کمک بلاعوض ایران به هند و پاکستان!

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب-سرویس اقتصاد و صنعت: محمدهادی نژاد حسینیان ـ معاون سابق امور بین‌الملل وزارت نفت در گفت‌وگو با ایسنا، مطالب مهمی را درباره امضای خط لوله گاز ایران به هند موسوم به «خط لوله صلح» مطرح کرد.

کادوی هر ایرانی برای آشتی هند و پاکستان!
وی با اشاره به این‌که دو نكته اساسی درباره گازمطرح است، گفت: «اول این‌که قیمت گاز در سطح بین‌المللی روبه افزایش است و دوم آن‌که قیمت گاز در جهت بین‌المللی شدن پیش می‌رود و دیگر همانند سابق براساس قیمت سایر حامل‌های انرژی در هر بازارمحاسبه نمی‌شود».

معاون سابق امور بین‌الملل وزارت نفت بنابر اطلاعات تهیه شده توسط تعدادی از كارشناسان نفت، نتایج حاصل از تخفیفاتی که در فرمول توافق شده مشاهده می‌شود را به این شرح اعلام کرد: «اگر حجم صادرات به هند و پاكستان روزانه 60 میلیون متر مكعب باشد، از جیب مردم ایران روزانه 25 میلیون دلار به هندی‌ها و پاكستانی‌ها تخفیف داده می‌شود و اگر 150 میلیون متر مكعب در روز صادر كند، میزان تخفیف روزانه بالغ بر 55 میلیون دلار خواهد شد و در دوره 25 ساله قرارداد برای حالت اول 225 میلیارد دلار و برای حالت دوم 495 میلیارد دلار تخفیف داده می‌شود. به طور خلاصه قرار است برای رفع تنش بین هند و پاكستان از طرف هر ایرانی 2.3 تا 7 میلیون دلار به شركت‌های گاز هند و پاكستان كمك بلاعوض شود.»!
نژاد حسینیان در این مصاحبه تصریح کرده است؛ منافع ملی کشور ایجاب می‌کند که با توجه به كاهش شدید ارزش دلار، قرارداد خط لوله صلح برمبنای یورو امضا شود. 

وی اظهار كرد: «به‌این ترتیب كشور از درگیر شدن مجدد با مشكلات دلار رهایی پیدا خواهد كرد».

وی با اشاره به افزایش قیمت نفت، گفت: «قیمت به دست آمده از فرمول توافق‌شده برای صادرات گاز به هند و پاكستان حدود 60 درصد از قیمت‌های امروز بازار دنیا كمتر است».

او خاطرنشان كرد: «براساس فرمول 1.15 + P=6.3% Jcc (؛Jcc متوسط وزنی قیمت نفت خام‌های وارداتی به ژاپن) كه بنا بر گفته مطبوعات هندی فرمول توافق شده برای تعیین قیمت گاز خط لوله صلح است، برای نفت 120 دلار قیمت گاز خط لوله 8.71 دلار می‌شود و این در حالی است كه قیمت گاز در بازار حدود 22 دلار است».

نژادحسینیان فرمول‌های ارائه شده برای فروش LNG به كره جنوبی و ژاپن (تك محموله) را به صورت P=0.16 *Jcc+ 0.88 و P= 0.185 *Jcc + 1.05 اعلام كرد كه با توجه به این فرمول‌ها براساس نفت 120 دلاری قیمت گاز به ترتیب 20 و 23 دلار خواهد بود که تفاوت فاحشی با قیمت گاز ایران در خط لوله صلح دارد.

بعید است نمایندگان مجلس موافقت کنند
وی با اشاره به نفش مجلس در تصمیم‌گیری‌های مهم افزود: «ظاهرا تخفیف درچنین قراردادی نیاز به رای دوسوم نمایندگان مجلس دارد كه بسیار بعید است نمایندگان ملت با آن موافقت کنند. باتوجه به آنچه كه گفته شد اشكالات فرمول قیمتی كه بر سر آن توافق شده و ضرورت تعیین فرمول قیمت جدیدی كه منافع ملی را حفظ كند، روشن می‌شود».

امید به اصلاح قیمت‌ها در هنگام بازنگری نداشته باشیم
او در خصوص اهمیت بند دوره بازنگری گفت: «این موضوع مهمی است و تقریبا تمامی قراردادهای فروش گاز این بند را دارند، ولی نباید با امید به این كه در آینده با استفاده از این بند، قیمت‌ها را اصلاح می‌كنیم در ابتدا تخفیف‌های كلان به خریدار بدهیم، زیرا پذیرش قیمت‌های بسیار پائین در ابتدای عقد قرارداد بهانه‌ای برای خریدار جهت حفظ آن است؛ به این معنا كه چنین استدلال می‌كند كه فروشنده اگر اختلاف قیمت با بازار خیلی برایش مهم بود، درابتداهم زیر بار نمی‌رفت»!


تحریک خریداران گاز ایران
نژادحسینیان در پاسخ به این سوال كه به نظر شما تاثیر شرایط این قرارداد بر سایر قراردادهای صادرات گاز ایران چه خواهد بود؟ توضیح داد: «اگر قرارداد با فرمول توافق شده كنونی امضا شود، به احتمال زیاد موجب تحریك تركیه و سایر خریداران گاز ایران برای گرفتن تخفیف در مورد قراردادهای موجود خواهد شد. همچنین اگر اصل كامله‌الوداد در قراردادهای آنها وجود داشته باشد، به احتمال زیاد موفق به گرفتن تخفیف خواهند شد. از سوی دیگر قیمت پایین توافق شده، پایه‌ای برای قراردادهای جدید گازی ایران تلقی می‌شود، بنابراین زیانی كه به منافع ملی ما وارد می‌شود، تنها زیان ناشی از خط لوله صلح نیست».

نتایج اصرار بیش از حد ایران برای امضای قرارداد
وی در پاسخ به‌این سوال كه آیا تاكید مکرر ایران بر ضرورت امضای سه‌جانبه قرارداد خط لوله صلح، با وجود تعلل‌های هند توجیه دارد یا خیر؟ گفت: «فروشنده‌ای که جنس خوب دارد، بازاریابی می‌كند، اما دنبال مشتری نمی‌دود. اگر بدود یا ارزش كالای خود را نمی‌داند و یا این‌كه دنبال فروش نیست و اهداف دیگری را دنبال می‌كند».

او خاطرنشان كرد: «عده‌ای می‌گویند كه مجریان این برنامه می‌دانند اگر فرمول قیمت این قرارداد اصلاح نشود، نمایندگان مجلس اجازه اجرای آن را نخواهند داد، ولی با این حال اصرار به امضای آن حتی با قیمت های پائین دارند تا به مردم بگویند قراردادی را كه چندین سال در دست مذاكره بوده و دو دولت قبلی نتوانسته بودند آن را امضا كنند، ما با قاطعیت امضا كردیم».

به گفته وی اگر ارزش اتصال خط لوله به میدان گازی پارس جنوبی برای مجریان این پروژه روشن بود - یعنی می‌دانستند كه این كار یعنی تضمین تامین گاز هند و پاكستان تا 100 سال دیگر كه برایش قیمتی متصور نیست - آن وقت نحوه برخورد دیگری می‌داشتند.

معاون سابق امور بین‌الملل وزارت نفت درباره برخی شروط هند از جمله تحویل گاز در مرز پاكستان و هند گفت: «ظاهرا هند‌ی‌ها انتظار ندارند كه همراه این خط لوله، صلح به منطقه بازگردد، بنابراین اصرار دارند در طول بهره‌برداری از این خط لوله اگر گاز قطع شد، پولی بابت گاز به ایران نپردازند و با پاكستان هم رو در رو نشوند».

وی افزود: «با توجه به ناامنی موجود در برخی ایالت‌های پاكستان به‌ویژه در مرز ایران، این شرط خطرناكی است و حتی‌الامكان نباید آن را پذیرفت، ولی اگر به هر دلیل ایران بخواهد بپذیرد، باید هم قرارداد محكمی با پاكستان در این رابطه داشته باشد و همچنین در قراردادی سه جانبه بین سه كشور، وظایف و تعهدات هر یك در این‌باره به صورت شفاف و محكم بررسی و توضیح داده شود».


چین و خط لوله صلح
نژادحسینیان درمورد اجرایی‌بودن موضوع مطرح شده مبنی بر جایگزینی كشور چین در خط لوله صلح افزود: «در گذشته انتقال گاز با خط لوله از ایران به چین از نظر اقتصادی به صرفه نبود، بلكه تبدیل گاز به گاز مایع و حمل آن با كشتی از خط لوله ارزان‌تر بود كه با تغییرات در قیمت گاز و خط لوله این فواصل تغییر كرده است».


سوءاستفاده از شرایط ویژه روابط ایران و آمریکا
وی تصریح کرد: «البته چین به دلیل ارزش زیاد اتصالش با خط لوله به بزرگ‌ترین مخزن گازی جهان ممكن است هزینه زیادتر خط لوله را هم ‌بپذیرد. روسیه هم ابراز علاقه به شركت در سرمایه‌گذاری این خط لوله را كرده بود».

او درباره تعلل این دوكشور و همچنین احتمال طولانی‌كردن تصمیم‌گیری‌ها تا مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریكا و ایران یادآوری كرد: «متاسفانه بعضی كشورها از شرایط ویژه روابط ایران و آمریكا برای مذاكرات با آمریكا و حل مشكلاتشان با آنها استفاده می‌كنند و از آمریكا بابت همین دلیل امتیاز می‌گیرند. عده‌ای حتی معتقدند كه دولت‌های هند و پاكستان حالا كه با هم دعوا دارند، هر دو مجبورند و سعی می‌كنند با ایران رابطه دوستانه داشته باشند، ولی وقتی این قرارداد را بستند و رابطه‌شان با هم بهبود یافت، آن وقت تحت فشار آمریكا ممكن است شروع به ناسازگاری با ایران كنند».