چگونه اضطراب بیماران قلبی را کاهش دهیم؟
یکی از مشکلات عمده جوامع امروزی، بیماری‌های قلبی - عروقی است. ۳۰ درصد از کل موارد مرگ در جهان و ۴۶ درصد از موارد مرگ در ایران را این بیماری‌ها به خود اختصاص داده‌اند.
هرچند اغلب بیماران بعد از مداخلات پزشکی و جراحی زنده می‌مانند، ولی همچنان به‌عنوان افراد در معرض خطر بالا هستند و برای کسب بهبودی کامل و اجتناب از عود بیماری، باید سبک زندگی خاصی را در پیش گیرند. این سبک زندگی جدید علاوه بر ترک سیگار، رژیم غذایی بدون کلسترول و ورزش منظم، شامل فراگیری راهبردهای مختلف مقابله با هیجان‌های منفی، همچون استرس، خشم، اضطراب و افسردگی است.
در پژوهشی که توسط زهرا سوکی، خدیجه شریفی، زهرا تقربی و فاطمه نعمتیان انجام شد، «تأثیر مداخله درمانی شناختی - رفتاری بر اضطراب بیماران قلبی - عروقی: یک مرور نظام‌مند و متاآنالیز» مورد بررسی قرار گرفت.
این مطالعه با هدف برآورد میزان اثر درمان شناختی - رفتاری بر اضطراب بیماران قلبی در ایران انجام شد. از ۴۲ مطالعه که در سرچ اوّلیه به دست آمد، در مجموع ۱۱ مقاله مرتبط با موضوع، مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت ۴ مقاله وارد متاآنالیز شد. مداخله شناختی - رفتاری بر روی ۱۰۰ بیمار تحت جراحی بایپس کرونر میزان اضطراب را ۱۹.۲ درصد کاهش داد.
برای سنجش میزان اضطراب، ۷۷ بیمار مبتلا به سکته قلبی، بیماری کرونری قلبی و فشارخون (۲۷ زن و ۵۰ مرد) در گروه تجربی و ۶۵ . نفر (۲۷ زن و ۳۸ مرد) در گروه شاهد وارد متاآنالیز شدند. میزان میانگین اضطراب در بیماران قلبی، پس از مداخله شناختی - رفتاری در گروه مداخله نسبت به قبل از مداخله، کاهش معنی دار با فاصله اطمینان ۹۵ درصد را نشان داد.
در این پژوهش، اضطراب یک حالت ناخوشایند تشویش یا فشار تعریف شده است که به واسطه ترس از بیماری، بستری شدن، بیهوشی یا جراحی در بیمار ایجاد می‌شود.
این پژوهشگران نتیجه گرفتند که یافته‌های متاآنالیز کنونی نشان می‌دهد که درمان شناختی - رفتاری موجب کاهش معنی‌دار اضطراب در گروه مداخله می‌شود و در مقایسه با گروه کنترل نیز این کاهش معنی‌دار بود، بنابراین می‌توان توصیه کرد روان درمانگرها و همچنین متخصصان حوزه بیماری‌های قلبی از این شیوه درمانی کم عارضه، آسان و نسبتاً ارزان به‌عنوان یک رویکرد هزینه - اثربخش کمک بگیرند. از طرفی توصیه می‌شود عوامل مرتبط با اضطراب در این گروه از بیماران نیز مورد بررسی سیستماتیک کمّی و کیفی قرار گیرد.
نتایج این پژوهش در دوره بیست و چهارم شماره ۴ دو ماهنامه علمی - پژوهشی فیض منتشر شد.
