بلر ، الگوی سردار قالیباف

سه جوان سخت کوش با پوشش و ظاهر بی شک اسلامی، که با شور و شوقی تمام در اتاقی آراسته از جدول و نمودار کار می کنند، به مبلغان حزب جدید کارگر شباهتی ندارند اما نوعی که آن ها به شیوه‌های مبارزاتی و رأی گیری خود با هدف پیروزی انتخاباتی محمد باقر قالیباف، تندروی مذهبی که نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه آینده خواهد بود، آرایش داده‌اند مشخص می کند که آنها یک مدل اصلی برای تبلیغات داشته اند: تونی بلر.

سید امیر حسین مکابری، مدیر دفتر نظارت و برنامه ریزی ستاد مبارزات انتخاباتی قالیباف در تهران می‌گوید: " ما بیانیه انتخابات اخیر حزب کارگر را موبه مو مطالعه کردیم و ترکیبی از آن و بیانیه خودمان را بوجود آوردیم. ما سعی نداریم دستور کار سیاسی بلر را تقلید کنیم. کشور ما به لحاظ فرهنگی بسیار متفاوت است، اما آنچه که درخور توجه است این است که بلر طرح های خود را به شکلی آرايش داده که بتوانند پاسخگوی مردم باشند. از نقطه نظر کمی، طرح های بلر به گونه ای هستند که پس از چهار سال می توان موفقیت ایشان را ارزیابی و اندازه گیری کرد. ما سعی داریم همان ساختار و استراتژی را برای آقای قالیباف پیاده کنیم. "

بی‌شک برای نخست وزیر بريتانيا تعجب آمیز خواهد بود که موفقیت پایدار انتخاباتی او الگوی فرماندۀ اسبق و محافظه کار نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب، که کاندیداتوری‌ اش مرهون رهبر ایران، آیت‌اله علی خامنه ای می‌باشد، قرار گرفته است.

با این وجود، مشکل به نظر می رسد که شباهت‌ها را انکار کنیم.

مبارزات انتخاباتی قالیباف در تقلیدی خارق العاده از مدل بلر گروههای مرکزی را مستقر می کند تا از گروه‌های رأی دهندگان در سرتاسر کشور نظرسنجی کند. این امر با هدف شناختن دغدغه های مردم و در نهایت شکل گیری اولویت‌های سیاست‌گزاری صورت می گیرد. سیاست گذاران حامی قالیباف از این نظرسنجی ها لیستی با ده اولویت شامل بیکاری، تورم، امنیت اجتماعی وموضوعات مربوط به کیفییت زندگی را جمع اوری کرده اند .

ستاد انتخاباتی قالیباف یک ساختمان هفت طبقۀ اداری مجهز به تازه ترین تکنولوژی کامپیوتری است که در منطقه‌ای لوکس در شمال شهر تهران واقع شده است. در این مکان هر روز سیاست گذاران با یکدیگر مشورت می کنند در این خصوص که چگونه می توانند آقای قالیباف، ۴۳ ساله، را بعنوان فردی تجدد خواه و پرانرژی به جمعیت کثیر رأی دهندگان جوان ایران معرفی کنند.

نتیجۀ این امر مبارزه ای است که آقای قالیباف را فردی معتدل نشان می دهد. دستگاه تبلیغاتی قالیباف با وقوف از تمایل شدید اکثر جوانان ایران به زندگی اجتماعی راحت تر کمتر به اعتقادات شدیدً مذهبی قالیباف اشاره می کند. در عوض، برای جلب ملی گرایی احیا شده، پوسترهایی به نقل از شاهنامه، شعر حماسی فردوسی که در قرن دهم سروده شده است، نصب می شوند: " چو ایران نباشد، تن من مباد."

عکس‌های انتخاباتی نیز با نمایش آقای قالیباف بدون ریش و تنها در میان کاندیداهای اصلی صورت می گیرد. در متن پوسترها به پیام هایی اختصاص داده شده که این نامزد رياست جمهوری را حامی جهانی شدن، خصوصی سازی و دولت کوچک نشان می دهد که به حداقل محدودیت ها علاقه دارد، همان که دستور کار اصلاح طلبانۀ رئیس جمهور بود و حالا در آستانۀ پايان دوره رياست جمهوری محمد خاتمی می تواند مورد تقليد قرار گيرد.

مهدی تشکری، مسوول بخش رسانه های ستاد انتخاباتی قاليباف که داشتن دکترا صلاحیت های برنامه ريزی تبليغاتی را در او افزایش داده می گوید: " آقای قالیباف به اصلاحات معتقد است اما در چهارچوب قانون اساسی و ارزشها و اصول اسلامی. ما فکر می کنیم جا دارد به توسعه بیشتری دست پیدا کنیم و تحولاتی را که آقای خاتمی شروع کرده اند گسترش دهیم. "

آینده نشان خواهد داد که وقتی رأی دهندگان در ۱۷ ژوئن به پای صندوقهای رأی می روند آیا پیام مردم گرایانۀ آقای قالیباف طنین انداز خواهد بود. نظرسنجی ها پیوسته نشان می دهند که وی نزدیکترین فرد به رقیب پیشتاز، علی اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور اسبق میانه رو است. اگرچه این دو با اختلاف زیادی حرکت می کنند.

با این وجود، اصلاح طلبان و طرفداران رفسنجانی به تصویر به دقت رتوش شده و عمدا ً معقول جلوه داده شدۀ قالیباف به دیدۀ تحقیر می نگرند. در واقع، آنها بعدی شیطانی در کاندیداتوری او می بینند.

آقای قالیباف که سعی دارد با عنوان کار دوم خود وضعيتش را در مقام خلبان تجاری برای خطوط هوایی محلی نشان دهد، یکی از چهار عضو اسبق و تندروی سپاه پاسداران انقلاب است. هر چهار عضو به آرمانهای انقلاب اسلامی بسیار وفادارند و توسط شورای ناظر نگهبان به عنوان نامزدهای ریاست جمهوری تأیید شده اند. رقبا حضور این افراد را تلاش تندروها برای راه اندازی کودتای نظامی قانونی می دانند.

این رقبا یادآور می شوند که چگونه آقای قالیباف، در سال ۱۹۹۹ با همراهی دیگران نامه ای به آقای خاتمی نوشتند و به او اخطار دادند که از قدرت برکنار خواهد شد مگر این که دانشجویان تظاهرکنندۀ اصلاح طلب را به شدت سرکوب کند. تظاهرات خيابانی نیز بعد از آن سرکوب شدند.

تحلیل گران معتقدند که حداقل دو نفر دیگر از نامزدهای تندرو در روزهای آينده خود را از دور رقابت ها کنار خواهند کشید تابه موقعییت آقای قالیباف در رأی گیری استحکام بخشند. بدین ترتیب، تهدید انتخاباتی قالیباف برای رفسنجانی بیشتر خواهد شد.

این که آیا ستاد انتخاباتی رفسنجانی به امکانات لازم برای مقاومت در برابر اين رقيب مجهز هست يانه امری است که نامعلوم می نمايد. رئیس جمهور ۷۰ ساله پيشين، از اولين های پیش کسوت انقلاب و هوادار تمام عیار جمهوری اسلامی تلاش می کند برای جلب نظر رأی دهندگان سرخوردۀ اصلاح طلب، او هم خود را حامی مطالبات آزادی خواهانه جوانان جلوه دهد.

اما در قیاس با قالیباف، مبارزۀ انتخاباتی او درهم ریخته است. محسن واهب، رئیس مبارزۀ انتخاباتی رفسنجانی در تهران، می گوید: " کاندیداهای دیگر فعالیت های خود را از پنج یا شش ماه قبل آغاز کرده اند، اما ما ستاد انتخاباتی مان را تازه پنج یا شش روز قبل دایر کردیم. "

امید رفسنجانی این است که در روز رأی گیری عقل سلیم بر تشکیلات برتر و شیوه های رأی گیری بلروار پیروز شود. آقای واهب می گوید: " ایرانی ها عموما ً علاقه ندارند که اینجور افراد کشور را بچرخانند. آن ها نیازمند رفاه ، آسایش ، امنیت و اصلاح هستند. نظامی ها با این چیزها خو نگرفته اند. "