گزارش تحلیلی از سفر نخست وزیر عراق به تهران توسعه همکاری های تهران ـ بغداد به شکل یک جانبه، غیر عملی است
آفتاب‌‌نیوز : 
در این حال، عامل اکثریت شیعه در عراق و وجود اماکن مقدسی که هر ساله هزاران ایرانی را به عراق می کشاند و از این طریق پیوندها بین دو ملت را تقویت می کند، ایران و عراق در مساعدترین شرایط برای توسعه همکاری ها در تمامی ابعاد سیاسی ـ اقتصادی ـ تجاری‌ـ فرهنگی و حتی نظامی قرار گرفته اند؛ فرصتی که در هیچ مقطعی از تاریخ معاصر بعد از استقلال عراق پیش نیامده است.
از این رو، گمان می رود که سفر ابراهیم جعفری به تهران، مناسبات ایران و عراق را وارد مرحله جدیدی کند؛ مرحله ای که دو ملت گذشته های ناگوار را به تدریج فراموش کنند و فصل نوینی در مناسبات را آغاز نمایند. آنطور که از قبل گفته شده است، قراردادهای مهمی بین مقامات ایرانی و عراقی به امضا خواهد رسید که تجارت بین دو کشور را افزایش داده و رفت و آمد زوار ایرانی به عراق را تسهیل خواهد کرد.
علاوه بر این، جمهوری اسلامی ایران آمادگی توسعه همکاری های اقتصادی و شرکت در امر بازسازی عراق را دارد. گفته شده که اعتباری معادل یک میلیارد دلار برای حمایت از شرکت های ایرانی فعال در عراق تخصیص یافته است. چنین اعتباری برای عراق قطعا قابل توجه خواهد بود، طرح انتقال نفت عراق به پالایشگاه آبادان و تصفیه نفت و ارسال مجدد به بصره از طرح های مهم مد نظر است. اتصال خطوط آهن ایران به عراق و از این طریق، سوریه می تواند ابعاد همبستگی منطقه ای را گسترش بدهد.
با این حال، اظهار نظری که به نقل از ابراهیم جعفری شده است که در این سفر بحث غرامت های جنگی مطرح نخواهد شد، غیر لازم به نظر می رسد. در هر گونه مذاکره ای بین ایران و عراق اگر واقعیت مسلم تجاوز نظامی رژیم صدام حسین قابلیت طرح نداشته باشد و برادران عراقی به هر دلیلی آمادگی بحث در قبال آن را نداشته باشند، انتظارات به حق مردم ایران برآورده نخواهد شد. باید توجه داشت توسعه همکاری ها به صورت یک جانبه، غیر عملی است. جنگ تحمیلی واقعیتی است که اتفاق افتاده است و لذا اصل غرامت های جنگی قابل خدشه نیست. نمی توان به دلیل تغییر رژیم در عراق پرونده جنگ تحمیلی را کاملا بست.
هیچ کس انتظار ندارد که عراق امروز تمامی غرامت ها را بپردازد. اما در همان حال، هیچ کس نباید انتظار داشته باشد که ملت ایران از حق مسلم خود صرف نظر کند. ناتوانی در پرداخت غرامت ها یک امر و اصل پذیرش آن امر دیگری است. وقتی آقای جعفری بگوید درباره اصل غرامت ها بحث نمی کند، معنای آن روشن است از قضا، موضوع غرامت های جنگی درمورد کویت هم اکنون وجود دارد و کویتی ها مدعی آن هستند و طبق یک فرمول که احتمالا دولت عراق در آن دخالتی ندارد، غرامت خود را به صوت تدریجی از درآمدهای نفتی عراق دریافت می کنند.
پس چگونه است که چنین فرمولی درباره ایران قابل بحث نیست؟
مناسبات، یک جانبه نخواهد بود.
حسن نیت هر دو طرف لازمه توسعه مناسبات متوازن و تضمن منافع متقابل است. اگر عراق انتظار دارد که ایران در تمامی جهات از این کشور بحران زده حمایت کند، ایران نیز انتظارات به حقی دارد که برادران عراقی باید درباره آن فکر کنند. ملت ایران به درستی شرایط کنونی عراق را درک می کند. عراق اشغال شده مجال اندکی برای اعمال قدرت ملی دارد. ایران مایل است که عراقی ها هرچه زودتر از این حالت بیرون بیایند و عراق همسایه ای معتبر با حاکمیتی ملی ـ اسلامی، آرام و با ثبات باشد. زیرا نا امنی در عراق برای کل منطقه خطراتی خواهد داشت. ایران امنیت عراق را امنیت ملی خود می داند و خواهان همکاری جدی است.
اما رهبران کنونی عراق این موضوع را به درستی بدانند که امریکا اهداف خاص خود را در عراق و منطقه دارد؛ اهدافی که با منافع ملی عراقی ها و کشورهای منطقه در تضاد قرار می گیرد.
رهبران عراق باید فکر روزی را کنند که ارتش امریکا در عراق نیست و امنیت ملی شان را خودشان باید تامین کنند در همین ارتباط، همه کشورهای همجوار با عراق در حفظ امنیت عراق ذینفع هستند و تلاش های دولت آقای جعفری را ارج خواهند گذاشت. ایران بیشترین تلاش را در همین رابطه و بیشترین همکاری ها را خواهد کرد. اما قبل از آن دولت عراق باید به حقوق مسلم ایران در مرزها و عوامل اختلاف برانگیز اعتراف کند. بحث حل مسائل را به فرصت مناسب تری در آینده می توان موکول کرد، ولی اصل پذیرش آنها موضوعی نیست که بتوان آن را به آینده ای نامعلوم حواله کرد.
سفر آقای جعفری به ایران با استقبال روبرو است و این خود نشان می دهد که عراق امروز با عراق صدام حسین تفاوت های جدی پیدا کرده است. این تفاوت ها را باید به درستی درک کرد و به آن ارج گذاشت. لازمه درک به موقع و درست آنها پذیرش تمامی آن چیزی است که در گذشته وجود داشته است. جنگ تحمیلی نیز بخشی از همین واقعیت ها است.
در این حال، عامل اکثریت شیعه در عراق و وجود اماکن مقدسی که هر ساله هزاران ایرانی را به عراق می کشاند و از این طریق پیوندها بین دو ملت را تقویت می کند، ایران و عراق در مساعدترین شرایط برای توسعه همکاری ها در تمامی ابعاد سیاسی ـ اقتصادی ـ تجاری‌ـ فرهنگی و حتی نظامی قرار گرفته اند؛ فرصتی که در هیچ مقطعی از تاریخ معاصر بعد از استقلال عراق پیش نیامده است. از این رو، گمان می رود که سفر ابراهیم جعفری به تهران، مناسبات ایران و عراق را وارد مرحله جدیدی کند؛ مرحله ای که دو ملت گذشته های ناگوار را به تدریج فراموش کنند و فصل نوینی در مناسبات را آغاز نمایند. آنطور که از قبل گفته شده است، قراردادهای مهمی بین مقامات ایرانی و عراقی به امضا خواهد رسید که تجارت بین دو کشور را افزایش داده و رفت و آمد زوار ایرانی به عراق را تسهیل خواهد کرد.
علاوه بر این، جمهوری اسلامی ایران آمادگی توسعه همکاری های اقتصادی و شرکت در امر بازسازی عراق را دارد. گفته شده که اعتباری معادل یک میلیارد دلار برای حمایت از شرکت های ایرانی فعال در عراق تخصیص یافته است. چنین اعتباری برای عراق قطعا قابل توجه خواهد بود، طرح انتقال نفت عراق به پالایشگاه آبادان و تصفیه نفت و ارسال مجدد به بصره از طرح های مهم مد نظر است. اتصال خطوط آهن ایران به عراق و از این طریق، سوریه می تواند ابعاد همبستگی منطقه ای را گسترش بدهد.
با این حال، اظهار نظری که به نقل از ابراهیم جعفری شده است که در این سفر بحث غرامت های جنگی مطرح نخواهد شد، غیر لازم به نظر می رسد. در هر گونه مذاکره ای بین ایران و عراق اگر واقعیت مسلم تجاوز نظامی رژیم صدام حسین قابلیت طرح نداشته باشد و برادران عراقی به هر دلیلی آمادگی بحث در قبال آن را نداشته باشند، انتظارات به حق مردم ایران برآورده نخواهد شد. باید توجه داشت توسعه همکاری ها به صورت یک جانبه، غیر عملی است. جنگ تحمیلی واقعیتی است که اتفاق افتاده است و لذا اصل غرامت های جنگی قابل خدشه نیست. نمی توان به دلیل تغییر رژیم در عراق پرونده جنگ تحمیلی را کاملا بست.
هیچ کس انتظار ندارد که عراق امروز تمامی غرامت ها را بپردازد. اما در همان حال، هیچ کس نباید انتظار داشته باشد که ملت ایران از حق مسلم خود صرف نظر کند. ناتوانی در پرداخت غرامت ها یک امر و اصل پذیرش آن امر دیگری است. وقتی آقای جعفری بگوید درباره اصل غرامت ها بحث نمی کند، معنای آن روشن است از قضا، موضوع غرامت های جنگی درمورد کویت هم اکنون وجود دارد و کویتی ها مدعی آن هستند و طبق یک فرمول که احتمالا دولت عراق در آن دخالتی ندارد، غرامت خود را به صوت تدریجی از درآمدهای نفتی عراق دریافت می کنند.
پس چگونه است که چنین فرمولی درباره ایران قابل بحث نیست؟
مناسبات، یک جانبه نخواهد بود.
حسن نیت هر دو طرف لازمه توسعه مناسبات متوازن و تضمن منافع متقابل است. اگر عراق انتظار دارد که ایران در تمامی جهات از این کشور بحران زده حمایت کند، ایران نیز انتظارات به حقی دارد که برادران عراقی باید درباره آن فکر کنند. ملت ایران به درستی شرایط کنونی عراق را درک می کند. عراق اشغال شده مجال اندکی برای اعمال قدرت ملی دارد. ایران مایل است که عراقی ها هرچه زودتر از این حالت بیرون بیایند و عراق همسایه ای معتبر با حاکمیتی ملی ـ اسلامی، آرام و با ثبات باشد. زیرا نا امنی در عراق برای کل منطقه خطراتی خواهد داشت. ایران امنیت عراق را امنیت ملی خود می داند و خواهان همکاری جدی است.
اما رهبران کنونی عراق این موضوع را به درستی بدانند که امریکا اهداف خاص خود را در عراق و منطقه دارد؛ اهدافی که با منافع ملی عراقی ها و کشورهای منطقه در تضاد قرار می گیرد.
رهبران عراق باید فکر روزی را کنند که ارتش امریکا در عراق نیست و امنیت ملی شان را خودشان باید تامین کنند در همین ارتباط، همه کشورهای همجوار با عراق در حفظ امنیت عراق ذینفع هستند و تلاش های دولت آقای جعفری را ارج خواهند گذاشت. ایران بیشترین تلاش را در همین رابطه و بیشترین همکاری ها را خواهد کرد. اما قبل از آن دولت عراق باید به حقوق مسلم ایران در مرزها و عوامل اختلاف برانگیز اعتراف کند. بحث حل مسائل را به فرصت مناسب تری در آینده می توان موکول کرد، ولی اصل پذیرش آنها موضوعی نیست که بتوان آن را به آینده ای نامعلوم حواله کرد.
سفر آقای جعفری به ایران با استقبال روبرو است و این خود نشان می دهد که عراق امروز با عراق صدام حسین تفاوت های جدی پیدا کرده است. این تفاوت ها را باید به درستی درک کرد و به آن ارج گذاشت. لازمه درک به موقع و درست آنها پذیرش تمامی آن چیزی است که در گذشته وجود داشته است. جنگ تحمیلی نیز بخشی از همین واقعیت ها است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید