ابراهیم رئیسی در پاسخ به پرسش مجری مناظره مبنی بر اینکه دولت وی چه راهکاری برای حفظ حقوق ایران در موضوع هستهای و نیز جلوگیری از نقض تعهد برجام از طرف آمریکا دارد،اظهار کرد: برجام توافقی است که بر اساس مذاکرات و آنچه دولت انجام داده و نیز فرآیندی که طی شده با همه اشکالاتی که در این قرارداد وجود دارد و رسانه های گروهی هم این موارد را بارها مطرح کرده اند ، به عنوان یک سند ملی شناخته میشود که باید ازطرف ما و طرف مقابل به رسمیت شناخته شود.
وی ادامه داد: آنچه در حین مذاکرات مطرح شد و قابل اشکال است ، این است که آقای روحانی در حین مذاکرات بیاید و بگوید خزانه ما خالی است. این یک پیام بد از ناحیه دولت ما به طرف مقابل است یا اینکه ایشان بگوید اگر توافق نکنیم ممکن است مورد هجوم دولت های غربی قرار گیریم این نیز یک پیام بد است که از طرف دولت ما در حین مذاکرات به طرف مقابل داده شود.
این نامزد انتخابات رییس جمهوری با اشاره به اینکه ما در اجرای برجام پیشگام شدهایم و آن را به صورت تام اجرا کردیم، اظهار کرد: برجام به صورت چکی است که باید رفت آن را نقد کرد اما دولت به هیچ وجه توانایی دریافت مبلغ این چک را ندارد. دولت در حین انجام کار برجام میتوانست از خود ضعف نشان ندهد اما با پیامهایی که داده شد برای ما مشکل ایجاد کردند و نتیجه آن شد که طرف مقابل این پیام را گرفت که تحریمها نتیجه داده است پس آنها تحریمها را رفع نمیکنند.
رییسی ادامه داد: پس از تصویب برجام چه اتفاقی افتاد؟ روحانی قول داد تمام تحریمها برداشته میشود اما هیچ اتفاقی در سفره مردم رخ نداد. من از مردم میپرسم پس از تصویب برجام در زندگی شما، در کسب و کار شما چه تغییری رخ داد؟ آیا مشکل رکود یا اشتغال و سایر مشکلات شما حل شد؟
محمدباقر قالیباف در واکنش به توضیحات رییسی درباره پرسش مطرح شده، اظهار کرد: تحریم و قرارداد برجام هم موجود است حتما سندی مورد احترام دولت ها خواهد بود و طبیعتا طرف مقابل نیز مکلف است که به عهد خود عمل کند.اما آنچه که امروز مهم است این است که ما در اجرای برجام چه کرده ایم.
وی با طرح این پرسش که آثار اجرای برجام برای مردم ما چه بوده است؟ خاطر نشان کرد: معنایش این بود که گشایشی در کار اقتصادی صورت می گیرد اما امروز وقتی از مردم در این باره سوال کنیم به اتفاق معتقدند که این اتفاق نیفتاده است.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: من معتقدم اگر بخشی ازمشکلات ما در برجام حل شود باز هم همه مشکلات حل نمی شود چرا که مشکلات ما در سیستم اداری دولت است. با دولت فعلی و روش و نگاهی که دارد امکانی فراهم میشود که تنها چهار درصد از مردم از نتایج برجام بهره مند میشوند.
قالیباف اظهار کرد: باید دو کار انجام دهیم یکی اینکه حق خود را از برجام بگیریم و دیگری اینکه حق خود را از آن 4 درصدی اخذ کنیم.
وی اظهار کرد:نتیجه برجام تا الان ایران را تبدیل به مرکز واردات از اروپا کرده است. در این نتیجه آن چهار درصد نفع برده اند.
سیدمصطفی میرسلیم در واکنش به صحبتهای رییسی تصریح کرد: شما نفرمودید این برجام بالأخره در جهان ندای مظلومیت ملت ما را به گوش جهانیان رساند و این حسن را داشت که مردم فهمیدند ما به دنبال سلاح هستهای نیستیم و همواره به دنبال دانش صلحآمیز هستهای بودهایم، هستیم و آن را رها نمیکنیم.
وی ادامه داد: ولی شما نفرمودید به لحاظ مذاکرات و متنی که بین ایران و 6 کشور که ابرقدرت هم هستند صورت گرفته چطور قبل از مذاکرات ما دانش هستهای بالنده داریم و تحریمها هم برقرار است اما بعد از مذاکره تحریمها تشدید میشود و هستهای هم محدود میشود.
این کاندیدای انتخابات در ادامه تأکید کرد: باید دید در مسأله هستهای چگونه میشود حقوق ملت شریف ایران را در چارچوب برجام که هیچ کدام از طرفها به تعهدات خود وفا نکردهاند احقاق کرد و چه راهی داریم.
میرسلیم همچنین گفت: با وضعی که میبینم متأسفانه بسیاری از علما و دانشمندان هستهای را برکنار کردهایم و بسیاری از تأسیسات را تعطیل کرده و روی آنها بتن ریختهایم و از آن طرف در مقابل تحریمها نمیدانیم چه کنیم.
حسن روحانی در پاسخ به سخنان رئیسی درباره تعهد برجام اظهار کرد: مهم است که مردم به این مسئله توجه کنند که افرادی که امروز کاندیدا شده اند درباره برجام چگونه عمل خواهند کرد. آنان باید به طور صریح به مردم بگویند که با برجام و توافق هستهای چه کار میکنند و با جهان چگونه تعامل خواهند کرد.
وی افزود: اگر اجرای برجام مورد قبول شما است چرا در تهران آن همه بیلبرد زدید و به کسانی که در مناظره بودند و به قول خودتان در میدان جنگ قرار داشتند آن حرف ها را زدید. شما با آنان چه کردید؟ و چه حرف هایی زدید؟ حرف هایی که همچون سخنان مخالفان ما از قبیل وهابی ها و صهیونیست ها بود و شما همپای آنان پیش رفتید.
روحانی تاکید کرد: ا مروز مردم باید بدانند که برجام به زحماتی به دست آمده است که طی آن تمام تحریم های هستهای برداشته شده اگر تحریم هستهای مانده است به ما بگویید کدام است ما تحریم های مختلفی شده ایم اما امروز تحریم های هسته ای به طور کامل برداشته است.
وی با بیان اینکه اگر برجام نبود صادرات نفت ما از دو میلیون بشکه به 200 هزار بشکه افزایش پیدا می کرد اظهار کرد: این همه وعده و وعیدی که به مردم می دهید که هیچ کدام حساب و کتابی ندارد چگونه قرار است عملی شود؟
روحانی ادامه داد: شما که از روز اول با برجام مخالف بودید ووقتی ترامپ در آمریکا به ریاست جمهوری رسید خوشحال شدید که او برجام را پاره میکند امروز باید به مردم بگویید که چه برخوردی با برجام می کنید و آیا قرار است تحریمها باز گردد یا نه؟
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: آقای رئیسی شما چه اطلاعاتی درباره برجام دارید که درباره اش این گونه سخن می گویید؟ آقای میرسلیم که در مورد فناوری های ما اظهارنگرانی می کنید و می گویید این فناوری ها متوقف شده است. باید به شما بگویم که امروز در اراک باتمام توان دانشمندان ما کار خود را دنبال میکنند وادامه کار فناوری های ما مشکلی ندارد.
مصطفی هاشمی طبا در ادامه در واکنش به اظهارات رییسی گفت: وقتی تحریم شده بودیم عده ای مانند کبک سر خود را زیر برف کرده بودند. ما از همان کشورهایی که ما را تحریم کرده بودند، از مبادی دیگری کالاهایشان را خریدیم. 50 درصد خودروهای سوپرلوکس آلمانی با همان پولی که نفت را با واسطه فروخته بودند وارد کشور شد که اینها بگویند تحریم را قبول ندارند. چه میراثی به این دولت رسیده است. ممکن است برجام مشکلاتی داشته باشد که در هر قراردادی مشکلی وجود دارد اما ما باید پایداری کنیم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: در دوران جنگ دولت با سهمیهبندی، کنترل ارز و فروش 500 هزار بشکه نفت 7 دلاری کشور را اداره میکرد. در زمان تحریم هم باید همینگونه عمل میکردیم اما عدهای با پز دادن در زمان تحریم پولهای کشور را خرج میکردند.
اسحاق جهانگیری در ادامه در پاسخ به پرسشی که از رییسی پرسیده شد، اظهار کرد: فکر میکنم که مردم ایران به طور کامل در جریان هستند که زمانی که دولت یازدهم روی کار آمد وضع کشور چه بود و آنها برای تهیه دارو چه کار میکردند و چه وضعیتی برای خرید شیر خشک بود و سیلوها در چه شرایطی قرار داشتند.
وی با بیان اینکه دولت در همه زمینهها موفق به انجام کارهای بزرگی بود، اظهار کرد: یکی از مهمترین موفقیتهایی که در تاریخ ایران انجام گرفته است بدون تردید برجام است و ما به تمام اهداف تعیین شده در برجام دست یافتیم. ما در برجام حق هستهای خود را به رسمیت رساندیم و تحریمهای ظالمانه را علیه ایران برداشتیم و فضای ایران هراسی را به فضای ایران دوستی تبدیل کردیم.
این کاندیدای ریاست جمهوری گفت: چنانچه برجام به توافق نمیرسید و قدرتهای استکباری میخواستند به اقدامات خود ادامه دهند امروز صادرات نفت متوقف میشد.
جهانگیری اظهار کرد: توفیق برجام در این بود که امروز با افتخار میگوییم کشور آماده توسعه است و به جای یک میلیون بشکه نفت امروز 2.5 میلیون بشکه نفت را صادر میکنیم و صادرات پتروشیمی کشور 30 درصد افزایش یافته است. همچنین بیمه کشتیهای ما برقرار شده است و کشتیهای خارجی به سمت ایران کالا وارد و صادرات میکنند و دهها میلیارد دلار منابع نفت کشور آزاد شد.
وی با بیان اینکه برجام برای کشور توفیق بسیار بزرگی بود خاطرنشان کرد: به بدعهدی آمریکاییها باور داریم و انشاءالله با اقتدار جلوی بدعهدیهای آن را خواهیم گرفت.
سید ابراهیم رئیسی در بخش دفاع از صحبت های خود اظهار کرد: شاید آقای روحانی در ذهن اش باشد، قبل از این قضایا وقتی ایشان دبیر شورای عالی امنیت ملی بود ملاقاتی بین ما صورت گرفت و من به ایشان گفتم درباره NPT گزارشاتی به ما شده که آیا در جریانید؟ که گفتند بگذارید برای بعد.
وی در ادامه تاکید کرد:من اطلاعاتم نسبت به برجام و سیاست خارجی با توجه به جلساتی که شرکت کرده ام و در جریان قرار گرفته ام نمی گویم به میزان دیپلمات ها ست ،اما به میزان زیادی است چون در جلسات شرکت کرده ام و گزارش های زیادی خواندم و در جریان هستم.
این کاندیدای انتخابات با تشکر از زحمات دیپلمات ها گفت: اما باید بپرسیم که قرار بود چه اتفاقی بیفتد؟ شما گفتید هم چرخ سانتریفیوژ بچرخد و هم چرخ اقتصاد. سوال این است که ای مردم آیا چرخ اقتصاد می چرخد ؟یعنی ما بازار کسب و کار داریم. مشکل بانکی حل شده است؟
رئیسی ادامه داد: از آقای سیف درباره مسائل بانکی پرسیدند که گفتند تا الان نتیجه هیچ بوده است، یا آقای طیب نیا گفتند مشکلات بانکی همچنان باقی است و مسائل فلج است که البته این تعبیر من است. یا آقای ظریف گفته اند آمریکایی ها نه به متن و نه به روح برجام متعهد نیستند.
وی همچنین بیان کرد: آقای روحانی می گوید چه تحریمی؟ همین تحریم بانکی. اگر یک محموله فرستادید پول اش را بردارید بیاورید و اگر این پول به داخل کشور آمد تحریم برداشته شده است.
این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: موضوعی که درباره برجام مطرح است این است که همچنان تحریم بانکی که تمامی آثار اقتصادی در همان مسایل بانکی است که ظاهر میشود، همچنان به قوت خود باقی است و خودشان میگویند که ما تحریمهای بانکی را برنداشتیم. عجیب است که ما میخواهیم از طرف آنها حرف بزنیم و بگوییم که برداشته شده است.
وی ادامه داد: موضوعی که مهم است این است که به هیچ عنوان نباید در برابر دشمن ضعف نشان دهیم. اگر آنان ببینند که با دولت مقتدری مواجه هستند که به هیچ عنوان از حق مردمش کوتاه نمیآید آن وقت میتوانیم چک برجام را نقد کنیم.
رییسی با اشاره به موضوع جان باختن جمعی از هموطنان در فاجعه منا اظهار کرد: 500 خانواده ما بستگان خود را در منا از دست دادند و چند روز از این ماجرا گذشت و سعودیها پیکرهای آنان را تحویل نمی دادند و اگر رهبری آن سخنان مقتدرانه را در دانشکده افسری بیان نمیکردند ورق برنمیگشت.
کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: وقتی از موضع قدرت برخورد کنیم شرایط متفاوت است. البته هر کس که دولت بعدی را تشکیل دهد باید به تعهدات جمهوری اسلامی وفادار باشد و ما نیز به تعهدات دولتمان وفاداریم. اما میخواهیم مشکلات کشور را چگونه حل کنیم؟ ما در دولت کار و کرامت با اقتداری که از مردم خواهیم گرفت میکوشیم از حقوق مردم دفاع کنیم و مشکلات آنان را پیگیری نماییم.
این کاندیدای ریاست جمهوری 4 دقیقه وقت داشت، تا به این سوال پاسخ دهد و پس از آن دیگر کاندیداها ظرف دو دقیقه نقطه نظرات خود را در قبال سخنان رییسی بیان و بعد او 5 دقیقه زمان داشت تا به تشریح برنامههای خود در راستای دفاع از حقوق هستهای کشور بپردازد.