لاریجانی: امیدی به مبارزه با فساد ندارم

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: رییس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه امیدی به مبارزه با فساد ندارم، گفت: نباید با مقوله فساد و مبارزه با آن شعاری برخورد کرد که جنبه‌ی احساسی داشته باشد بلکه باید با فساد جدی و مستمرمبارزه کرد. 

علی‌لاریجانی طی سخنانی درمراسم اختتامیه همایش همت مضاعف، کار مضاعف،‌ ارتقای سلامت نظام اداری که عصر چهارشنبه در سالن خلیج فارس نمایشگاه بین‌المللی تهران برگزار شد، با اشاره به روز 19 آذر روز مبارزه با فساد یادآور شد که این روز را سازمان ملل متحد نام‌گذاری کرده که با برگزاری چنین نشستی نشان داده شد که جمهوری اسلامی برای مبارزه با فساد اراده جدی دارد. 

ارتقای جمهوری اسلامی در زمینه مبارزه با فساد در گزارش سازمان ملل زیاد پسندیده نیست 

وی با تاکید به اینکه جمهوری اسلامی در نامگذاری این روز در کنوانسیون سازمان ملل نقش موثری داشته است گفت: درهمین رابطه مجلس شورای اسلامی قانونی را مصوب کرد که پس از آن در مجمع تشخیص مصلحت نیز تصویب شد. 

لاریجانی با اشاره به ارتقای جمهوری اسلامی در زمینه مبارزه با فساد در گزارش سازمان ملل گفت: به نظر بنده این ارتقا زیاد پسندیده نیست چرا که انتظار از جمهوری اسلامی بیشتر است. 

عدم مبارزه با فساد، مقبولیت اجتماعی حاکمیت‌ها را تضعیف می‌کند 

رییس قوه مقننه مبارزه با فساد را امری مهم خواند و گفت: این مبارزه باید در وجوه مختلف انجام شود چرا که اگر این مبارزه به درستی محقق نشود، تبدیل به یک دور شده و امری تخریب کننده به شمار می‌آید، به گونه‌ای که در صورت عدم مبارزه با فساد، مقبولیت اجتماعی حاکمیت‌ها تضعیف گشته و با ناسالم شدن روابط اقتصادی، توسعه کشور نیز تخریب می‌شود. 

لاریجانی افزود: وقتی فساد در جامعه‌ای حاکم شود، توسعه کشور با موانع جدی روبرو شده و به سرمایه اجتماعی نیز لطمه می‌زند از این رو باید گفت که موضوع مبارزه با فساد مساله فرعی نیست. 

در امر مبارزه با فساد باید بدون تظاهر پیش رفت 

وی مساله فساد را یک پدیده جهانی که همه کشورهای دنیا با آن درگیرند دانست و گفت: البته باید به این نکته نیز توجه کرد که معمولا مساله‌ی فساد را باید با شرایط فرهنگی، اجتماعی، سیاسی دولت‌ها سنجید چرا که این امر موضوع مهم و تاثیرگذاری در فرهنگ، اقتصاد، باور مردم و مشروعیت نظام‌ها به شمار می‌آید که باید بر اساس این موارد و معیارها به آن توجه کرد. 

رییس مجلس شورای اسلامی همچنین با تاکید بر اینکه نباید از مبارزه با فساد فرار کرد، گفت: باید با این واقعیت مواجه شد و به نحو معقول با آن مبارزه نمود. همچنین باید در امر مبارزه با فساد بدون تظاهر جلو رفت نه اینکه از آن عبور نمود،البته عالمانه برخورد کردن با این مقوله نیز موضوع مهمی به شمار می‌آید. 

مبارزه با فساد با هویت کشورمان گره خورده است 

لاریجانی با بیان اینکه اهمیت موضوع مبارزه با فساد در نظام اسلامی مضاعف‌تر است، خاطر نشان کرد: در لسان رهبران جمهوری اسلامی از ابتدای انقلاب تاکنون مبارزه با فساد امری جدی به شمار آمده که در کنار آن، توده‌های مردم این موضوع را به عنوان خواسته و مطالبات‌شان مطرح می‌کنند، در کنار همه این موارد باید گفت که موضوع مبارزه با فساد جزء التزام‌بخش جامعه به شمار می‌آید. 

وی همچنین با تاکید بر اینکه مبارزه با فساد با هویت کشورمان گره خورده است، گفت: در دین اسلام موضوع امر به معروف و نهی از منکر به عنوان مقوله‌ای از مبارزه با فساد مورد تاکید قرار گرفته است که این موضوع در فلسفه قیام امام حسین (ع) نیز توجه شده است، از این رو باید گفت که امر مبارزه با فساد جنبه ایدئولوژیک دارد. 

اگر در جامعه فساد رشد کند ساختار دولتی متزلزل می‌شود 

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه تصریح کرد: اگر در جامعه فساد رشد کند در ساختار دولتی تزلزل‌هایی ایجاد خواهد شد، از این رو باید برای واکاوی مبارزه با فساد به این سوال بنیادین پاسخ داد که چرا در جمهوری اسلامی با پدیده فساد مواجهیم و از آن مهمتر این است که چگونه باید با آن مبارزه کرد؟ 

افزایش 22 پله‌ای رتبه ایران در مبارزه با فساد خوشحال کننده نیست 

لاریجانی در ادامه با تاکید بر اینکه افزایش 22 پله‌ای رتبه ایران در مبارزه با فساد خوشحال کننده نیست، گفت: طراز جمهوری اسلامی ایران باید در امر مبارزه به فساد نسبت به مبنای خودش سنجیده شود چرا که انتظار از جمهوری اسلامی ایران بیش از این است بر این اساس نباید از این نکته نیز غافل شد که نباید با مقوله فساد شعاری برخورد کرد و به آن جنبه‌ی احساسی داد. 

برگزاری دادگاه‌هایی برای افراد فاسد یک موفقیت به شمار نمی‌آید 

وی با تاکید بر برخورد درست با مقوله فساد گفت: اینکه دادگاه‌هایی برای افراد فاسد برگزار شده است یک موفقیت به شمار نمی‌آید، موفقیت در مقوله مبارزه با فساد هنگامی حاصل می‌شود که حفظ جامعه در آن باشد که از لحاظ سلامت اداری و اقتصادی اوضاع مطلوب شده است و این مقوله به خوبی در جامعه لمس گردد، وگرنه با برگزاری چند دادگاه و اقدامات این‌چنینی نباید فکر کرد که شرایط و مبارزه با فساد با نحو مطلوبی انجام شده است. 

لاریجانی مساله فساد را چند وجهی دانست و گفت: این مقوله به مولفه‌های جامعه مربوط است، باید در امر مبارزه با فساد به مقتضیات بومی و ظرفیت فکری جامعه نیز توجه کرد، از این رو رویکرد بنده در مقوله مبارزه با فساد، رویکردی آرمان‌گرایانه توام با واقعیات است. 

از نظر معرفتی و علمی باید به موضوع مبارزه با فساد تقرب درستی داشت 

لاریجانی درادامه سخنان خود به ارائه راهکارهایی برای مبارزه با فساد پرداخت و توضیح داد: از نظر معرفتی و علمی باید به این موضوع تقرب درستی داشت یعنی باید به این سوال بنیادین پاسخ داد که چرا در جمهوری اسلامی ایران فساد وجود دارد که باید به این پرسش پاسخی عالمانه و صادقانه داد و آن را درست تحلیل کرد و در این رابطه دستگاه‌های مربوطه بایستی با نگاهی دقیقی و ریشه‌ای این موضوع را تبیین کرده و از نظرات پژوهشگران نیز استفاده کنند. 

لاریجانی همچنین با بیان اینکه باید به همه ابعاد مبارزه با فساد توجه کرد، افزود: فساد دارای جنبه‌های اخلاقی، مالی، فرهنگی، سیاسی و اداری است که باید به همه ابعاد آن توجه کرد، مطمئنا اگر تنها به یک بعد فساد توجه شود، فساد در امور دیگر جاری و ساری خواهد شد و هیچ اتفاق خاصی نمی‌افتد و همچنان اشکالات باقی خواهند ماند. 

با اصلاح سیستم‌ها بسیاری از فسادها در جامعه برطرف می‌شود 

وی با تاکید بر اینکه نمی‌توان با مقوله مبارزه با فساد موجی و گذرا مواجه شد، گفت: مبارزه با فساد باید به صورت جدی و مستمر باشد و برای آن طرح و برنامه‌ای مدون تدوین گردد. به عبارت دیگر این مقوله باید دارای یک نظام سنجش و مدل تشخیص و ارزیابی باشد تا همواره مبارزه با فساد استمرار داشته باشد که همه این موارد نیازمند طراحی مدل درستی در این رابطه است. 

رییس مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان اینکه باید به مقوله فساد نگاهی سیستمی و ساختاری داشت، گفت: باید قبول کنیم که با اصلاح سیستم‌ها بسیاری از فسادها در جامعه برطرف می‌شود، به طور نمونه باید گفت که بحث انحصارات در شیوه‌های دولتی فساد‌زا است به طوری که اگر تنها سیستم‌های دولتی فربه شوند آنگاه بخش‌های کوچک قدرت خودنمایی پیدا نخواهند کرد و نمی‌توانند در صحنه اجتماعی ظهور و بروز داشته باشند. 

پاسخ‌گو بودن مقامات ارشد یکی از راهکارهای امرمبارزه با فساد است 

لاریجانی پاسخگو بودن مدیران و مقامات ارشد را نیز به عنوان یکی از راهکارهای امر مبارزه با فساد برشمرد و تاکید کرد: در این امر رسانه‌ها نقش موثری دارند که می‌توانند با فعال بودن خود فساد را کاهش دهند. 

لاریجانی با تاکید بر اینکه حاکمیت قانون در امر مبارزه با فساد امر مهمی به شمار می‌آید، گفت: هیچ میزانی غیر از قانون برای مبارزه با فساد وجود ندارد و مطمئنا میلی حرکت کردن باعث اشاعه فساد می‌شود. 

شفافیت در دستگاه‌های مختلف یکی از راه‌های مبارزه با فساد است 

رییس قوه مقننه شایسته‌سالاری و سامان بخشیدن به مسائل کشور را نیز نکته مهمی برشمرد و افزود: مردم باید این احساس را بکنند که افراد خبره سر کارند و از کارهای سلیقه‌ای پرهیز می شود، در این شرایط است که مسائل کشور سامان می‌یابد و مردم با پذیرفتن نظرات، شرایط را می‌پذیرند. 

وی همچنین با تاکید بر مقوله نظارت کارآمد گفت: داشتن اقتدار و روش‌های درست و ساز و کاری برای مهار فساد امر مهمی در مبارزه با فساد به شمار می‌آید. 

لاریجانی همچنین داشتن شفافیت در دستگاه‌های مختلف را نیز به عنوان راهکاری برای مبارزه با فساد برشمرد و یادآور شد: در برنامه پنجم، مجلس اصرار داشت که بخش‌های مختلف ضوابط خود را اعلام کنند این امر نیز بدان دلیل است که در این زمینه در کشور اشکال وجود دارد و برخی مدیران اجرایی تصور می‌کنند که با شفافیت کارهایشان، سلطه‌شان از بین می‌رود اما آنها باید بدانند که همواره بایستی عقلانیت سیستم را پذیرفته و بر اساس قانون شفافانه عمل کنند. 

برخورد با فساد بیش از جنبه‌ی تنبیهی باید جنبه‌ی بازدارنده داشته باشد 

رییس مجلس شورای اسلامی برخورد قضایی و کیفری با مفاسد را امری مهم دانست و اظهار کرد: خوشحالیم که در این رابطه اراده‌ای در قوه قضائیه وجود دارد؛ اما در کنار آن باید توجه کرد بیش از آنکه برخورد با فساد جنبه‌ی تنبیه‌ای داشته باشد باید جنبه‌ی بازدارنده داشته باشد که در این زمینه قوه قضائیه کاستی دارد. 

وی با بیان اینکه برخی مفاسد اجتماعی به امنیت روانی جامعه لطمه وارد می‌کند، گفت: قوه قضائیه به پرونده‌هایی در مورد قتل و تجاوز به عنف مطمئنا رسیدگی می‌کند اما بعضا پیش می‌آید که رسیدگی به برخی از این پرونده‌ها هشت سال طول می‌کشد که در این شرایط جنبه‌ی بازدارندگی خود را از دست می‌دهد یا اینکه از لحاظ رسانه‌ای آن طور عمل نمی‌شود که جنبه بازدارندگی برخوردهای دستگاه‌ قضایی پررنگ گردد. 

دستگاه‌های نظارتی در برخی امور برخورد با فساد را به مراجع خرد‌تر بسپارند 

لاریجانی با بیان اینکه دستگاه‌های نظارتی بایستی در برخی از امور برخورد با فساد را به مراجع خرد‌تر بسپارند، گفت: دستگاه‌های نظارتی باید به برخی از دستگاه‌هایی که با فساد درگیری بیشتری دارند توجه کنند و تمرکز بیشتری داشته باشند. 

وی در ادامه با بیان اینکه مساله قاچاق در کشور ما یک معضل است، گفت: در صورتی که دستگاه‌های نظارتی به این مقوله توجه بیشتری داشته باشند مطمئنا فواید بیشتری عاید کشور می‌شود. 

نماینده مردم قم در خانه ملت با اشاره به پیام مقام معظم رهبری در مورد مبارزه با فساد گفت: بخشی از پیام رهبر معظم انقلاب در مورد برخورد با ریشه‌های فساد و ام‌فسادها و دانه‌درشت‌ها این موضوع را می‌رساند که باید برای مبارزه با فساد به مسائل اساسی‌تر پرداخت و نظارت جنبه‌ی تبلیغاتی نداشته باشد، البته به این موضوع نیز اعتقاد دارم که ممکن است برخی جنبه‌های تبلیغاتی مبارزه با فساد بازدارنده باشد اما این امر نیز باید با برنامه صورت گیرد. 

جنبه‌های تبلیغاتی و شعاری بعضی اقدامات در مبارزه با فساد به گونه‌ای باشد که اثرگذارشود 

وی در ادامه به ارائه مثالی پرداخت و گفت: به طور مثال معوقات بانکی 50 هزار میلیارد ریال است اما بانک مرکزی در بیلان کاری خود اعلام می‌کند که 400 میلیارد ریال از این میزان برگشته است که این آمار با آنچه که اعلام شده تناسب ندارد از این رو بایستی جنبه‌های تبلیغاتی و شعاری بعضی کارها به‌گونه‌ای باشد که اثرگذار شود. 

لاریجانی در ادامه با تاکید بر اینکه دستگاه‌های نظارتی نیز بایستی از سلامت کافی برخوردار باشند،‌گفت: قوه قضائیه، مجلس و نهادهای دیگر نظارتی بایستی توجه خاصی به سلامت سیستم اداری خود داشته باشند چرا که در غیر این صورت نمی‌توان با فساد برخورد کرد، بعضا پیش آمده که برخی فسادها در برخی دستگاه‌ها وجود دارد و آنها می‌خواهند که بخش‌های نظارتی را نیز آلوده کنند. 

یکی از مشکلات مبارزه با فساد غوغاسالاری است 

رییس مجلس شورای اسلامی یکی از مشکلات مبارزه با فساد را غوغاسالاری دانست و توضیح داد: بعد از آنکه دستگاه نظارتی گزارش کارشناسی را اعلام می‌کند سر و صدا و موجی به وجود می‌آید که مانع از تحقق آن گزارش می‌شود،از این رو نباید اجازه داد که صداهای مخرب مبارزه با فساد مانع شود که حرکت این مبارزه در دستگاه‌ها عقیم بماند. 

وی استقلال دستگاه‌های نظارتی را نیز مهم برشمرد و اظهار کرد: اگر مردم احساس کنند که دستگاه‌های نظارتی مستقلانه و بی‌طرفانه سخن می‌گویند آنگاه موج‌آفرینی در مقابل گزارش دستگاه‌های نظارتی نیز به دیوار می‌خورد. 

لاریجانی افزود: بنده مخالف موج آفرینی‌های به دروغ هستم چرا که باعث می‌شود که دستگاه‌های نظارتی کارشان را خوب انجام ندهند. 

رسانه‌ها مراقب باشند که طعمه و قربانی فساد نشوند 

رییس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه رسانه‌ها می‌توانند نظارت عامه را در کشور و دستگاه‌ها تحقق ببخشند، گفت: البته رسانه‌ها باید مراقب باشند که طعمه و قربانی فساد نشوند. 

وی افزود: مسئولان و دستگاه‌های مختلف نیز باید پاسخ‌گو باشند و دولت‌ها نیز با سعه صدر با رسانه‌ها برخورد کنند چرا که رسانه‌ها می‌توانند به سلامت اداری، اقتصادی و فرهنگی کشور کمک کنند. 

لاریجانی ادامه داد: از سوی دیگر رسانه‌ها نیز باید خود کنترلی داشته باشند تا طعمه نشوند و در کنار آن نیز مسئولان باید دیدی به رسانه‌ها بدهند تا با مطرح کردن کارهای مهم مانع فساد شوند.
لایحه برنامه پنجم می‌توانست مختصرتر و نافع‌تر باشد 

رییس قوه مقننه با بیان اینکه در طول سال‌های گذشته التزام‌بخشی بخش نظارت و تقویت نهادهای نظارتی حرکت تکاملی داشته است،‌ گفت: البته مجلس بر روی موضوع تنقیح قوانین سرمایه‌گذاری کرده است و بر روی میدان قانون‌گذاری کار می‌کند اما همه این کارها به عهده مجلس نیست. 

رییس مجلس شورای اسلامی با اشاره به تصویب لایحه برنامه پنجم در مجلس گفت: مجلس بعد از دو سه ماه این لایحه را به تصویب رساند و به شورای نگهبان فرستاد اما به نظر بنده این قانون می‌توانست مختصرتر و نافع‌تر باشد و افق پنج ساله کشور را با تعیین نرخ رشد در بخش‌های مختلف مشخص کند، بر این اساس باید گفت که وجوه ریزتر را بایستی در بودجه‌های ثانویه دید نه اینکه آن را در لایحه برنامه پنجم گنجاند. 

وی با بیان اینکه در تدوین اینگونه لوایح نقص متدلوژیک داریم، گفت: برنامه پنج ساله باید به گونه‌ای باشد که افق کشور را در طول پنج سال تدوین کرده و در راستای سند چشم‌انداز بیست ساله باشد، برنامه باید اینگونه باشد که بدانیم کشور در پنج سال آینده به کجا می‌رسد. 

لاریجانی با تاکید بر اینکه باید به مساله فساد در جمهوری اسلامی ایران به عنوان موضوعی مهم و بنیادین پرداخت گفت: مدیران نباید اینگونه احساس کنند که نهادهای نظارتی قصد مچ‌گیری از آنها دارند. آنها بدانند قصد نهادهای نظارتی مچ‌گیری نیست و نمی‌خواهند مدیری را تخریب حیثیتی کنند. 

رییس مجلس در پایان گفت: بین فردی که ناآگاهانه تخلفی انجام داده با فردی که عالمانه آن تخلف را انجام داده است تفاوت وجود دارد، قصد دستگاه‌های نظارتی تمرکز بر روی وجوهی است که همه منافع کشور را پوشش می‌دهد.