توهم مسکن و سقوط هزارپیچ
مزدک دربیکی
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب- مزدک دربیکی(پژوهشگر محیط زیست و عضو هیات علمی دانشگاه): به یاد دارم بیش از یک دهه پیش عده ای از کارشناسان محیط زیست کشور و به ویژه آنهایی که به مینیاتور محیط زیست ایران یعنی استان گلستان علاقه داشتند، مشکلات محیط زیست و پیامدهای آن را مطرح می کردند که متاسفانه بیشتر آن‌ها رخ داده یا خواهد داد، از جمله سیل در پارک ملی گلستان، هجوم سودجویان به عرصههای منابع طبیعی در قالب طرحهای به اصطلاح توسعه (مانند پتروشیمی، پالایشگاه و کارخانه سیمان)، کاهش سطح آبهای زیرزمینی، خشکسالی، تغییرات اقلیمی خُرد، نابودی جنگلها و ده ها مورد دیگر. منطق حکم می کند انسان از تجربه های پیشین درس بگیرد اما ظاهرا بعضی افراد نمی خواهند به این دیدگاه اعتقادی داشته باشند و حتما باید اتفاقی رخ دهد تا شاید درس عبرت بگیرند. نمونه ای که در مورد آن بحث خواهم کرد از جمله این موارد است.
خبرهای رسیده حاکی از آن است که شورای محترم شهر گرگان طی مصوبه ای عجیب، مجوز ساخت و ساز برای مجموعه هفت تعاونی مسکن در تفرجگاه هزارپیچ گرگان را صادر کرده است یعنی به احتمال خیلی زیاد مجوز تغییر کاربری زمین های این تپه جنگلی زیبا صادر می شود و یکی از اندک تفریحگاههای گرگانیها تبدیل به توده ای بتون و آهن می شود. بهتر است مسئولان محترم حوزه امور شهری گرگان پیش از اقدام به این گونه تصمیمات چند نکته را مد نظر داشته باشند:
• تا آن جا که به یاد دارم هیات محترم دولت در سال گذشته پیگیر آزادسازي زمینهای هزارپيچ بود بنابراین تصمیم گیری درباره ساخت و ساز در جنگلهای هزارپیچ، به نوعی نادیده گرفتن تصمیات هیات دولت و سیاستهای بالادستی است.....
• واقعیت این است که برخلاف آن چه که همگان تصور می کنند، گرگان به عنوان مرکز استان، از نظر مکان های تفرجی طبیعی که زیرساخت های مناسب برای تفریح و تفرج عموم مردم را داشته باشد، بسیار فقیر است. به جز پارک جنگلی ناهارخوران (به عنوان نماد طبیعی گرگان)، النگ دره و هزارپیچ، مناطق دیگر مناسب فعالیت های تفرجی عمومی نیستند یا زیرساخت های لازم را ندارند. قطعا همه شهروندان گرگانی شلوغی بیش از حد ناهارخوران را تجربه کرده اند. بر اساس پژوهشهای علمی، ناهارخوران توان پذیرش بیش از اندازه استفاده های تفرجی را ندارد و در صورت ادامه این وضع، از نظر محیط زیستی رو به زوال می رود. یکی از بهترین مناطقی که می تواند در صورت برنامه ریزی و مدیریت مناسب محیطزیست، بخش عمده ای از فعالیت های تفرجی را به خود جذب کند، هزارپیچ با چشم اندازهای زیبا و یگانه خود است که متاسفانه گویا قرار است برای همیشه به خاطره ها بپیوندد. قطعا در صورت نابودی هزارپیچ، فشار بسیار زیاد بر مهم ترین و شناخته شده ترین تفرجگاه گرگان و استان یعنی ناهارخوران دو چندان خواهد شد و ناهارخوران نیز به تاریخ خواهد پیوست. به عبارت دیگر، تصمیمات نادرست در مورد ساخت و ساز در هزارپیچ نه تنها باعث نابودی آن، بلکه سبب نابودی دیگر مناطق و به دنبال آن کاهش مکان های تفرجی برای مردم گرگان و هزاران مسافر خواهد بود. آن وقت است که مسئولان و سیاست گزاران می مانند و صدها هزار نفر که برای گذراندن صحیح اوقات فراغت خود جایی ندارند....
• پژوهش ها نشان می دهد تپه های گرگان یعنی زیباشهر، امام رضا، باباطاهر و هزارپیچ از نظر زمین شناسی لُس (Loss) هستند. خاصیت این رسوبات این است که نفوذ آب در آن ها (مثلا به صورت چاه های فاضلاب ساختمان ها) می تواند آن ها را نرم کند و سبب جا به جایی شود. قطعا اعضای محترم شورای شهر و شهروندان گرگان، ریزش ساختمان ها و رانش تپه در محله های زیباشهر و امام رضا را به یاد دارند. ساخت و ساز شهرک های مسکونی در هزارپیچ که قرار است صدها نفر را پس از سال ها صاحب خانه کند نیز نتیجه ای جز این نخواهد داشت. سال ها بعد بستر این ساختمان ها دچار مشکل خواهد شد و پیش بینی پیامدهای محیط زیستی، شهری و اجتماعی آن، کار چندان مشکلی نیست....
• ضمن قدردانی از افرادی که واقعا در حل بزرگ ترین مشکل ایرانیان امروز یعنی بحران مسکن تلاش حقیقی می کنند اما متاسفانه بعضی از سودجویان در قالب تعاونی های مسکن و به بهانه مسکن سازی به جان محیط زیست و اراضی ملی که به تک تک افراد جامعه تعلق دارند افتاده اند و بدون توجه به مباحث فنی و کارشناسی، قوانین، شرایط و محدودیت های محیطی، مشغول سوء استفاده از دارایی های طبیعی این کشور هستند. گمان نمی کنم افراد دارای این طرز تفکر که صرفا به فکر منافع شخصی یا گروهی خود هستند را بتوان نسبت به مسائل محیط زیست و توسعه پایدار شهری توجیه کرد، اما همیشه افراد مسئولیت پذیر و با وجدانی وجود دارند که می توانند با اختیارات خود مانع جاه طلبی های یک سری افراد خاص شوند. امیدوارم که طرح غیرکارشناسانه ساخت و ساز در هزارپیچ تا همین جا مطرح شود و به عمل نرسد تا باز در چند سال دیگر دچار دردسرها و مشکلات محیط زیستی و قطعا به دنبال آن، بحران های اجتماعی نشویم.....
آفتاب- مزدک دربیکی(پژوهشگر محیط زیست و عضو هیات علمی دانشگاه): به یاد دارم بیش از یک دهه پیش عده ای از کارشناسان محیط زیست کشور و به ویژه آنهایی که به مینیاتور محیط زیست ایران یعنی استان گلستان علاقه داشتند، مشکلات محیط زیست و پیامدهای آن را مطرح می کردند که متاسفانه بیشتر آن‌ها رخ داده یا خواهد داد، از جمله سیل در پارک ملی گلستان، هجوم سودجویان به عرصههای منابع طبیعی در قالب طرحهای به اصطلاح توسعه (مانند پتروشیمی، پالایشگاه و کارخانه سیمان)، کاهش سطح آبهای زیرزمینی، خشکسالی، تغییرات اقلیمی خُرد، نابودی جنگلها و ده ها مورد دیگر. منطق حکم می کند انسان از تجربه های پیشین درس بگیرد اما ظاهرا بعضی افراد نمی خواهند به این دیدگاه اعتقادی داشته باشند و حتما باید اتفاقی رخ دهد تا شاید درس عبرت بگیرند. نمونه ای که در مورد آن بحث خواهم کرد از جمله این موارد است. خبرهای رسیده حاکی از آن است که شورای محترم شهر گرگان طی مصوبه ای عجیب، مجوز ساخت و ساز برای مجموعه هفت تعاونی مسکن در تفرجگاه هزارپیچ گرگان را صادر کرده است یعنی به احتمال خیلی زیاد مجوز تغییر کاربری زمین های این تپه جنگلی زیبا صادر می شود و یکی از اندک تفریحگاههای گرگانیها تبدیل به توده ای بتون و آهن می شود. بهتر است مسئولان محترم حوزه امور شهری گرگان پیش از اقدام به این گونه تصمیمات چند نکته را مد نظر داشته باشند:
• تا آن جا که به یاد دارم هیات محترم دولت در سال گذشته پیگیر آزادسازي زمینهای هزارپيچ بود بنابراین تصمیم گیری درباره ساخت و ساز در جنگلهای هزارپیچ، به نوعی نادیده گرفتن تصمیات هیات دولت و سیاستهای بالادستی است.....
• واقعیت این است که برخلاف آن چه که همگان تصور می کنند، گرگان به عنوان مرکز استان، از نظر مکان های تفرجی طبیعی که زیرساخت های مناسب برای تفریح و تفرج عموم مردم را داشته باشد، بسیار فقیر است. به جز پارک جنگلی ناهارخوران (به عنوان نماد طبیعی گرگان)، النگ دره و هزارپیچ، مناطق دیگر مناسب فعالیت های تفرجی عمومی نیستند یا زیرساخت های لازم را ندارند. قطعا همه شهروندان گرگانی شلوغی بیش از حد ناهارخوران را تجربه کرده اند. بر اساس پژوهشهای علمی، ناهارخوران توان پذیرش بیش از اندازه استفاده های تفرجی را ندارد و در صورت ادامه این وضع، از نظر محیط زیستی رو به زوال می رود. یکی از بهترین مناطقی که می تواند در صورت برنامه ریزی و مدیریت مناسب محیطزیست، بخش عمده ای از فعالیت های تفرجی را به خود جذب کند، هزارپیچ با چشم اندازهای زیبا و یگانه خود است که متاسفانه گویا قرار است برای همیشه به خاطره ها بپیوندد. قطعا در صورت نابودی هزارپیچ، فشار بسیار زیاد بر مهم ترین و شناخته شده ترین تفرجگاه گرگان و استان یعنی ناهارخوران دو چندان خواهد شد و ناهارخوران نیز به تاریخ خواهد پیوست. به عبارت دیگر، تصمیمات نادرست در مورد ساخت و ساز در هزارپیچ نه تنها باعث نابودی آن، بلکه سبب نابودی دیگر مناطق و به دنبال آن کاهش مکان های تفرجی برای مردم گرگان و هزاران مسافر خواهد بود. آن وقت است که مسئولان و سیاست گزاران می مانند و صدها هزار نفر که برای گذراندن صحیح اوقات فراغت خود جایی ندارند....
• پژوهش ها نشان می دهد تپه های گرگان یعنی زیباشهر، امام رضا، باباطاهر و هزارپیچ از نظر زمین شناسی لُس (Loss) هستند. خاصیت این رسوبات این است که نفوذ آب در آن ها (مثلا به صورت چاه های فاضلاب ساختمان ها) می تواند آن ها را نرم کند و سبب جا به جایی شود. قطعا اعضای محترم شورای شهر و شهروندان گرگان، ریزش ساختمان ها و رانش تپه در محله های زیباشهر و امام رضا را به یاد دارند. ساخت و ساز شهرک های مسکونی در هزارپیچ که قرار است صدها نفر را پس از سال ها صاحب خانه کند نیز نتیجه ای جز این نخواهد داشت. سال ها بعد بستر این ساختمان ها دچار مشکل خواهد شد و پیش بینی پیامدهای محیط زیستی، شهری و اجتماعی آن، کار چندان مشکلی نیست....
• ضمن قدردانی از افرادی که واقعا در حل بزرگ ترین مشکل ایرانیان امروز یعنی بحران مسکن تلاش حقیقی می کنند اما متاسفانه بعضی از سودجویان در قالب تعاونی های مسکن و به بهانه مسکن سازی به جان محیط زیست و اراضی ملی که به تک تک افراد جامعه تعلق دارند افتاده اند و بدون توجه به مباحث فنی و کارشناسی، قوانین، شرایط و محدودیت های محیطی، مشغول سوء استفاده از دارایی های طبیعی این کشور هستند. گمان نمی کنم افراد دارای این طرز تفکر که صرفا به فکر منافع شخصی یا گروهی خود هستند را بتوان نسبت به مسائل محیط زیست و توسعه پایدار شهری توجیه کرد، اما همیشه افراد مسئولیت پذیر و با وجدانی وجود دارند که می توانند با اختیارات خود مانع جاه طلبی های یک سری افراد خاص شوند. امیدوارم که طرح غیرکارشناسانه ساخت و ساز در هزارپیچ تا همین جا مطرح شود و به عمل نرسد تا باز در چند سال دیگر دچار دردسرها و مشکلات محیط زیستی و قطعا به دنبال آن، بحران های اجتماعی نشویم.....
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید