آفتابنیوز : آفتاب: بهمن دری درخصوص ممیزی برخی آثار گفت: مثلاً فردی حافظ را میخواره و زنباره دانسته و یا فردی چند فصل از مثنوی شرح کرده و در آن مولوی را همجنسباز دانسته؛ یعنی بزرگی چون مولانا را مورد بدترین اتهامات شنیع قرار داده و چند شعر او را ستوده و وقتی ما برای حفظ حرمت مفاخرمان از انتشار این نوع تحریفات جلوگیری میکنیم، با تهمتهای ناروا روبهرو میشویم.
معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه جلسه مشورتی شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره ممیزی کتاب بازنویسیشده «خسرو و شیرین» نکاتی را مطرح کرد.
به گزارش روابط عمومی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بهمن دری درباره ماجرای جنجالی ممیزی این کتاب، گفت: اول اینکه تا جایی که بنده اطلاع دارم و اهل شعر و ادب میدانند، منظومه «خسرو و شیرین» اثر گرانسنگ نظامی گنجوی است؛ نه خانم نویسنده سیوچندساله. دوم اینکه این اثر متعلق به 800 سال پیش است؛ نه سال 1390 شمسی. سوم اینکه کتاب «خسرو و شیرین» دارای صدها صفحه است؛ نه 124 صفحه. چهارم اینکه این اثر منظوم است؛ نه منثور؛ یعنی متن اصلی نظامی گنجوی شعر است؛ نه نثر، و پنجم آنکه نظامی در کجای اثر خود عنوان کرده که خسرو و شیرین ویژه کودکان و نوجوانان است؟ و ششم آنکه در شناسنامه کتاب و فیپای دریافتی از کتابخانه ملی، ادبیات فارسی و قرن چهاردهم هجری درج شده است؛ یعنی قرن فعلی و حال حاضر و هفتم اینکه ناشر کتاب ناشر کودک و نوجوان است؛ نه بزرگسال؛ لذا کسانی که حتا از دور هم دستی بر شعر و شاعری دارند، میدانند که بازنویسی اثر نسبت به اصل اثر معمولاً تفاوت محتوایی و ساختاری پیدا میکند و حال اگر اثری اساس آن در قالب نظم آفریده شده و بعد در بازنویسی بسیار کوتاه شود و به نثر درآید، تردیدی نیست که این کتاب اثر دیگری میشود که البته اگر مخاطبان آن نیز تغییر یابد، باید آن را اثری مستقل تلقی کرد.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد ادامه داد: حال سؤال این است وقتی ناشر و نویسندهای به خود حق میدهد که اثری را مطابق با سلایق و علایق شخصی از حیث فرم و محتوا تغییر دهد و آنقدر آن را کوتاه کند که اثر تبدیل به کتابی مختصر شود و نام نویسندهای دیگر بر روی پیشانی کتاب و شناسنامه آن درج شود، باید به ما به عنوان مجری قانون ضوابط نشر و چاپ کتاب مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی این حق را بدهند که کتاب را حسب قوانین مورد بررسی و ممیزی قرار دهیم.
دری همچنین درباره گفتههای یک نویسنده و شاعر کودکان که مدعی شده «مثنوی» هم ممیزی شده است، گفت: باید عرض کنم که ایشان بیش از 30 سال است که در همه دورههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در هیأت نظارت بر چاپ کتاب کودک و نوجوان عضو بوده است و حتی در ممیزی صدها کتاب از همکاران فعال اداره کتاب بوده و در نگارش بسیاری از آییننامهها نقش مؤثری داشته است و بهعنوان سرگروه بررسان با سختگیریهای بعضاً ناموجه و سلیقهای از انتشار بسیاری از کتابها ممانعت کرده است که در دوره جدید، برای بسیاری از آن کتابها مجوز صادر کردهایم. حال نمیدانیم چطور ایشان که در دوران وزارت آقایان میناچی، دوزدوزانی، معادیخواه، خاتمی، لاریجانی، میرسلیم، مهاجرانی، مسجدجامعی و صفارهرندی پای ثابت گروههای بررسی کتاب بوده، به خاطر برخی تصورات احتمالاً شخصی، ذوقزده شده و اداره کتاب را مورد هجمه قرار میدهد و البته در کارنامه ایشان ممیزی دهها کتاب بازنویسیشده هم به چشم میخورد.
او افزود: نیاز به ارائه سند نیست که در طول سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی در هیچ دورهای هیچیک از کتابهای کلاسیک ممیزی نشده و نخواهد شد؛ چون معتقدیم که این آثار میراث کهن و ماندگاری است که هویت دینی و ملی ما را به جهانیان عرضه میکند. حافظ، سعدی، مولوی، فردوسی، ناصرخسرو، وحشی بافقی، جامی، نظامی، رودکی و دهها شاعر و نویسنده بزرگمایه، از مفاخر و مشاهیر ما هستند و ما برای اینکه آثار این بزرگان مصون از گزند تحریف باشند، ملزم به ممیزی و بازنویسی آثار آنان هستیم و ملاک و مبنای ما هم قانون است و به خاطر حساسیت مخاطبان کودک و نوجوان است که قانونگذار به درستی دو هیأت نظارت بر کتاب پیشبینی کرده؛ یکی هیأت نظارت بر کتاب بزرگسال و دیگری هیأت نظارت بر کتابهای کودک و نوجوان.
دری گفت: البته ما چند کتاب هم داریم که برخی شارحان، مصححان و ناشران آنها را کلاسیک میدانند؛ اما باتوجه به مضمون و مقدمه و مؤخره در این حیطه قابل ارزیابی نیستند. چند نمونه را شاهد مثال میآورم؛ مثلاً ناشری دیوان حافظ را با شرحی 30 صفحهای عرضه کرده و مدعی شده که اثر حافظ شیرازی ممیزی شده است؛ در حالی که ممیزی آن 30 صفحه مدنظر بوده که در آن صفحات، انواع و اقسام اتهامات را متوجه حافظپژوهان کرده است.
معاون امور فرهنگی ارشاد اضافه کرد: مثلاً حافظ را میخواره و زنباره دانسته و یا فردی چند فصل از مثنوی شرح کرده و در آن مولوی را همجنسباز دانسته؛ یعنی بزرگی چون مولانا را مورد بدترین اتهامات شنیع قرار داده و چند شعر او را ستوده و وقتی ما برای حفظ حرمت مفاخرمان از انتشار این نوع تحریفات جلوگیری میکنیم، با تهمتهای ناروا روبهرو میشویم و برخی از زخمخوردههای سیاسی نیز فضا را با تسویهحسابهای شخصی و سیاسی آلوده میکنند، آن هم در قالب و ظاهر فرهنگی بدترین اتهامات و اکاذیب را متوجه همکاران ما میسازند.
او افزود: ناشری دیوان وحشی بافقی را که در اصل هزار صفحه است و بدون هرگونه ممیزی بارها منتشر شده، در 80 صفحه ارائه داده و فقط اشعار گزینشی آن را انتخاب کرده است. وقتی در ممیزی دچار مشکل میشود، میگوید، ارشاد کتاب کلاسیک را ممیزی کرده است و یا اثر دیگری که در دوران رژیم گذشته به جای برخی ابیات و کلمههای آن نقطهچین گذاشته شده، با کمال وقاحت به عنوان کتاب کلاسیک ارائه میشود. در این بحبوحه سوء استفادهچیها هم دست به کار میشوند و فقط چند روز پس از تأکید جدی مقام معظم رهبری بر موضوع ممیزی و مراقبت از بازار نشر، بازهم با مقاصد سیاسی و در ظاهر فرهنگی به جوسازی مشغول میشوند و متأسفانه برخی رسانهها هم در تله ادعاهای آنان گرفتار میشوند و هیاهویی برای هیچ راه میاندازند. حتی برخی از به اصطلاح نویسندگان که بیان محتوای کتابهایشان شرمآور است، از ممیزی کتابهایشان به داستانسرایی میپردازند.
دری در پایان گفت: کتابی که همه سطورش بر مبنای ابتذال جنسی و زنای با محارم است و یا کتابی که ارتباط جنسی چند زن و مرد با یکدیگر را توصیف میکند، مبنای آزادیخواهی میشود؛ در حالیکه ما به وقیحنگاری و هرزهنویسی هرگز اجازه انتشار نمیدهیم.