ارشاد: ممیزی «خسرو و شیرین» کذب است/ مدیر اداره کتاب ارشاد: اصلاحات "خسرو و شیرین" لازم‌الاجراست

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: مدیر کل اداره کتاب و امور کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: اصلاحات انجام شده در منظومه «خسرو و شیرین» بر اساس مصوبه هیأت سابق نظارت بر کتاب‌های کودک و نوجوان انجام شده و لازم‌الاجراست. 

به گزارش آفتاب، محمد اللهیاری فومنی، مدیر کل اداره کتاب و امور کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ‌گفت‌و‌گو با مهر در واکنش به انتشار خبر اعمال اصلاح در انتشار کتاب گزیده خسرو شیرین از سوی اداره کتاب گفت: آثار ادبیات کهن فارسی، امانت‌هایی در دستان ما هستند که در تمام سال‌های بعد از انقلاب اسلامی به صورت کامل منتشر شده‌اند، اما وقتی قرار است یک کتاب به صورت گزیده و برای مخاطب کودک و نوجوان منتشر شود بر اساس آیین‌نامه‌ها و قوانین موجود باید سعی می‌شود تا عبارت منتشر شده متناسب با سن آنها باشد و اگر اصلاحی صورت گرفته است از این جهت است. 

وی ادامه داد: بر اساس اطلاعاتی که به من از سوی واحد کودک و نوجوان اداره کتاب داده شده است، مصوبه‌ای در هیأت نظارت بر کتاب‌های کودک نوجوان سابق به تصویب رسیده است که چنانچه اثر بخواهد به عنوان گزیده برای این گروه سنی منتشر شود، می‌توان برخی از عبارات را «تلطیف» کرد و متناسب با گروه سنی آنها به کار برد. 

وی همچنین با اشاره به تماس اداره کتاب با ناشر این اثر افزود: این نوع مسائل در همه حوزه‌های سنی نشر ممکن است وجود داشته باشد و ناشران می‌توانند با حضور در اداره کتاب نسبت به حل آن اقدام کنند. کما اینکه در ارتباط با مورد بحث جلسه‌ای با ناشر برگزار شد و انجام اصلاح در اثر وی در چندین مورد ضروری تشخیص داده شده است و تا این اصلاحات رخ ندهد، اجازه نشر نمی‌یابد. 

اللهیاری در ادامه و در پاسخ به اینکه ناشر، این کتاب را در چاپ هشتم برای گروه سنی بزرگسال به ارشاد فرستاده است. پس چرا در چاپ‌های قبلی چنین اصلاحاتی به کتاب وارد نشده است، افزود: این اثر در دبیرخانه ما در گروه سنی کودک و نوجوان به ثبت رسیده است و اعلام شده که به صورت گزیده در دست انتشار قرار خواهد گرفت که بر حسب قانون، توضیح دادم چه اتفاقی برای آن افتاده است، اما اگر به صورت کل منظومه و نه گزیده آن منتشر می‌شد در همین گروه سنی و یا برای بزرگسالان هم که بود به صورت کامل منتشر می‌شد. 

وی با انتقاد به خبر برخی رسانه‌ها مبنی بر اینکه «اداره کتاب قصد برخورد با ناشر را دارد» افزود: اگر تخلفی صورت پذیرد، مراجع ذی‌صلاح نسبت به برخورد با آن اقدام خواهند کرد. بنده نیز اعلام نکردم که با فردی و یا ناشری برخورد می‌کنم. وقتی امکان این هست که این موضوع با مراجعه حل شود، نمی‌دانم چرا چنین بحث‌هایی رسانه‌ای می‌شود. 

ارشاد: ممیزی «خسرو و شیرین» کذب است

پس از گذشت 2 روز از انتشار سخنان مدیر بخش فرهنگی انتشارات پیدایش که در آن از ممیزی بخش‌هایی از کتاب «خسرو و شیرین» خبر داده بود، روابط عمومی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جوابیه‌ای درباره این خبر به خبرگزاری مهر ارسال کرد. 

متن این جوابیه اینگونه است: «پیرو درج گفتگوی مدیر بخش فرهنگی پیدایش با عنوان «ایرادهایی که ارشاد پس از 9 قرن به خسرو و شیرین گرفت» در آن رسانه و ادعای ممیزی کتاب « خسرو وشیرین» نظامی گنجوی، روابط عمومی معاونت امور فرهنگی ضمن کذب خواندن این موضوع به اطلاع می‌رساند:

درج این خبر باعث اظهارنظرهای متفاوت گردید تا به آن جا که خود تبدیل به جریانی مرموز علیه اداره کل کتاب و کتابخوانی شده است و حتی رسانه‌های بیگانه را که تشنه ایجاد هجمه علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران هستند را نیز به تکاپو واداشته است.

خوانندگان این مطلب این‌گونه برداشت کرده‌اند که اداره کتاب بر چاپ کتاب خسرو و شیرین از پنج گنج نظامی گنجه‌ای اصلاحاتی را مقرر کرده است و با همین باور درباره این مساله اظهارنظر کردند، اما اصل ماجرا به قراری است که توضیح داده می‌شود:

1- در شناسنامه کتاب تحویل شده به اداره کتاب آمده است: «یادداشت: کتاب حاضر اقتباسی از کتاب خسرو و شیرین اثر نظامی گنجوی است» و یک نویسنده محترم نیز به عنوان بازنویس اثر معرفی شده است. بنابراین القای این که کتاب نظامی گنجوی «خسرو و شیرین» مشمول ممیزی شده صحت ندارد.

2- همچنین در شناسنامه نسخه کتاب تحویل شده به ارشاد نوبت چاپ کتاب اول می‌باشد. بنابراین طبیعی است طبق روال موجود (اثری که به عنوان چاپ اول تحویل می‌شود) در واحد مربوطه مورد بررسی و کارشناسی قرار گیرد. به همین منظور طرح موضوع چاپ هشتم کتاب از طریق رسانه‌ها توسط ناشر صحت نداشته و کذب محض می‌باشد.

3- ناشر مورد اشاره ناشری تخصصی در حوزه کتاب کودک و نوجوان می‌باشد و نوع تصویرسازی کتاب تحویل شده به ارشاد نیز گواه این مدعا است که اثر مذکور مرتبط با حوزه نوجوانان می‌باشد و همچنین هیچ درخواست و مدرکی مبنی بر اینکه اثر در گروه بزرگسال کارشناسی شود، وجود ندارد. لذا توصیه می‌شود ناشر محترم نسبت به مصاحبه‌های خود با رسانه‌ها دقت لازم را داشته باشد.

4- پنج گنج نظامی و به طور طبیعی خسرو و شیرین، مکرر، بدون حتی یک مورد اصلاحیه در سال‌های پس از انقلاب توسط ناشران بسیاری منتشر شده است و تا به حال اداره کتاب به هیچ کدام از نسخه‌های کامل پنج گنج نظامی ایرادی وارد نکرده و مجوز آن بلافاصه صادر شده است.

5- کتاب مورد اشاره انتشارات مذکور صرفاً گزیده‌ای از خسرو و شیرین و تلفیقی از نظم و نثر است (یعنی به هیچ‌وجه اصل اثر نظامی گنجوی نیست) و مخاطب آن نیز کودکان و نوجوانان هستند و براساس مصوبات هیئت نظارت بر نشر کتاب کودک و نوجوان، برخی مواردی که در کتاب‌های بزرگسالان بلامانع است برای این گروه سنی باید تلطیف و حتی حذف شود.

6- مهم‌ترین موضوع اما این است که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باب گفتگو همیشه باز است و نشر مذکور هم مکرر از این باب وارد شده است و بسیار جای تعجب دارد که چطور در این مورد خاص، مدیر فرهنگی این نشر تصمیم گرفته است با ناقص مطرح کردن اصل ماجرا، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را متهم به چیزی نماید که اساس آن دروغ و کذب است.

7- بدیهی است وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به دلیل انتشار اکاذیب از سوی ناشر، پیگیری موضوع را از مراجع ذی‌صلاح حق قطعی و قانونی خود تلقی می‌نماید.

8- امید است همکاران فرهنگی نیز در بیان و نشر انتقادات خود با رعایت ضوابط و قوانین همچون صدها و هزاران ناشر محترم دیگر یاری‌رسان خدمتگزاران عرصه فرهنگ و ادب باشند.

9- توصیه می‌شود خبرنگاران و اصحاب رسانه نیز با کسب اطلاعات دقیق از منابع معتبر و قابل استناد و حفظ رسالت خبری، داشتن نگاهی منصفانه و وجدانی بیدار از ایجاد تنش در جامعه فرهنگی خوداری کنند. باشد که همه ما در جهت ارتقای سطح فرهنگی کشور بکوشیم و از نگاه یکطرفه بپرهیزیم.»