آزادی پس از عدالت ارزش دارد
آفتاب‌‌نیوز : 
اما او هم چنین اصولگرایی است که مبحث آزادی را چالش آینده ایران معرفی می کند و از لزوم قرار دادن تریبون نماز جمعه در اختیار روشنفکران سخن می گوید. روزنامه الکترونیکی روز گفتگویی را با عماد افروغ انجام داده است. استاد دانشگاه تهران که مدتی است فضای دانشگاه را ترک کرده است در این گفتگو وجه غالب گرایش به حقوق فردی در جریان دوم خرداد را دلیل گرایش جامعه به حقوق گروهی شهروندی می داند و از آزادی فردی به عنوان چالش آینده جامعه ایران سخن می گوید:
در شرایطی که ما به حقوق فردی بی توجه بشویم، جامعه به سمت حقوق فردی متمایل می شود؛ و در شرایطی که ما گرایش مان نسبت به حقوق فردی غلیظ بشود، خواه ناخواه جامعه به سوی حقوق جامعه ای گرایش پیدا می کند. در طول تاریخ ایران هم همیشه همین طور بوده است. یعنی وقتی ما روشنفکری جریان مشروطه را، که جریانی فردگرا بود، تجربه کردیم، و متصل به جریان روشنگری قرن هجدهم غرب شدیم، خواه ناخواه جامعه به حقوق جامعه ای تمایل پیدا کرد. همین طور به وجه انسجامی جامعه، به اقتدار و به عدالت.
به همین دلیل ما باید این سوال را در فلسفه سیاسی مان پاسخ بدهیم که اصولا جامعه را چگونه می بینیم. آیا جامعه صرفا متشکل از افراد است؟ جامعه یک جمع داوطلبانه ای از افراد است و بالطبع حدود اختیارات دولت در آن محدود است؟ یا اینکه جامعه یک ارگانیسم است، یک بدن، و در واقع افراد مصلوب الاختیار هستند؟ یا اینکه حالت ثالثی هم وجود دارد، به این معنا که ما اصالت را هم به فرد می دهیم، هم به جامعه؟ نه حقوق فردی را فدای حقوق اجتماعی می کنیم، نه حقوق جامعه را در پای حقوق فردی ذبح می کنیم. دیدگاه من، بیشتر دیدگاه سوم است و اعتقاد به یک فلسفه سیاسی ثالث دارم و اسمش را هم می گذارم دولت نامحدود بالقوه."
با این حال افروغ به دولت هشدار می دهد که در توجه به حقوق گروهی شهروندی به حدی افراط نکند که حقوق فردی به فراموشی سپرده شود:« من زنگ خطری را به صدا در می آورم و به دولت هشدار می دهم که اگر به خاطر آن افراطی که در سرطیف حقوق شهروندی شد، به سردیگر طیف گرایش پیدا کند.»
اما عماد افروغ که در جریان رای اعتماد به وزیران کابینه همواره خطر گسترش اقتدارگرایی را گوشزد کرده بود در ادامه گفتگوی خویش معتقد است که فردگرایی عمدتا از سیاست های لیبرالیستی دفاع می کند و جامعه گرایان عمدتا از سیاست های سوسیالیستی یا فاشیستی و می گوید: « هنوز هم مصر هستم که دولت آقای احمدی نژاد متوجه باشد که به نام عدالت، ثبات سیاسی، اقتدار و وحدت ملی آزادی های فردی را تقلیل ندهد.»
نماینده مجلس در ادامه خود را از افرادی نمی داند که عدالت را در مقابل آزادی قرار می دهند اما بلافاصله تاکید می کند:« من می گویم در آزادی یک سوال اساسی مطرح است و آن «آزادی برای چه کسی است» همین که این سوال را مطرح کنید، پای عدالت به میان می آید.» با این حال افروغ آزادی را یک ارزش ثانویه بعد از عدالت تعریف می کند.
افروغ در پایان از نیاز جمهوری اسلامی به «نقد گفتمانی از درون» سخن می گوید:« اگر این نقد وجود داشته باشد مشروعیت نظام جمهوری اسلامی باز تولید می شود، اما اگر نباشد منجر به توجیه و تطهیر بسیاری از سیاست ها و عملکردهای غلط گذشته می شود. نکته دیگری که ما باید به آن توجه کنیم این است که باید بین جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی تمایز قائل شد. من معتقدم که ملاک و معیار نقد جمهوری اسلامی، همان انقلاب اسلامیست. ما نباید هر اتفاقی را که در جمهوری اسلامی می افتد به اسم اینکه انقلاب اسلامی تضعیف می شود، توجیه یا تطهیر بکنیم. هر جا که به این انقلاب خورد و با آن سازگار بود، باید دفاع کنیم، هر جا نبود، باید نقد کنیم. و این کار نیاز به یک نقد فعال توسط روشنفکران حقیقت جو دارد.
اما او هم چنین اصولگرایی است که مبحث آزادی را چالش آینده ایران معرفی می کند و از لزوم قرار دادن تریبون نماز جمعه در اختیار روشنفکران سخن می گوید. روزنامه الکترونیکی روز گفتگویی را با عماد افروغ انجام داده است. استاد دانشگاه تهران که مدتی است فضای دانشگاه را ترک کرده است در این گفتگو وجه غالب گرایش به حقوق فردی در جریان دوم خرداد را دلیل گرایش جامعه به حقوق گروهی شهروندی می داند و از آزادی فردی به عنوان چالش آینده جامعه ایران سخن می گوید:
در شرایطی که ما به حقوق فردی بی توجه بشویم، جامعه به سمت حقوق فردی متمایل می شود؛ و در شرایطی که ما گرایش مان نسبت به حقوق فردی غلیظ بشود، خواه ناخواه جامعه به سوی حقوق جامعه ای گرایش پیدا می کند. در طول تاریخ ایران هم همیشه همین طور بوده است. یعنی وقتی ما روشنفکری جریان مشروطه را، که جریانی فردگرا بود، تجربه کردیم، و متصل به جریان روشنگری قرن هجدهم غرب شدیم، خواه ناخواه جامعه به حقوق جامعه ای تمایل پیدا کرد. همین طور به وجه انسجامی جامعه، به اقتدار و به عدالت.
به همین دلیل ما باید این سوال را در فلسفه سیاسی مان پاسخ بدهیم که اصولا جامعه را چگونه می بینیم. آیا جامعه صرفا متشکل از افراد است؟ جامعه یک جمع داوطلبانه ای از افراد است و بالطبع حدود اختیارات دولت در آن محدود است؟ یا اینکه جامعه یک ارگانیسم است، یک بدن، و در واقع افراد مصلوب الاختیار هستند؟ یا اینکه حالت ثالثی هم وجود دارد، به این معنا که ما اصالت را هم به فرد می دهیم، هم به جامعه؟ نه حقوق فردی را فدای حقوق اجتماعی می کنیم، نه حقوق جامعه را در پای حقوق فردی ذبح می کنیم. دیدگاه من، بیشتر دیدگاه سوم است و اعتقاد به یک فلسفه سیاسی ثالث دارم و اسمش را هم می گذارم دولت نامحدود بالقوه."
با این حال افروغ به دولت هشدار می دهد که در توجه به حقوق گروهی شهروندی به حدی افراط نکند که حقوق فردی به فراموشی سپرده شود:« من زنگ خطری را به صدا در می آورم و به دولت هشدار می دهم که اگر به خاطر آن افراطی که در سرطیف حقوق شهروندی شد، به سردیگر طیف گرایش پیدا کند.»
اما عماد افروغ که در جریان رای اعتماد به وزیران کابینه همواره خطر گسترش اقتدارگرایی را گوشزد کرده بود در ادامه گفتگوی خویش معتقد است که فردگرایی عمدتا از سیاست های لیبرالیستی دفاع می کند و جامعه گرایان عمدتا از سیاست های سوسیالیستی یا فاشیستی و می گوید: « هنوز هم مصر هستم که دولت آقای احمدی نژاد متوجه باشد که به نام عدالت، ثبات سیاسی، اقتدار و وحدت ملی آزادی های فردی را تقلیل ندهد.»
نماینده مجلس در ادامه خود را از افرادی نمی داند که عدالت را در مقابل آزادی قرار می دهند اما بلافاصله تاکید می کند:« من می گویم در آزادی یک سوال اساسی مطرح است و آن «آزادی برای چه کسی است» همین که این سوال را مطرح کنید، پای عدالت به میان می آید.» با این حال افروغ آزادی را یک ارزش ثانویه بعد از عدالت تعریف می کند.
افروغ در پایان از نیاز جمهوری اسلامی به «نقد گفتمانی از درون» سخن می گوید:« اگر این نقد وجود داشته باشد مشروعیت نظام جمهوری اسلامی باز تولید می شود، اما اگر نباشد منجر به توجیه و تطهیر بسیاری از سیاست ها و عملکردهای غلط گذشته می شود. نکته دیگری که ما باید به آن توجه کنیم این است که باید بین جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی تمایز قائل شد. من معتقدم که ملاک و معیار نقد جمهوری اسلامی، همان انقلاب اسلامیست. ما نباید هر اتفاقی را که در جمهوری اسلامی می افتد به اسم اینکه انقلاب اسلامی تضعیف می شود، توجیه یا تطهیر بکنیم. هر جا که به این انقلاب خورد و با آن سازگار بود، باید دفاع کنیم، هر جا نبود، باید نقد کنیم. و این کار نیاز به یک نقد فعال توسط روشنفکران حقیقت جو دارد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید