متن کامل طرح جدید اصلاح قانون احزاب
آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: طرح جدید اصلاح قانون احزاب تغییرات عمده‌ای در كمیسیون ماده 10 احزاب از جمله تغییر اعضا، وظایف، اختیارات و نحوه نظارت این كمیسیون اعمال می‌كند.
طرح جایگزین طرح اصلاح قانون احزاب و تشكل‌ها كه توسط كمیسیون ماده 10 احزاب، پس از ماه‌ها بحث و بررسی تهیه شده است، برای بررسی به كمیسیون شوراها و امرو داخلی مجلس شورای اسلامی ارائه شده است، این طرح هم‌اكنون در كمیسیون شوراها در دست بررسی است.
متن كامل این طرح به شرح زیر است:
* فصل اول - تعاریف
ماده 1- حزب و تشكل سیاسی: گروهی سازمان یافته از افراد حقیقی است كه دارای پروانه فعالیت بوده و در چارچوب قوانین و مقررات و با توجه به مرام و مشی سیاسی خود، برای رسیدن به اهداف معینی فعالیت می‌كند.
تبصره: جبهه: ائتلافی است از تشكل‌های دارای پروانه فعالیت دائم كه در مقطع خاص برای موضوع معین و زمان مشخص، تشكیل می‌شود؛ جبهه اگر فعالیت مستمر داشته باشد باید از كمیسیون احزاب پروانه فعالیت داشته باشد ولی اگر برای مقاطع خاصی مانند انتخابات تشكیل شود، موظف است به كمیسیون احزاب اطلاع دهد و اگر كمیسیون طبق موازین قانونی مخالفتی نداشت فعالیت می‌نماید.
ماده 2- هیئت مؤسس: اشخاص حقیقی كه امور مربوط به تأسیس را پیگیری نموده و برای دریافت مجوز تأسیس و پروانه فعالیت اقدام می‌نمایند.
ماده 3- شورای مركزی: مجموعه افراد منتخب مجمع عمومی كه طبق مرامنامه، اساسنامه و قوانین مربوطه، به نمایندگی از طرف گروه، مسئولیت هدایت و تحقق اهداف تشكل را برعهده دارند.
ماده 4- مجمع عمومی:بالاترین ركن تشكل است كه طبق مرامنامه و اساسنامه از اجتماع اشخاصی شكل می‌گیرد كه به عضویت تشكل درآمده باشند.
ماده 5- مرامنامه: سندی است كه بیانكننده اهداف، آرمان‌ها، مبانی فكری و عقیدتی و خط و مشی‌های رسیدن به اهداف و سایر موارد مصرح در این قانون می‌باشد.
ماده 6 - اساسنامه: مجموعه مقرراتی است كه بیانكننده ساختار تشكیلاتی، اركان و شرح وظایف و تعیین حدود و اختیارات آنها، نحوه تعیین و تغییر اعضاء و شرایط تغییر و اصلاح مرامنامه و اساسنامه، اعتبار اسناد اداری، مالی و سیاسی، تعیین منابع مالی، نحوه انحلال تشكل و سایر موارد مصرح در این قانون می‌باشد. اساسنامه باید به تأیید مجمع هر تشكل و تصویب كمیسیون احزاب برسد.
ماده 7 - كمیسیون احزاب: كمیسیون موضوع ماده 10 این قانون می‌باشد.
ماده 8- پروانه فعالیت: سندی است كه به موجب آن تشكل و حزب سیاسی اجازه پیدا می‌كند تا بر اساس قوانین كشور و مرامنامه و اساسنامه خود فعالیت نماید و از مزایای قانونی آن بهره‌مند شود پروانه به دو صورت موقت و دائم صادر می‌شود.
ماده 9- دبیرخانه كمیسیون: تشكیلات اجرایی كمیسیون احزاب، دبیرخانه نامیده می‌شود كه بودجه و نیروی انسانی و امكانات آن توسط وزارت كشور تأمین شده و زیر نظر معاونت سیاسی وزیر كشور در چارچوب مصوبات كمیسیون احزاب انجام وظیفه می‌كند.
* فصل دوم - كمیسیون احزاب
ماده 10- به منظور صدور مجوز تأسیس، پروانه فعالیت و نظارت بر فعالیت گروه‌ها كمیسیونی به شرح زیر در وزارت كشور تشكیل می‌شود:
الف) معاون سیاسی وزیر كشور با حكم مستقیم وزیر كشور
ب) دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با انتخاب نمایندگان و معرفی ریاست مجلس
ج) نماینده رئیس قوه‌قضائیه با حكم مستقیم ریاست قوه‌قضائیه
د) نماینده دادستان كل كشور با حكم مستقیم دادستان كل كشور
ه) نماینده شورای عالی مدیریت حوزه علمیه قم با معرفی ریاست شورا
و) نماینده وزارت اطلاعات، با حكم مستقیم وزیر اطلاعات
نمایندگان قوه مقننه از بین نمایندگان داوطلب به طریق رأی‌گیری در صحن علنی مجلس انتخاب می‌شوند.
تبصره 1: نمایندگان موضوع این ماده باید ظرف یك ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون انتخاب و به وزیر كشور معرفی شوند. وزارت كشور موظف است حداكثر تا ده روز پس از معرفی آخرین نماینده، اولین جلسه را تشكیل دهد.
تبصره 2: نمایندگان فوق‌الذكر برای مدت دو سال انتخاب می‌شوند و تا معرفی نمایندگان جدید به كار خود ادامه می‌دهند.
ماده 11- اركان تشكیلاتی كمیسیون به شرح زیر است:
ریاست كمیسیون: ریاست كمیسیون توسط اعضای كمیسیون با رأی اكثریت از میان اعضاء انتخاب می‌شود.
الف) نایب رئیس: نایب رئیس از میان اعضاء با رأی اكثریت انتخاب می‌شود.
ب) دبیر كمیسیون: نماینده وزارت كشور می‌باشد.
ج) دبیرخانه: دبیرخانه زیر نظر معاونت سیاسی وزارت كشور موظف به انجام وظایف محوله می‌باشد.
ماده 12- شورا می‌تواند از صاحب‌نظران و نمایندگان ادارات و دستگاه‌ها و نهادها جهت مشاوره و ارائه گزارش دعوت نماید كه در جلسات حضور یابند كلیه دستگاه‌ها و نهادها موظفند در صورت استعلام شورا از آنها حسب مورد اطلاعات درخواستی را در اختیار شورا بگذارند.
ماده 13- اعتبارات و هزینه‌های اجرای قانون احزاب و تشكل‌ها و شورای آن و دبیرخانه و نیز امكانات مورد نیاز آن از ردیف خاص در اعتبارات وزارت كشور (برنامه امور سیاسی- اجتماعی) و توسط وزارت كشور تأمین می‌گردد. وزارت كشور موظف است بودجه مصوبه و تسهیلات و امكانات لازم را در اختیار شورا قرار دهد.
ماده 14- وظایف و اختیارات كمیسیون به شرح زیر است:
الف) بررسی و احراز صلاحیت متقاضیان تأسیس و اعضای شورای مركزی و مسئولین شعب استانی احزاب و تشكل‌ها
ب) رسیدگی، تأیید و تصویب اساسنامه، مرامنامه، شورای مركزی، هیئت مؤسسین و مسئولین شعب استانی
تبصره: رسیدگی به تغییرات شورای مركزی و مؤسسین و مسئولان شعب استانی و مرامنامه و اساسنامه
ج) صدور مجوز تأسیس و پروانه فعالیت موقت و دائم برای تشكل‌های سیاسی برای كوتاه مدت یا دائم و تشكیل جبهه و نظارت بر عملكرد آنان
د) بررسی و اتخاذ تصمیم در خصوص درخواست تجمعات و راهپیمائی‌ها از سوی تشكل‌ها
ه) رسیدگی به تخلفات و شكایات از احزاب و تشكل‌ها و اقدام مقتضی
و) نظارت بر عملكرد مالی تشكل‌ها و رسیدگی به تخلفات مالی
ز) نظارت بر توزیع كمك‌های دولتی
تبصره 1: وظایف دبیر و رئیس دبیرخانه طبق آئین‌نامه مصوب كمیسیون خواهد بود
ماده 15 - جلسات كمیسیون با حضور 4 نفر از اعضاء رسمیت می‌یابد، مصوبات كمیسیون با تصویب حداقل 4 رأی به شرط آن كه 3 رأی آن مربوط به نمایندگان 3 قوه باشد، معتبر خواهد بود.
تبصره: تدوین هر نوع روش كار و رویه و نظام‌نامه و آئین‌نامه داخلی و هرگونه تغییر در آنها با توافق اكثریت مطلق همه اعضای كمیسیون خواهد بود.
ماده 16- اعتبار لازم جهت تأمین هزینه‌های كمیسیون، هر ساله در بودجه وزارت كشور (برنامه امور سیاسی و اجتماعی) منظور می‌گردد.
تبصره: تدوین و تنظیم اعتبار نهایی مورد نیاز به منظور پیش‌بینی در بودجه سنواتی با توجه به بودجه پیشنهادی كمیسیون، توسط وزارت كشور انجام خواهد گرفت.
ماده 17- به منظور اعمال نظارت بر فعالیت گروه‌ها، كمیسیون می‌تواند در هر مورد هیئتی را مركب از اعضاء و سایر افراد از جمله نمایندگان احزاب تشكیل دهد.
ماده 18- مرجع رسیدگی به اعتراض از تصمیمات كمیسیون، شعب تخصصی تشخیص دیوان عدالت اداری خواهد بود.
ماده 19- رئیس شورا، مسئولیت اداره امور شورا و جلسات آن، ابلاغ مصوبات، امضاء پروانه احزاب و تشكل‌ها، انعكاس خبری و رسانه‌ای مصوبات و اطلاعیه‌ها، امضاء مكاتبات و دعوت‌نامه‌ها، صدور احكام از جمله ناظران شورا بر انتخابات و بر تشكل‌ها و احزاب و مجامع عمومی (كنگره)، پیگیری امر نظارت بر احزاب و تشكل‌ها، امضاء بودجه نهایی كه توسط دبیر شورا تهیه و به تصویب شورا می‌رسد، پیگیری امور حقوقی و قضایی، معرفی متخلفین و تشكل‌های متخلف به دستگاه قضایی را دارد.
ماده 20- وظایف دبیر شورا عبارت است از: اداره دبیرخانه، ترتیب ثبت و ضبط درخواست‌ها و اسناد و مدارك، مكاتبات، اداره بایگانی راكد و فعال، ایجاد مركز اطلاعات، رسیدگی به پرونده‌های رسیده، تكمیل پرونده‌ها، پاسخگویی به متقاضیان، تهیه بودجه سالیانه شورا، دریافت وجوه و امكانات از ردیف بودجه و از وزارت كشور، پرداخت حقوق و مزایا و حق مأموریت افراد و حق‌الجلسات در صورت لزوم و سایر هزینه‌های مصوب، اعزام ناظر برای مجامع عمومی و تشكل‌ها و انتخابات شورای مركزی آنها، پیگیری مصوبات شورا و امور محوله رئیس شورا، اعزام نماینده حقوقی شورا در محاكم قضایی.
* فصل سوم - تشكل سیاسی و تأسیس آن
ماده 21- هر نوع تشكل برای فعالیت‌های قانونی مكلف است طبق مواد این قانون از "شورای قانون احزاب و تشكل‌ها " پروانه دریافت دارد.
ماده 22- برای تأسیس هر تشكل سیاسی، حضور حداقل 15 شخص حقیقی واجد شرایط قانونی هیئت مؤسس لازم است.
تبصره 1: جبهه یا ائتلاف با توافق حداقل 5 تشكل دارای پروانه رسمی تأسیس می‌شود.
ماده 23- شرایط لازم برای عضویت در هیئت مؤسس و شورای مركزی به شرح زیر است:
الف) التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
ب) داشتن حداقل 18 سال تمام
ج) تابعیت ایران
ماده 24- اشخاص زیر نمی‌توانند عضو تشكل‌ها و احزاب سیاسی شوند:
الف) دارندگان پیشینه كیفری مؤثر و محكومین به محرومیت از حقوق اجتماعی به حكم قطعی دادگاه
ب) مدیران و عناصر مؤثر در تحكیم رژیم سابق و نزدیكان درجه اول آنها، فراماسون‌ها، وابستگان، اعضا و همكاران گروه‌های معاند و محارب نظام و گروه‌هایی كه علیه نظام جمهوری اسلامی فعالیت داشته یا دارند.
ج) قضات شاغل در امور قضایی و كاركنان وزارتخانه‌های اطلاعات، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و همچنین پرسنل نیروهای نظامی و انتظامی و سایر افرادی كه طبق قوانین عضویت در احزاب و تشكل‌های سیاسی برای آنها ممنوع است.
تبصره 1: سربازان در دوران خدمت نظام وظیفه
د) اقدام‌كنندگان علیه امنیت كشور اعم از سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ... و مظنونین به جاسوسی حسب تشخیص مراجع ذی‌صلاح.
ه) متجاهرین به فسق و فجور، مشهورین به فساد، معتادان و قاچاقچیان مواد مخدر.
و) اعضای مؤثر احزاب منحله تا پنج سال پس از تاریخ انحلال.
ز) افرادی كه تحت پیگرد قضایی قرار دارند تا وقتی كه رأی دادگاه بر تبرئه آن صادر گردد.
تبصره 1: وجود این شرایط در ابتدا و در طول عضویت افراد موجب محرومیت است.
ماده 25 - شرایط عضویت در تشكل‌های سیاسی:
الف) داشتن حداقل 18 سال تمام
ب) تابعیت ایران
ج) التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
د) سایر شرایط مصرح در اساسنامه و مرامنامه
ماده 26- متقاضیان تأسیس تشكل سیاسی باید مدارك زیر را به وزارت كشور تحویل و رسید دریافت نمایند:
الف) 3 نسخه مرامنامه و اساسنامه پیشنهادی
ب) برگ درخواست مجوز اولیه تشكل سیاسی، طبق نمونه وزارت كشور كه به امضای مؤسسین رسیده باشد.
ج) برگ مشخصات فردی اعضای هیئت مؤسس
د) گواهی عدم سوء پیشینه كیفری
ه) مدارك لازم برای اجراز هویت و مدارك تحصیلی
ماده 27- مرامنامه تشكل‌های سیاسی باید متضمن مطالب زیر باشد:
الف) مبانی فكری، عقیدتی، جهان‌بینی، رویكردهای كلی به مسائل فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، اجرایی، حقوقی و امثال آن
ب) اهداف، راهبردهای كلان و سیاست‌ها و برنامه‌ها در راستای رسیدن به اهداف تعیین شده
ج) تصریح به التزام به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، موازین اسلامی، اصل ولایت‌فقیه و رعایت سایر قوانین و مقررات
ماده 28- اساسنامه تشكل‌های سیاسی باید متضمن مطالب زیر باشد:
الف) نام كامل تشكل و عنوان اختصاری آن
ب) نشانی مركز اصلی و محدوده جغرافیایی فعالیت
ج) ساختار كلی و اركان تشكل به همراه تعریف، شرح وظایف، نحوه فعالیت، حدود اختیارات و مسئولیت هر ركن به تفكیك و نحوه تعیین شورای مركزی، دبیركل و سایر اركان
ه) نحوه تصویب مرامنامه و اساسنامه و تغییر آنها و نحوه تصویب آئین‌نامه‌های اجرائی، مالی و دستورالعمل‌ها
و) نحوه تشكیل مجامع عمومی، رسمیت جلسات و شیوه رأی‌گیری و تصویب مصوبات
ز) نحوه تأمین منابع مالی
ح) نحوه عضو‌گیری و شرایط كلی عضویت
ط) نحوه انحلال و تكلیف دارایی‌ها
ماده 29- تشكل سیاسی می‌تواند از هر نام و نام اختصاری و نمادی استفاده نماید، مگر در موارد ذیل:
الف) اسامی موهن یا مغایر با اخلاق حسنه و شئونات دینی و فرهنگی كشور
ب) عناوینی كه توسط دستگاه‌ها و نهادهای عمومی موضوع ماده 5 قانون خدمات كشوری و یا تشكل‌های دیگری مورد استفاده قرار گرفته یا چنان مشابه باشد كه عرفاً موجب اشتباه گردد و نیز عناوین عام و غیر مسمی به تشخیص كمیسیون احزاب
ماده 30- دبیرخانه كمیسیون پس از دریافت تقاضای تأسیس و بررسی مدارك و تكمیل پرونده به كمیسیون گزارش فشرده می‌دهد و نسبت به استعلام سوابق مؤسسین از مراجع ذیربط (وزارت اطلاعات، دادستانی كل كشور و نیروی انتظامی) اقدام كرده و پرونده را ظرف دو هفته پس از وصول جوابیه استعلامی به كمیسیون می‌فرستد.
تبصره 1: مراجع ذیربط موظفند حداكثر ظرف مدت دو ماه نسبت به ارسال پاسخ اقدام نمایند، در غیر این صورت كمیسیون رأساً تصمیم‌گیری می‌نماید.
تبصره 2: دبیرخانه موظف است تقاضای رسیده را به نوبت بررسی و پرونده تكمیلی را به كمیسیون ارسال نماید.
ماده 31- كمیسیون حداكثر ظرف مدت سه ماه پس از وصول پرونده، نسبت به صلاحیت اعضای هیئت مؤسس و شورای مركزی و بازرسین و دبیركل و انطباق مرامنامه و اساسنامه با موازین قانونی، اعلام نظر نموده و در صورت احراز شرایط مجوز تأسیس را صادر خواهد كرد، این مجوز ظرف مدت ده روز با امضای رئیس كمیسیون صادر خواهد شد.
تبصره: در صورت عدم موافقت كمیسیون با تشكیل تشكل سیاسی، مراتب به متقاضیان تأسیس اعلام خواهد شد.
ماده 32- هیئت مؤسس تشكل سیاسی دارای مجوز تأسیس موظف است ظرف مدت شش ماه از تاریخ صدور مجوز، نسبت به تشكیل مجمع عمومی و برای انتخاب اعضای شورای مركزی و تصویب مرامنامه و اساسنامه و انتخاب بازرسین اقدام نماید، در غیر این صورت مجوز تأسیس باطل خواهد شد.
تبصره: در صورت درخواست هیئت مؤسس مبنی بر تمدید مدت و موجه بودن آن به تشخیص كمیسیون این مهلت برای یك نوبت حداكثر تا دو ماه قابل تمدید است.
ماده 33- برای تشكیل اولین مجمع عمومی تشكل سیاسی حضور حداقل 150 متقاضی عضویت و برای گسترش محدود جغرافیایی فعالیت به عرصه كشوری حضور 300 عضو از حداقل ده استان لازم است، گستره فعالیت احزاب طبق اساسنامه مصوب كمیسیون خواهد بود.
ماده 34- به منظور انجام وظایف نظارتی، دعوت كتبی هر تشكل از نماینده ناظر كمیسیون احزاب حداقل دو هفته قبل از مجمع عمومی تشكل‌های سیاسی الزامی است.
ماده 35- اسامی اعضای حاضر و دارای حق رأی در مجامع عمومی باید ثبت و به انضمام گزارش مصوبات مجمع به كمیسیون ارائه شود. تشكل سیاسی موظف است كلیه اطلاعات و اسناد مورد درخواست دبیرخانه كمیسیون را ارائه نماید.
ماده 36- هیئت مؤسس موظف است مدارك زیر را برای درخواست صدور پروانه فعالیت دائم به دبیرخانه كمیسیون تحویل نماید:
الف) مرامنامه و اساسنامه مصوب مجمع عمومی
ب) برگ درخواست "پروانه دائم حزب " طبق نمونه وزارت كشور، امضاء شده توسط شورای مركزی
ج) صورت جلسه مجمع عمومی امضاء شده توسط هیئت مؤسس و هیئت رئیسه مجمع به همراه فهرست حداق افراد لازم برای تشكیل مجمع عمومی
د) نشانی شعب تأسیس شده در مراكز استانی به همراه مشخصات مسئولین شعب
تبصره: مرامنامه و اساسنامه نهایی باید متضمن مطالب مذكور در موارد 13 و 14 باشند.
ماده 37- دبیرخانه كمیسیون احزاب پس از دریافت مدارك موضوع ماده قبل و استعلام از مراجع مربوطه و اخذ پاسخ ظرف مدت دو هفته پرونده تكمیل شده را برای اخذ تصمیم نهایی به كمیسیون احزاب ارسال می‌نماید.
ماده 38- كمیسیون احزاب ظرف سه ماه نسبت به انطباق مرامنامه و اساسنامه با موازین قانونی، اصول استقلال، آزادی، وحدت ملی، موازین اسلامی و اساس جمهوری اسلامی و صلاحیت افراد و صحت مجمع عمومی، بررسی و در صورت احراز شرایط برای تشكل مزبور، "پروانه فعالیت دائمی " صادر می‌كند. این پروانه در دبیرخانه ثبت و ظرف ده روز به امضای وزیر كشور و رئیس كمیسیون می‌رسد.
تبصره: در صورت عدم احراز شرایط، كمیسیون مراتب را به متقاضیان اعلام می‌نماید.
ماده 39- تشكل سیاسی موظف است پس از دریافت پروانه فعالیت دائم مرامنامه و اساسنامه را به همراه شماره پروانه، از طریق روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران منتشر نماید و پس از انتشار رسمی موارد فوق، حزب رسمیت پیدا خواهد كرد تغییرات بعدی اساسنامه و مرامنامه و شورای مركزی نیز به همین ترتیب رسمیت می‌یابد.
ماده 40- هرگونه تغییر در مفاد مرامنامه و اساسنامه، هیئت مؤسس، شورای مركزی، دبیركل و مسئولین اصلی شعب استانی، باید ظرف 20 روز به ضمیمه مدارك مورد نیاز برای بررسی و تصویب در كمیسیون به دبیرخانه تحویل گردد.
ماده 41- چنانچه تغييرات انجام شده موجب سلب شرايط لازم قانوني از تشكل سياسي شود، كميسيون احزاب مي‌تواند به تشكل با مهلت يك ماهه تذكر دهد در صورت عدم تأمين نظر كميسيون احزاب ظرف مهلت مقرر، پروانه تشكل توقيف خواهد شد.
تبصره: چنانچه حزب پس از اعلام توقيف پروانه به دليل مغايرت تغييرات با موازين قانوني، ظرف 20 روز موارد مدنظر كميسيون را اصلاح و نظر كميسيون را تأمين نمايد، كميسيون از پروانه رفع توقيف خواهد نمود.
ماده 42- هرگاه افراد حقيقي قصد فعاليت كوتاه مدت سياسي در تمامي انتخابات‌ها را به صورت تشكيلاتي داشته باشند، مي‌توانند 6 ماه قبل از روز رأي‌گيري از كميسيون درخواست تأسيس تشكل سياسي كوتاه مدت نمايند.
تبصره 1: آئين‌نامه اجرايي اين قانون بعد از تصويب ظرف 3 ماه توسط وزارت كشور تهيه و به كميسيون ارائه مي‌گردد و پس از تصويب كميسيون به تصويب هيئت وزيران خواهد رسيد.
تبصره 2: پس از پايان دوران انتخابات، تشكل‌هاي كوتاه مدت سياسي انتخاباتي منحل تلقي مي‌شوند.
* فصل چهارم - حقوق و تكاليف
ماده 43- فعاليت احزاب در چارچوب قانون، مرامنامه و اساسنامه مشروط بر رعايت اصول استقلال، آزادي، وحدت ملي، موازين اسلامي و اساس جمهوري اسلامي، آزاد است.
ماده 44- برگزاري راهپيمايي‌ها با اطلاع وزارت كشور بدون حمل سلاح در صورتي كه به تشخيص كميسيون ماده 10 مخل به مباني اسلام نباشند و نيز تشكيل اجتماعات در ميادين و پارك‌هاي عمومي با كسب مجوز از وزارت كشور آزاد است.
تبصره 1: برگزاري اجتماعات و راهپيمايي‌ها از حقوق تشكل‌هاي داراي پروانه فعاليت دائم مي‌باشد.
تبصره 2: آئين‌نامه اجراي اين ماده بعد از تصويب ظرف 3 ماه توسط وزارت كشور تهيه و به تصويب هيئت وزيران خواهد رسيد.
ماده 45- احزاب مي‌توانند در چارچوب اساسنامه خود نسبت به تشكيل شعب و دفاتر خود در استان‌ها و شهرستان‌ها با تصويب كميسيون اقدام نمايند.
تبصره 1: كميسيون مي‌تواند اجازه تأسيس شعب استاني و شهرستاني را به وزارت كشور تفويض نمايد.
تبصره 2: تأسيس هرگونه دفتر يا شعبه خارجي ممنوع مي‌باشد مگر كميسيون مجوز هر شعبه يا دفتر يا نمايندگي را صادر نمايد.
ماده 46- اقدام به تشكيل تشكل يا حزب بدون طي مراسم قانوني و دريافت پروانه فعاليت مجاز نيست و صدور بيانيه، اطلاعيه، چاپ اوراق تبليغاتي و جزوات و مصاحبه و اعلام گردهمايي يا راهپيمايي و معرفي نامزدهاي انتخاباتي با عنوان حزب يا تشكل بدون پروانه ممنوع مي‌باشد و مرتكبين طبق قوانين جعل عنوان و تخلف از قانون و ... تحت تعقيب قضايي قرار خواهند گرفت.
ماده 47- دولت مي‌تواند در راستاي كمك به احزاب و تشكل‌هاي سياسي، همه ساله رديف بودجه‌اي را در بودجه سنواتي پيش‌بيني نمايد.
ماده 48- بودجه گروه‌ها بايد از طريق مشروع و قانوني تامين و به شكل مشروع و قانوني هزينه شود.
تبصره 1: استفاده از هرگونه منابع يا امكانات دولتي به هر نحو و با هر عنوان، به جز آنچه در بودجه‌هاي سنواتي پيش‌بيني شده، براي كليه تشكل‌هاي سياسي ممنوع است.
تبصره 2: انجام فعاليت‌هاي اقتصادي تجاري براي تشكل‌هاي سياسي ممنوع است.
ماده 49- درآمدهاي كلي و هزينه‌هاي عمده تشكل‌هاي سياسي بايد طبق اساسنامه در دفاتر قانوني با دفاتر مورد پذيرش كميسيون ثبت شود.
ماده 50- اختصاص كمك‌هاي دولتي در دوره‌هاي بعدي منوط به ارائه گزارش مالي وجوه دريافتي قبلي گروه است.
ماده 51- در صورت انحلال تشكل سياسي پس از تصفيه بدهي‌ها، باقيمانده دارايي‌ها حسب مفاد اساسنامه با رعايت قوانين موضوعه و با نظارت كميسيون تعيين تكليف مي‌گردد.
* فصل پنجم - تخلفات
ماده 52- احزاب و تشكل‌هاي سياسي موظف‌اند در تمامي فعاليت‌هاي (اعم از مجازي/حقيقي) از قبيل برگزاي اجتماعات، اعلام مواضع و چاپ و توزيع نشريات از ارتكاب موارد زير خودداري نمايند:
الف) هرگونه رفتار خلاف قانون، اساسنامه و مرامنامه
ب) برگزاري و دعوت به تجمعات و راهپيمايي بدون مجوز
ج) دريافت هرگونه كمك مالي غير قانوني، ارائه نكردن گزارش مالي سالانه
د) هرگونه فعاليت و تخلفات سوء مالي و اقتصادي از قبيل قاچاق كالا، استفاده‌هاي غير مجاز و سوءاستفاده از امكانات دولتي و نهادهاي عمومي
ه) نقض آزادي‌‌هاي فردي و اجتماعي يا اضرار به اموال شخصي و عمومي و سوءاستفاده از حقوق قانوني و اخلال در نظم عمومي
و) هرنوع ارتباط و همكاري، مبادله اطلاعات و تباني با سفارتخانه‌ها، نمايندگي‌هاي خارجي، نهادها و سازمان‌هاي دولتي و غير دولتي بيگانه، روابط مخفي و سري با احزاب كشورهاي خارجي و هرنوع همراهي با رسانه‌هاي معاند نظام جمهوري اسلامي در هر سطح و به هرگونه كه مخل آزادي، استقلال، وحدت ملي، موازين اسلامي و اساس جمهوري اسلامي ايران باشد.
ز) دريافت هرگونه كمك مالي و تداركاتي از اشخاص حقيقي و حقوقي خارجي دولت‌هاي بيگانه و سازمان‌هاي بين‌المللي به صورت مستقيم يا غير مستقيم
ح) هرگونه فعاليتي كه منجر به نقض موازين اسلامي و اساسي جمهوري اسلامي از قبيل اسلاميت و جمهوريت و ركن ولايت فقيه شود.
ط) اهانت به مقدسات اسلامي و هرگونه تبليغ عليه اصول عقايد و ضروريات دين مبين اسلام و پخش كتب و نشريات و مطالب مغاير با موازين اسلامي.
ي) نقض استقلال، وحدت ملي و هرگونه طراحي، شروع و اقدام براندازانه با هر روش و ابزار حقيقي و مجازي از قبيل جنگ نرم يا اقدام جهت تجزيه كشور
ك) هرگونه تلاش براي ايجاد تشتت و اختلاف ميان صفوف ملت با استفاده از زمينه‌هاي فرهنگي، مذهبي، قومي و نژادي
ل) افشاء و انتشار اسناد طبقه‌بندي شده، شايعه پراكني، نشر اكاذيب، ايراد تهمت و افترا و هتك حرمت اشخاص حقيقي و حقوقي
م) خريد و فروش، اختفاء، نگهداري و حمل اسلحه و همات غيرمجاز
ن) محاربه و افساد في‌الارض و جرايمي كه در حكم آنها مي‌باشد و همچنين اقدام عليه امنيت داخلي و خارجي و مصالح ملي
تبصره 1: هر نوع ارتباط خارجي با احزاب كشورهاي ديگر و سفارتخانه‌ها و دولت‌هاي داراي روابط حسنه با ايران و سازمان‌هاي بين‌المللي در چارچوب قوانين و مقررات كشور پس از اخذ مجوز از شورا بلامانع است. كمك‌هاي جهاني قانوني و مشروع در رابطه با امور فرهنگي كه شائبه سوء‌استفاده‌هاي سياسي نداشته باشد با اطلاع شوراي قانون احزاب جايز مي‌باشد داير كردن شعبه يا دفتر نمايندگي تشكل‌ها در خارج از كشور منوط به كسب مجوز از شورا است.
تبصره 2: تصميم كميسيون بايد براي اطلاع عموم در يكي از نشريات كثيرالانتشار آگهي شود، كميسيون مي‌تواند حسب مورد از آگهي نمودن تذكر و اخطار كتبي صرف‌نظر نمايد.
ماده 53- قوه قضائيه موظف است در راستاي رسيدگي به پرونده‌هاي ارجاعي از سوي كميسيون احزاب يكي از شعب دادگاه كيفري استان را به اين موضوع اختصاص دهد.
ماده 54- تصميم كميسيون درباره تخلفات گروه‌ها، مانع از تعقيب قضائي جرائم ارتكابي نخواهد بود.
ماده 55- تمامي تشكل‌هاي سياسي قانوني موظف‌اند ظرف يك سال وضعيت خود را با اين قانون تطبيق دهند. در غير اينصورت متوقف محسوب مي‌گردند.
ماده 56- صدور پروانه فعاليت و نظارت بر عملكرد تشكل‌هاي اقليت‌هاي ديني بر عهده كميسيون ماده 10 و بر اساس قوانين مصوب و آئين‌نامه اجرايي و اصلاحات بعدي خواهد بود.
ماده 57- درباره افرادي كه تابعيت مضاعف دارند چون قوانين جاري تابعيت مضاعف را در مورد اتباع ايراني نمي‌پذيرد لذا نمي‌تواند عضو حزب يا تشكل باشند.
ماده 58- در صورت وقوع انشعاب در هر حزب و تشكل افراد انشعاب كرده حق استفاده از عناوين حزب يا تشكل مذكور را ندارند.
ماده 59- با تصويب لغو پروانه يا انحلال حزب توسط محاكم صالحه، موضوع در نشريات كثيرالانتشار كشور از طرف شورا درج مي‌شود و از طرف شورا موضوع به سازمان‌ها و دستگاه‌ها و نهادهاي ذيربط مانند سازمان ثبت اسناد و املاك، امور ثبت شركت‌ها، بانك‌ها و امثال آنها اعلام رسمي مي‌شود و از تاريخ ابلاغ اين اعلام، كليه عمليات بانكي تشكل مذكور و عمليات ثبتي و نقل و انتقال دارايي‌ها و املاك و همچنين برداشت از حساب‌هاي بانكي و امثال آنها كه در رابطه با حزب يا تشكل مذكور باشد متوقف مي‌گردد.
طرح جایگزین طرح اصلاح قانون احزاب و تشكل‌ها كه توسط كمیسیون ماده 10 احزاب، پس از ماه‌ها بحث و بررسی تهیه شده است، برای بررسی به كمیسیون شوراها و امرو داخلی مجلس شورای اسلامی ارائه شده است، این طرح هم‌اكنون در كمیسیون شوراها در دست بررسی است.
متن كامل این طرح به شرح زیر است:
* فصل اول - تعاریف
ماده 1- حزب و تشكل سیاسی: گروهی سازمان یافته از افراد حقیقی است كه دارای پروانه فعالیت بوده و در چارچوب قوانین و مقررات و با توجه به مرام و مشی سیاسی خود، برای رسیدن به اهداف معینی فعالیت می‌كند.
تبصره: جبهه: ائتلافی است از تشكل‌های دارای پروانه فعالیت دائم كه در مقطع خاص برای موضوع معین و زمان مشخص، تشكیل می‌شود؛ جبهه اگر فعالیت مستمر داشته باشد باید از كمیسیون احزاب پروانه فعالیت داشته باشد ولی اگر برای مقاطع خاصی مانند انتخابات تشكیل شود، موظف است به كمیسیون احزاب اطلاع دهد و اگر كمیسیون طبق موازین قانونی مخالفتی نداشت فعالیت می‌نماید.
ماده 2- هیئت مؤسس: اشخاص حقیقی كه امور مربوط به تأسیس را پیگیری نموده و برای دریافت مجوز تأسیس و پروانه فعالیت اقدام می‌نمایند.
ماده 3- شورای مركزی: مجموعه افراد منتخب مجمع عمومی كه طبق مرامنامه، اساسنامه و قوانین مربوطه، به نمایندگی از طرف گروه، مسئولیت هدایت و تحقق اهداف تشكل را برعهده دارند.
ماده 4- مجمع عمومی:بالاترین ركن تشكل است كه طبق مرامنامه و اساسنامه از اجتماع اشخاصی شكل می‌گیرد كه به عضویت تشكل درآمده باشند.
ماده 5- مرامنامه: سندی است كه بیانكننده اهداف، آرمان‌ها، مبانی فكری و عقیدتی و خط و مشی‌های رسیدن به اهداف و سایر موارد مصرح در این قانون می‌باشد.
ماده 6 - اساسنامه: مجموعه مقرراتی است كه بیانكننده ساختار تشكیلاتی، اركان و شرح وظایف و تعیین حدود و اختیارات آنها، نحوه تعیین و تغییر اعضاء و شرایط تغییر و اصلاح مرامنامه و اساسنامه، اعتبار اسناد اداری، مالی و سیاسی، تعیین منابع مالی، نحوه انحلال تشكل و سایر موارد مصرح در این قانون می‌باشد. اساسنامه باید به تأیید مجمع هر تشكل و تصویب كمیسیون احزاب برسد.
ماده 7 - كمیسیون احزاب: كمیسیون موضوع ماده 10 این قانون می‌باشد.
ماده 8- پروانه فعالیت: سندی است كه به موجب آن تشكل و حزب سیاسی اجازه پیدا می‌كند تا بر اساس قوانین كشور و مرامنامه و اساسنامه خود فعالیت نماید و از مزایای قانونی آن بهره‌مند شود پروانه به دو صورت موقت و دائم صادر می‌شود.
ماده 9- دبیرخانه كمیسیون: تشكیلات اجرایی كمیسیون احزاب، دبیرخانه نامیده می‌شود كه بودجه و نیروی انسانی و امكانات آن توسط وزارت كشور تأمین شده و زیر نظر معاونت سیاسی وزیر كشور در چارچوب مصوبات كمیسیون احزاب انجام وظیفه می‌كند.
* فصل دوم - كمیسیون احزاب
ماده 10- به منظور صدور مجوز تأسیس، پروانه فعالیت و نظارت بر فعالیت گروه‌ها كمیسیونی به شرح زیر در وزارت كشور تشكیل می‌شود:
الف) معاون سیاسی وزیر كشور با حكم مستقیم وزیر كشور
ب) دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با انتخاب نمایندگان و معرفی ریاست مجلس
ج) نماینده رئیس قوه‌قضائیه با حكم مستقیم ریاست قوه‌قضائیه
د) نماینده دادستان كل كشور با حكم مستقیم دادستان كل كشور
ه) نماینده شورای عالی مدیریت حوزه علمیه قم با معرفی ریاست شورا
و) نماینده وزارت اطلاعات، با حكم مستقیم وزیر اطلاعات
نمایندگان قوه مقننه از بین نمایندگان داوطلب به طریق رأی‌گیری در صحن علنی مجلس انتخاب می‌شوند.
تبصره 1: نمایندگان موضوع این ماده باید ظرف یك ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون انتخاب و به وزیر كشور معرفی شوند. وزارت كشور موظف است حداكثر تا ده روز پس از معرفی آخرین نماینده، اولین جلسه را تشكیل دهد.
تبصره 2: نمایندگان فوق‌الذكر برای مدت دو سال انتخاب می‌شوند و تا معرفی نمایندگان جدید به كار خود ادامه می‌دهند.
ماده 11- اركان تشكیلاتی كمیسیون به شرح زیر است:
ریاست كمیسیون: ریاست كمیسیون توسط اعضای كمیسیون با رأی اكثریت از میان اعضاء انتخاب می‌شود.
الف) نایب رئیس: نایب رئیس از میان اعضاء با رأی اكثریت انتخاب می‌شود.
ب) دبیر كمیسیون: نماینده وزارت كشور می‌باشد.
ج) دبیرخانه: دبیرخانه زیر نظر معاونت سیاسی وزارت كشور موظف به انجام وظایف محوله می‌باشد.
ماده 12- شورا می‌تواند از صاحب‌نظران و نمایندگان ادارات و دستگاه‌ها و نهادها جهت مشاوره و ارائه گزارش دعوت نماید كه در جلسات حضور یابند كلیه دستگاه‌ها و نهادها موظفند در صورت استعلام شورا از آنها حسب مورد اطلاعات درخواستی را در اختیار شورا بگذارند.
ماده 13- اعتبارات و هزینه‌های اجرای قانون احزاب و تشكل‌ها و شورای آن و دبیرخانه و نیز امكانات مورد نیاز آن از ردیف خاص در اعتبارات وزارت كشور (برنامه امور سیاسی- اجتماعی) و توسط وزارت كشور تأمین می‌گردد. وزارت كشور موظف است بودجه مصوبه و تسهیلات و امكانات لازم را در اختیار شورا قرار دهد.
ماده 14- وظایف و اختیارات كمیسیون به شرح زیر است:
الف) بررسی و احراز صلاحیت متقاضیان تأسیس و اعضای شورای مركزی و مسئولین شعب استانی احزاب و تشكل‌ها
ب) رسیدگی، تأیید و تصویب اساسنامه، مرامنامه، شورای مركزی، هیئت مؤسسین و مسئولین شعب استانی
تبصره: رسیدگی به تغییرات شورای مركزی و مؤسسین و مسئولان شعب استانی و مرامنامه و اساسنامه
ج) صدور مجوز تأسیس و پروانه فعالیت موقت و دائم برای تشكل‌های سیاسی برای كوتاه مدت یا دائم و تشكیل جبهه و نظارت بر عملكرد آنان
د) بررسی و اتخاذ تصمیم در خصوص درخواست تجمعات و راهپیمائی‌ها از سوی تشكل‌ها
ه) رسیدگی به تخلفات و شكایات از احزاب و تشكل‌ها و اقدام مقتضی
و) نظارت بر عملكرد مالی تشكل‌ها و رسیدگی به تخلفات مالی
ز) نظارت بر توزیع كمك‌های دولتی
تبصره 1: وظایف دبیر و رئیس دبیرخانه طبق آئین‌نامه مصوب كمیسیون خواهد بود
ماده 15 - جلسات كمیسیون با حضور 4 نفر از اعضاء رسمیت می‌یابد، مصوبات كمیسیون با تصویب حداقل 4 رأی به شرط آن كه 3 رأی آن مربوط به نمایندگان 3 قوه باشد، معتبر خواهد بود.
تبصره: تدوین هر نوع روش كار و رویه و نظام‌نامه و آئین‌نامه داخلی و هرگونه تغییر در آنها با توافق اكثریت مطلق همه اعضای كمیسیون خواهد بود.
ماده 16- اعتبار لازم جهت تأمین هزینه‌های كمیسیون، هر ساله در بودجه وزارت كشور (برنامه امور سیاسی و اجتماعی) منظور می‌گردد.
تبصره: تدوین و تنظیم اعتبار نهایی مورد نیاز به منظور پیش‌بینی در بودجه سنواتی با توجه به بودجه پیشنهادی كمیسیون، توسط وزارت كشور انجام خواهد گرفت.
ماده 17- به منظور اعمال نظارت بر فعالیت گروه‌ها، كمیسیون می‌تواند در هر مورد هیئتی را مركب از اعضاء و سایر افراد از جمله نمایندگان احزاب تشكیل دهد.
ماده 18- مرجع رسیدگی به اعتراض از تصمیمات كمیسیون، شعب تخصصی تشخیص دیوان عدالت اداری خواهد بود.
ماده 19- رئیس شورا، مسئولیت اداره امور شورا و جلسات آن، ابلاغ مصوبات، امضاء پروانه احزاب و تشكل‌ها، انعكاس خبری و رسانه‌ای مصوبات و اطلاعیه‌ها، امضاء مكاتبات و دعوت‌نامه‌ها، صدور احكام از جمله ناظران شورا بر انتخابات و بر تشكل‌ها و احزاب و مجامع عمومی (كنگره)، پیگیری امر نظارت بر احزاب و تشكل‌ها، امضاء بودجه نهایی كه توسط دبیر شورا تهیه و به تصویب شورا می‌رسد، پیگیری امور حقوقی و قضایی، معرفی متخلفین و تشكل‌های متخلف به دستگاه قضایی را دارد.
ماده 20- وظایف دبیر شورا عبارت است از: اداره دبیرخانه، ترتیب ثبت و ضبط درخواست‌ها و اسناد و مدارك، مكاتبات، اداره بایگانی راكد و فعال، ایجاد مركز اطلاعات، رسیدگی به پرونده‌های رسیده، تكمیل پرونده‌ها، پاسخگویی به متقاضیان، تهیه بودجه سالیانه شورا، دریافت وجوه و امكانات از ردیف بودجه و از وزارت كشور، پرداخت حقوق و مزایا و حق مأموریت افراد و حق‌الجلسات در صورت لزوم و سایر هزینه‌های مصوب، اعزام ناظر برای مجامع عمومی و تشكل‌ها و انتخابات شورای مركزی آنها، پیگیری مصوبات شورا و امور محوله رئیس شورا، اعزام نماینده حقوقی شورا در محاكم قضایی.
* فصل سوم - تشكل سیاسی و تأسیس آن
ماده 21- هر نوع تشكل برای فعالیت‌های قانونی مكلف است طبق مواد این قانون از "شورای قانون احزاب و تشكل‌ها " پروانه دریافت دارد.
ماده 22- برای تأسیس هر تشكل سیاسی، حضور حداقل 15 شخص حقیقی واجد شرایط قانونی هیئت مؤسس لازم است.
تبصره 1: جبهه یا ائتلاف با توافق حداقل 5 تشكل دارای پروانه رسمی تأسیس می‌شود.
ماده 23- شرایط لازم برای عضویت در هیئت مؤسس و شورای مركزی به شرح زیر است:
الف) التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
ب) داشتن حداقل 18 سال تمام
ج) تابعیت ایران
ماده 24- اشخاص زیر نمی‌توانند عضو تشكل‌ها و احزاب سیاسی شوند:
الف) دارندگان پیشینه كیفری مؤثر و محكومین به محرومیت از حقوق اجتماعی به حكم قطعی دادگاه
ب) مدیران و عناصر مؤثر در تحكیم رژیم سابق و نزدیكان درجه اول آنها، فراماسون‌ها، وابستگان، اعضا و همكاران گروه‌های معاند و محارب نظام و گروه‌هایی كه علیه نظام جمهوری اسلامی فعالیت داشته یا دارند.
ج) قضات شاغل در امور قضایی و كاركنان وزارتخانه‌های اطلاعات، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و همچنین پرسنل نیروهای نظامی و انتظامی و سایر افرادی كه طبق قوانین عضویت در احزاب و تشكل‌های سیاسی برای آنها ممنوع است.
تبصره 1: سربازان در دوران خدمت نظام وظیفه
د) اقدام‌كنندگان علیه امنیت كشور اعم از سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ... و مظنونین به جاسوسی حسب تشخیص مراجع ذی‌صلاح.
ه) متجاهرین به فسق و فجور، مشهورین به فساد، معتادان و قاچاقچیان مواد مخدر.
و) اعضای مؤثر احزاب منحله تا پنج سال پس از تاریخ انحلال.
ز) افرادی كه تحت پیگرد قضایی قرار دارند تا وقتی كه رأی دادگاه بر تبرئه آن صادر گردد.
تبصره 1: وجود این شرایط در ابتدا و در طول عضویت افراد موجب محرومیت است.
ماده 25 - شرایط عضویت در تشكل‌های سیاسی:
الف) داشتن حداقل 18 سال تمام
ب) تابعیت ایران
ج) التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
د) سایر شرایط مصرح در اساسنامه و مرامنامه
ماده 26- متقاضیان تأسیس تشكل سیاسی باید مدارك زیر را به وزارت كشور تحویل و رسید دریافت نمایند:
الف) 3 نسخه مرامنامه و اساسنامه پیشنهادی
ب) برگ درخواست مجوز اولیه تشكل سیاسی، طبق نمونه وزارت كشور كه به امضای مؤسسین رسیده باشد.
ج) برگ مشخصات فردی اعضای هیئت مؤسس
د) گواهی عدم سوء پیشینه كیفری
ه) مدارك لازم برای اجراز هویت و مدارك تحصیلی
ماده 27- مرامنامه تشكل‌های سیاسی باید متضمن مطالب زیر باشد:
الف) مبانی فكری، عقیدتی، جهان‌بینی، رویكردهای كلی به مسائل فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، اجرایی، حقوقی و امثال آن
ب) اهداف، راهبردهای كلان و سیاست‌ها و برنامه‌ها در راستای رسیدن به اهداف تعیین شده
ج) تصریح به التزام به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، موازین اسلامی، اصل ولایت‌فقیه و رعایت سایر قوانین و مقررات
ماده 28- اساسنامه تشكل‌های سیاسی باید متضمن مطالب زیر باشد:
الف) نام كامل تشكل و عنوان اختصاری آن
ب) نشانی مركز اصلی و محدوده جغرافیایی فعالیت
ج) ساختار كلی و اركان تشكل به همراه تعریف، شرح وظایف، نحوه فعالیت، حدود اختیارات و مسئولیت هر ركن به تفكیك و نحوه تعیین شورای مركزی، دبیركل و سایر اركان
ه) نحوه تصویب مرامنامه و اساسنامه و تغییر آنها و نحوه تصویب آئین‌نامه‌های اجرائی، مالی و دستورالعمل‌ها
و) نحوه تشكیل مجامع عمومی، رسمیت جلسات و شیوه رأی‌گیری و تصویب مصوبات
ز) نحوه تأمین منابع مالی
ح) نحوه عضو‌گیری و شرایط كلی عضویت
ط) نحوه انحلال و تكلیف دارایی‌ها
ماده 29- تشكل سیاسی می‌تواند از هر نام و نام اختصاری و نمادی استفاده نماید، مگر در موارد ذیل:
الف) اسامی موهن یا مغایر با اخلاق حسنه و شئونات دینی و فرهنگی كشور
ب) عناوینی كه توسط دستگاه‌ها و نهادهای عمومی موضوع ماده 5 قانون خدمات كشوری و یا تشكل‌های دیگری مورد استفاده قرار گرفته یا چنان مشابه باشد كه عرفاً موجب اشتباه گردد و نیز عناوین عام و غیر مسمی به تشخیص كمیسیون احزاب
ماده 30- دبیرخانه كمیسیون پس از دریافت تقاضای تأسیس و بررسی مدارك و تكمیل پرونده به كمیسیون گزارش فشرده می‌دهد و نسبت به استعلام سوابق مؤسسین از مراجع ذیربط (وزارت اطلاعات، دادستانی كل كشور و نیروی انتظامی) اقدام كرده و پرونده را ظرف دو هفته پس از وصول جوابیه استعلامی به كمیسیون می‌فرستد.
تبصره 1: مراجع ذیربط موظفند حداكثر ظرف مدت دو ماه نسبت به ارسال پاسخ اقدام نمایند، در غیر این صورت كمیسیون رأساً تصمیم‌گیری می‌نماید.
تبصره 2: دبیرخانه موظف است تقاضای رسیده را به نوبت بررسی و پرونده تكمیلی را به كمیسیون ارسال نماید.
ماده 31- كمیسیون حداكثر ظرف مدت سه ماه پس از وصول پرونده، نسبت به صلاحیت اعضای هیئت مؤسس و شورای مركزی و بازرسین و دبیركل و انطباق مرامنامه و اساسنامه با موازین قانونی، اعلام نظر نموده و در صورت احراز شرایط مجوز تأسیس را صادر خواهد كرد، این مجوز ظرف مدت ده روز با امضای رئیس كمیسیون صادر خواهد شد.
تبصره: در صورت عدم موافقت كمیسیون با تشكیل تشكل سیاسی، مراتب به متقاضیان تأسیس اعلام خواهد شد.
ماده 32- هیئت مؤسس تشكل سیاسی دارای مجوز تأسیس موظف است ظرف مدت شش ماه از تاریخ صدور مجوز، نسبت به تشكیل مجمع عمومی و برای انتخاب اعضای شورای مركزی و تصویب مرامنامه و اساسنامه و انتخاب بازرسین اقدام نماید، در غیر این صورت مجوز تأسیس باطل خواهد شد.
تبصره: در صورت درخواست هیئت مؤسس مبنی بر تمدید مدت و موجه بودن آن به تشخیص كمیسیون این مهلت برای یك نوبت حداكثر تا دو ماه قابل تمدید است.
ماده 33- برای تشكیل اولین مجمع عمومی تشكل سیاسی حضور حداقل 150 متقاضی عضویت و برای گسترش محدود جغرافیایی فعالیت به عرصه كشوری حضور 300 عضو از حداقل ده استان لازم است، گستره فعالیت احزاب طبق اساسنامه مصوب كمیسیون خواهد بود.
ماده 34- به منظور انجام وظایف نظارتی، دعوت كتبی هر تشكل از نماینده ناظر كمیسیون احزاب حداقل دو هفته قبل از مجمع عمومی تشكل‌های سیاسی الزامی است.
ماده 35- اسامی اعضای حاضر و دارای حق رأی در مجامع عمومی باید ثبت و به انضمام گزارش مصوبات مجمع به كمیسیون ارائه شود. تشكل سیاسی موظف است كلیه اطلاعات و اسناد مورد درخواست دبیرخانه كمیسیون را ارائه نماید.
ماده 36- هیئت مؤسس موظف است مدارك زیر را برای درخواست صدور پروانه فعالیت دائم به دبیرخانه كمیسیون تحویل نماید:
الف) مرامنامه و اساسنامه مصوب مجمع عمومی
ب) برگ درخواست "پروانه دائم حزب " طبق نمونه وزارت كشور، امضاء شده توسط شورای مركزی
ج) صورت جلسه مجمع عمومی امضاء شده توسط هیئت مؤسس و هیئت رئیسه مجمع به همراه فهرست حداق افراد لازم برای تشكیل مجمع عمومی
د) نشانی شعب تأسیس شده در مراكز استانی به همراه مشخصات مسئولین شعب
تبصره: مرامنامه و اساسنامه نهایی باید متضمن مطالب مذكور در موارد 13 و 14 باشند.
ماده 37- دبیرخانه كمیسیون احزاب پس از دریافت مدارك موضوع ماده قبل و استعلام از مراجع مربوطه و اخذ پاسخ ظرف مدت دو هفته پرونده تكمیل شده را برای اخذ تصمیم نهایی به كمیسیون احزاب ارسال می‌نماید.
ماده 38- كمیسیون احزاب ظرف سه ماه نسبت به انطباق مرامنامه و اساسنامه با موازین قانونی، اصول استقلال، آزادی، وحدت ملی، موازین اسلامی و اساس جمهوری اسلامی و صلاحیت افراد و صحت مجمع عمومی، بررسی و در صورت احراز شرایط برای تشكل مزبور، "پروانه فعالیت دائمی " صادر می‌كند. این پروانه در دبیرخانه ثبت و ظرف ده روز به امضای وزیر كشور و رئیس كمیسیون می‌رسد.
تبصره: در صورت عدم احراز شرایط، كمیسیون مراتب را به متقاضیان اعلام می‌نماید.
ماده 39- تشكل سیاسی موظف است پس از دریافت پروانه فعالیت دائم مرامنامه و اساسنامه را به همراه شماره پروانه، از طریق روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران منتشر نماید و پس از انتشار رسمی موارد فوق، حزب رسمیت پیدا خواهد كرد تغییرات بعدی اساسنامه و مرامنامه و شورای مركزی نیز به همین ترتیب رسمیت می‌یابد.
ماده 40- هرگونه تغییر در مفاد مرامنامه و اساسنامه، هیئت مؤسس، شورای مركزی، دبیركل و مسئولین اصلی شعب استانی، باید ظرف 20 روز به ضمیمه مدارك مورد نیاز برای بررسی و تصویب در كمیسیون به دبیرخانه تحویل گردد.
ماده 41- چنانچه تغييرات انجام شده موجب سلب شرايط لازم قانوني از تشكل سياسي شود، كميسيون احزاب مي‌تواند به تشكل با مهلت يك ماهه تذكر دهد در صورت عدم تأمين نظر كميسيون احزاب ظرف مهلت مقرر، پروانه تشكل توقيف خواهد شد.
تبصره: چنانچه حزب پس از اعلام توقيف پروانه به دليل مغايرت تغييرات با موازين قانوني، ظرف 20 روز موارد مدنظر كميسيون را اصلاح و نظر كميسيون را تأمين نمايد، كميسيون از پروانه رفع توقيف خواهد نمود.
ماده 42- هرگاه افراد حقيقي قصد فعاليت كوتاه مدت سياسي در تمامي انتخابات‌ها را به صورت تشكيلاتي داشته باشند، مي‌توانند 6 ماه قبل از روز رأي‌گيري از كميسيون درخواست تأسيس تشكل سياسي كوتاه مدت نمايند.
تبصره 1: آئين‌نامه اجرايي اين قانون بعد از تصويب ظرف 3 ماه توسط وزارت كشور تهيه و به كميسيون ارائه مي‌گردد و پس از تصويب كميسيون به تصويب هيئت وزيران خواهد رسيد.
تبصره 2: پس از پايان دوران انتخابات، تشكل‌هاي كوتاه مدت سياسي انتخاباتي منحل تلقي مي‌شوند.
* فصل چهارم - حقوق و تكاليف
ماده 43- فعاليت احزاب در چارچوب قانون، مرامنامه و اساسنامه مشروط بر رعايت اصول استقلال، آزادي، وحدت ملي، موازين اسلامي و اساس جمهوري اسلامي، آزاد است.
ماده 44- برگزاري راهپيمايي‌ها با اطلاع وزارت كشور بدون حمل سلاح در صورتي كه به تشخيص كميسيون ماده 10 مخل به مباني اسلام نباشند و نيز تشكيل اجتماعات در ميادين و پارك‌هاي عمومي با كسب مجوز از وزارت كشور آزاد است.
تبصره 1: برگزاري اجتماعات و راهپيمايي‌ها از حقوق تشكل‌هاي داراي پروانه فعاليت دائم مي‌باشد.
تبصره 2: آئين‌نامه اجراي اين ماده بعد از تصويب ظرف 3 ماه توسط وزارت كشور تهيه و به تصويب هيئت وزيران خواهد رسيد.
ماده 45- احزاب مي‌توانند در چارچوب اساسنامه خود نسبت به تشكيل شعب و دفاتر خود در استان‌ها و شهرستان‌ها با تصويب كميسيون اقدام نمايند.
تبصره 1: كميسيون مي‌تواند اجازه تأسيس شعب استاني و شهرستاني را به وزارت كشور تفويض نمايد.
تبصره 2: تأسيس هرگونه دفتر يا شعبه خارجي ممنوع مي‌باشد مگر كميسيون مجوز هر شعبه يا دفتر يا نمايندگي را صادر نمايد.
ماده 46- اقدام به تشكيل تشكل يا حزب بدون طي مراسم قانوني و دريافت پروانه فعاليت مجاز نيست و صدور بيانيه، اطلاعيه، چاپ اوراق تبليغاتي و جزوات و مصاحبه و اعلام گردهمايي يا راهپيمايي و معرفي نامزدهاي انتخاباتي با عنوان حزب يا تشكل بدون پروانه ممنوع مي‌باشد و مرتكبين طبق قوانين جعل عنوان و تخلف از قانون و ... تحت تعقيب قضايي قرار خواهند گرفت.
ماده 47- دولت مي‌تواند در راستاي كمك به احزاب و تشكل‌هاي سياسي، همه ساله رديف بودجه‌اي را در بودجه سنواتي پيش‌بيني نمايد.
ماده 48- بودجه گروه‌ها بايد از طريق مشروع و قانوني تامين و به شكل مشروع و قانوني هزينه شود.
تبصره 1: استفاده از هرگونه منابع يا امكانات دولتي به هر نحو و با هر عنوان، به جز آنچه در بودجه‌هاي سنواتي پيش‌بيني شده، براي كليه تشكل‌هاي سياسي ممنوع است.
تبصره 2: انجام فعاليت‌هاي اقتصادي تجاري براي تشكل‌هاي سياسي ممنوع است.
ماده 49- درآمدهاي كلي و هزينه‌هاي عمده تشكل‌هاي سياسي بايد طبق اساسنامه در دفاتر قانوني با دفاتر مورد پذيرش كميسيون ثبت شود.
ماده 50- اختصاص كمك‌هاي دولتي در دوره‌هاي بعدي منوط به ارائه گزارش مالي وجوه دريافتي قبلي گروه است.
ماده 51- در صورت انحلال تشكل سياسي پس از تصفيه بدهي‌ها، باقيمانده دارايي‌ها حسب مفاد اساسنامه با رعايت قوانين موضوعه و با نظارت كميسيون تعيين تكليف مي‌گردد.
* فصل پنجم - تخلفات
ماده 52- احزاب و تشكل‌هاي سياسي موظف‌اند در تمامي فعاليت‌هاي (اعم از مجازي/حقيقي) از قبيل برگزاي اجتماعات، اعلام مواضع و چاپ و توزيع نشريات از ارتكاب موارد زير خودداري نمايند:
الف) هرگونه رفتار خلاف قانون، اساسنامه و مرامنامه
ب) برگزاري و دعوت به تجمعات و راهپيمايي بدون مجوز
ج) دريافت هرگونه كمك مالي غير قانوني، ارائه نكردن گزارش مالي سالانه
د) هرگونه فعاليت و تخلفات سوء مالي و اقتصادي از قبيل قاچاق كالا، استفاده‌هاي غير مجاز و سوءاستفاده از امكانات دولتي و نهادهاي عمومي
ه) نقض آزادي‌‌هاي فردي و اجتماعي يا اضرار به اموال شخصي و عمومي و سوءاستفاده از حقوق قانوني و اخلال در نظم عمومي
و) هرنوع ارتباط و همكاري، مبادله اطلاعات و تباني با سفارتخانه‌ها، نمايندگي‌هاي خارجي، نهادها و سازمان‌هاي دولتي و غير دولتي بيگانه، روابط مخفي و سري با احزاب كشورهاي خارجي و هرنوع همراهي با رسانه‌هاي معاند نظام جمهوري اسلامي در هر سطح و به هرگونه كه مخل آزادي، استقلال، وحدت ملي، موازين اسلامي و اساس جمهوري اسلامي ايران باشد.
ز) دريافت هرگونه كمك مالي و تداركاتي از اشخاص حقيقي و حقوقي خارجي دولت‌هاي بيگانه و سازمان‌هاي بين‌المللي به صورت مستقيم يا غير مستقيم
ح) هرگونه فعاليتي كه منجر به نقض موازين اسلامي و اساسي جمهوري اسلامي از قبيل اسلاميت و جمهوريت و ركن ولايت فقيه شود.
ط) اهانت به مقدسات اسلامي و هرگونه تبليغ عليه اصول عقايد و ضروريات دين مبين اسلام و پخش كتب و نشريات و مطالب مغاير با موازين اسلامي.
ي) نقض استقلال، وحدت ملي و هرگونه طراحي، شروع و اقدام براندازانه با هر روش و ابزار حقيقي و مجازي از قبيل جنگ نرم يا اقدام جهت تجزيه كشور
ك) هرگونه تلاش براي ايجاد تشتت و اختلاف ميان صفوف ملت با استفاده از زمينه‌هاي فرهنگي، مذهبي، قومي و نژادي
ل) افشاء و انتشار اسناد طبقه‌بندي شده، شايعه پراكني، نشر اكاذيب، ايراد تهمت و افترا و هتك حرمت اشخاص حقيقي و حقوقي
م) خريد و فروش، اختفاء، نگهداري و حمل اسلحه و همات غيرمجاز
ن) محاربه و افساد في‌الارض و جرايمي كه در حكم آنها مي‌باشد و همچنين اقدام عليه امنيت داخلي و خارجي و مصالح ملي
تبصره 1: هر نوع ارتباط خارجي با احزاب كشورهاي ديگر و سفارتخانه‌ها و دولت‌هاي داراي روابط حسنه با ايران و سازمان‌هاي بين‌المللي در چارچوب قوانين و مقررات كشور پس از اخذ مجوز از شورا بلامانع است. كمك‌هاي جهاني قانوني و مشروع در رابطه با امور فرهنگي كه شائبه سوء‌استفاده‌هاي سياسي نداشته باشد با اطلاع شوراي قانون احزاب جايز مي‌باشد داير كردن شعبه يا دفتر نمايندگي تشكل‌ها در خارج از كشور منوط به كسب مجوز از شورا است.
تبصره 2: تصميم كميسيون بايد براي اطلاع عموم در يكي از نشريات كثيرالانتشار آگهي شود، كميسيون مي‌تواند حسب مورد از آگهي نمودن تذكر و اخطار كتبي صرف‌نظر نمايد.
ماده 53- قوه قضائيه موظف است در راستاي رسيدگي به پرونده‌هاي ارجاعي از سوي كميسيون احزاب يكي از شعب دادگاه كيفري استان را به اين موضوع اختصاص دهد.
ماده 54- تصميم كميسيون درباره تخلفات گروه‌ها، مانع از تعقيب قضائي جرائم ارتكابي نخواهد بود.
ماده 55- تمامي تشكل‌هاي سياسي قانوني موظف‌اند ظرف يك سال وضعيت خود را با اين قانون تطبيق دهند. در غير اينصورت متوقف محسوب مي‌گردند.
ماده 56- صدور پروانه فعاليت و نظارت بر عملكرد تشكل‌هاي اقليت‌هاي ديني بر عهده كميسيون ماده 10 و بر اساس قوانين مصوب و آئين‌نامه اجرايي و اصلاحات بعدي خواهد بود.
ماده 57- درباره افرادي كه تابعيت مضاعف دارند چون قوانين جاري تابعيت مضاعف را در مورد اتباع ايراني نمي‌پذيرد لذا نمي‌تواند عضو حزب يا تشكل باشند.
ماده 58- در صورت وقوع انشعاب در هر حزب و تشكل افراد انشعاب كرده حق استفاده از عناوين حزب يا تشكل مذكور را ندارند.
ماده 59- با تصويب لغو پروانه يا انحلال حزب توسط محاكم صالحه، موضوع در نشريات كثيرالانتشار كشور از طرف شورا درج مي‌شود و از طرف شورا موضوع به سازمان‌ها و دستگاه‌ها و نهادهاي ذيربط مانند سازمان ثبت اسناد و املاك، امور ثبت شركت‌ها، بانك‌ها و امثال آنها اعلام رسمي مي‌شود و از تاريخ ابلاغ اين اعلام، كليه عمليات بانكي تشكل مذكور و عمليات ثبتي و نقل و انتقال دارايي‌ها و املاك و همچنين برداشت از حساب‌هاي بانكي و امثال آنها كه در رابطه با حزب يا تشكل مذكور باشد متوقف مي‌گردد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید