مصباح‌یزدی: برخی آشکارا در همه سطوح جامعه به حقوق دیگران تجاوز می‌کنند
آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: مدیر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: گسترش برخی ناهنجاری‌ها در جامعه سبب شکستن قبح آن شده و موجب سرایت این ظلم در جامعه خواهد شد.
آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی در اولین جلسه تفسیر ماه مبارک رمضان در قم اظهار کرد: ذکر روایات و احادیث معصومین(ع) نوعی اشتغال به یاد آن‌ها بوده و موجب تقرب به خداوند خواهد بود.
وی به حدیثی از امام باقر(ع) اشاره کرد و گفت: ایشان در این حدیث جابربن یزید جعفی که از یاران خاص‌شان بود را به پنج خصلت توصیه کرد که از آن جمله ظلم نکردن به کسی است که به انسان ظلمی را روا داشته است. امام باقر(ع) در این حدیث از جابر خواست که اگر کسی به وی خیانت کرد این کار موجب خیانت او در حق دیگران نشود و همچنین اگر کسی سخنانش را تکذیب کرد آرام باشد و هیچ‌گاه خشمگین نشود. امام باقر(ع) در ادامه حدیث، جابر را به شاد نشدن در مقابل ستایش دیگران و محزون نشدن در مقابل نکوهش کنندگان خواند.
وی افزود: در هر موقیعتی که برای انسان روی می‌دهد، حدودی تعیین شده است که اگر آدمی پا را از این حدود فراتر بگذارد واژه ظلم در این جا به کار می‌رود.
این عضو مجلس خبرگان تجاوز به حقوق دیگران را در عرف جامعه، ظلم نامید و گفت: در مقابل ظلم، عدل قرار دارد که به معنای تجاوز نکردن به حقوق دیگران و رعایت حد و مرزهاست.
وی با بیان این‌که «بشر در حوزه افعال اختیاری به وجود حد و مرزهایی در زندگی روزمره خود باور دارد» تاکید کرد: انسان‌ها باید این حد و مرزها را رعایت کنند تا به حقوق صاحبان حق تجاوز نشود و آیات قرآن نیز بر این موضوع صحه گذاشته است.
وی ادامه داد: خداوند خود را یکی از صاحبان حق در مقابل آدمی معرفی می‌کند زیرا این حق را دارد که بشر غیر از او کسی را مورد پرستش قرار ندهد. شرک به خدا بزرگترین ظلمی است که انسان قادر به انجام آن است؛ هرچه مخاطب مقابل بزرگتر باشد ظلم در حق او نیز بزرگتر خواهد بود و پرستش معبودی چون هوای نفس به جای خداوند نیز از این جمله است.
مدیر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) درباره انگیزه ظلم در اجتماع خاطرنشان کرد: انسان موجودی عاقل است و عقل به او می‌گوید که تمام عالم بر عدل استوار است و همه افراد به طور متقابل دارای حقوقی نسبت به یکدیگر می‌باشند و اگر این حقوق رعایت شوند اهداف خلقت محقق خواهد شد.
وی با مقایسه نظرات برخی فلاسفه درباره مبنای زندگی اجتماعی افراد گفت: برخی مبنا را بر عاملی درونی می‌دانند و برخی قدرت فردی و عده‌ای نیز بهره‌مندی شخصی از مواهب را دلیلی بر رعایت نکردن حقوق دیگران می‌دانستد و گروهی از فلاسفه نیز براین باورند که تنها اشخاص قدرتمند باقی می‌مانند و کسانی که قادر به ظلم نیستند باید از امکانات محروم شوند و در این میان عده‌ای نیز قائل به رعایت حقوق دیگران بودند اما در تعیین حقوق و مرزهای افراد جامعه دچار شک و تردید شده بودند.
وی جهل آدمی در طول تاریخ را مورد توجه قرار داد و افزود: برخی گاه آن‌قدر دلبسته دنیا می‌شوند که در عین آگاهی به حقوق دیگران بر افراد ظلم می‌کنند و برخی نیز تسلط خود را به تدریج گسترده‌تر می‌کنند و به مرحله‌ای می‌رسند که رعایت اصول اخلاقی را به فراموشی می‌سپارند.
مصباح‌یزدی انسان را موجودی عجیب دانست و افزود: برخی اوقات آدمی با نیت خیر برای رسیدن به سعادت وارد یک مسیر می‌شود اما به جایی می‌رسد که خود نیز گناهانی را که مرتکب شده باور نخواهد کرد.
وی دلیل برتری‌طلبی فرعون را تسلط بر آب‌های جاری و امکانات و عزت ملت مصر دانست و گفت: البته این مساله در زندگی نمونه‌های کوچکتری از افراد نیز دیده می‌شود.
وی با اشاره به توصیه امام باقر(ع) به جابر در زمینه خودداری از ظلم تصریح کرد: رعایت حقوق دیگران امری است که عقل انسان و همه ادیان بر آن تاکید دارند؛ بنابراین منظور اصلی امام به صورت ویژه و متفاوت با این مساله است. گاهی در زندگی انسان موقعیت‌هایی به وجود می‌آید که علاوه بر عامل درونی، انگیزه مضاعفی برای ظلم فراهم می‌شود.
این استاد حوزه با اشاره به مشاهده رعایت نکردن حقوق و حد و مرزها توسط دیگران به عنوان یکی از عوامل مضاعف موثر بر ظلم ابراز کرد: کسانی هستند که آشکارا در همه سطوح جامعه به حقوق دیگران تجاوز می‌کنند و در این مواقع تحمل ظلم بسیار مشکل خواهد بود و موجب انجام عمل ظالمانه توسط دیگر افراد می‌شود.
وی تاثیر وسوسه‌های شیطانی را مورد توجه قرار داد و گفت: تعدی به حقوق دیگران و توهین به افراد سبب می‌شود که سایر افراد جامعه نیز دست به چنین اقداماتی بزنند. گسترش برخی ناهنجاری‌ها در جامعه سبب شکستن قبح آن شده و موجب سرایت این ظلم در جامعه خواهد شد.
وی به حق قصاص به عنوان یکی دیگر از عوامل موثر بر گسترش ظلم در جامعه اشاره و خاطرنشان کرد: حق قصاص عقلاً و شرعاً از حقوق قانونیست اما با توجه به وسوسه‌های شیطانی و حس انتقام‌گیری موجب می‌شود که این حق طبیعی از چارچوب خود خارج گردد. این در حالیست که قرآن کریم از مسلمانان خواسته تا قصاص دقیقاً مطابق عمل انجام شده صورت گیرد.
مصباح‌یزدی با بیان این‌که «علاوه بر حکم عقل، نیاز به تذکر مضاعف توسط واعظی بیرونی احساس می‌شود تا انسان بیش از آن‌چه که حق دارد قصاص نکند» اظهار کرد: البته در این‌گونه موارد شرایط یکسان نیست و گاهی اوقات قصاص بر بخشش و عفو مقدم خواهد بود.
آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی در اولین جلسه تفسیر ماه مبارک رمضان در قم اظهار کرد: ذکر روایات و احادیث معصومین(ع) نوعی اشتغال به یاد آن‌ها بوده و موجب تقرب به خداوند خواهد بود.
وی به حدیثی از امام باقر(ع) اشاره کرد و گفت: ایشان در این حدیث جابربن یزید جعفی که از یاران خاص‌شان بود را به پنج خصلت توصیه کرد که از آن جمله ظلم نکردن به کسی است که به انسان ظلمی را روا داشته است. امام باقر(ع) در این حدیث از جابر خواست که اگر کسی به وی خیانت کرد این کار موجب خیانت او در حق دیگران نشود و همچنین اگر کسی سخنانش را تکذیب کرد آرام باشد و هیچ‌گاه خشمگین نشود. امام باقر(ع) در ادامه حدیث، جابر را به شاد نشدن در مقابل ستایش دیگران و محزون نشدن در مقابل نکوهش کنندگان خواند.
وی افزود: در هر موقیعتی که برای انسان روی می‌دهد، حدودی تعیین شده است که اگر آدمی پا را از این حدود فراتر بگذارد واژه ظلم در این جا به کار می‌رود.
این عضو مجلس خبرگان تجاوز به حقوق دیگران را در عرف جامعه، ظلم نامید و گفت: در مقابل ظلم، عدل قرار دارد که به معنای تجاوز نکردن به حقوق دیگران و رعایت حد و مرزهاست.
وی با بیان این‌که «بشر در حوزه افعال اختیاری به وجود حد و مرزهایی در زندگی روزمره خود باور دارد» تاکید کرد: انسان‌ها باید این حد و مرزها را رعایت کنند تا به حقوق صاحبان حق تجاوز نشود و آیات قرآن نیز بر این موضوع صحه گذاشته است.
وی ادامه داد: خداوند خود را یکی از صاحبان حق در مقابل آدمی معرفی می‌کند زیرا این حق را دارد که بشر غیر از او کسی را مورد پرستش قرار ندهد. شرک به خدا بزرگترین ظلمی است که انسان قادر به انجام آن است؛ هرچه مخاطب مقابل بزرگتر باشد ظلم در حق او نیز بزرگتر خواهد بود و پرستش معبودی چون هوای نفس به جای خداوند نیز از این جمله است.
مدیر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) درباره انگیزه ظلم در اجتماع خاطرنشان کرد: انسان موجودی عاقل است و عقل به او می‌گوید که تمام عالم بر عدل استوار است و همه افراد به طور متقابل دارای حقوقی نسبت به یکدیگر می‌باشند و اگر این حقوق رعایت شوند اهداف خلقت محقق خواهد شد.
وی با مقایسه نظرات برخی فلاسفه درباره مبنای زندگی اجتماعی افراد گفت: برخی مبنا را بر عاملی درونی می‌دانند و برخی قدرت فردی و عده‌ای نیز بهره‌مندی شخصی از مواهب را دلیلی بر رعایت نکردن حقوق دیگران می‌دانستد و گروهی از فلاسفه نیز براین باورند که تنها اشخاص قدرتمند باقی می‌مانند و کسانی که قادر به ظلم نیستند باید از امکانات محروم شوند و در این میان عده‌ای نیز قائل به رعایت حقوق دیگران بودند اما در تعیین حقوق و مرزهای افراد جامعه دچار شک و تردید شده بودند.
وی جهل آدمی در طول تاریخ را مورد توجه قرار داد و افزود: برخی گاه آن‌قدر دلبسته دنیا می‌شوند که در عین آگاهی به حقوق دیگران بر افراد ظلم می‌کنند و برخی نیز تسلط خود را به تدریج گسترده‌تر می‌کنند و به مرحله‌ای می‌رسند که رعایت اصول اخلاقی را به فراموشی می‌سپارند.
مصباح‌یزدی انسان را موجودی عجیب دانست و افزود: برخی اوقات آدمی با نیت خیر برای رسیدن به سعادت وارد یک مسیر می‌شود اما به جایی می‌رسد که خود نیز گناهانی را که مرتکب شده باور نخواهد کرد.
وی دلیل برتری‌طلبی فرعون را تسلط بر آب‌های جاری و امکانات و عزت ملت مصر دانست و گفت: البته این مساله در زندگی نمونه‌های کوچکتری از افراد نیز دیده می‌شود.
وی با اشاره به توصیه امام باقر(ع) به جابر در زمینه خودداری از ظلم تصریح کرد: رعایت حقوق دیگران امری است که عقل انسان و همه ادیان بر آن تاکید دارند؛ بنابراین منظور اصلی امام به صورت ویژه و متفاوت با این مساله است. گاهی در زندگی انسان موقعیت‌هایی به وجود می‌آید که علاوه بر عامل درونی، انگیزه مضاعفی برای ظلم فراهم می‌شود.
این استاد حوزه با اشاره به مشاهده رعایت نکردن حقوق و حد و مرزها توسط دیگران به عنوان یکی از عوامل مضاعف موثر بر ظلم ابراز کرد: کسانی هستند که آشکارا در همه سطوح جامعه به حقوق دیگران تجاوز می‌کنند و در این مواقع تحمل ظلم بسیار مشکل خواهد بود و موجب انجام عمل ظالمانه توسط دیگر افراد می‌شود.
وی تاثیر وسوسه‌های شیطانی را مورد توجه قرار داد و گفت: تعدی به حقوق دیگران و توهین به افراد سبب می‌شود که سایر افراد جامعه نیز دست به چنین اقداماتی بزنند. گسترش برخی ناهنجاری‌ها در جامعه سبب شکستن قبح آن شده و موجب سرایت این ظلم در جامعه خواهد شد.
وی به حق قصاص به عنوان یکی دیگر از عوامل موثر بر گسترش ظلم در جامعه اشاره و خاطرنشان کرد: حق قصاص عقلاً و شرعاً از حقوق قانونیست اما با توجه به وسوسه‌های شیطانی و حس انتقام‌گیری موجب می‌شود که این حق طبیعی از چارچوب خود خارج گردد. این در حالیست که قرآن کریم از مسلمانان خواسته تا قصاص دقیقاً مطابق عمل انجام شده صورت گیرد.
مصباح‌یزدی با بیان این‌که «علاوه بر حکم عقل، نیاز به تذکر مضاعف توسط واعظی بیرونی احساس می‌شود تا انسان بیش از آن‌چه که حق دارد قصاص نکند» اظهار کرد: البته در این‌گونه موارد شرایط یکسان نیست و گاهی اوقات قصاص بر بخشش و عفو مقدم خواهد بود.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید