیپلمات‌های ایران به همراه خبرنگار شهید صارمی در خون خود تپیدند. نام و یادشان را گرامی می‌داریم و به آن‌ها ادای احترام می‌کنیم.
این دیپلمات ارشد ایرانی اضافه کرد: این روز را به شما عزیزان تبریک می‌گویم و زحمات شما را ارج می‌نهیم.
وی همچنین ۲۳ مرداد و روز مقاومت اسلامی لبنان را در جنگ ۳۳ روزه گرامی داشت و افزود: روزی است که به تعبیر مقام معظم رهبری، حزب الله لبنان به جهان عرب و اسلام عزتی دوباره بخشید و هیمنه رژیم صهیونیستی فروریخت. اهمیت این روز در تحقق یک راهبردی است که حضرت امام (ره) پایه گذاری کردند و در دوران رهبری مقام معظم رهبری امتداد یافت و اینکه مقاومت تنها گزینه حل مسئله فلسطین است.
کنعانی بیان کرد: یاد شهدای مقاومت اسلامی و مردمی لبنان را گرامی می‌داریم و یاد و نام بلندآوازه شهدای مقاومت و مدافع حرم و سردار شهید قاسم سلیمانی و یار دیرین آن شهید همدانی را گرامی می‌داریم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اینکه در ساعات آینده شاهد توافق در وین خواهیم بود؟ گفت: در یک روندی قرار داریم که ادامه گفتگو‌های مستقیم و غیرمستقیم تیم‌های مذاکره کننده برای موضوع رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ایران است. ما در ادامه گفتگو‌هایی که هم سابقا در وین و بعد در دوحه انجام شده بود نشست دیگری را اخیرا در وین شاهد بودیم که در استمرار گفتگو‌های گذشته و به ویژه گفتگو‌های دوحه بود. تیم هسته‌ای ما در این مذاکرات با انگیزه جدی دستیابی به توافق خوب، قوی و ماندگار که بتواند منافع اساسی ملت را تامین کرده و رفع کننده تحریم‌های ظالمانه علیه ایران و ملت ایران باشد، شرکت کردند.
وی عنوان کرد: گفتگو‌های سنگین و حساسی بود. پیشرفت‌های نسبی و قابل توجهی داشتیم و حرکت به سمت جلو بود. در بعضی از زمینه‌ها که مورد مطالبه ما بود پیشرفت‌های نسبی حاصل و بخشی از انتظارات ما تامین شد و تیم مذاکره کننده ما به صورت جدی و با حداکثر تلاش در گفتگو‌ها ظاهر شد و انتظارات و توقعات ایران را جدی و قاطع منتقل کرد. پیشرفت‌های نسبی حاصل شد، ولی این پیشرفت‌ها به صورت کامل تامین کننده مطالبات قانونی ایران نبود و انتظارات دیگری از طرف مقابل داشتیم که معتقد بودیم باید تامین شود. ماحصل گفتگو‌ها این بود که هماهنگ کننده اتحادیه اروپا به عنوان میانجی گفتگو‌ها از ماحصل گفتگو‌های قبلی در وین و دوحه و گفتگو‌های اخیر جمع بندی جدیدی را به طرف‌های مذاکره کننده ارائه کرد. این مسائل نیاز به مشورت‌های بیشتری داشت. قرار شد تیم‌ها به پایتخت‌ها برگردند.
وی بیان کرد: گفتگو‌های تکمیلی در پایتخت‌ها انجام و مبتنی بر آن نظرات تکمیلی به طرح نهایی و جدید بورل ارائه شود. مشوررت‌های جدی در عالیترین سطوح در تهران انجام شد و در حال انجام است. ما در مرحله پیشرفت قرار داریم، اما اینکه بگوییم به توافق نزدیک هستیم و این دور از گفتگو‌ها می‌تواند به توافق منتهی شود معطوف به انتظارات برحق ایران از طرف مقابل و مشخصا طرف آمریکایی است. معتقدیم هحتما مینه برای توافق وجود دارد مشروط بر اینکه خصوط قرمز ایران رعایت و منافع اصلی کشور ناشی از برجام تضیمن شود و در صورتی چنین اتفاقی رخ دهد حتما زمینه برای امضای توافق در آینده بسیار نزدیک وجود دارد و امیدواریم در سایه واقع بینی که امیدواریم در طرف مقابل شکل بگیرد این رخداد بزودی شکل بگیرد.
وی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره سالروز خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان بیان کرد: سالروز خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و ثمره این اشغال غیرقانونی و نظامی گری نامشروع در افغانستان چیزی جز خرابی ویرانی زیرساخت‌ها و کشتار نبود و این وضعیت اسفباری است که این اقدام نامشروع دولت آمریکا در افغانستان به بار آورد. ما از آن چیزی که در ۲۰ سال اخیر در افغانستان گذشت به عنوان همسایه افغانستان رنج بردیم و معتقدیم بعد از خروج غیرمسؤولانه نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان این کشور همچنان به عنوان یک دولت اشغالگر نسبت به آن چیزی که در افغانستان است منجمله جبران خرابی‌ها و قتل و غارت مسؤولیت دارد و خروج آمریکا به معنای پایان مسؤولیت آمریکا نیست.
وی ادامه داد: معتقدیم آن چیزی که می‌تواند به بازگشت ثبات و آرامش و امنیت در افغانستان کمک کند و به ایجاد یک ثبات پایدار بینجامد تشکیل دولت فراگیر متشکل از همه اقوام و جریان‌های سیاسی حاضر در این کشور است دولتی که کل ملت افغانستان و مردم این کشور را نمایندگی کند. مهمترین و اصولی‌ترین موضعی است که ایران از ابتدای خروج نیروهای اشغالگر آمریکا از افغانستان اتخاذ کرد و معتقد است راهکار بازگشت ثبات کامل به افغانستان تشکیل یک دولت مردمی فرارگیر در این کشور است. خود را در کنار ملت افغانستان می‌دانیم و ثبات و امنیت در افغانستان هم تامین کننده ملت افغانستان و هم همسایگان از جمله ایران است. در کنار مردم افغانستان هستیم تعامل سازنده را با حاکمیت موقت افغانستان برقرار کردیم و گفتگو‌ها در سطوح مختلف با هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان ادامه دارد.
وی ادامه داد: تلاش خواهیم کرد در کنار مردم افغانستان باشیم و همچنان نقش سازنده خود را برای تشکیل دولت مردمی و فراگیر در این کشور ایفا کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه در باره اعزام سفیر کویت به تهران نیز بیان کرد: شاهد تحول جدید در مسیر ارتقای مناسبات و همکاری‌های ایران و کویت هستیم و سطح روابط به سطح سفیر ارتقا یافت و مناسبات و همکاری‌های ما با کویت دوستانه و توام با احترام متقابل بوده است. کشور‌های منطقه به دلیل پیچیدگی‌هایی که در حوزه مشترک ما وجود دارد ممکمن است در برخی موضوعات ممکن است دچار سوءتفاهماتی شوند و اختلاف نظر‌هایی رخ دهد، ولی رابطه دو کشور توام با احترام متقابل بوده و در شرایط جدید این انگیزه شکل گرفت که روابط را به سطح سفیر ارتقا دهند البته سفیر ما در کویت حضور داشت و کویت سفیر جدید خود را به ایران اعزام کرد و این می‌تواند گام جدید در ارتقای روابط دو کشور باشد و ظرفیت‌های موجود را به فعلیت برسانیم و می‌توماند باعث شود در حوزه منطقه شاهد ارتقای روابط با کشور‌های همسایه در حوزه خلیج فارس باشیم.
وی درباره اوضاع عراق بیان کرد: مسائل عراق برای ما مهم است و تحولات این کشور را با دقت و حساسیت دنبال می‌کنیم و در پرتو وجود ارتباطات مثبت، سازنده با جریان‌های مختلفل سیاسی عراق در تلاشیم کمک کنیم دیدگاّ‌های اطراف سیاسی این کشور به هم نزدیک شود. فارغ از اینکه اظهارنظر کنیم در موضوعات داخلی عراق توصیه می‌کنیم همه جریان‌های سیاسی عراق را به احترام به قانون اساسی این کشور به عنوان منشور ملی دعوت می‌کنیم و همچنین پاسداشت نهاد‌های قانونی در این کشور و اینکه ثبات و آرامش در این کشور از طریق همفکری بین جریانات داخلی این کشور به دست می‌آید و منافع ملی بر منافع جناحی ارجحیت می‌یابد. لزوم توجه به منافع ملی می‌تواند باعث شود ثبات و استقرار به این کشور بازگردد. ارتباط با دوستان و برادران عراقی مستمر است و هیچ وقت منقطع و منفک نبودیم هم از طریق سفارت ایران در بغداد و تبادل هیأت‌ها انجام می‌شود و این ارتباط مثبت و سازنده وجود دارد.
وی درباره چاپ کاریکتاتوری از امام خمینی (ره) در رسانه‌های عربستان بیان کرد: انتظار داریم برادران درعربستان سعودی منطبق با اراده سیاسی شکل گرفته و مبتنی بر گفت‌وو‌ها و مصالح مشترک روابط خود را بازسازی و روابط رسمی خود را از سربگیریم به مبانی این گفتگو‌ها ملتزم باشند و از دست زدن به اقدامات در خلاف مسیر گفتگو‌ها اجتناب کنندو؛ و اهانت به امام خمینی از نظر ما مطرود است و بر نمی‌تابیم و انتظار داریم دولت عربستان اهتمام و حساسیت خود را داشته باشد.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری بیان کرد: نگاه ما به عراق نگاه به یک کشور واحد است و ثبات این کشور برای ما بسیار حائز اهمیت است و در پرتو ثبات سیاسی در این کشور هم توسعه اقتصادی رخ می‌دهد و هم امکان توسعه مناسبات اقتصادی با ایران بیش از گذشته فراهم خواهد شد و ارتقای نقش منطقه‌ای عراق فراهم خواهد شد. در کنار همه برادران عراقی قرار داریم و بر توسل به قانون و قانون اساسی و انجام گفتگو‌های داخلی و پرهیز از نگاه به منافع حزبی و جناحی تاکید می‌کنیم.
وی درباره حمله به سلمان رشدی و اظهارنظر مقامات آمریکایی در این زمینه نیز اظهار داشت: در ماجرایی که در حمله به سلمان رشدی در آمریکا اتفاق افتاد هیچکس را غیر از او و غیر از حامیان او شایسته سرزنش و ملامت و حتی محکومیت نمی‌دانیم. سلمان رشدی با اهانت به مقدسات اسلامی و با عبور از خطوط قرمز بیش از یک و نیم میلیارد مسلمان و همچنین خطوط قرمز همه پیروان ادیان الهی خودش را در معرض خشم و غضب مردمی قرار داد. نه تنها مسلمانان بلکه همه پیروان ادیان الهی از اینکه به مقدسات یک دین الهی و آسمانی و یک رسول الهی اهانت شود رنجور هستند. خشم و غضب در ابتدا صرفا مربوط به ایران نبود و میلیون‌ها نفر در کشور‌های مسلمان واکنش خشمگینانه نشان دادند. کسی در این ارتباط حق ندارد ایران را متهم کند. اقدام و اهانتی که انجام و حمایتی که صورت گرفت اهانت به همه ادیان و پیامبران الهی بود و غیرقابل دفاع است. نکته‌ای که در ادبیات برخی کشور‌ها از جمله آمریکا شاهدیم که به آزادی بیان اشاره می‌کنند نمی‌تواند محملی باشد برای توهین به ادیان الهی.
کنعانی بیان کرد: نفرت پراکنی و توهین به مقدسات اسلامی که نمونه بارز آن اقدام سلمان رشدی است از نظر حقوق بین‌الملل هم قابل دفاع نیست. محکوم کردن اقدام ضارب و حمله کننده و در مقابل تطهیر اقدام اهانت کننده به مقدسات دینی و اسلامی رفتار کاملا متناقض است. در ارتباط با فردی که این اقدام را انجام داده غیر از آنچه از سوی رسانه‌های آمریکایی شنیدیم چیزی ندیدیم.
