در دوران اصلاحات آگاهانه پارادايم حاكم بر نفت را تغيير داديم

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: بیژن زنگنه وزیر نفت دولت اصلاحات در همایش ملی نفت و سیاست خارجی ضمن اعلام مطلب فوق افزود: ما در دولت اصلاحات اصولی را‌ پذیرفته بودیم و براساس آن راهبردهایمان را تنظیم کردیم یکی از این اصول ‌پذیرش اصل تعامل با تولید‌کنندگان بزرگ در اوپک در عین رقابت بود.

او گفت: اوپک سازمان رقبا برای همکاری است هرکسی به اوپک می‌آید می‌خواهد سر بقیه کلاه بگذارد و منافعش را از جیب دیگران درآورد. 

او که با هدف تشریح سیاست‌های دولت اصلاحات در بخش نفت در این همایش سخنرانی می‌کرد، گفت: حالا اگر سیاست‌مداری دنبال حداکثر کردن منافع دیگری باشد باید به او شک کرد.

ما در دولت اصلاحات گفتیم می‌خواهیم فحش ندهیم مودب صحبت کنیم به رهبران کشورها تهمت نزنیم نگوییم شما نوکر کی هستید، کی نیستید داخل جلسات محکم و مودبانه صحبت می‌کردیم و در بیرون با احترام برخورد می‌کردیم نه مثل بعضی‌ها که در داخل جلسات نرمش به خرج می‌دهند و در مجامع علنی فحش می‌دهند.

ما براساس این سیاست بود که به عربستان بی‌احترامی نکردیم و‌ پذیرفتیم با تعامل با تولید‌کنندگان بزرگ منافع‌مان بیشتر حفظ می‌شود.
او ادامه داد: برای رسیدن به هدف تعریف شده یعنی دست یافتن به قیمت مناسب فروش نفت و مشتقات آن از یک طرف با تحریم مواجه بودیم و از یک طرف با تولید‌کنندگان بزرگ مثل عربستان مشکل داشتیم اما با همین سیاست توانستیم بسیاری از مشکلاتمان را حل کنیم.

او گفت: من اعتقاد دارم واقعیت‌هایی در جهان است که باید به آن توجه کرد جهان ثابت نیست جهان دهه 60 و 70 با جهان فعلی فرق می‌کند و باید تغییر را ‌پذیرفت جنگ سرد مختصاتی داشت و امروز مختصات دیگری در جهان وجود دارد.

به عقیده من سیاست عربستان هم براساس همین تغییرات بعد از یازده سپتامبر متفاوت شد و از مارکت شیر سنتی (مشارکت سنتی در بازار) به (قیمت منطقی) تغییر کرد. ما در سیاست‌های‌مان همراهی با مصرف‌کنندگان را گنجاندیم. گفتیم با مصرف‌کنندگان رفتار دوستانه باید داشته باشیم. فحش نمی‌دهیم. تعامل می‌کنیم خاطرم هست یک شب در جلسه‌ای با حضور ولیعهد هلند شرکت داشتم چه نمایندگان تولید‌کننده چه نماینده مصرف‌کنندگان هم در این جلسه بودند بحث نفت بود گفتند تکلیف ما را روشن کنید شما نفت می‌خواهید یا حکومت هم می‌خواهید. وزیر هلندی در پاسخ به من درباره مصدق صحبت کرد و گفت: قبول داریم که آن کارها فاجعه بوده است.

زنگنه اشاره کرد: ما سیاست‌هایی در دستور کارمان قرار دادیم ودر مقابل تحریم آمریکا طوری عمل کردیم که همه کشورها جز خود آمریکا این تحریم را دور زدند.

در جلسه اوپک حضور داشتم قیمت نفت در آن زمان بالا رفته بود خبرنگار آمریکایی به من گفت می‌خواهم با شما مصاحبه‌ای بکنم از شما می‌پرسم علل افزایش قیمت نفت چیست و شما در پاسخ تحریم‌ها را پیش بکشید. من هم گفتم آمریکا با خرید نفت گران‌ تاوان تحریم هایش را پس می‌دهد.
او ادامه می‌دهد: حتی وزیر انرژی اتحادیه اروپا که یک خانمی بود یک بار در ریاض به من گفت: ما برای مشارکت در توسعه میدان‌های نفتی و گازی شما چه کار باید بکنیم گفتم: تکنولوژی می‌خواهیم پول ارزان و بازار تنظیم شده برای صادرات گاز.

او گفت: برای فعال کردن دیگر کشورها به ژاپن گفتیم 3/4 میلیارد دلار به ما وام بده تا توسعه میدان آزدگان را به شما بدهیم به چین گفتیم برای حضور در میدان یادآوران این قدر ال ان جی از ما بخر. هند هم همینطور این‌ها کارهای مهمی بود وقتی به چین می‌رفتیم سرگردان نبودیم که در باره چه چیزی صحبت کنیم نتایجش را هم می‌بینیم در سال‌های تصدی دولت اصلاحات 30 میلیارد دلار سرمایه به بخش نفت تزریق شد و 18 میلیارد دلار برای پتروشیمی جذب کردیم.

ظرفیت تولید نفت ما از 3 میلیون 850 هزار بشکه در سال 76 به 4 میلیون و 200 هزار بشکه 74 رسید.

او ادامه داد: سهم گاز در سبد انرژی از 37 درصد به 60 درصد رسید و با ارجای کار به صنایع داخلی 50 هزار نفر به طور مستقیم در عسلویه مشغول به کار شدند و 100 هزار نفر به طور غیر مستقیم در صنایع پایین دستی اشتغال داشتند.

او گفت: در کشورهای نفت خیز جهان سوم وزارت نفت، وزارت خارجه دوم تلقی می‌شود برای همین بود که ما ماهی یک بار با حضور رئیس کل بانک مرکزی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، وزارت خارجه و وزارت امور اقتصادی ودارایی جلسه‌ای در حضور رئیس‌جمهور تشکیل می‌دادیم تا سیاست‌های کلان بخش نفت را تدوین کنیم.

او ادامه داد: امروز از افزایش تولید و حفظ رتبه ایران در بازار جهانی نفت صحبت می‌شود اما باید بدانیم که رتبه ما با چه سهمی از بازار و چه نسبتی با مقایسه با تولید‌کنندگان منطقه‌ای حفظ می‌شود همین که رتبه دوم اوپک را داشته باشیم کافی نیست ما 8 سال پیش نسبتمان به عربستان 50 درصد بود و رتبه دوم را داشتیم اما حالا این نسبت زیر 40 درصد است قبل از انقلاب نسبت تولید ما به عربستان 80 درصد بود اما بعد از انقلاب داوطلبانه این رقم را به 20 درص کاهش دادیم و بعد هم جنگ تحمیلی شروع شد ما نه تنها با هدف اقتصادی صرف بلکه با هدف ارتقای توان امنیتی ملی باید بر ظرفیت‌سازی تولید نفت و اجرای سریع طرح‌های تولید نفت تاکید کنیم.

ما در دولت اصلاحات آگاهانه پاردایم حاکم بر نفت را تغییر دادیم گفتیم نفت درآمد نیست بلکه ثروت بین نسلی است و از طریق آن باید اقتصاد متکی به نفت را تبدیل به اقتصاد قدرتمند کنیم یعنی در پایه قدرت نفت اقتصاد را بنا کنیم نه اینکه بودجه ما متکی به نفت باشد این کار برای ما پرهزینه بود حساب ذخیره را درست کردیم و آگاهانه دسترسی دولت به نفت را محدود کردیم. مثلاً در برنامه سوم به طور متوسط 15 دلار از فروش هر بشکه نفت را در بودجه گنجاندیم و این رقم در برنامه چهارم 23 دلار شد در زمانی که ما بودیم ده‌ها میلیارد دلار وام به بخش خصوصی دادیم اما بعدها اطلاعی ندارم که این منابع چه شد که گفتند محرمانه است. 

او اضافه کرد: ما سعی می‌کردیم بودجه توسعه میادین نفتی وگازی را از خارج تامین کنیم و پول داخلی را برای توسعه بخش‌های دیگری اقتصاد بگذاریم بعد دولت اصلاحات کاهش وابستگی نفت به بودجه عمرانی اتفاق افتاد همین جا تاکید می‌کنم اگر کشوری نتواند برای صنعت نفت خود از فاینال و سرمایه خارجی استفاده کند با علامت خیلی بدی مواجه شده است.

او همچنین با اشاره به اهمیت توسعه میادین مشترک گفت: من آن زمان هم که وزیر بودم یکبار به نمایندگان مجلس گفتم حکایت شما در پرسیدن سوال از من که چرا قرارداد گران بسته‌اید و... حکایت این است که کوی از طلا در مرز مشترک ما با یک کشور ریخته و ما برای بردن سهم‌مان باید لودر اجاره کنیم هرکه هم زودتر برد و هر چقدر بیشتر برد برنده است حالا شما به جای اینکه ببینید چقدر از ثروتمان را آورده‌ایم درباره قیمت اجاره لودر از من سوال می‌کنید. 

اواضافه کرد: متاسفانه تخریب‌هایی که در میادین نفتی صورت می‌گیرد را کسی نمی‌بیند اما تخریب یک معدن شن و ماسه به چشم همه می‌آید آن وقت بعضی‌ها می‌گویند ما از همه دنیا بهتر بهره‌برداری می‌کنیم.