تولد یک ارکستر جدید در پایتخت
در همین راستا تصمیم گرفتیم صحبتی با شهرام توکلی و حامد فکوری داشته باشیم و علت تشکیل این ارکستر و هدف آن را جویا شویم.
«مدرسه ارکستر پایتخت» و یک رویکرد آموزشی
در ابتدا شهرام توکلی (آهنگساز) درباره این ارکستر توضیح داد: مدرسه ارکستر پایتخت حدود ۸ سال پیش تاسیس شده است؛ این مدرسه در ابتدا تنها یک ارکستر سمفونیک آموزشی داشت که پس از مدتی آموزش، برای آن رده‌بندی سنی در نظر گرفتیم و دو ارکستر برای دو رده سنی هفت تا ۱۵ سال و ۱۵ سال به بالا تشکیل دادیم. زمانی هم که هنرجویان این ارکستر در مدرسه تحصیل و پیشرفت کردند، فراخوانی برای تشکیل یک ارکستر غیر آموزشی منتشر کردیم و از شهریورماه با ارکستر غیر آموزشی مدرسه در حال تمرین هستیم و تیرماه سال آینده روی صحنه خواهیم رفت.
او ادامه داد: در همین حین درخواست‌های زیادی از نوازندگان ساز‌های ایرانی داشتیم که برای آن‌ها هم ارکستری تشکیل دهیم. همین امر بهانه‌ای شد که تا برای نوازندگان ساز‌های ایرانی هم ارکستر‌هایی تشکیل دهیم. در نتیجه با آقای حامد فکوری که در این زمینه تجربه دارند، صحبت کردم و ایشان هم پذیرفتند. اکنون قرار است، دو ارکستر ساز‌های ایرانی را در رده‌های سنی ۱۰ تا ۱۸ سال و ۱۸ تا ۳۵ سال تأسیس کنیم که هر دو ارکستر جنبه آموزشی خواهند داشت.
توکلی درباره هدف تشکیل این ارکستر گفت: اسم مجموعه، «مدرسه ارکستر پایتخت» است و زمانی که صحبت از مدرسه می‌شود، یعنی رویکرد آموزشی است. ما با تشکیل دو ارکستر آموزشی موسیقی کلاسیک، توانستیم با برنامه‌های آموزشی خود به نوازندگان توانمندی برسیم که بتوانیم با حضور آن‌ها یک ارکستر غیر آموزشی تشکیل دهیم. حال این امر انگیزه‌ای خواهد بود برای نوازندگان ارکستر‌های آموزشی که بدانند می‌توانند با تلاش و پیشرفت وارد ارکستر‌های غیر آموزشی شوند. اکنون در این دو ارکستر آموزشی ساز‌های ایرانی هم، پس از مدتی آموزش و پیشرفت، به آن مرحله خواهیم رسید که یک ارکستر غیر آموزشی خواهیم داشت.
از توکلی سوال کردیم که آیا تا به حال ارکستر سمفونیک غیر آموزشی مدرسه، اجرای عمومی هم داشته است که پاسخ داد: ارکستر سمفونیک پایتخت در تیرماه به رهبری خود من به مدت دو شب در سالن رودکی روی صحنه رفت. ۲۰ نفر از نوازندگان این ارکستر را از طریق فراخوان جذب کردیم که سطح خوبی داشتند و باقی آن‌ها از نوازندگان دو ارکستر غیر آموزشی مدرسه بودند. ما هر فصل پس از برگزاری یک کنسرت، فراخوانی برای کنسرت بعدی صادر می‌کنیم که در کنار نوازندگان ارکستر‌های آموزشی، نوازندگان جدیدی که سطح خوبی دارند و می‌توانند مستقیم وارد ارکستر شوند را جذب کنیم. حال برای پروژه بعدی این ارکستر، اول آبان یک آزمون برگزار خواهیم کرد و پس از آن تمرینات ما شروع خواهد شد.
این هنرمند همچنین درباره منابع مالی اداره این ارکستر‌ها گفت که هنرجویان آن‌ها برای ادامه‌دار بودن این مسیر حق عضویت پرداخت می‌کنند.
جایی برای آموزش هم‌نوازی در ارکستر نداریم
همان‌طور که پیشتر اشاره شد، ارکستر ساز‌های ایرانی پایتخت قرار است به سرپرستی و با تدریس حامد فکوری (آهنگساز) تشکیل شود. به همین جهت تماسی هم با او داشتیم که درباره این امر گفت: ما در ایران مدرسه ارکستر نداریم که نوازندگان موسیقی ایرانی، آموزش نوازندگی در ارکستر را هم فرا بگیرند. اصولا روند این‌گونه است که نوازندگان از سر ذوق و خواسته خود نوازندگی ساز را یاد می‌گیرند و نوازندگی در ارکستر را هم به صورت تجربی فرا می‌گیرند که یا در ارکستر موفق می‌شوند یا نمی‌شوند، اما آقای شهرام توکلی قبلا پس از تشکیل دو ارکستر آموزشی، ارکستر سمفونیک پایتخت را تشکیل داده بودند و اکنون قرار است ارکستر ساز‌های ایرانی را هم تشکیل دهند که البته روند ما در ابتدا به صورت آموزشی است.
او ادامه می‌دهد: حضور در این ارکستر‌های آموزشی با آزمون ورودی صورت می‌گیرد و کسانی می‌توانند، وارد ارکستر‌های آموزشی شوند که به استاندار‌های لازم در نوازندگی برای حضور در ارکستر رسیده باشند.
همچنین از او سوال می‌کنیم که چرا فعالیت ارکستر‌هایی که به صورت خصوصی در ایران تشکیل می‌شوند، دوامی ندارد؟ که پاسخ می‌دهد: این امر در درجه اول به چرخه اقتصادی موسیقی در ایران برمی‌گردد که به دلایل مختلف ناقص است؛ زیرا اقتصاد موسیقی بحثی کاملا مجزا از بحث‌های هنری و معنوی موسیقی است و به همین جهت اصولا این ادامه حیات است که برای این ارکستر‌ها دشوار است. درحقیقت این ارکستر‌ها باید هزینه‌های بالایی برای اجاره سالن تمرین و اجرا بپردازند، درحالی که نرخ بلیت آن‌ها بسیار کمتر از کنسرت‌های پاپ است.
فکوری ادامه می‌دهد: این نوع فعالیت‌های موسیقایی باید همانند آنچه در همه جای دنیا در جریان است، توسط دولت‌ها حمایت مالی شود؛ زیرا برخلاف موسیقی پاپ که حمایت عامه مردم را دارد و می‌تواند چرخه اقتصاد خود را بگرداند، سایر ژانر‌های جدی‌تر کمتر حمایت مردم را دارند و دولت هم حمایتی از آن‌ها ندارد.
