بانک مرکزی عقب نشست؛ جمع‌آوری چک پول‌ها از بازار در تعلیق

آفتاب‌‌نیوز :

آفتاب: برنامه جمع آوری تدریجی چک پول‌های 50 و 100 هزار تومانی از چرخه پولی کشور با ورود اسکناس‌های 10 هزار تومانی به بازار در حالی در حالت تعلیق به‌سر می‌برد که بانک مرکزی اجرای این برنامه را فعلا از دستور کار خارج کرده است.

انتشار چک پول توسط بانک مرکزی از زمانی آغاز شد که بانک‌ها هر یک به تنهایی چک پول‌هایی را با آرم خود بدون پشتوانه منتشر می‌کردند. پیش از اینکه بانک مرکزی چک پول‌های خود را وارد بازار کند، بانک‌ها چک پول‌های خود را بدون پشتوانه که باعث خلق پول و افزایش نقدینگی می‌شد، وارد بازار می‌کردند.

بر این اساس، بانک مرکزی طی یک برنامه به بانک‌ها دستور داد که از انتشار چک پول‌های خود جلوگیری نمایند، بدین ترتیب انتشار چک پوله‌ای بدون پشتوانه متوقف و ساماندهی شد.

بانک مرکزی برای رفع خلل ناشی از نبود چک پول‌ها و به‌دلیل اینکه جامعه فاقد انتشار اسکناس درشت بود، برای اولین بار چک پول‌های خود را منتشر کرد. اما رئیس کل بانک مرکزی طی مصاحبه‌های متعدد عنوان کرد که انتشار چک پول وظیفه بانک مرکزی نیست و بانک مرکزی به مرور انتشار آنها را متوقف خواهد کرد.

در پی این اقدامات، چک پول‌های 50 هزار تومانی در اردیبهشت ماه سال 87 وارد بازار شد. در همین زمان طهماسب مظاهری رئیس کل وقت بانک مرکزی اعلام کرد که چک پول‌های 100 هزار تومانی این بانک نیز وارد بازار خواهد شد.

بانک‌ها در آن زمان چک‌هایی با اشکال و مدل‌های مختلف منتشر می کردند که شناخت آنها توسط مردم راحت نبود و معادل ریالی ایران چک‌ها و چک پول‌هایی که از طریق بانک‌ها در اختیار مردم قرار می‌گرفت، منابعی مسدود نمی‌شد و منابعی بود که بانک‌ها بر روی آنها اعتبار می‌دادند که این امر ایجاد نقدینگی می‌کرد، بنابراین یک خلق نقدینگی خارج از کنترل نظام بانکی انجام می‌شد که می‌توانست به تورم کمک کند.

در عین حال بانک مرکزی مطرح کرد وقتی طرح یکسانی توسط بانک مرکزی منتشر می‌شود، شناسایی آن برای مردم راحت‌تر است. سال گذشته بانک مرکزی تعدادی چک پول 200 هزار تومانی را نیز به چاپ رساند اما اعلام کرد که برنامه‌ای برای ادامه انتشار آنها ندارد.

در همین زمان بود که پیشنهاد حذف صفرها از پول ملی نیز مطرح شد، اما بانک مرکزی مجددا اعلام کرد که این طرح را به پس از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها و بروز آثار تورمی و مشخص شدن قیمت‌ها موکول کرده است، اما انتشار اسکناس درشت همچون 10 هزار تومانی را در دستور کار دارد که این کار نیز هفته گذشته طی مراسمی عملیاتی شد.

پیش از این، محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده بود که با ورود اسکناس‌های 10 هزار تومانی به بازار، به مرور چک پولهای 50 هزار تومانی جمع‌آوری می‌شود، این در حالی است که سید محمود احمدی دبیرکل بانک مرکزی اعلام کرد که این بانک فعلا برنامه خاصی برای خروج چک پول‌ها از بازار ندارد.

همچنین یکی دیگر از مسئولان این بانک مطرح کرد که در ازای ورود 10هزار تومانی‌ها به بازار، اسکناس‌های خرد از جامعه خارج می شود. همچنین آنها مطرح کرده اند که اسکناس‌های درشت تاثیری بر افزایش تورم ندارد.

بهمنی یکی از دلایل جمع‌آوری چک پول‌ها را مبارزه با پولشویی اعلام کرده و گفته است: در نظر گرفته‌ایم چک‌های باقی مانده با یک امضای خریدار به فروش برسد تا سیر طی شده توسط چک‌ها مشخص شود. چند روز پیش نیز مجددا عنوان کرد که چک پول‌های 50 هزار تومانی بانک مرکزی از 4 ماه آینده از جامعه خارج می‌شوند.

مسئولان این بانک همواره مطرح می‌کنند که انتشار اسکناس‌های 10 هزار تومانی جای‌گزینی برای چک پول‌های 50 هزار تومانی است، اما در عین حال می‌گویند که جامعه نیازمند انتشار اسکنا‌سهای درشت‌تر همچون 50 و 100 هزار تومانی است و اگر مجوز آن دریافت می‌شود بانک مرکزی مبادرت به انتشار این اسکناس‌های درشت می‌کرد.

با توجه به این مباحث، به نظر می‌رسد که هنوز بانک مرکزی موضع مشخصی برای انتشار چک پول‌ها توسط خود یا بانک‌ها، توقف انتشار چک پول‌های بانک مرکزی، چاپ اسکناس درشت‌تر، حذف صفرها از پول ملی، طرح‌های روی اسکناس‌ها و غیره ندارد.

گزارش خطا

لینک کوتاه: https://aftabnews.ir/000Qde