خانه قاجاری پاک‌سرشت صوفی املش، تلی از خاک شد
آفتاب: خانه تاریخی پاک سرشت صوفی، در استان گیلان، به تلی از خاک تبدیل شد، اقدام به تخریب در حالی صورت گرفت که این خانه 16 شهریور 86 با شماره ۱۱۱۰۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
خانه‌های تاریخی گیلان یک به یک رو به تخریب و ویرانی می‌روند و این بار قرعه به نام خانه پاک سرشت صوفی، افتاده است.
این خانه با قدمت اواسط دوره قاجاریه در کنار پارک میرزا کوچک و درکوچه رهبری املش قرار داشت.
به گفته مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان، ۹۵۴ اثر تاریخی ثبت شده در این استان وجود دارد اما به نظر می‌رسد با ادامه روند رو به رشد تخریب آثار تاریخی و ملی، باید در ارایه آمار ثبتی، روند نزولی را شاهد باشیم.
مشاهدات ایلنا از وضعیت کنونی بنا
مشاهدات عینی خبرنگار ایلنا، حاکی از آن است که این بنای تاریخی اکنون با خاک یکسان شده و در مجاورت آن ساختمانی در حال ساخت است.
اهالی محل در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایلنا، عنوان کردند که خانه تاریخی پاک سرشت، حدود دو ماه پیش کاملا تخریب شد.
فرماندار املش: فقط نیمی از این خانه تاریخی بود
«قسمتی که تخریب شده، تاریخی نبوده است.» این پاسخی است که فرماندار املش به پرسش خبرنگار ایلنا در مورد علت تخریب بنای صوفی می‌دهد.
"محمد اکبری" همچنین می‌گوید: «قسمت تخریب شده این بنا ثبت شده نیست.»
وی در پاسخ به ایلنا در مورد این که چطور چنین چیزی ممکن است، می‌گوید: «نصف این خانه ثبت شده و نصف دیگر آن ثبت نشده است.»
فرماندار املش همچنین در پاسخ به این که چه اقداماتی برای برخورد با مسببان تخریب خانه پاک سرشت صوفی انجام می‌شود، تنها به این نکته بسنده کرد که: «الان در جایی هستم و نمی‌توانم بیشتر صحبت کنم.»
خانه‌ای تاریخی که دیگر نیست
براساس مستندات سازمان میراث فرهنگی کشور برای ثبت خانه پاک سرشت صوفی، ساختمان این بنا در دو طبقه و به وسیله خشت‌هایی با ابعاد ۷۰سانتی متر در محدوده پارک میرزا کوچک بنا شده بود.
لایه‌های مختلف روی جداره‌ها ی نما نشان از تعمیرات در دوره‌های مختلف داشت و به لحاظ تزئینات این بنا جزء پرکار‌ترین بناهای شهر املش بود.
ساختار و فضای این بنای ملی که اکنون ویران شده، متناسب با معماری این شهر بود و غرفه در اتصال طبقه اول بام از ویژگی‌های منحصر به فرد آن قلمداد می‌‌شد.
تزئینات بیرونی ساختمان مربوط به دوره متاخر بود و گچ بری‌های داخلی ارسی‌های زیبا و نقاشی‌های روی چوب در سقف برجذابیت آن افزوده بود تاجایی که وجه تمایز آن باسایر بناهای بررسی شده مبدل شده بود.
استفاده از قوس‌های ۲ونیم متری هم از دیگر ویژگی‌های این بنا و طاق‌های تزئینی با قوس‌های جناغی در نمای جنوبی قابل مشاهده بود.
اقدام به تخریب خانه تاریخی پاک سرشت در حالی صورت گرفته که طبق ماده ۵۶۴ قانون مجازات اسلامی، هر کس بدون اجازه سازمان میراث فرهنگی و برخلاف ضوابط مصوب اعلام شده از سوی سازمان مذکور به مرمت یا تعمیر، تغییر، تجدید و توسعه ابنیه یا تزئینات اماکن فرهنگی – تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی مبادرت کند، به حبس از شش ماه تا دو سال و پرداخت خسارات وارده محکوم می‌شود.
همچنین بر اساس قانون، فرمانداران در قلمرو ماموریت خویش به عنوان نماینده عالی دولت، مسئولیت اجرای سیاست‌های عمومی کشور را در ارتباط با موارد زیر برعهده دارند:
وزارتخانه‌ها و موسسات و شرکت‌های دولتی و سایر دستگاه هائی که به نحوی از بودجه عمومی دولت استفاده می‌کنند، نهادهای انقلاب اسلامی، نیروهای انتظامی، شوراهای اسلامی شهر و شهرداری‌ها و موسسات عمومی غیر دولتی.
فرمانداران و آنچه برعهده دارند
بر اساس قانون فرمانداران وظایف زیر را برعهده دارند:
نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات و هم چنین نظارت و بازرسی از تمامی ارگان‌های دولتی اعم از اداره‌ها و موسسات و شرکت‌های دولتی و سایر دستگاه هائی که به نحوی از بودجه عمومی دولت استفاده می‌کنند و نیز نهادهای انقلاب اسلامی، نیروی انتظامی، شوراهای اسلامی شهر و روستا.
سریال ادامه دار تخریب آثار ثبت شده در گیلان
طی یک ساله اخیر خانه بازرگانی رشت توسط شهرداری تخریب شده، سرای میخچی این شهر هم با رای دیوان عدالت اداری از ثبت آثار تاریخی بیرون آمده و اینک خانه پاک سرشت صوفی املش، با خاک یکسان شده است؛ اگر آثار تاریخی گیلان با همین رویه تخریب شوند طی چند سال آینده نامی،دیگر اثری تاریخی برجای نمی‌ماند.
گیلان: خلیل اخوان اصغری
