آفتابنیوز : آفتاب: خيلي از مردم براي ايام نوروز برنامههاي مختلفي دارند، از جمله آمادهشدن براي سفر رفتن تا خستگي يك سال كار را با پناه بردن به دامان طبيعت رفع كرده و سال نو را با آرامش روحي بيشتري آغاز كنند.
اگرچه مسافرتهاي خانوادگي و دوستانه در اين ايام باعث آرامش و تفريح است، اما امكان دارد براي برخي با مخاطراتي همراه باشد.
مسموميتهاي غذايي
بسياري از بيماريها دراثر مسافرتها و جابهجايي مردم از يك شهر به شهر ديگر يا از يك كشور به كشور ديگر به وجود ميآيد.
بسياري از اين بيماريها عامل عفوني دارد كه مربوط به يك منطقه خاص است و با ورود افراد به آن ناحيه باعث ابتلاي مسافران به آن بيماري خواهد شد. برخي ديگر از بيماريها نيز عامل ميكروبي، انگلي يا ويروسي دارد.
اينها را دكتر محمد جعفر فرهوش، متخصص بيماريهاي داخلي، فوقتخصص گوارش و آندوسكوپي ميگويد و با اشاره به اينكه مسموميتهاي غذايي به دليل حمل نادرست مواد، يكي از شايعترين بيماريها هنگام سفر است، ميافزايد: برخلاف عوامل باكتريايي و انگلي كه يك دوره چند روزه براي ظهور بيماري دارد، مسموميتهاي غذايي با فاصله چند ساعت از مصرف غذاي فاسدي كه به مدت طولاني خارج از يخچال نگهداري شده، ايجاد ميشود.
به عنوان مثال عامل بيماري مسموميت غذايي با عنوان استافيلوكوك گاهي به علت نگهداري طولانيمدت مواد لبني مانند خامه يا شيرينيها در خارج از محيط يخچال به وجود ميآيد.
به گفته وي اين عامل بيماري ممكن است با گذاشتن مواد غذايي در يخچال يا بر اثر قرار گرفتن روي حرارت از بين برود، اما سم حاصل از اين عفونت همچنان باقي خواهد ماند و باعث پديد آمدن مسموميتهاي شديد ميشود كه معمولا با علائمي مانند درد، حالت تهوع يا گاهي اسهال تظاهر مييابد.
اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران، راه انتقال اغلب اين بيماريهاي عفوني را آب و غذاي آلوده، غذاي خام، تماس با دست فرد بيمار يا حامل بيماري مانند حشرهها عنوان كرده و ميگويد: معمولا بيماريزايي اين عوامل عفوني در محيطهاي خشك طي چند دقيقه از بين ميرود، اما در محيطهاي مرطوب مانند سبزيها و سالادها ميتواند به مدت طولاني باقي بماند و باعث سرايت بيماري شود.
وي يكي ديگر از بيماريهاي شايع حين سفر را يبوست و اسهالهاي مسافرتي عنوان كرده و ميافزايد: علاوه بر اين عوامل، تحرك نداشتن به مدت طولاني مانند نشستن در ماشين ميتواند در افرادي كه زمينه يبوست يا بيماري هموروئيد (بواسير يا شقاق) دارند، به وجود آيد.
اين متخصص بيماريهاي داخلي تصريح ميكند: همچنين يك نوع باكتري معروف به نام اشيرشياكولاي باعث بروز اسهال مسافرتي ميشود. معمولا اين بيماري از يك كشور به كشور ديگر انتقال مييابد، اما امكان دارد از يك شهر به شهر ديگر نيز منتقل شود.
دكتر فرهوش ميگويد در ضمن بيماري معروفي مانند وبا كه معمولا در فصل تابستان شيوع پيدا ميكند و اغلب از طريق مسافران پاكستاني وارد مناطق جنوبي كشور ميشود نيز ممكن است در برخي فصول سال مانند بهار شايع شود بنابراين مسافران بايد از مصرف سبزيهاي شستهشده با آب آلوده و غيربهداشتي پرهيز كنند و در صورت شيوع اين بيماري در يك ناحيه خاص با ديدن علامتهاي مشكوك مانند اسهال بسرعت به پزشك مراجعه كنند تا از جلوي انتشار آن گرفته شود.
انگلي در آبهاي سرد
دكتر فرهوش يادآور ميشود: در ضمن ممكن است كساني كه به مناطق سردسير و كوهستاني سفر ميكنند مبتلا به نوعي انگل به نام ژيارديا شوند. محل زيست اين انگل در آبهاي سرد است حتي تعداد اندك و انگشتشمار اين انگل ميتواند فرد را به بيماري مبتلا كند وبا علائمي مانند دل درد، نفخ شكم و گاهي اسهال تظاهر يابد.
وي با تاكيد بر اينكه مسافران بايد از آشاميدن آب چشمهها، سرچشمهها، رودخانهها و چاهها به احتمال آميخته بودن با مدفوع انسان يا حيوان پرهيز كنند، ميگويد: بهتر است مسافران آب آشاميدني خود را از آبهاي معدني و استاندارد تامين كنند. در صورت دسترسي نداشتن به آبهاي معدني، بهتر است از آبهاي جوشاندهشده يا شير آبخوريهايي كه توسط شهرداري علامتگذاري شده است، استفاده شود.
اين فوق تخصص گوارش و آندوسكوپي به پرخوري و بدخوري برخي از افراد در ايام ديد و بازديد نوروز اشاره كرده و ميافزايد: افراد داراي اضافه وزن يا مشكلات ديابتي و چربي خون و همچنين افراد داراي مشكلات گوارشي بهتر است از خوردن شيريني زياد و پركالري و همچنين آجيل و تنقلات پرهيز كنند و به يك نوشيدني مانند چاي يا شيريني كوچك و ميوه بسنده كنند.به گفته وي همچنين با آغاز فصل بهار و ميوههاي نوبرانه مانند چغاله بادام و آلبالو خشكه بساط دستفروشان برپا ميشود كه معمولا براي نگهداري و سنگيني چغالهها از آبها و سطلهاي آلوده استفاده ميكنند. بنابراين مسافران پيش از خوردن اين ميوهها بايد بخوبي آنها را شستشو دهند تا در حين سفر به بيماري مبتلا نشوند.
پيشگيري، مهمترين اصل
دكتر فرهوش پيشگيري را مهمترين عامل كاهش بيماريها دانسته و ميگويد: براي پيشگيري از بيماريهاي گوارشي بايد افراد قبل از تناول غذا دستهاي خود را بخوبي شستشو دهند و از رستورانهاي بين راهي و دستفروشان و دورهگردهاي مشكوك به رعايت بهداشت به هيچوجه غذا و مواد غذايي خريداري نكنند چراكه معمولا در جوار اين مراكز دستشوييهاي بين راهي وجود دارد كه به علت داشتن مگس و حشره فراوان انتقال بيماري تسريع ميشود.
بيماريهاي شايع زنان باردار
دكتر لادن سيفي، جراح زنان و مامايي، مسموميت غذايي در اثر مصرف مواد آلوده، عفونتهاي ادراري ناشي از رعايت نكردن بهداشت ناحيه تناسلي و دردهاي عضلاني و شكمي در اثر خستگي يا كمخوابي سفر و همچنين لختهشدن خون در عروق در اثر بيحركتي، كمآبي و عفونتهاي ايجادشده را از شايعترين خطرهايي ميداند كه ممكن است، زنان باردار را حين سفرهاي نوروزي بيمار كند.
به گفته وي زنان باردار بايد پيش از سفرهاي نوروزي، از وضعيت بهداشت و مواد غذايي و آب و هواي منطقه مقصد اطلاعات كافي كسب كنند.
تغذيه زنان باردار
عواملي مانند استرس، به هم خوردن وضع تغذيه و وجود بيش از حد نمك در انواع آجيلها، چيپس و پفك و غذاهاي شور مانند خيارشور و ماهي شور نهتنها در زنان باردار بلكه براي ساير افراد نيز ميتواند باعث افزايش فشار خون شود بنابراين زنان باردار بايد حين سفر از مواد غذايي سالم و مطمئن، كمچرب، كمنمك و لبنيات پاستوريزه استفاده كنند؛ هرچند لبنيات محلي خوشمزهتر هستند اما احتمال آلودگي آنان بيشتر است و داراي چربي فراواني هستند كه براي زنان باردار توصيه نميشود.
در ضمن بايد اين افراد مايعات فراوان مانند آب سالم، دوغ كمنمك و ميوههاي آبدار مصرف كنند، زيرا زنان باردار در معرض لخته شدن خون در عروق هستند كه كمآبي اين حالت را تشديد ميكند.
دكتر سيفي با بيان اين مطلب ميافزايد: هر نوع بيماري از جمله مسموميتهاي غذايي در زنان باردار نسبت به زنان غيرباردار خطرناكتر است، زيرا ويروسها ميتوانند از جفت عبور و جنين را تهديد كنند. بنابراين زنان باردار بايد غذاي خود را از مكانهايي كه مورد تاييد وزارت بهداشت است، تهيه كنند.
سرگيجه و بيماري حركت
دكتر سيفي به سرگيجه و تهوع در برخي از زنان باردار حين سفر اشاره كرده و ميگويد: زنان باردار براي جلوگيري از سرگيجه و تهوع يا ماشينگرفتگي كه به اصطلاح بيماري حركت گفته ميشود، ميتوانند از داروهاي ضدتهوع يا متوكلوپراميد به صورت قرص استفاده كنند. البته استفاده از اين قرصها براي موارد خفيف و متوسط توصيه نميشود و در مواردشديد نيز بايد تحت نظر پزشك معالج استفاده شود.
اين جراح زنان و مامايي با تاكيد بر اينكه زنان باردار ميتوانند تا ابتداي ماه نهم با هواپيما سفر كنند، ميافزايد: زنان بارداري كه پيشزمينه زايمان زودرس، خونريزي يا جفت سر راهي دارند، طبيعي تلقي نميشوند و بايد از سفر كردن با هواپيما پرهيز كنند.
به گفته وي، همچنين ممكن است رگهاي زنان باردار به علت كمتحركي در هواپيما و ماشين لخته شود. اين زنان براي پيشگيري از اين مورد بايد هر يك تا دو ساعت يكبار به مدت 5 دقيقه راه بروند و پاهايشان را موقع نشستن حركت بدهند. در ضمن زنان باردار بايد از پوشيدن لباسهاي تنگ يا ساق تنگ پرهيز كنند، اما پوشيدن جوراب واريس براي اين افراد توصيه ميشود.
دكتر سيفي يادآور ميشود: همچنين رفتن زنان باردار طبيعي به مناطقي كه تيم پزشكي آنجا مستقر نيست، مانند كوه و بيابان توصيه نميشود، زيرا هر لحظه ميتواند شرايط اين افراد غيرطبيعي شود. ضمنا زنان باردار بايد قبل از سفر با پزشك معالج خودشان مشورت كنند و هرگاه حين سفر علائم خطرناكي مانند ورم پا همراه با درد يا تغيير رنگ، خونريزي يا ريزش آب و قطع حركات جنين مشاهده كردند بايد در اسرع وقت نزد پزشك مراجعه كنند تا به طور اورژانسي درمان شوند.
آفتاب سوختگي
دكتر محمدرضا رباطي، متخصص بيماريهاي پوست و مو و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي نيز آفتاب سوختگي ناشي از سفر به مناطق گرمسيري و آفتابخيز و حساسيتهاي پوستي در اثر مواجه شدن با مواد آلوده و گرد و غبار را از مهمترين مشكلات پوستي حين سفر ميداند و با تاكيد بر اينكه كودكان و افراد كهنسال بيشترين افراد مستعد ابتلا به اين عفونتها و مشكلات پوستي درحين سفر هستند، ميگويد: استفاده از ضد آفتاب، پوشش مناسب و رعايت بهداشت فردي، شستشوي مرتب دستها، اجتناب از آسيبديدگي و خراش دستها از مهمترين اصولي است كه ميتواند در پيشگيري از اين مشكلات نقش داشته باشد.
وي با اشاره به اينكه هواي سرد و خشك نيز از عوامل تحريككننده حساسيتهاي پوستي است، ميافزايد: همچنين ممكن است حساسيتهاي پوستي و اگزماي برخي افراد، با سفر به مناطق سردسير تشديد يابد. بنابراين توصيه ميشود اين افراد حتما از مرطوبكنندههاي پوستي استفاده كنند تا از بروز اين مشكلات پيشگيري كنند. به گفته اين عضو هيات علمي دانشگاه كساني كه بيماريهاي مزمن پوستي دارند بايد طي سفر، روند درمان با داروهايشان را قطع نكنند تا از تشديد بيماري جلوگيري شود.
سفر و ناراحتيهاي قلبي
دكتر سينا مرادمند، متخصص قلب و عروق و استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران نيز با تاكيد بر اينكه هماكنون بيماريهاي قلبي پس از تصادفهاي جادهاي شايعترين مرگ و مير در كشور را به خود اختصاص دادهاند، ميگويد: در حال حاضر يكي از عواملي كه ميتواند سلامت بيماران قلبي را تحت تاثير قرار دهد، ايجاد اضطراب، استرس و هيجان ناشي از سفر است.
اصولا هنگام استرس، هورموني به نام كورتيزول در بدن ترشح ميشود كه ميتواند فشار خون و تعداد ضربان قلب را افزايش دهد و باعث تشديد بيماريهاي قلبي شود. اين افراد بايد هنگام سفر از اين استرسها، تنشها
و هيجانها به دور باشند.
وي هواي فرحبخش بهاري را بهترين فرصت براي پيادهروي و انجام فعاليتهاي فيزيكي دانسته و با اشاره به اينكه رعايت رژيم غذايي ميتواند از بروز بيماريهاي قلبي پيشگيري كند، ميافزايد: در حال حاضر رعايت مصرف چربي و نمك دو فاكتور اصلي و مهمي است كه بيماران قلبي بايد حين سفر آن را رعايت كنند، اما متاسفانه به علت استفاده از غذاهاي بين راهي و رستورانها اغلب اين افراد رژيم غذايي خود را رعايت نميكنند و اين باعث افزايش فشار خون آنان خواهد شد.
دكتر مرادمند ميگويد: متاسفانه برخي از بيماران يا خانوادههايشان بردن داروها را فراموش ميكنند و به علت اينكه گاهي در بين راه داروخانه وجود ندارد يا تعطيل است، اين افراد چند وعده دارويي خود را نميخورند و به محض اينكه از سفر بازميگردند يا حين سفر با مشكلات افزايش فشار خون يا قند خون مواجه ميشوند كه خود زمينهساز بيماريهاي قلبي است.
به گزارش جام جم آنلاين،وي با اشاره به وسواس برخي از بيماران در مصرف برخي داروها ميافزايد: به علت اينكه دسترسي به پزشك معالج در اين ايام دشوار است، بهتر است اين بيماران قبل از سفر با پزشك خود مشورت كنند تا براي رفتن به مسافرت و مصرف داروهايشان دچار استرس و تنش نشوند.