طالبان چرا به ایران آمدند؟

حضور هیاتی از طالبان در تهران و مذاکره با این گروه هر چند به معنای یکسان بودن یا همسویی مواضع ایران با این گروه نیست اما مسائل دیگری باعث شده است نخستین مذاکره رسمی هیات طالبان با ایران در تهران انجام شود.

آفتاب‌‌نیوز :

با تایید حضور هیاتی از طالبان در تهران، حالا می توان انتظار تحولات جدیدی را در روابط تهران- کابل و همچنین آینده سیاسی این گروه در افغانستان داشت. روزهای عدم اشاره به "تماس" و "مذاکره" با طالبان از سوی مقامات کشورمان به پایان رسیده است و ایران وارد مذاکراتی جدی با طالبان شده است.

این موضوع در ابتدا با سفر دریابان علی شمخانی به افغانستان مورد اشاره قرار گرفت. دبیر شورای عالی امنیت ملی در بدو سفر یک روزه خود به کابل در دیدار با همتای افغانستانی خود اظهار کرد که "گفت‌وگوهای جاری میان ایران با گروه طالبان به منظور کمک به رفع مشکلات امنیتی موجود در افغانستان است." وی در عین حال تاکید کرد که "مجموعه ارتباطات و گفت‌وگوهای انجام شده با گروه طالبان با اطلاع دولت افغانستان بوده و این روند همچنان ادامه خواهد یافت."

هر چند سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان به کابل ابعاد مختلف سیاسی، امنیتی، اقتصادی در برداشت، اما این بخش از سخنان وی بازتاب گسترده‌ای در فضای رسانه‌ای ایران و افغانستان و منطقه داشت.

در ادامه این روند، هیاتی از طالبان دیروز در تهران حضور داشته و با عراقچی معاون سیاسی وزارت خارجه دیدار کرده اند. سخنگوی وزارت خارجه در نشست خود با خبرنگاران در توضیح دلایل انجام این مذاکرات و اطلاع کابل از انجام آن گفت: «با توجه به اینکه بیش از ۵۰ درصد از اراضی و سرزمین‌های افغانستان تحت تسلط طالبان است و با توجه به ناامنی، بی‌ثباتی و مشکلات جاری در افغانستان، با اظهار تمایل جمهوری اسلامی ایران و مطرح کردن آن با دولت ریاست جمهوری افغانستان، اشرف غنی، مقرر شد جمهوری اسلامی ایران با اطلاع و توافق دولت مرکزی با طالبان گفتگوهایی داشته‌باشد.»

قاسمی هدف مذاکرات با طالبان را اینگونه توضیح داد: «هدف اصلی این مذاکرات یافتن راهکار و یا زمینه‌سازی و تسهیل کمک و مساعدت به گفتگوهای میان گروه‌های افغانی و دولت این کشور برای پیشبرد روند صلح در افغانستان است.»

تایید مذاکرات ایران با طالبان در حالی انجام می‌شود که هفته گذشته، مذاکرات نمایندگان گروه طالبان و آمریکا در ابوظبی انجام شد. در این مذاکرات سه روزه نمایندگانی از دفتر سیاسی طالبان در قطر، نمایندگانی از شاخه‌های نظامی این گروه، نمایندگان آمریکا و نمایندگانی از کشورهای پاکستان، عربستان و امارات شرکت داشتند.

هر چند دولت افغانستان هم در این مذاکرات نمایندگان خود را فرستاده بود اما طالبان با انتشار چند اطلاعیه تاکید کرد که حاضر نیستند با هیات دولت افغانستان گفت‌وگو کنند.

علاوه بر این، در آبان ماه سال جاری نیز گفت‌وگوهای صلح چند جانبه افغانستان در مسکو با مشارکت نمایندگانی از گروه طالبان و شورای عالی صلح افغانستان برگزار شد.

این نخستین بار بود که هیاتی از گروه طالبان به صورت رسمی در نشستی در مسکو شرکت می‌کرد. دولت افغانستان در این نشست حضور رسمی نداشت و شورای عالی صلح به عنوان نهاد مستقل تصمیم به شرکت در این نشست گرفت.

در همین حال، سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان به افغانستان در حالی انجام شد که مذاکرات مهم پیرامون سند راهبردی میان دو کشور در حال انجام و پیگیری است و قرار است بر اساس این سند اختلافات بسیاری میان کابل و تهران در زمینه‌های مختلف حل و فصل شود.

چرا ایران با طالبان مذاکره میکند؟

ایران به عنوان کشور همسایه که مرز مشترک زمینی با افغانستان دارد، همواره اعلام کرده است در زمینه های مختلف از جمله اقتصادی، و امنیتی آمادگی دارد به دولت افغانستان کمک کند تا این کشور به ثبات بیشتری دست پیدا کند، تا اینکه افغانستان به عنوان همسایه ایران کشوری امن و به دور از هر تنش باشد.

این روند باید با در نظر گرفتن معادلات چند جانبه اعلام خروج امریکا از افغانستان، خروج نیروهای خارجی به عنوان شروط طالبان برای مذاکره، تمایل دولت کابل به مذاکره با طالبان، تمایل انتقال بقایای داعش به افغانستان و همچنین استراتژی امریکای ترامپ در خاورمیانه مورد تحلیل قرار گیرد.

شاید در میان برخی کشورهای غربی دیگر که با شکست داعش در منطقه نگران بازگشت تروریست‌های غربی به کشورهای خود هستند، با انتقال تروریست‌های باقیمانده به کشورهای دیگر از جمله افغانستان مشکلی نداشته باشند. این طرح و تلاش‌ها برای محقق ساختن آن، می‌تواند سرآغاز فرآیندی خطرناک باشد که منطقه را در آشوب امنیتی جدیدی فرو برد. به همین دلیل است که همکاری و هم افزایی کشورهای منطقه بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر می رسد.

در مذاکرات میان حمدالله محب رییس شورای امنیت ملی افغانستان و دریابان شمخانی نیز موضوعاتی از جمله،

- حمایت از نشست امنیتی منطقه‌ای که با حضور دبیران و مشاوران امنیت ملی ایران، افغانستان، روسیه، چین و هند چندی پیش در تهران برگزار شد و قرار است دومین نشست آن در کابل برگزار شود،

- تاکید بر خطر گسترش دامنه نفوذ داعش در افغانستان، حفظ، تقویت و گسترش پاسگاه‌های مرزی برای حفظ امنیت مرزها،

تاکید بسیاری شد که نشان از درک دو جانبه این خطر دارد.

در این باره ابراهیم فراهانی کارشناس مسائل خاورمیانه می گوید:

با علنی کردن مذاکرات ایران با طالبان در سفر اخیر شمخانی به افغانستان و حضور نمایندگان طالبان در تهران دو سناریو پیش بینی می شود:

۱ ـ ایران به عنوان تسهیل کننده مذاکرات میان طالبان و کابل عمل می کند تا برخلاف مسائل و مناقشات در غرب آسیا، وارد تعامل با جبهه عربی ـ آمریکایی می شود.

۲ ـ با توجه به صحبت های امروز محسن رضایی از موضوعی محرمانه در مورد فریب ترامپ تا پایان امسال یا سال آینده این فکت مهم، نشان از رویارویی جدید ایران در افغانستان با آمریکا و عربستان است.

خبرآنلاین

گزارش خطا

لینک کوتاه: https://aftabnews.ir/002ND1