آفتابنیوز : سرویس بین الملل-از سوریه تا اوکراین و افغانستان همگی چالش هایی هستند که «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه معرفی شده از سوی دونالد ترامپ رییس جمهوری منتخب امریکا از دولت اوباما به ارث خواهد برد.
روزنامه اسرائیلی «هاارتص» با انتشار گزارشی ضمن اشاره به چالش های پیش روی تیلرسون وزیر امور خارجه جدید امریکا که بزودی سکان امور را در دست خواهد گرفت می نویسد:«از جنگ خونین داخلی در سوریه و بحران در شرق اوکراین تا موضوع برنامه هسته ای ایران و مسئله چگونگی مواجه با تسلیحات اتمی کره شمالی همگی از جمله مسائل پیچیده در حوزه سیاتس خارجی هستند که به عنوان مهم ترنی چالش های پیش روی تیلرسون قرار دارند.
در ادامه به هفت چالش اصلی و در حوزه سیاست خارجی پرداخته می شود:
بحران سوریه
تیلرسون با درگیری فزاینده در سوریه مواجه است که وضعیت حل و فصل بحران در آن کشور را پیچیده تر کرده است. اکنون بخش شرقی حلب به کنترل نیروهای ارتش سوریه با حمایت روسیه، ایران و شبه نظامیان شیعه از لبنان و عراق درآمده است. جنگ داخلی در سوریه وارد ششمین سال خود می شود در این میان اسد توانسته در مقابل گروه های شورشی مورد حمایت عربستان سعودی، ترکیه، ایالات متحده وقطر بایستد. در جریان مبارزات انتخاباتی رییس جمهوری امریکا اظهار کرد که اولویتش در خاورمیانه مبارزه علیه داعش است و حملات گسترده ای را در اروپا سازماندهی کرده بود. موضوع اساسی آن است که در صورت تمایل ترامپ به همکاری با روسیه احتمال آن وجود دارد که معارضان سوری که از سوی غرب میانه رو قلمداد می شوند از دست امریکا خشمگین شده و به سمت گروه های افراطی تر از جمله داعش حرکت کنند و عضوگیری آن گروه با رشد چشمگیری مواجه شود. هم چنین، ادامه جنگ در سوریه می تواند بر دامنه موج پناهجویان بیافزاید و سبب شود تا با ورود بیش تر آنان به کشورهای اروپایی و در مقابل تشدید واکنش و مقاومت احزاب ملی گرای راست افراطی مواجه شویم. هم چنین همکاری با روسیه می تواند تبعات دیگری نیز برای امریکا داشته باشد از جمله آن که این موضوع می تواند سبب شود تا ایران با دست بازتری از حضور خود در سوریه برای گسترش نفوذ در کل منطقه استفاده کند امری که می تواند برای مقام های اسرائیلی هشداری جدی باشد.
عراق
چالش دیگر برای تیلرسون فائق آمدن بر اختلافات عمیق قومی و فرقه ای در عراق است وضعیتی که به داعش کمک کرده بود تا به گسترش قلمروی خود در آن کشور بپردازد. اکنون تیلرسون باید درباره کمک شش هزار نفر نیروی تحت پشتیبانی امریکا و نیروهای نظامی آن کشور برای مقابله با داعش تصمیم گیری کند. حتی در صورتی که نیروهای امنیتی عراقی بتوانند کنترل شهر موصل را از داعش بازپس گیرند نیز این گروه افراطی احتمالا به نبرد علیه دولت شیعه در مرکز عراق در بغداد ادامه خواهد داد و جنگی جریکی را تداوم می بخشد. در این صورت تیلرسون و ترامپ باید تصمیم بگیرند که ایا امریکا باید درگیر در منازعه در عراق باقی بماند و تلاش کند تا جلوی افزایش نفوذ و قدرت همسایه قوی عراق یعنی ایران را بگیرد یا آن که می خواهد از دامنه نقش خود در عراق بکاهد.
تیلرسون هم چنین با تخرکات اخیر اقلیم خودمختار کردستان عراق برای خواست استقلال نیز مواجه است. امریکا پیش تر با این موضوع مخالفت کرده است و معتقد است که استقلال کردستان می تواند باعث تشدید درگیری میان کردها و بغداد شده و بر بازارهای نفتی بین المللی تاثیر منفی بگذارد و خشم مقام های ترکیه را نیز بر انگیزد.
کره شمالی
کره شمالی پنج ازمایش هسته ای در طول دهه گذشته انجام داده است که چهار ازمایش در دوران ریاست جمهوری اوباما روی دادند. هم چنین ازمایش های بی سابقه موشک های بالستیک نیز توسط کره شمالی انجام شده اند. پس از وضع تحریم های سخت گیرانه شورای امنیت سازمان ملل متحد در ماه گذشته با هدف کاهش درامدهای صادراتی کره شمالی به میزان یک چهارم هیچ نشانه ای دیده نمی شود که نشان دهد کیم جونگ اون رهبر کره شمالی حاضر به توقف و کاهش سرعت برنامه موشکی و هسته ای کره شمالی باشد. کره شمالی کشوری فقیر است که به طور منظم کره جنوبی و امریکا را به نابودی تهدید کرده است. نوع تعامل و مواجهه با تهدید کره شمالی چالشی بزرگ پیش روی تیلرسون خواهد بود.
ایران
ترامپ در کارزار انتخاباتی خود به شدت از توافق هسته ای با ایران انتقاد کرده بود و خواسترا لغو آن شده بود. بسیاری از نمایندگان جمهوریخواه در کنگره نیز با او هم نظر هستند. این در حالیست که معلوم نیست ترامپ واقعا خواستار لغو برجام باشد. در مقابل، مقام های اسرائیلی نیز بی سر و صدا اعلام کرده اند که ترجیح می دهند سخت گیری های تحریمی علیه ایران افزایش یابند و امریکا ایران را به شفافیت بیش تر در زمینه اجرای مفاد برجام متقاعد کند تا از مسابقه ای تسلیخاتی در
منطقه جلوگیری شود و خواستار لغو برجام و تبعات پیش بینی نشده آن نیستند.
علاوه بر این در صورتی که امریکا به عنوان مقصر اصلی برهم خوردن برجام شناخته شود بعید است که بتواند در میان متحدان اروپایی خود همراهانی برای وضع دوباره تحریم ها علیه ایران پیدا کند. حتی در صورت حفظ برجام نیز تیلرسون با وضعیت دشواری مواجه است چرا که مجبور خواهد بود از کمک رسانی ایران به اسد در سوریه، حزب الله لبنان و انصارالله در یمن جلوگیری کند.
چین
تیلرسون به دلیل اظهارات اخیر ترامپ علیه چین و خشم پکن از تماس تلفنی او با رهبر تایوان ممکن است وارد چالش با چینی ها شود. چین از تماس ترامپ عصبانی شده است چرا که باور دارد آن منطقه بخشی از خاک «چین واحد» است و باید از سوی امریکا به عنوان کشوری مستقل در نظر گرفته شود. در صورتی که سیاست چهار دهه ای امریکا در قبال چین به هم بخورد احتمال آن زیاد خواهد بود که امریکا و چین وارد چالش با یکدیگر و نزاع شوند. این موضوع از آن رو خطرناک است که امریکا دارای منافع گسترده ای با چین است. امریکا سومین صادر کننده بزرگ محصول به چین است و چین نیز در امریکا بازار خوبی برای صادرات محصولاتش دارد. چین هم چنین بزرگترین بدهکار به دولت امریکا است.
هم چنین، دو کشور پیش تر با یکدیگر در حوزه های مختلفی همکاری کرده اند از فعالیت در زمینه تضمین رشد در اقتصاد جهانی، تا مهار برنامه هسته ای ایران و تلاش برای مقابله با تغییرات اقلیمی.
اوکراین
روسیه کنترل منطقه کریمه با اکثریت جمعیت مسلمان را در ماه مارس سال ۲۰۱۴ میلادی در دست گرفت آن هم پس از سرنگون شدن رییس جمهوری طرفدار روسیه در اوکراین با قیامی مردمی. اوکراین، امریکا و سایر کشورهای غربی در سال های گذشته همواره تاکید کرده اند که این مسکو بوده که جدایی طلبان را تشویق و مسلح کرده است و به طور مخفیانه پرسنل نظامی روسی نیز اقداماتی را علیه اوکراین اجام داده اند. کرملین اما اتهامات وارد شده از سوی غرب را انکار می کند. این در حالیست که ترامپ گفته که خواستار بهبود روابط با روسیه است. از سوی دیگر تیلرسون در زمانی که مدیرعامل شرکت اکسون موبیل بود با پوتین روابط نزدیکی برقرار کرده بود. از این همین رو بسیاری تردید دارند که رویکرد او و ترامپ نسبت به پوتین بتواند به نفع امریکا باشد.
افغانستان
ترامپ درباره افغانستان برنامه چندانی ارائه نداده است کشوری که نزدیک به ۱۰ هزار تن از نیروهای امریکایی بیش از ۱۵ سال است که پس از سرنگونی طالبان در آنجا باقی مانده اند. ترامپ اما گفته است که امریکا باید اجرای پروژه دولت ملت سازی ر رها کند سیاستی که در طول دهه های گذشته دنبال شده بود. یکی از چالش های اصلی در برابر تیلرسون و ترامپ نوع تصمیم و مواجهه آنان با نیروای امریکایی باقی مانده در افغانستان خواهد بود.
اوباما تصمیم گرفته است از تعداد نیروهای امریکایی حاضر در افغانستان بکاهد با این حال، در طول ماه های اخیر حملات طالبان به مناطق مختلف افغانستان افزایش یافته است و نیروهای امنیتی افغانستان از تلفات زیاد رنج می برند.