جزئیات انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم +جدول زمانبندی
در حالی طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی مخبر با موافقت رهبر انقلاب در جایگاه مدیریت قوه مجریه قرار گرفت که قرار است معاون اول رئیس جمهور در این سمت، مجری برگزاری انتخابات بعدی ریاست جمهوری باشد.
به گزارش کمیته اطلاع رسانی وزارت کشور، کلیات جدول زمان بندی انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری مطابق با اصل ۱۳۱ قانون اساسی به شرح زیر است:
در پی وقوع سانحه سقوط بالگرد حامل سید ابراهیم رئیسی در بعدازظهر یکشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ و شهادت رئیس جمهور و جمعی از همراهان وی، اصل ۱۳۱ قانون اساسی مورد استفاده قرار گرفت. اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از تشکیل شورایی برای اداره امور اجرایی کشور برای مدت ۵۰ روز و تدارک انتخابات ریاست جمهوری روایت دارد که جزئیات این اصل بدین شرح است:
«در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس‌جمهور یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس‌جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس‌جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را بر عهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس‌جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت ۵۰ روز رئیس‌جمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیس‌جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.»
رهبر انقلاب در پی شهادت آیت الله رئیسی، پیام تسلیتی صادر کردند که در بخشی از این پیام آمده است: «جناب آقای مخبر طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی در مقام مدیریت قوه‌ی مجریه قرار می‌گیرد و موظف است به همراهی رؤسای قوای مقنّنه و قضائیه ترتیبی دهند که ظرف حداکثر پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود.»
با این حساب با موافقت رهبر معظم انقلاب محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور به همراه محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی و غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضائیه مدیریت قوه مجریه تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را بر عهده خواهد گرفت.
صبح دیروز نیز جلسه فوق العاده هیأت دولت به ریاست مخبر با حضور اعضای دولت برگزار شد که مصوباتی در پی داشت و امور جاری کشور پیگیری شد. به گفته بهادری جهرمی سخنگوی دولت، از جمله مصوبات امروز هیأت وزیران، تعیین کمیته‌هایی برای اجرای برنامه‌ها و امور کشور از جمله کمیته‌های تشریفات، اجرایی، اقتصادی، بین الملل و ... با حضور تعدادی از وزرا و معاونان رئیس جمهور در هر یک از کمیته‌ها بود.
دوره ریاست جمهوری رئیس بعدی قوه مجریه چند ساله است؟
هادی طحان نظیف نیز دیروز در برنامه زنده تلویزیونی درباره جانشینی رئیس جمهور فقید با تشریح روند اجرای اصل ۱۳۱ قانون اساسی، اعلام کرد در پایان این ۵۰ روزی که معاون اول رئیس جمهور ریاست شورای متشکل از رؤسای دو قوه دیگر و معاون اول رئیس جمهور را بر عهده دارد، رئیس جمهور منتخب به مدت ۴ سال در سمت ریاست قوه مجریه خواهد بود.
به گفته سخنگوی شورای نگهبان، این موضوع علاوه بر اینکه در قانون اساسی هم آمده، رویه دوره‌های قبل هم بوده است کما اینکه وقتی محمد علی رجایی به شهادت رسید، حضرت آیت الله خامنه‌ای برای دوره ۴ ساله در کسوت رئیس جمهور منتخب مردم ایران قرار گرفت؛ بنابراین با اعلام سخنگوی شورای نگهبان، برخی اظهارنظر‌ها مبنی بر اینکه قانون اساسی در خصوص اینکه رئیس جمهور منتخب، مدت باقی مانده از رئیس جمهور فقید را ادامه می‌دهد یا یک دوره جدید مستقل خواهد شد، نیاز به تفسیر شورای نگهبان دارد، محلی از اعراب نخواهد داشت.
رئیسی برای برگزاری مراسم افتتاح مشترک سد مرزی قیزقلعه‌سی میان ایران و آذربایجان به همراه الهام علی‌اف رئیس جمهور این کشور به آذربایجان شرقی رفته بود که پس از برگزاری این مراسم برای افتتاح طرح توسعه و ارتقای کیفیت فرآورده‌های نفتی پالایشگاه تبریز با استفاده از بالگرد به این شهر در حرکت بود که دچار سانحه سقوط شد.
در این سانحه، علاوه بر رئیسی، آل هاشم، نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی، رحمتی استاندار این استان، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، خلبان، کمک خلبان، کروچیف (Crew Cheif) (رئیس خدمه پرواز) سرتیم حفاظت و یکی از محافظان و چند تن دیگر از همراهان از جمله سرنشینان این بالگرد بودند که به شهادت رسیدند.
رئیسی در انتخابات ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ به عنوان هشتیم رئیس جمهوری اسلامی ایران منتخب شد و از ۱۷ مرداد همان سال فعالیت خود به عنوان رئیس دولت سیزدهم را آغاز کرد.
