آفتابنیوز : البرادعي در مصاحبهاي، پيشنهاد خود براي توقف پنج ساله ساخت تجهيزات غنيسازي اورانيوم را به منظور مقابله با گسترش سلاحهاي اتمي در ايران يا هر كشور ديگر مطرح كرد.
او پس از جلسه با وزراي خارجه كشورهاي مختلف و نيز قانونگذاران آمريكايي گفت: «خطر تكثير سلاحهاي هستهاي اكنون جديتر و نزديكتر شده است و ما نميتوانيم مثل قبل با اين خطر برخورد كنيم. ما نياز داريم كه ابزار جديدي را در اين خصوص به كار ببريم.»
براساس اين طرح كه البرادعي قصد دارد در كنفرانس معاهده عدم گسترش هستهاي در ماه مي آن را مطرح كند، كشورهاي جهان قادر خواهند بود كه سوخت غني شده را از يك كنسرسيوم بينالمللي اجاره كنند. در آن صورت، آنان توانايي بهكاراندازي راكتورهاي هستهاي و توليد برق را بدون نياز به ساخت تجهيزات ديگر – مثلاً تجهيزاتي كه ممكن است به ساخت بمب اتمي هم منجر شود – كسب خواهند كرد.
البرادعي گفت: «اگر شما توانايي ساخت آن ماده مخصوص را داشته باشيد، چندان با ساخت سلاح فاصله نخواهيد داشت و اين، شرايط خطرناكي خواهد بود. ما ميتوانيم براي كاهش تهديدات امنيتي، شرايط بهتري را ايجاد كنيم.»
بحث در مورد اورانيوم غني شده كه ماده اوليه براي سلاحهاي هستهاي است، در رأس مناقشات در مورد برنامه هستهاي ايران قرار دارد. دولت ايران پذيرفته است كه غنيسازي اورانيوم را بهطور موقت متوقف كند، زيرا در مذاكرات ايران با انگليس، فرانسه و آلمان، توافقاتي در اين خصوص حاصل شده بود. اما تهران، هرگونه تقاضاي توقف دائمي غنيسازي را رد ميكند و ميگويد: غني سازي، بخش مهمي از برنامه انرژي هستهاي ايران را تشكيل ميدهد.
البرادعي ميگويد: برنامه او، مشتركاتي هم با پيشنهاد جرج بوش رئيس جمهور آمريكا دارد. بوش ميخواهد صادرات تكنولوژي هستهاي به تمام كشورهايي را كه تسليم بازرسيهاي گستردهتر نميشوند ممنوع كند. اما البرادعي گفت: اگر پيشنهاد او در تمام كشورها بهكار گرفته شود و دستيابي آنان به سوخت هستهاي هم تضمين شود، آنگاه شانس بهتري براي جلب حمايت جهاني وجود خواهد داشت.
او در عين حال ميگويد: «براي آنكه همه در اين خصوص به توافق برسند، بايد شرايط خوبي ايجاد شود. شما بايد كشورهاي مختلف را به نظارت بر فعاليت يكديگر واداريد، تا مطمئن شويد كه هيچ سوءاستفادهاي از اين شرايط انجام نميگيرد.»
البرادعي افزود: در طول دوره 5 ساله توقف، جامعه جهاني ميتواند قوانين مربوط به انتقال مواد و تكنولوژي هستهاي را مورد بازنگري قرار دهد. او نقش بزرگتري را نيز براي شوراي امنيت سازمان ملل متحد و نيز بازرسان آژانس بينالمللي انرژي اتمي درنظر گرفته است.
البرادعي از پيشنهاد ديگر بوش مبنيبر ايجاد كميته مخصوص در شوراي 35 نفره حكام آژانس بينالمللي انرژي اتمي هم حمايت ميكند. اما منتقدان اين طرح ميگويند: اين قضيه، واكنشها نسبت به بحرانهايي مثل شرايط ايران و كره شمالي را تشديد خواهد كرد.
اين ديپلمات 62 ساله مصري همچنين ميگويد: «اگر اين كميته، ارزش خود را نشان دهد، من از آن استقبال ميكنم.
اما چنين اظهاراتي هم نميتوانند روابط او با كاخ سفيد را بهبود بخشند. كاخ سفيد همواره گفته است كه البرادعي با كشورهاي «شرور»، رفتار ملايمي را در پيش ميگيرد. البرادعي هم از سوي ديگر، از آمريكا خواسته است كه در مذاكرات اروپا با تهران، مشاركت كند. وي، اقدام نظامي را «بسيار بچگانه» ميداند.
البرادعي در اين خصوص گفته است: «در مورد همه مسائل، شما ميتوانيد يك «پليس خوب» يا يك «پليس بد» باشيد. اما هر دو آنها را بايد به اندازه يكسان به كار ببريد. هدف شما بايد در اين خصوص، يكسان باشد.»
آمريكا در تلاش بوده است كه ساير اعضاي شوراي حكام آژانس را وادار كند البرادعي را از حضور در پست مديركلي آژانس براي بار سوم محروم كنند زيرا دوره فعلي او، پاييز امسال به پايان ميرسد.
يك ديپلمات آمريكايي هم كه نخواسته نامش فاش شود گفته است: آمريكا در صدد است موافقتنامهاي غيررسمي را ميان كشورهاي ديگر به امضا برساند طوري كه مديران كل آژانس تنها قادر به دو دوره حضور در اين پست باشند.
البرادعي همچنين ميگويد: از زمان انتخاب كاندوليزارايس بهعنوان وزير امورخارجه آمريكا، با او صحبت نكرده و با رابرت زوليك معاون جديد او نيز ملاقات نكرده است. اما جان مككين، سناتور جمهوريخواه آريزونا در صحبت با البرادعي تأكيد كرده است كه او شايسته حضور مجدد در پست مديركلي آژانس است.
البرادعي در مقابل مخالفتهاي آمريكا، «نسبتاً آرام» ظاهر شده است و ميگويد: هيچ كشور ديگري، علناً به مخالفت با او برنخاسته است و هيچ نامزد ديگري هم براي اين پست معرفي نشده است.
وي در عين حال ميگويد: «من مي دانم كه اكثريت قاطع در آژانس، خواهان ادامه حضور من هستند؛ حالا نميدانم خود را فدا خواهند كرد يا آنكه با من ادامه خواهند داد.»