ردپای نفتی شرکت‌های بین‌المللی از خزر تا خلیج فارس/ تداوم تحریم نفت ایران به سود چه کسانی است؟
محمود خاقانی درباره تعریف پروژه‌های نفتی عراق با همکاری شرکت‌های بین‌المللی و تاثیر آن بر تولید و بازاریابی انرژی ایران اظهار داشت: اخیرا توتال فرانسه با عراق به تفاهم رسیده و قرار است مبلغ ۲۷ میلیارد دلار در این کشور سرمایه گذاری کند، همین میزان سرمایه‌گذاری را نیر با همکاری چین و روسیه در قطر امارات و عربستان پیگیری می‌کند. در عراق بخش‌هایی که مخازن مشترک نفتی با ایران بوده و جزء مخازن غنی به حساب می‌آیند شرکت‌های امریکایی مثل اگزون موبیل و شورون نیز که خود قبلا در زمینه اکتشاف و توسعه حضور داشتند؛ اکنون هم برنامه‌هایی در دستور کار دارند، علاوه بر این‌ها لوک اویل و گس پروم روسی نیز در عراق فعال هستند.
وی افزود: نکته مهم اینکه شرکت‌های بزرگ نفتی بین المللی چه از نوع چینی و روس و چه امریکایی و اروپایی سعی دارند کیک نفت آسان و کم هزینه خاورمیانه را دراین شرایط اقتصادی نگران کننده بین‌المللی مثل رکود و تورم در امریکا و اروپا بین خودشان تقسیم کنند و البته حمایت دولت‌های خود را نیز دارند، به طور مثال از زمانی که جنگ اوکراین آغاز شد هم شرکت‌های بزرگ روسی و چینی و هم اروپایی و امریکایی سود کلانی داشتند به طوری که بایدن اعلام کرد شرکت‌های نفتی امریکایی از زمان شروع جنگ اوکراین ۲۰۰ میلیارد دلار سود کردند.
این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: در هر حال ورای اهدافی که شرکت‌های بزرگ نفتی بین المللی در کشور‌هایی مثل عراق دنبال می‌کنند آنگونه که مشخص بوده و قابل انکار نیست؛ عراق با تولید رقم بسیار بالا در بازار جایگزین ایران در اوپک و بازار نفت شده و کشور ما به ردیف پایین‌تری در اوپک تنزل یافته است.
وی با اشاره به اهداف کمپانی‌های نفتی در کشور‌های دارای ذخایر انرژی گفت: اکنون کشوری مثل فرانسه از نظر تولید انرژی هسته‌ای به اشباع رسیده یعنی نیروگاه‌های هسته‌ای فرانسه بیش از عمر طبیعی خود کار کرده‌اند و باید تعطیل شوند. با این وضعیت فرانسه به شدت به واردات گاز طبیعی و فسیلی نیاز دارد بنابراین از هر اهرمی برای تامین انرژی خود که در پی اوضاع جنگ روسیه و اوکراین هم دچار چالش سده بود بهره می‌برد.
خاقانی تاکید کرد: اکنون شرکت‌های بین المللی با الهام از تجارب جنگ روسیه و اوکراین و چالشی که کشور‌های اروپایی در زمینه تامین انرژی دچار شدند در پی اتخاذ تدابیر بلندمدت برای دستیابی به منابع ارزان و مطمئن انرژی هستند و در این بین عراق بهترین گزینه در راستای نیل به این اهداف است.
وی بیان داشت: اکنون شرکت‌های چندملیتی غیر از عراق؛ در خزر، آسیای میانه و تقریبا تمام کشور‌های حاشیه خلیج فارس نیز ردپا دارند تا سرمایه و سود نفتی خود را تضمین کنند. این مسئله‌ای است که ایران باید در زمینه توسعه میادین نفتی و گازی بخصوص میادین مشترک مدنظر قرار دهد.
این کارشناس حوزه انرژی خاطرنشان کرد: آنچه مشهود است اینکه شرکت‌های نفتی بین المللی راضی به تداوم تحریم نفت ایران هستند تا ایران از محاسبات آینده سرمایه گذاری برای تامین امنیت نفت و گاز حذف شده باشد تا خود با سهولت بیشتری روی کشور‌های دیگر از جمله عراق تمرکز کنند.
