درس‌آموخته‌های گذشته چراغ راه سکاندار آتی وزارت نیرو
با وجود مثبت و ضروری‌بودن بسیاری از اقدامات گذشته، امروز دیگر زمان آن رسیده است که مفهوم توسعه در وزارت نیرو اصلاح شود.
آفتاب‌‌نیوز :
در سالیان دورتر، وزارت نیرو، چالش جدی را تجربه نکرده بود و معمولا وزرای پیشنهادی با رأی نسبتا بالایی از مجلس شورای اسلامی رأی‌اعتماد می‌گرفتند. این وزارتخانه اگرچه تاکنون به‌عنوان یک بخش توسعه‌ای تمام‌عیار شناخته شده است، اما جامعه فعلی دیگر مدیریتی که توسعه را به مفهوم سنتی آن ترجمه کند، برنمی‌تابد.
گذشته به اقتضای شرایط خود، دوران شکوفایی سدسازی، ساخت کانال‌ها و تونل‌های عظیم انتقال آب بوده است، به همین افرادی که در آن برهه زمانی بر کرسی وزارت تکیه زده‌اند، عمدتا و به مقتضای زمان با نگرش توسعه زیرساخت‌های عمرانی کشور به فعالیت پرداخته‌اند. چرخ توسعه صنعت آب در این دوران به دست افرادی مانند زنگنه، بیطرف، فتاح و نامجو چرخیده است که همگی تا قبل از تصدی وزارت نیرو به‌عنوان یک مهندس حرفه‌ای با سابقه قابل‌توجه در شرکت‌های عمرانی بزرگ شناخته می‌شده‌اند. حاصل تمام تلاش‌های وزرای سابق نیرو، زیرساخت‌های مفید و مؤثری است که رونق نسبی اقتصاد کشور را در منطقه سبب شده‌اند.
در این میان البته نقاط ضعفی نیز وجود داشته است. هماهنگی ضعیف بین دستگاه‌های اجرائی، به‌خصوص در بخش کشاورزی که عمده‌ترین مصرف‌کننده آب در کشور محسوب می‌شود، تضاد برنامه‌ها و تا حدودی دوربودن فضای ذهنی وزرای سابق نیرو از ارتباط پیوسته و مستحکم آب با سایر عناصر و منابع از یک‌سو و از سوی دیگر تأثیری که تصمیم‌گیری‌های وزارت نیرو بر جامعه و حیات طبیعی کشور داشته است، منجر به شکلگیری سازمانهای مردم‌نهادی شد که به صورت فعال در عرصه اجتماعی، به مخالفت با سیاست‌های گذشته وزارت نیرو می‌پردازند. تفکر حاکم بر این تشکل‌ها و گروه‌ها این است که ادامه فرایند توسعه به شیوه گذشته، آینده کشور را با بحران جدی محیط‌زیستی و اجتماعی مواجه می‌کند.
بنابراین با وجود مثبت و ضروری‌بودن بسیاری از اقدامات گذشته، امروز دیگر زمان آن رسیده است که مفهوم توسعه در وزارت نیرو اصلاح شود. مدیرانی که فضای فکری ایشان توسعه صِرف سازه‌ای است، دیگر توان حل چالش‌های کنونی کشور را نخواهند داشت. امروز سکان وزارت نیرو به فردی باتجربه اما با رویکردی نو و بدیع و متناسب با شرایط کنونی، نیاز دارد؛ کسی که نه در فضای شعارزده، بر گذشته خط بطلان کامل بکشد و نه آینده را بدون تجربه گذشته تصور کند. فردی که توسعه را با مفهوم پایداری معنا کرده و فضای ذهنی او با توسعه پایدار عجین باشد. شخصی که به دغدغه‌های اصلی مردم یعنی عدالت و حفظ و صیانت از منابع طبیعی و دارایی‌های فرهنگی احترام گذاشته و از آن طرف رشد اقتصادی به مفهومی که در توسعه پایدار معنا می‌شود را در تضاد با توسعه نبیند.
توسعه پایدار در سال ١٩٨٧ به وسیله کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه، در گزارش برانتلند مطرح شد و درحال‌حاضر بیش از سه دهه از معرفی آن می‌گذرد. توسعه پایدار اگرچه در زمان معرفی خود یک ایده آرمانی بود، ولی امروز با معرفی مدیریت به‌هم‌پیوسته و اخیرا مفهوم هم‌بست، کاملا ممکن و دستیافتنی شده است. در مفهوم هم‌بست، ارتباط بین منابع و مصارف مختلف به صورت یک زنجیره به‌هم‌پیوسته در نظر گرفته می‌شود. سازمان ملل در معرفی این مفهوم تلاش زیادی کرده و به موفقیت‌هایی نیز دست یافته است. تأسیس انستیتوی مدیریت به‌هم‌پیوسته منابع محیط‌زیستی در دانشگاه سازمان ملل (٢٠١٢) در کشور آلمان که اتفاقا به دست دکتر اردکانیان، یکی از استادان موفق کشورمان، رقم خورده است، ازجمله این اقدام‌هاست. دکتر اردکانیان ازجمله افرادی است که دغدغه معرفی و به‌کارگیری رویکرد مدیریت به‌هم‌پیوسته در چارچوب هم‌بست منابع و مصارف را دارد.
ایشان در آخرین دستاوردهای خود، هم‌بست آب، خاک و پسماند را در همایش مشترک وزارت آموزش و پژوهش آلمان و دانشگاه پان‌آفریقا (٢٠١٦) معرفی کرد که میتواند راهکاری برای حفظ محیط زیست و مصرف بهینه و پایدار منابع کره زمین باشد. ایشان در سال‌های اخیر در زمینه نظریه‌های جدید توسعه، روش‌های پیاده‌سازی توسعه پایدار، تغییرات آب‌وهوایی، تصفیه و بازچرخانی آب در طبیعت، تولید زیست توده از فاضلاب و بسیاری روش‌های دیگر دوستدار محیط زیست، فعال و صاحب‌نظر بوده و در این زمینه‌ها تجربیات علمی و عملی متعددی دارد. اردکانیان درحال‌حاضر مهم‌ترین گزینه مطرح برای تصدی وزارت نیرو بوده و به نظر می‌رسد تنها گزینه‌ای است که با داشتن دانش و تجربیات ارزشمندی در عرصه مدیریت آب در سطح جهانی، میتواند دغدغه‌ها و مطالبات اکثریت جامعه را مرتفع کند. امید است که با دورماندن بخش آب از فضای افراط و تفریط و نگرش‌های تک‌بعدی، تجربیات ناموفق گذشته دوباره تکرار نشود و منصب وزارت نیرو به دست مدیرانی لایق و باتجربه، توأم با نگاه نو قرار گیرد تا شاهد پیشرفت واقعی کشور در فضای امید و اعتدال باشیم.
منبع: روزنامه شرق/دانیال کامروا.کارشناس حوزه آب و نیرو
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید