در دورهی چهارساله حسن روحانی، موسیقی برای نخستینبار در تاریخ سیاست ایران، به محل اصلی بحثهای سیاسی تبدیل شد. سخنرانیهای بسیاری به موضوع موسیقی اختصاص داشت. طی این چهار سال، اکثر فعالان حوزه سیاست، حداقل یکبار درباره کنسرت و موسیقی صحبت کردند.
نکته اینجاست که این بحثها نه درباره خود یا انواع موسیقی و کنسرت، که درباره بود و نبود آن بود. اینکه این بحثها چه اثری داشته را نه در قالب تبلیغات و سخنرانی که باید در عمل دید.
اجراهای صحنهای موسیقی طی این چهار سال، چند برابر هشتسالِ پیش از آن بود. آلبومهایی که منتشر شدند هم همینطور. سایتها، خبرگزاریها، مجلات و روزنامهها بیش از هر دورهی دیگری به موضوع موسیقی میپرداختند. تعداد سایتهای مجاز و فعال در حوزه موسیقی، در قیاس با سالهای گذشته، رشدِ کمیِ چشمگیری داشتهاند. موسیقیدانها، به خصوص موسیقیدانهای راک و جَز، تمام این رونق را حاصل رأیشان در سال 92 میدانند.
افرادی مثل کاوه یغمایی، فرشاد رمضانی، فرشید اعرابی و گروههایی مثل کهتمیان، گره و بسیاری دیگر که شاید در دوره پیش تصور حضورشان در موسیقی ایران هم سخت بود، طی چهار سال اخیر بارها کنسرت برگزار کردند و بعضی از آنها آلبومهای خود را با مجوز وزارت ارشاد منتشر کردند.
بسیاری از آنها که در دوره هشتساله پیش از آن، غیرفعال و گوشهنشین شده بودند، در روزهای اخیر، کوشیدهاند حمایتشان را از اعتدال در سیاست ایران نشان دهند. از این میان کمتر کسی را میتوان یافت که از بازگشت به محدودیتهای دولت پیشین وحشت نداشته باشد.
دریافت مجوز پس از 10 سال
شهرداری قالیباف کنسرتمان را لغو کرد
همایون مجدزاده (سرپرست گروه کهتمیان و نوازنده گیتار الکتریک)، یکی از موسیقیدانهای باسابقه موسیقی راک ایران است. او با انتشار آماری از اجراهای صحنهای موسیقی، در اینستاگرامش نوشت: «سال 1394 به درخواست مسئولیا به دفتر موسیقی رفتم و در عین ناامیدی، مجوز کنسرت کهتمیان را بعد از ده سال گرفتم. این آغاز کنسرتهای بعدی بود. نخستین اجرای ما، برگزاری دو سانس کنسرت در سالن ایوان شمس بود. بلیتهای این اجرا تمام شد و ما کنسرت را تمدید کردیم، اما کنسرت توسط مسئولان تالار لغو شد. در خصوص این لغو، هیچ توضیحی به ما داده نشد. حتی دفتر موسیقی هم لغو کنسرت را پیگیری کرد، اما جوابی داده نشد. دلیل این بود که ایوان شمس و صدها سالن کنسرت دیگر در شهر تهران، زیر نظر شهرداریِ آقای قالیباف هستند و از دفتر موسیقی دستور نمیگیرند. درهای این سالنها به روی ما بسته است. اجرای ما از طرف دفتر موسیقی لغو نشده بود. شهرداری اجرا را لغو کرده بود. به پیشنهاد دفتر موسیقی، اجرای بعدی در سالن برج آزادی انجام شد. واقعیت این است که سالنهای بسیار کمی مانند سالن آزادی تحت نظر وزارت ارشاد هستند و ما میتوانیم در آنها اجرا کنیم. اجرای موسیقی خصوصاً موسیقی غیرسنتی و پاپ در بقیه سالنهایی که متعلق به شهرداری است، ممنوعاند. من از سال 1381 با کنسرت گروهای اکسیر و کهتمیان، تا امروز درگیر فضای موسیقی راک و متال بودهام. آغاز این اجراها در دوران سیدمحمد خاتمی بود. با تغییر سیستم، جریان موسیقی و کنسرتها لغو شد و ما به مدت یک دهه فعالیت رسمی نداشتیم. یک دهه از عمر من و بقیه بچههای هم دوره من، به نامیدی و منفعل بودن گذشت. در طول این سالها صدها عنوان بیربط و ناروا به ما نسبت داده شد. تعداد زیادی از موسیقیدانهای خوب از ایران رفتند و عده زیادی نیز، از فعالیت در حوزه موسیقی دست کشیدند. دولت حسن روحانی زمینه فعالیت برای موسیقیهای دیگری بهجز پاپ و سنتی را فراهم کرد.»
دولت حسن روحانی زمینه فعالیت برای موسیقیهایی بهجز پاپ و سنتی را فراهم کرد
در سالنهای متعلق به شهرداری اجرای موسیقی به خصوص کنسرت غیر از سنتی و پاپ، ممنوع شد
وی ادامه میدهد: «شاید هیچ وقت در این کشور، این جریان موسیقی تا این حد پویا نبوده و مورد حمایت قرار نگرفته است. از همه شما دوستانی که به نحوی با موسیقی ارتباط دارید، گروههای موسیقی فعال، دوستانی که مشغول تمرین برای کنسرت و ارائه آلبوم هستند، دوستداران و شنوندههای موسیقی میخواهم که در انتخابات شرکت کنید و با رأی به حسن روحانی، به ادامه جریان فعال موسیقی، انرژی و امید رای بدهید. بیایید فضا را برای موسیقیدانهای خوبِ نسل بعدی آماده کنیم و با بیتفاوتیِ خود، تجربه دردناک من و هم دورههایم را تکرار نکنیم. ما دوران مهمی از زندگی هنریمان را از دست دادهایم. استودیوها تعطیل بود. محلهای تمرین خلوت، گروههای موسیقی تمرین نمیکردند و آلبومی ضبط نمیشد. ناامیدی موج میزد. قدر امروز را بدانیم و چشمهایمان را نبندیم. رای تک تک ما، یک «نه» بزرگ به مخالفان موسیقی است.»
رأی ندادن اشتباه است
رامین صدیقی (مدیر نشر هرمس) که با ارائه آلبومهای باکیفیت و خارج از جریان عامهپسند موسیقی شناخته میشود، با انتشار عکسی از خودش با زیرنویس «تا 1400 با روحانی»، در اینستاگرامش نوشت: «در چهار ماه اخیر اتریش، هلند و فرانسه به افراطیها نه گفتند و به اعتدال رأی دادند. من هم مثل هر دوره و در حد بضاعتی که داریم دوباره به پیشرفت در قالب استمرارِ اعتدال رای میدهم.»
وی با انتشار عکس دیگری و خطاب به کسانی که انتخابات را جدی نمیگیرند، اضافه کرد: «وسط واگن شلوغ مترو، پا را دراز کردن، اختیار نیست. زباله را از سرِ لج وسط خیابان ریختن، نافرمانی نیست. در جاده شلوغ، از شانه خاکی جلو زدن، آزادی نیست. بدون راهحل نسخه پیچیدن هم، اقدام مدنی نیست. اینها اسمشان اشتباه است.»
در دورهی پیش تمام فرهنگسراها تعطیل شد
در دوره گذشته، نمیشد اسم موسیقی راک را در وزارت ارشاد بر زبان آورد
فرشید اعرابی (نوازنده گیتار الکتریک) نیز با انتشار عکسی از حسن روحانی در صفحه اینستاگرامش نوشت: «چشم و گوشم از نقد و انتقاد پر است. رأی میدهم. یادمان نرود در دوره پیش با ورود دولت جدید تمام فرهنگسراها تعطیل شد. روزی سهبار از اماکن به آموزشگاههای موسیقی میآمدند. نمیشد اسم موسیقی راک را در وزارت ارشاد بر زبان آورد. یادمان نرود در دو سال گذشته، چند کنسرت راک و متال برگزار شد. دوستان عزیزم این آخرین فرصت ماست. آن را از دست ندهیم.»
نیما نواپور (نوازنده درامز و فعال در حوزه موسیقی راک) نیز در اینستاگرامش نوشت: «ما همگی از مشکلات و شرایط کشور آگاهیم. به نظر من؛ گرچه وضعیت هنرمندان در سال گذشته به طور کامل راضیکننده نبوده، اما بطور نسبی روند رو به جلویی داشته است.»
در روزهای اخیر احسان صدیق (سرپرست کوارتت کاسته)، مازیار یونسی (رهبر ارکستر و نوازنده پیانو) و بسیاری از هنرمندان جریان مستقل موسیقی ایران با انتشار عکسهایی از حسن روحانی، در انتخابات پیش رو از او حمایت کردهاند.