تپه‌های تاریخی گلستان صاف شدند
آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: برآیند بررسی‌ها نشان می‌دهد که در طول تاریخ در هر منطقه و روستای گلستان تپه‌های تاریخی فراوانی وجود داشته‌اند که در گذر زمان و براثر تغییر و تبدیل کاربری اکنون اثری از آنها نیست و به بخشی از اراضی کشاورزی، باغی و ساختمان‌های مسکونی تبدیل تبدیل شده‌اند.
زوال تدریجی تپه‌های تاریخی که سند و هویت تاریخی به شمار می‌آید با گذر زمان شتاب بیشتری یافت و این میراث های تاریخی و معنوی پیشینیان و پشتوانه فرهنگی اقوام مختلف بطور تدریجی تخریب شده‌اند.
اکنون در برخی تپه‌های باستانی موجود در گلستان نیز نشانه‌هایی از کنده‌کاری و حفاری‌های غیرمجاز دیده می‌شود و سودجویان این آثار تاریخی را آبکش کرده‌اند.
بررسی‌های یک محقق و پژوهشگر از شناسایی بیش از 100 تپه تاریخی در گلستان خبر می‌دهد، این درحالی است که به اعتقاد این باستان شناس بیش از 100 تپه تاریخی دیگر در منطقه وجود دارد که هنوز شناسایی نشده است.
اسدالله معطوفی محقق و مولف کتاب‌های تاریخی و باستانی شناسی در گلستان معتقد است: برخی از تپه‌های تاریخی استان در گذر زمان با خاک یکسان شده‌اند و اکنون اثری از این میراث‌های ارزشمند نمی‌توان یافت.
وی افزود: تپ‌های تاریخی گلستان در مناطق دور افتاده وجود دارد و به رغم دور‌افتادگی، تپه‌های باستانی دستخوش حفاری‌های غیرمجاز از سوی برخی سودجویان شده است.
وی یافتن گنج را بهانه ای از سوی برخی سودجوان عنوان کرد که موجب شد این بناهای ارزشمند باستانی، در برخی مناطق گلستان طعم حفاری های غیرمجاز را بچشند و روبه تخریب تدریجی روند.
معطوفی برای نمونه به تپه تاریخی "قاسم ریش" در جنوب سرخنکلاته اشاره کرد و گفت: بررسی این تپه باستانی نشان می‌دهد که چگونه یک اثر تاریخی نابود شد و تبدیل به اراضی کشاورزی شده است.
این استاد دانشگاه گلستان افزود: عاملان تغییر کاربری این تپه تاریخی حتی افتخار می‌کنند که این تپه بلا استفاده را به اراضی کشاورزی تبدیل کرده اند، درحالیکه از غنای تاریخی آن بی‌خبرند.
وی یادآورشد: با نابودی این تپه تاریخی هیچ‌گاه فرصت بررسی و تحقق درباره میراث‌های ارزشمند نهفته و مدفون شده در آن محقق نشد و حلقه‌ای به حلقه‌های مفقوده تاریخی اضافه شده است.
این مولف کتاب‌های تاریخی در گلستان بیان داشت: با نابودی تپه تاریخی "قاسم ریش" به‌نظر‌می آید که عناصر فرهنگی دارای قدمت بیش از 2 هزار سال در منطقه از بین رفته است و با خاک یکسان شده است.
اسدالله معطوفی به زوال تدریجی تپه‌های تاریخی در طول تاریخ اشاره و کرد و گفت: مقرر بود در زمان شاه عباسی تپه زیر میل گنبد (بلندترین برج آجری جهان) نیز کنده‌کاری و حفاری شود و این امر نشان‌دهنده پیشنه تاریخی حفاری‌های غیرمجاز تپه های باستانی منطقه است.
حفاری غیرمجاز در بیشتر تپه‌های تاریخی مشهود بوده و این امر وضعیت مناطق تاریخی استان را نگران کننده کرده است.
این در حالی است که برخی تپه‌های باستانی نظیر تپه باستانی "سلطان دوین" در استان بر اثر حفاری غیرمجاز همانند آبکش شده است و حفاری غیرمجاز آفتی جدی برای تپه‌های باستانی شده است.
همچنین استفاده از وسایلی مانند فلزیاب و گنج‌یاب موجب آسیب جدی به تپه‌ها و مناطق و ابنیه‌های باستانی شده است و متاسفانه آگهی فروش فلزیاب و گنج‌یاب به‌صورت رسمی در معابر و خیابان‌ها دیده می‌شود.
روند تخریب تپه‌های تاریخی گلستان مختص زمان و مکان خاصی نیست و در دوره معاصر و کنونی نیز شاهد تخریب تدریجی این میراث‌های باستانی هستیم، تاجائیکه مطالعات پژوهشی هدفمند در سال 1386 و نقشه برداری توپوگرافی محدوه اثر قلعه "خندان" گرگان و مطالعات ژئوفیزیکی عرصه تپه بیانگر به هم ریختگی ساختارهای معماری قلعه در دوره‌های معاصر است.
قلعه خندان یکی از مهمترین محوطه های باستانی است که در محدوده شهر گرگان (استرآباد قدیم) قرار دارد و نخستین‌بار دمرگان در سال 1269 خورشیدی از آن بازدید و نقشه آن را تهیه کرد.
علاوه‌بر این برخی نهادهای قانونی و مردم نهاد در گلستان نیز با تصویب مصوباتی، حکم قانونی تخریب تپه های تاریخی و گردشگری گلستان را امضا کرده اند که مصوبه شورای اسلامی شهر گرگان در سال‌جاری مبنی بر ساخت‌و ساز در تپه هزارپیج نمونه‌ای از این دست است.
هزار پیچ" یا "هزارچم"، تپه ای مشرف بر شهر و دارای چشم‌انداز وسیعی بر شهر گرگان است.
این منطقه از معدود تفریح‌گاه‌های این شهر است که در مقطعی شاهد پاک‌تراشی جنگل بود اما با درخت کاری مجدد، در سال‌های اخیر دوباره تفریح‌گاهی برای مردم و میزبانی برای برخی از گونه‌های جانوری بومی فراهم شد.
تلاش شورای شهر گرگان برای تصویب مصوبه ای مبنی‌بر تغییر کاربری اراضی در منطقه هزار پیچ درحالی است که تاکنون دوستداران طبیعت و محیط زیست تلاش‌های زیادی برای حفظ این منطقه بکر طبیعی انجام داده‌اند.
طرح مصوبه تغییر کاربری اراضی منطقه هزار پیچ علاوه بر نگرانی طبیعت دوستان و کارشناسان موجب دودستگی و اختلاف بین اعضای شورای شهر گرگان نیز شده است.
تپه‌های تاریخی جزیی از میراث طبیعی و باستانی مردم هر منطقه است که با تخریب و نابودی آن بخشی از فرهنگ منطقه به فراموشی سپرده می‌شود و نیاز است با برنامه‌ریزی اصولی و هدفمند از سوی متولیان امر برای صیانت و حفاظت از این میراث‌های طبیعی نسبت به حفظ آن تلاش بیشتری صورت گیرد.
زوال تدریجی تپه‌های تاریخی که سند و هویت تاریخی به شمار می‌آید با گذر زمان شتاب بیشتری یافت و این میراث های تاریخی و معنوی پیشینیان و پشتوانه فرهنگی اقوام مختلف بطور تدریجی تخریب شده‌اند.
اکنون در برخی تپه‌های باستانی موجود در گلستان نیز نشانه‌هایی از کنده‌کاری و حفاری‌های غیرمجاز دیده می‌شود و سودجویان این آثار تاریخی را آبکش کرده‌اند.
بررسی‌های یک محقق و پژوهشگر از شناسایی بیش از 100 تپه تاریخی در گلستان خبر می‌دهد، این درحالی است که به اعتقاد این باستان شناس بیش از 100 تپه تاریخی دیگر در منطقه وجود دارد که هنوز شناسایی نشده است.
اسدالله معطوفی محقق و مولف کتاب‌های تاریخی و باستانی شناسی در گلستان معتقد است: برخی از تپه‌های تاریخی استان در گذر زمان با خاک یکسان شده‌اند و اکنون اثری از این میراث‌های ارزشمند نمی‌توان یافت.
وی افزود: تپ‌های تاریخی گلستان در مناطق دور افتاده وجود دارد و به رغم دور‌افتادگی، تپه‌های باستانی دستخوش حفاری‌های غیرمجاز از سوی برخی سودجویان شده است.
وی یافتن گنج را بهانه ای از سوی برخی سودجوان عنوان کرد که موجب شد این بناهای ارزشمند باستانی، در برخی مناطق گلستان طعم حفاری های غیرمجاز را بچشند و روبه تخریب تدریجی روند.
معطوفی برای نمونه به تپه تاریخی "قاسم ریش" در جنوب سرخنکلاته اشاره کرد و گفت: بررسی این تپه باستانی نشان می‌دهد که چگونه یک اثر تاریخی نابود شد و تبدیل به اراضی کشاورزی شده است.
این استاد دانشگاه گلستان افزود: عاملان تغییر کاربری این تپه تاریخی حتی افتخار می‌کنند که این تپه بلا استفاده را به اراضی کشاورزی تبدیل کرده اند، درحالیکه از غنای تاریخی آن بی‌خبرند.
وی یادآورشد: با نابودی این تپه تاریخی هیچ‌گاه فرصت بررسی و تحقق درباره میراث‌های ارزشمند نهفته و مدفون شده در آن محقق نشد و حلقه‌ای به حلقه‌های مفقوده تاریخی اضافه شده است.
این مولف کتاب‌های تاریخی در گلستان بیان داشت: با نابودی تپه تاریخی "قاسم ریش" به‌نظر‌می آید که عناصر فرهنگی دارای قدمت بیش از 2 هزار سال در منطقه از بین رفته است و با خاک یکسان شده است.
اسدالله معطوفی به زوال تدریجی تپه‌های تاریخی در طول تاریخ اشاره و کرد و گفت: مقرر بود در زمان شاه عباسی تپه زیر میل گنبد (بلندترین برج آجری جهان) نیز کنده‌کاری و حفاری شود و این امر نشان‌دهنده پیشنه تاریخی حفاری‌های غیرمجاز تپه های باستانی منطقه است.
حفاری غیرمجاز در بیشتر تپه‌های تاریخی مشهود بوده و این امر وضعیت مناطق تاریخی استان را نگران کننده کرده است.
این در حالی است که برخی تپه‌های باستانی نظیر تپه باستانی "سلطان دوین" در استان بر اثر حفاری غیرمجاز همانند آبکش شده است و حفاری غیرمجاز آفتی جدی برای تپه‌های باستانی شده است.
همچنین استفاده از وسایلی مانند فلزیاب و گنج‌یاب موجب آسیب جدی به تپه‌ها و مناطق و ابنیه‌های باستانی شده است و متاسفانه آگهی فروش فلزیاب و گنج‌یاب به‌صورت رسمی در معابر و خیابان‌ها دیده می‌شود.
روند تخریب تپه‌های تاریخی گلستان مختص زمان و مکان خاصی نیست و در دوره معاصر و کنونی نیز شاهد تخریب تدریجی این میراث‌های باستانی هستیم، تاجائیکه مطالعات پژوهشی هدفمند در سال 1386 و نقشه برداری توپوگرافی محدوه اثر قلعه "خندان" گرگان و مطالعات ژئوفیزیکی عرصه تپه بیانگر به هم ریختگی ساختارهای معماری قلعه در دوره‌های معاصر است.
قلعه خندان یکی از مهمترین محوطه های باستانی است که در محدوده شهر گرگان (استرآباد قدیم) قرار دارد و نخستین‌بار دمرگان در سال 1269 خورشیدی از آن بازدید و نقشه آن را تهیه کرد.
علاوه‌بر این برخی نهادهای قانونی و مردم نهاد در گلستان نیز با تصویب مصوباتی، حکم قانونی تخریب تپه های تاریخی و گردشگری گلستان را امضا کرده اند که مصوبه شورای اسلامی شهر گرگان در سال‌جاری مبنی بر ساخت‌و ساز در تپه هزارپیج نمونه‌ای از این دست است.
هزار پیچ" یا "هزارچم"، تپه ای مشرف بر شهر و دارای چشم‌انداز وسیعی بر شهر گرگان است.
این منطقه از معدود تفریح‌گاه‌های این شهر است که در مقطعی شاهد پاک‌تراشی جنگل بود اما با درخت کاری مجدد، در سال‌های اخیر دوباره تفریح‌گاهی برای مردم و میزبانی برای برخی از گونه‌های جانوری بومی فراهم شد.
تلاش شورای شهر گرگان برای تصویب مصوبه ای مبنی‌بر تغییر کاربری اراضی در منطقه هزار پیچ درحالی است که تاکنون دوستداران طبیعت و محیط زیست تلاش‌های زیادی برای حفظ این منطقه بکر طبیعی انجام داده‌اند.
طرح مصوبه تغییر کاربری اراضی منطقه هزار پیچ علاوه بر نگرانی طبیعت دوستان و کارشناسان موجب دودستگی و اختلاف بین اعضای شورای شهر گرگان نیز شده است.
تپه‌های تاریخی جزیی از میراث طبیعی و باستانی مردم هر منطقه است که با تخریب و نابودی آن بخشی از فرهنگ منطقه به فراموشی سپرده می‌شود و نیاز است با برنامه‌ریزی اصولی و هدفمند از سوی متولیان امر برای صیانت و حفاظت از این میراث‌های طبیعی نسبت به حفظ آن تلاش بیشتری صورت گیرد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید