فرار سرمایه در غیاب امنیت اقتصادی
آفتاب‌‌نیوز : 
نحوه مواجهه سرمایه گذاران حاضر در بازارهای مالی در همه دنیا با بحرانهای احتمالی یکسان است. گرچه تشبیه آدمیان به حیوانات در فرهنگ ما امری مذموم است ولی این امر در فرهنگ غرب امری رایج است. قصد نداشتم خطوط بالا را ذکر کنم ولی توصیف پروفسور لستر تارو اقتصاددان امریکایی و استاد اقتصاد دانشگاه MIT از وضعیت مورد بحث آنقدر گویاست که استفاده از آن را مناسب یافتم. سرمایه و صاحب سرمایه ذاتا احتیاج به آنچه امنیت اقتصادی می نامیم دارند. در روزگار جهانی شدن، سرمایه راهی سرزمینهایی می شود که بیشترین احساس امنیت را برای صاحبان آن فراهم آورد.
در نظریات مرتبط با رشد اقتصادی سرمایه و نحوه ترکیب آن با دیگر عوامل تولید، یکی از عوامل اصلی رشد اقتصادی به حساب می آید. لذا سرمایه گذاری و بحث جذب سرمایه از اهمیت خاصی در ادبیات اقتصادی مرتبط با رشد برخوردار است. البته آنچه مهم است خالص جذب سرمایه است یعنی تفاوت بین ورود سرمایه و خروج سرمایه و اگر این تفاوت به نفع ورود سرمایه به کشور باشد، آنگاه می توان از موفقیت در جذب سرمایه های خارجی سخن گفت و همان گونه که بیان شد امنیت شرط لازم برای سرمایه گذاری و ورود سرمایه است. وقتی بر طبق آمار در سه ماه اخیر ماهانه 1 میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شده است، چگونه می توان از جذب سرمایه خارجی سخن گفت. به عبارت دیگر وقتی سرمایه گذار داخلی محیط را برای سرمایه گذاری امن نمی یابد و سرمایه خود را از کشور خارج می کند، چگونه می توان انتظار داشت که سرمایه گذار خارجی ریسک سرمایه گذاری را بپذیرد.
آنچه در ماههای اخیر و بویژه در چند روز اخیر در بورس اوراق بهادار تهران اتفاق افتاده است را براحتی می توان از این منظر مورد تحلیل قرار داد. سهامداران خصوصی باتوجه به نامعلوم بودن سیاستهای اقتصادی دولت جدید بویژه در زمینه بازار سرمایه و همچنین بدلیل ریسکهای سیاسی مرتبط با پرونده هسته ای و نزدیک بودن بررسی مجدد پرونده در شورای حکام، فضا را برای سرمایه گذاری ناامن یافته اند و خروج از بازار را گزینه مناسب یافته اند. هجوم آنها برای فروش سهام خود و فشار فروشندگی ناشی از آن، موجب افت مداوم قیمتها و در پی آن افت شاخص کل شده است. در این بین نهادهای نیمه دولتی مانند سازمان تامین اجتماعی و بنیادهای حاضر در بازار نیز بدلیل افت مداوم قیمتها، بازارگردانی و خرید سهام را کمرنگ کرده اند چراکه احتمال افت بیشتر قیمتها را می دهند و ترجیح می دهند متهم به از بین بردن سرمایه های بیت المال نشوند. در چنین حالتی شاهد افت قابل ملاحظه قیمتها، حجم معاملات و ارزش معاملات هستیم.
راه حل اصلی برای مواجهه با این بحران بوجود آمدن احساس امنیت در سهامداران نسبت به آینده بازار است. از آنجا که دلیل اصلی عدم احساس امنیت وجود ریسکهای سیاسی مرتبط با پرونده هسته ای و ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت می باشد، قدم اول باید حل این مساله باشد. در غیر این صورت علاوه بر اینکه بحران بورس حل نخواهد شد بلکه بحران کاهش و سقوط قیمتها به دیگر بازارها و بخشهای اقتصادی کشور هم سرایت خواهد کرد و در آن صورت مهار بحران هزینه های بیشتری خواهد داشت.
نحوه مواجهه سرمایه گذاران حاضر در بازارهای مالی در همه دنیا با بحرانهای احتمالی یکسان است. گرچه تشبیه آدمیان به حیوانات در فرهنگ ما امری مذموم است ولی این امر در فرهنگ غرب امری رایج است. قصد نداشتم خطوط بالا را ذکر کنم ولی توصیف پروفسور لستر تارو اقتصاددان امریکایی و استاد اقتصاد دانشگاه MIT از وضعیت مورد بحث آنقدر گویاست که استفاده از آن را مناسب یافتم. سرمایه و صاحب سرمایه ذاتا احتیاج به آنچه امنیت اقتصادی می نامیم دارند. در روزگار جهانی شدن، سرمایه راهی سرزمینهایی می شود که بیشترین احساس امنیت را برای صاحبان آن فراهم آورد. در نظریات مرتبط با رشد اقتصادی سرمایه و نحوه ترکیب آن با دیگر عوامل تولید، یکی از عوامل اصلی رشد اقتصادی به حساب می آید. لذا سرمایه گذاری و بحث جذب سرمایه از اهمیت خاصی در ادبیات اقتصادی مرتبط با رشد برخوردار است. البته آنچه مهم است خالص جذب سرمایه است یعنی تفاوت بین ورود سرمایه و خروج سرمایه و اگر این تفاوت به نفع ورود سرمایه به کشور باشد، آنگاه می توان از موفقیت در جذب سرمایه های خارجی سخن گفت و همان گونه که بیان شد امنیت شرط لازم برای سرمایه گذاری و ورود سرمایه است. وقتی بر طبق آمار در سه ماه اخیر ماهانه 1 میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شده است، چگونه می توان از جذب سرمایه خارجی سخن گفت. به عبارت دیگر وقتی سرمایه گذار داخلی محیط را برای سرمایه گذاری امن نمی یابد و سرمایه خود را از کشور خارج می کند، چگونه می توان انتظار داشت که سرمایه گذار خارجی ریسک سرمایه گذاری را بپذیرد.
آنچه در ماههای اخیر و بویژه در چند روز اخیر در بورس اوراق بهادار تهران اتفاق افتاده است را براحتی می توان از این منظر مورد تحلیل قرار داد. سهامداران خصوصی باتوجه به نامعلوم بودن سیاستهای اقتصادی دولت جدید بویژه در زمینه بازار سرمایه و همچنین بدلیل ریسکهای سیاسی مرتبط با پرونده هسته ای و نزدیک بودن بررسی مجدد پرونده در شورای حکام، فضا را برای سرمایه گذاری ناامن یافته اند و خروج از بازار را گزینه مناسب یافته اند. هجوم آنها برای فروش سهام خود و فشار فروشندگی ناشی از آن، موجب افت مداوم قیمتها و در پی آن افت شاخص کل شده است. در این بین نهادهای نیمه دولتی مانند سازمان تامین اجتماعی و بنیادهای حاضر در بازار نیز بدلیل افت مداوم قیمتها، بازارگردانی و خرید سهام را کمرنگ کرده اند چراکه احتمال افت بیشتر قیمتها را می دهند و ترجیح می دهند متهم به از بین بردن سرمایه های بیت المال نشوند. در چنین حالتی شاهد افت قابل ملاحظه قیمتها، حجم معاملات و ارزش معاملات هستیم.
راه حل اصلی برای مواجهه با این بحران بوجود آمدن احساس امنیت در سهامداران نسبت به آینده بازار است. از آنجا که دلیل اصلی عدم احساس امنیت وجود ریسکهای سیاسی مرتبط با پرونده هسته ای و ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت می باشد، قدم اول باید حل این مساله باشد. در غیر این صورت علاوه بر اینکه بحران بورس حل نخواهد شد بلکه بحران کاهش و سقوط قیمتها به دیگر بازارها و بخشهای اقتصادی کشور هم سرایت خواهد کرد و در آن صورت مهار بحران هزینه های بیشتری خواهد داشت.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید