وی افزود: چین و هند در حال حاضر 50 درصد خدمات نظام سلامت را به وسیله طب سنتی به مردم ارائه میکنند. سازمان بهداشت جهانی نیز از سال 1987 رویکرد خود را بر استفاده از این ظرفیت برای ارتقای سلامت مردم تغییر داده است.
خدادوست اظهار کرد: سازمان بهداشت جهانی در استراتژی خود در سال 2002 تاکید کرده است که تا سال 2007 باید طب سنتی کشورها در نظام سلامت ادغام شود. این همان سالی است که ما رشته طب سنتی را راهاندازی کردهایم.
معاون طب سنتی وزارت بهداشت در خصوص آخرین وضعیت آموزش متخصصین این رشته در کشور گفت: در سال 86 رشته تخصصی طب سنتی ایجاد شد و امروز در 17 دانشگاه علوم پزشکی این رشته در مقطع دکترای تخصصی تدریس میشود. از این 17 مورد نیز هشت دانشکده طب سنتی مستقل وجود دارد.
به گفته خدادوست، از سال 1387 رشته داروسازی سنتی در مقطع دکترای تخصصی در هشت دانشگاه علوم پزشکی کشور راهاندازی شد. رشته تاریخ و متون پزشکی نیز از سال 92 در شش دانشگاه علوم پزشکی در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا ایجاد شد. عزم وزارت بهداشت از سال 86 به سمتی رفت که نیروی انسانی متخصص در این رشته تربیت شود و بسترسازی مناسب برای ارائه خدمات طب سنتی در نظام سلامت نیز آماده شود.
خدادوست همچنین از فعالیت 20 سلامتکده طب سنتی در دانشگاههای علوم پزشکی کشور در خصوص تعیین مزاج، سبک زندگی و ارائه خدمات درمانی خبر داد و افزود :در یک سال اخیر بخش خصوصی نیز ترغیب شد که در راهاندازی این سلامتکدهها کمک کند و در حال حاضر 5 تا 6 مورد از این سلامتکدهها توسط بخش خصوصی راه اندازی شده است. سال گذشته نیز پیشنویس تفاهمنامهای بین دانشگاههای علوم پزشکی و سلامتکدههای بخش خصوصی برای استفاده از ظرفیت تخصصی این دانشگاهها در خصوص سلامتکدههای خصوصی امضا شد.
معاون طب سنتی وزارت بهداشت همچنین به راهاندازی 20 سلامتکده جدید علاوه بر موارد قبلی اشاره کرد و گفت: امسال با حمایت وزیر بهداشت علاوه بر سلامتکدههای قبلی مجوز ساخت 20 سلامتکده جدید با معماری ایرانی صادر شد. برآورد ساخت این مراکز 18 ماهه است و منابع مالی آن نیز تامین شده است.
خدادوست در خصوص وضعیت تعرفهگذاری این خدمات نیز گفت: خدمات طب سنتی و مکمل سال گذشته در کتاب ارزش نسبی خدمات، دارای تعرفه شدهاند و مورد تائید نظام سلامت قرار گرفتند.
معاون طب سنتی وزارت بهداشت در خصوص وضعیت مراکز ارائه فرآوردههای طبیعی گفت: در مصوبه سال گذشته شورای سیاستگذاری قرار شد این معاونت مراکز ارائه فرآوردههای طبیعی و سنتی را با همکاری سازمان غذا و دارو ایجاد کند. این مراکز همان عطاریهای نوین هستند. سازمان غذا و دارو نیز با ایجاد این مراکز در سلامتکدههای طب سنتی موافقت کرده است.
خدادوست با اشاره به فعالیت عطاریهای غیرمجاز و تجویزهای دارویی نادرست توسط آنها افزود: بسیاری از این عطاریها مجوز ندارند و داروهای گیاهی دستساز بینام و نشانی را عرضه میکنند و اطلاعی از نحوه نگهداری و عرضه آنها ندارند. این کار به سلامت مردم آسیب میرساند.
معاون طب سنتی وزارت بهداشت به اجرای برنامه آزمایشی آموزش عطاران در دو استان البرز و تهران اشاره کرد و گفت: طبق این طرح ما پیشنهاد کردیم که در یک تفاهمنامه میان انجمن طب سنتی و دانشکده طب سنتی صنف عطاران مکلف شدند که یک دوره آموزشی را زیر نظر انجمن علمی طب سنتی بگذرانند. علاوه بر آن هیچ عطاری حق تجویز و توزیع دارو ندارد و میتواند به صورت تکفروشی گیاهان دارویی فعالیت کنند.
وی ادامه داد: دو هلدینگ وابسته به نیروهای مسلح قرار است در راهاندازی مراکز ارائه فرآوردههای طبیعی طبق استانداردهای وزارت بهداشت به ما کمک کنند. سازمان غذا و دارو نیز معتقد است که در داروخانهها نیز میتوان بخشی را به ارائه فرآوردههای طبیعی اختصاص داد. ما نیز برای این کار اعلام آمادگی کردهایم ولی در داروخانههای رایج امکان عرضه گیاهان دارویی بستهبندی شده از نظر اقتصادی به صرفه نخواهد بود.
خدادوست با بیان اینکه در حال حاضر هیچ رشته دیگری از میان طبهای مکمل به جز رشته طب سنتی در کشور آموزش داده نمیشود، افزود: استاندارد خدمات طب سنتی و سوزنی سال گذشته تعیین شده و اگر توسط معاونت درمان ابلاغ شود، معلوم خواهد شد که چه کسانی مجازبه انجام آن هستند. در حال حاضر فقط متخصصین طب سنتی ایرانی که دارای مدرک دکترای تخصصی هستند از نظر وزارت بهداشت مجاز تلقی می شوند.
وی افزود: کسانی که مجازبه انجام طب سوزنی هستند یا خارج از کشور تخصص گرفتهاند یا مدرکی دارند که توسط وزارت بهداشت ارزیابی شده و اجازه فعالیتشان از این وزارتخانه یا نظام پزشکی گرفتهاند. در حال حاضر کمتراز 5 نفر برای ارائه درمانهای طبیعی مجوز دارند.ما برای رشتههای هومیوپاتی ، انرژی درمانی و ... مجوز نداده ایم.
معاون طب سنتی وزارت بهداشت به فعالیت پزشکان عمومی که در مطب خود خدمات طب سنتی را بدون مجوز ارائه میدهند، اشاره کرد و گفت: چون ضابطه و آیین نامه خاصی برای تعیین محدودیت فعالیت آنها هنوز وجود ندارد، برخورد با آنها در دانشکده علوم پزشکی متفاوت است. ما با همکاری معاونت درمان آیین نامهای را برای تعیین محدوده فعالیت آنها تدوین کردهایم.
به گفته خدا دوست در این آیین نامه پزشکان عمومی که کار طب سنتی انجام میدهند باید در سامانه انجمن طب سنتی ثبتنام کنند، دورههای آن را بگذرانند و مدرک خود را دریافت کنند . بر این اساس معاونت درمان دانشکدههای علوم پزشکی به آنها اجازه فعالیت میدهند.
معاون طب سنتی وزارت بهداشت در ادامه به دستاوردهای حوزه بین الملل این معاونت اشاره کرد و گفت: اوایل امسال با کره جنوبی تفاهم نامهای امضا کردیم که طبق آن قرار است صادرات فراوردههای طبیعی و سنتی ایرانی به 32 کشور به شرط دریافت مجوز از سازمان غذا و داروی این کشور را تسهیل کنند.
وی افزود: یکی از شرکتهای دانش بنیان که در این حوزه فعالیت میکنند با حمایت علمی دانشکده طب سنتی دانشگاه تهران با کره وارد کار مشترک شد و قرار است فضای آزمایشگاهی برای تحقیق و توسعه در یکی از پارکهای علم و فناوری کره در اختیار ایران قرار داده شود. بیشتر این محصولات غذا و دارو هستند و در حال حاضر روی 10 قلم، کار پایلوت انجام میشود.
خدادوست از امکان ایجاد فرصتهای مطالعاتی با هزینه کره و همچنین امکان تبادل دانشجو و استاد میان دو کشور خبر داد و تصریح کرد: در چند ماه اخیر آکادمی طب سنتی و مکمل اتریش و مجارستان نیز در خصوص ارائه آموزشهای طب سنتی با ما قراردادهایی را امضا کردند. همچنین نایب رئیس فرهنگستان طب سنتی چین و رئیس دانشکده طب سنتی این کشور در حال حاضر در ایران هستند و قرار است نشست مشترکی در خصوص طب سنتی چینی و ایرانی برگزار کنیم.
خدادوست بر لزوم بیمه شدن این خدمات و همچنین تاثیر آن بر اقتصاد کشور تاکید کرد و افزود: اگر این خدمات بیمه شوند، دسترسی مردم به آنها ارزانتر است و به اقتصاد کشور نیز کمک میشود. همچنین استفاده از بسیاری از درمانهای شیمیایی نیز کاهش پیدا میکند.
وی ادامه داد: ما پیشنهاد کردهایم که ویزیت مشاوره طب سنتی، ماساژ طب سنتی و حجامت خشک و تر نیز در فاز اول تحت پوشش بیمه قرار گیرند. در یکی دو هفته آینده نیز این پیشنهاد در دستور کار شورای عالی بیمه قرار می گیرد.
خدادوست از مدنظر قرار داده شدن توسعه خدمات بستری برای طب سنتی در برنامه ششم توسعه خبر داد و گفت: ما باید حداقل یک یا دو تخت بستری در بیمارستانهای عمومی داشته باشیم. در سال 95 نیز در سه بیمارستان در شهرهای تهران و مشهد دو تخت برای این منظور پیش بینی شده است.
معاون طب سنتی وزارت بهداشت از آماده سازی برنامه آموزشی دستیاری طب سنتی برای سال آینده خبر داد و افزود: شورای معین شورای عالی برنامه ریزی با ایجاد رشته طب سنتی در مقطع دستیاری موافقت کرده است و در حال حاضر نیز به دبیرخانه شورای آموزشی پزشکی و تخصصی ابلاغ شده است.
خدا دوست به ورود آموزههای طب سنتی به شبکههای بهداشت و درمان و فراگیر شدن آن توسط بهورزان اشاره کرد و گفت: در طول یک ساله گذشته با همکاری مرکز مدیریت شبکه معاونت بهداشت جلسات کارشناسی متعددی برگزار شد و طبق آن کتاب اول اصول طب سنتی و آموزش حفظ و ارتقای تندرستی بر اساس آموزههای ایرانی تدوین شد.
وی دامه داد: 15 اسفند قرار است مربیان بهورزی 10 دانشگاه علوم پزشکی به صورت پایلوت در این زمینه آموزش ببینند. در سال 95 نیز تعهد کردهایم که پنج درصد خانههای بهداشت و مراکز بهداشتی درمانی آموزش ببینند. همچنین تا پایان برنامه ششم توسعه نیز تمام خانههای بهداشت این آموزشها را فرا خواهند گرفت.
خدا دوست در خصوص برخی ابراز نگرانیها از تداخل درمانی طب سنتی و طب مدرن در شبکههای بهداشت و درمان گفت: قرار است در شبکههای بهداشت و درمان از گیاهان دارویی و "غذاداروهایی" استفاده شود که تداخلی با داروهای دیگر پیدا نمیکنند. خط قرمزها نیز توسط بهرورزان رعایت میشوند با این کار از ظرفیتهای بومی منطقه نیز استفاده خواهد شد.
معاون طب سنتی وزارت بهداشت در پاسخ به این پرسش که چرا این وزارتخانه در فعالیت کسانی که به صورت غیرمجاز اقدام به فعالیت در حوزه طب سنتی میکنند، نظارت کافی ندارد؟ گفت: بر اساس قوانین جاری کشور کسی که پزشک نیست، حق درمان ندارد. سیستمهای نظارتی مثل نظارت بر درمان دانشگاهها، برخوردهای لازم را انجام میدهند ولی کافی نیست.
وی افزود: گاهی ممکن است قوانین ما به اندازه کافی بازدارنده نباشند. امسال معاونت حقوقی وزارت بهداشت همان جرایم مربوط به حوزه پزشکی را احصا کرد و وزارت بهداشت نیز آنرا به سازمان مدیریت و برنامه ریزی فرستاد.
خدادوست ضمن انتقاد از کسانی که از باور مردم نسبت به طب سنتی سوء استفاده میکنند، اظهار کرد: طب رازی و بوعلی سینا میگوید تا زمانی که میتوان با غذا درمان کرد، بیماری را با دارو درمان نکنید. کسانی که مدعی توسعه طب سنتی هستند باید بر اساس این منابع حرف بزنند و خواب، غذا و ورزش مردم را بهبود بخشند، ولی این کار نفع مادی برای آنها ندارد.
وی سوء استفاده از باور مردم تحت عنوان طب اسلامی را خیانت به طب سنتی دانست و تاکید کرد: نمیشود با ا ستناد به اینکه 22 هزار روایت و حدیث در رابطه با بهداشت و سلامت مردم وجود دارد، نظام سلامت را تنظیم کرد و طب اسلامی را به مردم ارائه کنیم که نتیجهاش ظلم به اسلام و مردم است. این صحبتها عوام فریبی است.