آفتابنیوز : ابراهیم یخکشی عصر یکشنبه در جلسه شورای اداری مازندران با ارائه گزارشی از وضعیت بارندگی ، برف و منابع آبی افزود: بررسی ها نشان می دهد در سال زراعی جاری (مهر تاکنون ) بارندگی در مازندران نسبت به مدت مشابه سال قبل هفت درصد کاهش داشته است.
وی با اشاره به کاهش آبدهی چشمه ها افزود: طی ۱۰ سال اخیر میزان منابع آب استان تا ۱۵ درصد و آبدهی رودخانه ها تا ۲۰ درصد کاهش داشته که در مجموع باعث روند نزولی منابع آب و کاهش ۴۰ میلیون متر مکعب ذخیره آب های زیرزمینی و کاهش آبگیری آب بندان ها و سد ها شده است.
یخکشی گفت: ۲ میلیارد مترمکعب از منابع آبی استان از آبهای سطحی است و تقریبا تمامی مناطق استان متاثر از کم آبی است.
وی افزود: در کارگروه تشکیل شده در استانداری پیش بینی شده که امسال ۶۰۰ میلیون متر مکعب کاهش آب در فصل زراعی جاری خواهیم داشت.
یخکشی به اقدامات متعدد در کارگروه آب کشاورزی و آب شرب اشاره کرد و گفت: اصلاح شبکه، کشت جایگزین، تشکیل گروه های عملیاتی در هر شهرستان با حضور دستگاه های مرتبط، اطلاع رسانی از طریق رسانه ها و کشت برنج کم آب بر و اختصاص اعتبار در فصل زراعی مطرح شده است.
وی گفت: با توجه به تکرار کم آبی ،کارگروه ملی سازگاری با کم آبی در این زمینه تشکیل شده که جمعی از وزرا طی نامه ای به رییس جمهور ضمن هشدارهای کم آبی خواستار رویکردمدیریت یکپارچه در مدیریت بحران آب و لزوم همکاری همگان شده اند.
یخکشی با بیان اینکه آب یک مساله چندبعدی است و همه دستگاه ها باید در حل بحران آن مشارکت داشته باشند، افزود: جایگزین کردن نوع کشت کم آب بر ، نوبت بندی آب ، اطلاع رسانی و باروری ابرها از برنامه های مهم شورای حفاظت از آب استان مازندران است و در زمینه آب شرب نیز حفر چاه و اصلاح شبکه ها را داریم.
مدیر عامل آب منطقه ای مازندران گفت که کاهش بارندگی و روان آب های رودخانه های دائمی و همچنین کم شدن ذخایر آبی پشت سدها و آببندان های مازندران سبب شد تا شرکت آب منطقه ای نوبت بندی منابع آبی استان را امسال یک ماه زودتر شروع کرده و جهادکشاورزی نیز اخطار کم آبی صادر کند.
آمار کاهش بارندگی و روان آب های رودخانه ها و خالی ماندن قابل توجه ظرفیت سدها و آب بندان های مازندران به معنای در پیش بودن سالی سخت برای کشاورزی بویژه برنجکاری در این استان است.
مازندران 460 هزار هکتار زمین کشاورزی دارد و سالانه حدود هفت میلیون تن انواع محصول از آنها برداشت می شود تا امنیت غذائی کشور تضمین شود .
230 هزار هکتار از زمین های کشاورزی مازندران ، شالیزاری است ، زمین هائی که سالانه بیش از یک میلیون تن برنج سفید از آنها برداشت و 42 درصد از نیاز کشور به این محصول راهبردی تامین می شود.
روند کشت برنج در مازندران به طور معمول از اواسط اسفند هر سال با خیساندن بذر و خزانه گیری آغاز می شود و با انجام نشاء از اواسط فروردین ، از نیمه دوم تیرماه به مرحله برداشت می رسد.
بر اساس اعلام سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم اکنون حدود 70درصد اراضی شالیزاری استان شخم و شیار ، 30 درصد آب تخت شده است و شالیکاران آماده خزانه گیری شده اند.
** کاهش روان آب های رودخانه های مهم دائمی مازندران
بر اساس آمار اعلام شده از سوی شرکت آب منطقه ای مازندران ، میانگین حجم روان آب هفت رودخانه دائمی و مهم استان که 70 درصد آب کشاورزی این خطه را تامین می کنند ، در سال آبی جاری ( مهر تا اسفند ) نسبت به دوره شاخص 50 ساله با کاهش 46تا 75درصدی مواجه بوده است.
بنا بر این گزارش، در حال حاضر حجم روان آب های رودخانه های نکا رود منفی 53 درصد ، تجن منفی 75 ، تلار منفی 62 ، بابل رود منفی 46 ، چالوس منفی 29 و چشمه کیله تنکابن منفی 31 درصد نسبت به دوره شاخص است.
در همین حال ، گزارش 6 ماهه سال آبی از روان آب رودخانه ' هراز ' به عنوان مهم ترین رودخانه مازندران که سالانه یک میلیارد متر مکعب روان آب را در خود عبور می دهد ، با منفی 2 درصد نسبت به شاخص 50 ساله مواجه است.
حوزه آبریز هراز حدود نیمی از 230 هزار هکتار زمین شالیزاری استان مازندران را تحت پوشش آبیاری رودخانه ای قرار می دهد.
هر چند بر اساس آمار شرکت آب منطقه ای مازندران ، در حال حاضر کمتر از 10 درصد آب های سطحی استان قابلیت تنظیم و مهار دارد ، اما به دلیل کاهش بارندگی و روان آب های رودخانه ها ، ذخیره آب پشت سدهای استان نیز حدود 48 درصد کمتر از سال گذشته است.
بر اساس اعلام این شرکت ، هم اکنون حدود 50 میلیون متر مکعب از ظرفیت 162 میلیون مترمکعبی سد شهید رجایی ساری آب دارد که از این میزان 22 میلیون مترمکعب برای پایداری سد قابل برداشت نیست.
همچنین ذخیره آب پشت سد البرز نیز به 95 میلیون متر مکعب رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 30 میلیون متر مکعب کمتر است.
میزان ظرفیت آبگیری سد البرز مازندران حدود 142 میلیون متر مکعب است.
مازندران دارای 2 سد بزرگ شهید رجایی و البرز و هشت سد کوچک با ظرفیت 325 میلیون متر مکعب است.
** کاهش 40 درصدی ذخیره آب در آب بندان های مازندران
استان مازندران بیش از 800 قطعه آببندان با ظرفیت حدود 370 میلیون متر مکعب دارد که نقش مهمی در تامین آب زمین های کشاورزی و پرورش ماهی دارد.
بر اساس اعلام شرکت آب منطقه ای مازندران ، اکنون ظرفیت حدود 70درصد آب بندان های استان با مشارکت و همکاری جدی کشاورزان از طریق آب رودخانه ها و هرز آب ناشی از بارندگی و پمپاژ به آب بندان ها پر شده است که نسبت به سال قبل 10 درصد کمتر است.
منبع: ایرنا