آفتاب‌‌نیوز : سرویس بین‌الملل- نتایج شمارش آرای انتخابات پارلمانی ترکیه نشان می‌دهد که حزب عدالت و توسعه که از رجب طیب اردوغان رئیس جمهور حمایت می‌کند، اکثریت خود را در پارلمان از دست داده و تنها ۴۱ درصد آرا را به دست آورده است. به این ترتیب حزبی که برای ۱۳ سال تحت هدایت اردوغان بلامنازع به نظر می‌رسید اکنون ممکن است برای تشکیل دولت به فکر ائتلاف باشد.
جعفر قنادباشی کارشناس مسائل خاورمیانه و آفریقا درباره انتخابات اخیر ترکیه به «آفتاب» گفت: طی سال‌های اخیر دولت اردوغان به نمایندگی از حزب عدالت و توسعه تلاش کرد تا یک حرکت بلند‌پروازانه‌ای را در محدوده خاورمیانه به انجام برساند؛ این حرکت ابتدا بعد اقتصادی داشت و سپس شامل بعدهای سیاسی می‌شد.
قنادباشی افزود: از بعد سیاسی دولت ترکیه سعی کرد گروه‌های اخوان المسلمین را در شمال آفریقا و آسیا تقویت کنند و از بعد اقتصادی، تلاش می‌کردند تا پیوندهای اقتصادی موثری داشته باشند.
این کارشناس خاورمیانه با اشاره به سیاست‌های اردوغان در منطقه گفت: این سیاست‌های بلندپروازانه به عنوان سیاست‌های سیطره‌طلبانه معرفی شد و موضوع عثمانی‌گرائی دولت ترکیه مطرح شد؛ به این معنی که ترکیه درصدد احیای حکومت عثمانی است.
وی افزود: اما این سیاست به توجه به برگزاری این انتخابات با تغییر روبرو شده است. پیش‌بینی می شود حزب اعتدال و توسعه نتواند در کرسی قدرت باقی بماند و تضعیف این حزب، سیاست‌های منطقه‌ای ترکیه را تضعیف می‌کند. البته این خواست بسیاری از کشورها است؛ کشورهایی که در ظاهر با دولت ترکیه همراه هستند اما در باطن با آن مخالف هستند؛ مانند عربستان و قطر و البته دنیای غرب که خواستار ضعیف‌شدن ترکیه هستند.
وی در ادامه افزود: مجموعه راهبردهایی که ترکیه 12 سال پیش با روی کار آمدن حزب اعتدال و توسعه در پیش گرفت، راهبرد اقتصادی- سیاسی بود. اما طی 4 سال گذشته این راهبرد را به راهبرد نظامی- سیاسی تغییر داد؛ بنابراین اقتصاد ترکیه دچار صدمه شد.
قنادباشی با اشاره به سیاست‌های اشتباه اردوغان که باعث کاهش محبوبیتش در ترکیه شد، گفت: اشتباه اردوغان این بود که در سوریه و عراق دخالت نظامی کرد و بعد نظامی را به سیاست‌های خود وارد کرد. امروزه اگر مردم ترکیه حمایت چندانی از اردوغان نمی‌کند به همین دلیل است که با در‌پیش‌گرفتن راهبردهای غلط مرزهای ترکیه را دچار ناآرامی کرد و همانطور که گفته شد اقتصاد این کشور را با چالش روبرو کرد.
ترکیه سیاست‌های خود را تغییر می‌دهد؟
همچنین سیامک کاکایی کارشناس مسائل ترکیه درباره تاثیرات نتایج انتخابات پارلمانی ترکیه بر سیاست های خارجی این کشور به «آفتاب» گفت: با توجه به نتایج انتخابات و انتقاداتی که حزب رقیب از حزب عدالت و توسعه داشت، قابل پیش‌بینی است که دولت آینده تغییراتی را در اولویت‌های سیاست خارجی ایجاد می‌کند.
کاکایی افزود: اما باید توجه کرد که ترکیه سعی می‌کند در سیاست خارجی تا حدودی تغییراتی اساسی نداشته باشد تا این کشور را از نقش فعال خود عدول دهد. بنابراین اگرچه به نظر می‌رسد اولویت‌های سیاست خارجی این کشور تغییر کند اما ماهیت آن مانند سابق حفظ خواهد شد.
این کارشناس با اشاره به تعاملات ایران و ترکیه، نتیجه این انتخابات را بر روابط سیاسی دو کشور این‌گونه تشریح کرد: اول آنکه ترکیه در برابر ایران از یک رشته اصول ثابتی پیروی می‌کند که فارغ از نوع حکومت‌ها، مبتنی بر پیشبرد و پیوندهای سیاسی این دو کشور پا بر جا است. دوم آنکه منافع مشترک اقتصادی این دو کشور باعث می‌شود که تعاملات میان این دو کشور عمق داشته باشد.
وی افزود: سوم آنکه نباید نادیده گرفت، ایران و ترکیه دو بازیگر فعال منطقه هستند. بنابراین فارغ از آنکه چه حزبی قدرت را در ترکیه به دست دارد، این دو کشور گاهی وارد فاز رقابت می‌شوند و دارای نوسانات و رویکردهای منطقه‌ای خود هستند. بنابراین نحوه تعامل دو کشور ایران و ترکیه تابعی از نحوه چینش سیاسی در دو کشور نیست؛ زیرا در جوانبی رقبای یکدیگر محسوب می‌شوند و در شرایطی دیگر شریک یکدیگر.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اما همانطور که اشاره کردم، با اعلام نتیجه انتخابات می‌توان انتظار داشت که در اولویت‌بندی ترکیه در عرصه سیاست خارجی تغییراتی رخ خواهد داد.
