آفتاب- فروزان آصف نخعی: در حالی که تنها در یک قرارداد به ملت ایران خسارت 500میلیارد دلاری وارد شده که از نظر کارشناسان نوعی کاپیتولاسیون است، ویژهنامه روزنامه ایران بدون اشاره به این دست از قراردادهای اقتصادی در حوزه خارجی، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را در دوره سازندگی و اصلاحات بهویژه با تهاجم علیه هاشمی منتشر کرده است.
حال و هوای صفحه اول این روزنامه که تداعی کننده عملیات امنیتی و نظامی تحت عنوان رمز عبور 4 است با این دست از تیترها در باره سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همراه است:
"دولت اصلاحات وادادگی را تعامل سازنده معنی کرد، تبادل اطلاعات محرمانه نظام با بیگانگان راه گستاخی علیه کشور را بازکرد، هاشمی میخواست نیروهای انقلابی را حذف کند، بهزادنبوی بافریب مجلس، توافقنامه الجزایر را مصوب کرد."
این درحالی است که به دلیل سیاستهای غلط خارجی برای جذب هند و کناره گیری این کشور از حمایت از آمریکا در برابر پروژه هسته ای در نظام بینالملل، قرارداد امضا شده توسط دولت آقای احمدینژاد هزینه هنگفت 225 میلیارد دلار تا 495 میلیارد دلاری برروی دست ملت ایران گذاشته است.
این که تا چه اندازه پروژههای دیگر همچون پروژه اتومبیل سازی در آذربایجان و دیگر کشورها به سود ملت ایران بوده و ضررهای ناشی از آن چگونه بر کارخانه ایرانخودرو بار شده، از موضوعاتی است که هنوز ابعاد آن شکافته نشده است.
به گفته نماینده پیشین ایران در سازمان ملل، "اگر حجم صادرات به هند و پاکستان روزانه 60 میلیون متر مکعب باشد، از جیب مردم ایران روزانه 25 میلیون دلار به هندیها و پاکستانیها تخفیف داده میشود و اگر 150 میلیون متر مکعب در روز صادر کند، میزان تخفیف روزانه بالغ بر 55 میلیون دلار خواهد شد و در دوره 25 ساله قرارداد برای حالت اول 225 میلیارددلار و برای حالت دوم 495 میلیارد دلار تخفیف داده میشود."
مردادماه گذشته، پروژه ساخت فاز دوم خط لوله گاز صادراتی ایران به هند و پاکستان، به قرارگاه خاتمالانبیا واگذار شد.فاز دوم این خط لوله از ایرانشهر در استان سیستان و بلوچستان ایران تا مرز پاکستان را شامل میشود.ساخت فاز اول خط لوله صلح نیز خرداد ماه سال 1384 به طول 907 کیومتر به ارزش 808 میلیون یورو به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا واگذار شده بود.
نژادحسینیان معاون پیشین امور بینالملل وزارت نفت خواهان مخالفت نمایندگان مجلس و جلوگیری از تصویب قرارداد خط لوله صلح شد و افزود: "قرار است برای رفع تنش بین هند و پاکستان از طرف هر ایرانی 3/2 تا هفت میلیون دلار به شرکتهای گاز هند و پاکستان کمک بلاعوض شود."
طرح خط لوله انتقال گاز صادراتی ایران به هند و پاکستان در سال 1990 مطرح شد اما گفتوگوها بر سر این طرح از 10 سال پیش آغاز شد. بر پایه تفاهمهای انجام شده، ایران متعهد میشود که تا مدت 25 سال، گاز خود را با قیمت ارزان به هند و پاکستان بفروشد.
در خرداد ماه گذشته نژادحسینیان، قرارداد خط لوله صلح را "کاپیتولاسیون" (دادن امتیازات ویژه) خواند و از نمایندگان مجلس خواست که "تا هنگامی که گروهی از کارشناسان مستقل قرارداد مذکور را مورد تایید قرار ندادهاند، از اجرایی شدن آن جلوگیری کنند."
حمایت پاکستان از تحریمهای آمریکا علیه ایران
علاوه بروارد آمدن خسارت هنگفت به ایران، با این هم به گزارش فرارو، نخست وزیر پاکستان طی اظهاراتی در تاریخ 1 تیر 1389 از احتمال قطع همکاری ایران در پروژه خط لوله صلح سخن گفت. یوسف رضا گیلانی، روز دوشنبه گفت کشورش از تحریمهای آمریکا که ممکن است بر روی پروژه خط لوله صدور گاز ایران نیز تاثیر بگذارد پیروی خواهد کرد. این تحریمها به دلیل مواضع هستهای ایران وضع شدهاند وعملا پاکستان با وجود تضاد منافع با هند، در کنار این کشور قرار گرفته است.
به گزارش فرارو، اظهارات گیلانی از این نظر قابل توجه است که امکان دارد دو دهه تلاش برای احداث خط لوله صلح که گاز ایران را به شرق آسیا انتقال میدهد نابود کند.
گیلانی در گفت و گو با خبرنگاران تصریح کرد: "پاکستان عضو جامعه جهانی است و از هر تحریمی که آمریکا اعمال کند پیروی می کند... و در صورت لزوم از این پروژه عقبنشینی خواهد کرد."
پیش از این ریچارد هالبروک نماینده ویژه آمریکا در امور پاکستان و افغانستان به مقامهای پاکستانی هشدار داد تا زمانیکه قانون تحریمهای کنگره آمریکا علیه ایران نهایی نشده گام بیشتری در راستای اجرای توافق گازی خود با ایران بر ندارند چرا که ممکن است این خط لوله مشمول تحریمهای جدید شود.
طی این قرار داد، قرار است از سال 2014 میلادی روزانه 21 میلیون و 500 هزار متر مکعب گاز ایران از طریق خط لوله 750 کیلومتری به پاکستان صادر شود.
جو بحرانی بین ایران و جامعه بینالملل
هرچند ریاست مجلس خبرگان رهبری آیتالله هاشمی رفسنجانی تهدیدهای کنونی بینالمللی را طی 30 سال گذشته بی سابقه دانست، با این همه ویژهنامه روزنامه ایران در تهاجم امنیتی و سیاسی خویش، سیاستهای دولتهای سازندگی و اصلاحات را تحت پوشش تعامل سازنده، وادادگی نام گذاشت و به این طریق به سیاستهای گذشته تاخت.
در گذشتهای نه چندان دور زمانی که دکتر علی لاریجانی به تازگی ریاست تیم مذاکرات هستهای را به عهده گرفته بود، دستاورد مذاکرات تیم قبلی را آب نبات در برابر "در"(جواهر) گرانبها نام نهاده بود. منتها وی با تجربهای که داشت به سرعت نسبت به پیچیدگی موضوع تسلط یافت و دیگر از این لفظ استفاده نکرد.
این درحالی است که روز دوشنبه 22 شهریوردر اولین روز نشست دورهای شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس، گزارشی ارائه داد که محتوای آن در مجموع، اعلام نارضایتی از برنامههای اتمی ایران و برخورد ایران با مقررات آژانس است.
صالحی رییس سازمان انرژتمی ایران گزارش آمانو را بسیار خطرناک ذکر کرد. این گزارش به سرعت مورد اعتراض دولت ایران قرار گرفت. علیاصغر سلطانیه، نماینده جمهوری اسلامی در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در نامهای به مدیر کل آژانس، نارضایتی ایران را ابراز کرد.
کارشناسان گزارش جدید آمانورا از نظرکمیت انتقادی، خیلی بیشتر از گزارش قبلی ذکر کردند. در گزارش قبلی تعداد نکات شکایتآمیز 12 مورد بودند که در گزارش کنونی، دوبرابر شدهاند و به 24 تا 25 مورد رسیدهاند.
درگزارش جدید آمانو بیلان هستهای ایران دچار خدشه شده به این معنا که از سرنوشت مواد رایواکتیویته آژانس اطلاعی نداشته و نمیداند که ایران این مواد را به کجا میبرد؟از این رو گزارش جدید آژانس بیلان را بهطور کامل تأیید نکرده و این در تضاد با گزارشهای قبلی است.
براساس گزارش آمانو موضوع دیگر شکستن مهر و موم ها است که ایران آن را تصادفی ذکر کرده و آژانس نیز علی رغم عدم تکذیب چنین نکتهای در نهایت در این باره نیز شکایتنامهای را تنظیم کرده است.
علاوه بر این، گزارش آژانس تاکید دارد که ایران تنها کشور دنیاست که دارای فعالیتهای هستهای چشمگیر است ولی کد 1/3 قرارداد تکمیلی انپیتی را اجرا نمیکند.این کد مشخص میکند در چه زمانی دولتها، وقتی شروع به فعالیت هستهای میکنند، باید به آژانس بینالمللی انرژی هستهای گزارش بدهند.
در مورد ایران به این ترتیب است که طبق قرارداد تکمیلیای که با ایران بسته شده است، ایران باید به محض تصمیمگیری در مورد شروع یک پروژه هستهای، به آژانس خبر بدهد. دولت ایران این کار را نکرده است. دولت ایران بر این عقیده است که طبق پیمان بینالمللی انپیتی، فقط 180 روز قبل از ورود مواد رادیواکتیو باید گزارش بدهد.
حال سوال این است که گزارش مذکور در سیاست خارجی برای دولت چه دستاوردی محسوب میشود؟ به عبارت دیگر شرایطی که در صورت وقوع یک جنگ جدید ایران را به دوران پارینه سنگی پرتاب میکند، سیاستخارجی ناپخته دولت تا چه اندازه قادر است منافع ملی ایران را تامین کند. پاسخ به این سوال موضوعی است که در ویژهنامه ایران به سختی یافت میشود.