تحقق ۱۰۰ درصدی یکی از وعده‌های انتخاباتی روحانی

همزمان با روز دانشجو دانشگاه کردستان حالا روزهای متفاوت‌تری را تجربه می‌کند و کلاس درسی در دل خود دارد که تا سال‌های قبل آرزویی برای فعالان زبان وادبیات کردی بود.

آفتاب‌‌نیوز :

زیبایی دانشگاه کردستان با سنندج رقابت می‌کند. سنندج خانه‌ای است که در و دیوار و درختانش راوی قدمت آن است. کوه‌ها شهر را با رویی سفید محاصره کردند و چنار‌ها و بلوط‌های سن و سال دار، اکسیژن ناب در هوای شهر رها می‌کنند. پل‌ها شهادت می‌دهند روزی در دل این شهر رود زلالی روان بوده و هر خیابان در شهر یا به سرازیری می‌رسد یا به سربالایی.

به گزارش آفتاب، روزنامه وقایع اتفاقیه در ادامه نوشت: همچون اولین دانشگاه سنندج به نام دانشگاه کردستان که بالا و پایین زیادی دارد. دانشگاه از یک سرازیری سبز شروع می‌شود و تا میدان اصلی دانشگاه نفس به شماره می‌افتد. درختان هر گوشه‌ای از دانشگاه را به پاتوقی برای دانشجویان تبدیل کرده‌اند و ساختمان‌های قدیمی هنوز رنگ و لعاب خود را از دست نداده‌اند. کمربندی سبز دور تا دور دانشگاه را احاطه کرده و از دانشکده علوم پایه شروع می‌شود به امپراتوری ادبیات ختم می‌شود. دانشکده ادبیات را بچه‌های دانشگاه کردستان امپراتوری ادبیات می‌خوانند. دانشکده که ساختمانی نوساز دارد در بالاترین نقطه دانشگاه جای خوش کرد گروه‌ها سال‌ها برای بچه‌های دانشکده یک غایب بزرگ داشت. گروه ادبیات فارسی، ادبیات انگلیسی و زبان ادبیات عربی اصلی‌ترین گروه‌ها را تشکیل می‌دهند و حالا بعد از 40 سال گروهی تازه متولد شده، فضای دانشکده را تغییر داده. گروه زبان و ادبیات کردی برای اولین بار در تاریخ آموزش عالی ایران در دانشگاه سنندج مستقر شده و برای اولین بار 40 دانشجو (27 دختر و 13پسر) سرکلاس زبان و ادبیات کردی نشسته‌اند. بخش زیادی از کلاس را مانند بسیاری از کلاس‌های دانشگاهی دختران اشغال کرده‌اند و سوما دختر کرد شعری از شیرکو بیکس می‌خواند و دکتر بختیار سجادی تفلظ‌ها را اصلاح می‌کند.

مطالبه تدریس زبان مادری در دانشگاه‌ها قدمت طولانی دارد. مردم در شهرهای کرد‌نشین ایران از روزهایی که اولین روزنامه‌های کردزبان در کشور آغاز به فعالیت کردند و اولین دانشگاه در سال 1353 در شهر سنندج آغاز به کار کرد، به دنبال آموزش آکادمیک زبان و ادبیات کردی در دانشگاه بودند، اما در دوران قبل از انقلاب مخالفت‌های شدیدی با این مطالبه شد و پس از انقلاب و مسئله انقلاب فرهنگی این مطالبه در اولیت قرار نگرفت. بعدها در دوران وزارت دکتر مصطفی معین، گروهی برای تشکیل رشته زبان ادبیات کردی گرد هم آمدند که یکی از آنها بختیار سجادی بود. کسی که حالا رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی است. سجادی دلیل اجرا نشدن مصوبات آن کارگروه در دوران وزارت معین را بحث‌های سیاسی می‌داند، اما روزنامه نگاران کرد، در سنندج معتقدند در آن مقطع اراده‌ای کافی برای اجرای این مطالبه وجود نداشت. بعدها در دو دولت محمود احمدی‌نژاد بحث آموزش زبان کردی به کلی مسکوت ماند تا روزی که روحانی در بیانیه‌های انتخاباتی خود برای اقوام به صراحت از تلاش برای ایجاد کرسی زبان کردی در دانشگاه‌ها، سخن گفت.

همین نقطه اتکا و امید دوباره‌ای برای فعالان کرد شد. سجادی مدیر گروه زبان و ادبیات کردی از روزی می‌گوید، که علی یونسی مهمان دانشگاه سنندج بود. «بعد از پیروزی دولت روحانی و رأی بالایی که او در شهر سنندج داشت، آقای یونسی قرار بود در دانشگاه سنندج سخنرانی کند. جمع‌بندی ما در دانشگاه و درمیان اساتید این بود که یک شبه قرار نیست همه چیز تغییر کند و بهتر است در مطالبات خود، جانب اعتدال را حفظ کنیم و به این جمع‌بندی رسیدیم که برای حفظ تعادل سیاسی در استان فعلا بحث آموزش زبان کردی در دانشگاه را مطرح نکنیم، اما با حضور یونسی به یکباره ورق برگشت و خود ایشان با لحنی صریح از اجرای آموزش زبان کردی در دانشگاه سنندج سخن گفتند و می‌تواند گفت سالن اجرای برنامه از شادی اساتید و دانشجویان منفجر شد».

پس از آن بود که دومین تلاش‌ها پس از دوران وزارت مصطفی معین برای تشکیل گروه زبان و ادبیات کردی در دانشگاه اینبار در دولت تدبیر و امید آغاز شد. این اتفاق حتی تأثیر مثبتی نیز برفعالان سیاسی سنندج گذاشت. چراکه آنها هم در کنار نخبگان دانشگاهی و فرهنگی استان تلاش‌هایی زیادی برای ایجاد این کرسی کرده بودند.

هم‌زمان گروه ایجاد زبان و ادبیات کردی در دانشگاه کردستان در اواخر سال 1392، به ریاست دکتر بختیار سجادی آغاز شد. سرفصل‌ها و منابع دروس از آن کارگروه خارج شد و به تأیید وزارت علوم رسید و رشته زبان و ادبیات کردی به دفترچه کنکور سال 1394-95 آمد.

«چیا» یکی از دخترانی که حالا در کلاس درس زبان کردی نشسته، روایت خاصی از زبان کردی دارد، « از نظر من خیلی غم انگیزه که ما در شهرهای کردنشین زبانی داریم که به راحتی باهم صحبت می‌کنیم، اما شاید 80 درصد از مردم همین شهر زبانی که با آن صحبت می‌کنند را نمی‌توانند بخوانند و بنویسند. همین برای من یکی از مهم‌ترین انگیزه هاست».

«چیا» روزی از تدریس زبان کردی در دانشگاه کردستان با خبر شد که از طرف مدرسه‌اش در سقز به دانشگاه آمده بود و آنجا یکی از مسئولان دانشگاه به دانش آموزان کنکوری وعده داده بود که از سال بعد رشته زبان و ادبیات کردی در این دانشگاه تدریس می‌شود، «از همان روز زبان و ادبیات کردی جزء 5 اولویت اول من شد. خودم از همان اول خیلی به ادبیات علاقه داشتم و دست و پا شکسته شعرهای شیرکوه بیکس را می‌خواندم». فضای کلاس کم‌تر جدی‌تر می‌شود، دانشجویان تک و توک معنای واژه‌ها را می‌پرسند و باهم قرار گذاشته‌اند که تمام واژه‌ها را در گروهی تلگرامی برای همدیگر به اشتراک بگذارند و همین می‌شود که هیچ واژه‌ای از قلم نمی‌افتد.

« زانیار» از معدود پسرایی که در کلاس نشسته، بیش از سایرین حرف‌های بزرگی برای تصمیمی خود دارد. « من جدای از هویت خودم نیستم و زبان کردی هم بخش مهمی از هویت من است. می‌خواستم برای هویت خودم و اجداد ثبات بیشتری قائل شوم و می‌خواهم این زبان را حفظ کنم. الان من می‌بینم که همین زبان فارسی زیبا و پر رمز و راز چقدر آسیب می‌بیند و اگر من بتوانم زبان کردی‌ام را حفظ کنم، به زبان فارسی که زبان مادر مادری من است هم کمک کرده‌ام».

منابعی که در زبان و ادبیات کردی تدریس می‌شود، به دو بخش عمومی و تخصصی تقسیم می‌شود. منابع عمومی به همان واحد‌های درسی، مانند معارف اسلامی، زبان انگلیسی، فارسی و. . . مربوط می‌شود، اما در منابع تخصصی صرف و نحو عربی، ادبیات کردی، مجموعه لغات کردی، تاریخ ادبیات شاعران کرد، ادبیات داستانی کرد و. . . از جمله دروس تخصصی زبان کردی است. بخش مهمی از اساتید زبان و ادبیات کردی در دانشگاه کردستان کسانی هستند که زبان و ادبیات فارسی خوانده‌اند، اما به واسطه علاقه‌ای که به زبان مادری خود در شهرهای کردنشین داشتند در این زمینه عمیق شده‌اند و حالا مدرس زبان کردی هستند. مانند دکتر نجم الدین جباری، استادیار ادبیات فارسی در دانشگاه کردستان که فارغ التحصیل ادبیات فارسی در دانشگاه تهران است و حفظ هویت و تقویت زبان فارسی را یکی از مهم‌ترین دلایل و ضرورت‌های تدریس زبان کردی می‌داند، « ما سال‌ها با استدلال و منطق عنوان می‌کردیم که تدریس زبان کردی می‌تواند به تقویت زبان فارسی هم کمک کند. چراکه زبان کردی بخشی از زبان فارسی است و وقتی ضلع‌های زبان فارسی قوی باشند منجر به تقویت هرچه بیشتر این کل می‌شود».

علاوه‌براین دانشجویان که جزء اولین گروه از دانشجویان زبان کردی هستند، بازار کار را هم یکی دیگر از دلایل خود برای انتخاب این رشته عنوان می‌کنند.

«سارینا» از کرمانشاه به سنندج آمده و خانواده او نقش مهمی در انتخاب رشته او داشته‌اند. « خانواده من سال‌هاست که در کرمانشاه آموزشگاه زبان انگلیسی دارند و در یکی از این سال‌ها در این آموزش زبان انگلیسی با دریافت مجوز آموزش زبان کردی را هم قصد داشتند آغاز کنند، اما یکی از بزرگترین مشکلات ما در آن زمان این بود که مدرس مسلط برای آموزشگاه پیدا نمی‌کردیم، یا مثلا آموزش و پرورش می‌خواهد از سال‌های بعد آموزش زبان کردی به مدارس بیاورد، خب همه اینها نیاز به مدرس دارند و من به این دید وارد این رشته شدم که می‌تواند بازار خوبی برای من باشد».

بخش مهمی از مشکلات جوانان در سنندج مربوط به مسئله اشتغال می‌شود. سنندج دارای بالاترین میزان بیکاری در کشور است و از متوسط کشوری دوبرابر بیشتر جمعیت بیکار دارد. همین مسئله باعث شده جوانان کرد بیشتر در انتخاب رشته‌های دانشگاهی خود به مسئله اشتغال نیز توجه کنند. ژیار از مریوان به دانشگاه کردستان آمده و به فکر مسائل اقتصادی نیز هست «من به رشته خود نگاه بیزینسی هم دارم. شما می‌دانید که ایران تجارت خوبی با کردستان عراق دارد و همین تجارت خوب باعث شده که شهرهای بانه و مریوان در آینده به منطقه آزاد تبدیل شود. خب این تجارت نیاز به افرادی دارد که دارای تسلط به زبان مشترک باشند در خواندن و نوشتن و هم در گویش. من بیشتر به دنبال بیزینس هستم و می‌خواهم با یادگیری این زبان هم تدریس کنم و هم تجارت کنم».

فضای اولین کلاس آموزش زبان کردی بیش از آنکه به چشم بیاید مثبت است. دانشجویان همه با پای خود به این رشته آمده‌اند و حتی بخش زیادی از دانشجویان رشته‌های دیگر هم برحسب علاقه خود را به کلاس درس دانشجویان زبان کردی می‌رسانند و سر کلاس می‌نشینند. دانشگاه کردستان حالا روزهای متفاوت‌تری را تجربه می‌کند و کلاس درسی در دل خود دارد که تا سال‌های قبل آرزویی برای فعالان زبان وادبیات کردی بود.

گزارش خطا

لینک کوتاه: https://aftabnews.ir/001PAv