تصاویر/ کاروانسرای سعدالسلطنه در قزوین

«سرا یا کاروانسرای سعدالسلطنه» یکی از بناهای ارزشمند قزوین است که با قرار گرفتن در کنار بازار قزوین موقعیت بسیار منحصر به فردی داشته است.

آفتاب‌‌نیوز :

بازار قزوین یکی از زیباترین بازارهای سنتی ایران است که پیشینه‌ای هزار ساله دارد. این بازار در دوره‌ای که قزوین پایتخت ایران بوده (در دوره صفویه) گسترش پیدا می‌کند و در دوران قاجار بخشی از زیباترین اجزای کنونی بازار به آن افزوده می‌شود؛ «سرا یا کاروانسرای سعدالسلطنه» یکی از این اجزای ارزشمند است که با قرار گرفتن در کنار بازار قزوین موقعیت بسیار منحصر به فردی داشته است.

این بنا به دستور ناصدالدین شاه و توسط محمد باقرخان سعدالسلطنه حاکم وقت شهر قزوین در زمینی به مساحت ۲/۷ هکتار و در۴۰۰ حجره ساخته شد که باهمت دو معمار اصفهانی و دو معمار قزوینی در سال ۱۳۱۲ هجری قمری به بهره برداری رسید.

کاروانسرای سعدالسلطنه تا قبل از جنگ جهانی اول، مرکز تجارت و فعالیت بازرگانی شهر محسوب می شد که بعد از تغییرات سیاسی حکومت روسیه، موقعیت خود را به عنوان پل ارتباطی، بازرگانی بین اروپا و آسیا از دست داد و حیات اقتصادی خود را به صورت نیمه فعال ادامه داد. برخی از حجره های کاروانسرای سعدالسلطنه به صورت غرفه های تجاری مستقل اداره می شد و برخی نیز به صورت انبار وقسمتی از کاروان سرای سعدالسلطنه تبدیل به کارخانه آرد سلامت و کارخانه تولید کشمش شد و قسمت های دیگر به عنوان کارگاه های تولیدی کفش، فرشبافی، چوب بری مورد استفاده قرار گرفت و این باعث شد این اواخر مردم آنجا را «بازار چوب» بنامند.

این کاروان سرا اکنون نزدیک به ۷ حیاط دارد که وسعتی نزدیک به ۶/ ۲ دهم هکتار مساحت را به خود اختصاص داده و بخشی از غرفه ها و حجره های موجود، برای مصارف تجاری، رستوران، صنایع دستی، سوغات فروشی های شهر و... مورد استفاده قرار گرفته است.

این اثر تاریخی ابتدا در تاریخ ۱۳۱۶/۹/۱۷ با شماره ثبت ۱۰۲۱ در زیر مجموعه بازار قزوین ثبت شد، سپس در مورخ ۱۳۷۷/۵/۱۱ با شماره ۲۰۸۹ به صورت مجزا به نام کاروانسرای سعدالسلطنه ثبت ملی شد.